بنزین، پاشنه‌آشیل دولت
به گزارش جهان صنعت نیوز: کرامت ویس‌کرمی مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی می‌گوید: پس از پایان یافتن تعطیلات نوروزی و فرارسیدن ماه مبارک رمضان، مصرف بنزین کاهش یافت و از ۱۴ فروردین تا ۲۱ فروردین سال‌جاری میانگین مصرف روزانه ۸۹ میلیون لیتر شد.
ویس‌کرمی در گفتوگو با فارس ضمن اشاره به وضعیت مصرف بنزین در کشور اظهار داشت: میانگین مصرف بنزین در تعطیلات نوروزی از بازه زمانی ۲۵ اسفند ۱۴۰۰ تا ۱۳ فروردین ۱۴۰۱ به روزانه ۱۱۰ میلیون لیتر افزایش یافت در حالی که میانگین مصرف بنزین در سال ۱۴۰۰ روزانه ۸۷ میلیون لیتر بوده است؛ یعنی بیش از ۲۶ درصد افزایش مصرف.
وی افزود: عدد مصرف بنزین در ماه مبارک رمضان تقریبا مشابه با میانگین مصرف در سال ۱۴۰۰ شده است اما قطعا میانگین مصرف روی این عدد باقی نخواهد ماند. پیش‌بینی ما افزایش میانگین مصرف در سال ۱۴۰۱ به روزانه ۹۵ میلیون لیتر خواهد بود و یک رشد هشت درصدی را نسبت به سال گذشته برآورد کرده‌ایم.
رشد ۸ درصدی مصرف سالانه بنزین در حالی رقم می‌خورد که رقم تولید بنزین کشور بدون در نظر گرفتن محدودیت‌ها ۱۰۵ میلیون لیتر در روز است. پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که از ابتدای سال ۱۴۰۲ تولید و مصرف بنزین به نقطه سربه‌سر خواهد رسید، موضوعی که رخداد آن تا پایان سال‌جاری نیز چندان دور از ذهن نیست.
عبدالرضا امینی مدیر سابق پروژه کارت هوشمند سوخت هم در این رابطه گفت: مصرف بنزین در سال‌ها و ماه‌های اخیر مخصوصا بعد از فروکش کردن بیماری کووید ۱۹ روند افزایشی چشمگیری داشته اما قطعا در کوتاه‌مدت واردکننده بنزین نخواهیم شد.
او با بیان اینکه در شرایط کنونی و در چند سال اخیر ایران در حوزه بنزین خودکفا شده، گفت: در شرایط کنونی محصولات پالایشگاه بندرعباس و پالایشگاه میعانات گازی خلیج‌فارس به چرخه تولید اضافه شده و مقداری هم صادر می‌شود و به نظر نمی‌رسد در کوتاه‌مدت واردکننده بنزین شویم. اما از آنجا که در چند سال اخیر پالایشگاه جدیدی ساخته نشده است و عملا ساخت پالایشگاه‌های جدید جزو سیاست دولت‌های گذشته نبوده و غیر از دو پالایشگاه، پالایشگاه‌های قدیمی نیز بازسازی و بهینه‌سازی نشده‌اند و اگر به همین روال پیش برویم، در درازمدت قطعا با این روند افزایشی مصرف، واردکننده بنزین نیز خواهیم شد و حتی بنزین تولیدی کیفیت جهانی نخواهد داشت و این مساله به معنای افزایش آلودگی هواست.
قیمت جهانی شود؟
گزارش‌ها نشان می‌دهد که هنگام اجرای پروژه ملی کارت هوشمند سوخت منتهی به سال ۱۳۸۶ میزان تولید روزانه حدود ۴۳ میلیون لیتر بوده است. در سال‌های ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۵ میزان مصرف به بالای ۱۲۰ میلیون لیتر در روز رسید و پیش‌بینی می‌شود مصرف بنزین در طول دو سال آینده به بالای ۱۳۵ میلیون لیتر در روز افزایش یابد.
محمدرضا شوشتری مدیرعامل شرکت پتروشیمی فیروزآباد در گفتوگو با «جهان‌صنعت» در خصوص روند افزایشی مصرف بنزین می‌گوید: یک راهکار این است که یارانه‌ای که برای بنزین داده می‌شود، هدفمند شود؛ یعنی این‌گونه نباشد که کسی که چندین خودرو دارد، ده‌ها برابر بیشتر از افرادی که خودرو ندارند، از بودجه عمومی دولت بهره ببرد. بنابراین معتقدم با هدفمند کردن یارانه قیمت و متعادل کردن قیمت بنزین می‌توان مصرف را متعادل کرد تا عدالت توزیع یارانه اجرایی شود.وی افزود: اگر بخواهیم با این روند مصرف بنزین را در کشور ادامه دهیم با توجه به محدودیت تولید نفت در آینده، فقط نفت را استخراج و به بنزین تبدیل کرده‌ایم که نه می‌توانیم صادرات فرآورده داشته باشیم و نه نفت صادر کنیم.شوشتری با تاکید بر اینکه کنترل میزان مصرف بنزین در کشور باید هدفمند شود، یادآور شد: باید قیمت برای کسانی که مصرف بالا دارند، جهانی شود، تا مصرف‌کننده انگیزه اقتصادی برای مصرف بنزین داشته باشد.
حسن مرادی نماینده پیشین مجلس و کارشناس انرژی هم با اشاره به افزایش مصرف بنزین در ماه‌های اخیر به «جهان‌صنعت» می‌گوید: این افزایش مصرف به خاطر تعطیلات نوروزی بوده و یک موضوع مقعطی است. بعد از کرونا نظیر این میزان مسافرت‌ها را نداشتیم.وی افزود: این حرکت مقطعی به زودی فروکش می‌کند و مصرف به نقطه قبل برمی‌گردد. اما دولت باید به فکر راهکار اساسی باشد که از طریق پتروپالایشگاه‌ها تولید بنزین را اضافه کند تا هم نفت بیشتری تصفیه شود و هم بنزین بیشتری تولید شود که به لحاظ اقتصادی صادرات به‌صرفه‌تری از نفت‌خام دارد.
نداشتن برنامه، مهم‌ترین مانع
محمود خاقانی کارشناس ارشد انرژی هم در گفتوگو با «جهان‌صنعت» در پاسخ به این سوال که برای جلوگیری از قطع صادرات بنزین در نتیجه مصرف بالا چه راهکاری می‌توان به دولت ارائه کرد، می‌گوید: بزرگ‌ترین مشکل ما نداشتن یک برنامه کلان است. چون این برنامه را نداریم هر روز یک تصمیم سلیقه‌ای گرفته می‌شود.
وی افزود: در کشورهای صنعتی بزرگ با برنامه‌ریزی که انجام داده‌اند، ضمن صرفه‌جویی و مصرف بهینه واردات نفت را کاهش داده‌اند. آنها به مردم گفته‌اند که محیط‌زیست و اقتصاد در خطر است و با زیرساخت‌هایی که برای حمل‌و‌نقل عمومی ایجاد کرده‌اند، باعث همراهی مردم در کاهش مصرف بنزین شده‌اند.به گفته وی، شفافیت دولت‌ها در تصمیم‌های خود باعث می‌شود که مردم با تصمیم‌های دولت همراه کنند.
این کارشناس انرژی با بیان اینکه دولت و شهرداری‌ها در سال‌جاری قیمت‌ها را بالا برده‌اند، تصریح کرد: فشار قیمتی که در ابتدای سال افزایش پیدا کرد، گروهی از مردم برای فرار از این مشکلات سفر رفتند. در حالی که این سفرها فرار از واقعیت‌های امروز است.او با اشاره به ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید گفت: دولت باید به مردم بگوید که چرا این قانون اجرایی نشده است؟ این قانون کمک می‌کند که مصرف بنزین کاهش یابد. در صورتی که دولت در زیرساخت‌هایی مثل حمل‌و‌نقل عمومی سرمایه‌گذاری کند، مردم به سمت استفاده از حمل‌و‌نقل عمومی تمایل پیدا خواهند کرد، بنابراین تا زمانی که دولت در این مسیر حرکت نکند و مافیای واردات قطعات خودرو دولت را هدایت نکنند، وضعیت به همین منوال ادامه خواهد یافت.
لینک کوتاه :