آیا لوپن می‌تواند از ماکرون عبور کند
امروز ۲۴ آوریل دور نهایی انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه است و طبق آخرین نظرسنجی موسسه «ایفوپ» اگرچه امانوئل ماکرون پیشتاز این نظرسنجی است، اما به نظر نمی‌رسد که برای رسیدن به الیزه کار آسان و راحتی با مارین لوپن نامزد حزب «اجماع ملی» داشته باشد، چراکه روز‌های منتهی به انتخابات ۲۴ آوریل به مصداق «چرخش هزاران باره سیب تا رسیدن به زمین» روز‌های سرنوشت‌سازی است که ممکن است ورق را علیه حامیان حزب «جمهوری به پیش» امانوئل ماکرون تغییر دهد. حال اگر مبنای تحلیل را بر اساس نظرسنجی موسسه «ایفوپ» فرانسه قرار دهیم، بسیار محتمل است که سناریوی انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۱۷ فرانسه رقم بخورد و تکرار شود، یعنی آنکه لوپن نتواند برای ورود به الیزه از ماکرون عبور کند. در انتخابات ریاست‌جمهوری۲۰۱۷ فرانسه مانند انتخابات امسال ماکرون به همراه لوپن به دور نهایی راه یافته بودند، اما این ماکرون بود که توانست با شکست لوپن به الیزه راه یابد. بنابراین پای این پرسش به میان می‌آید که چرا همانند انتخابات ۲۰۱۷ فرانسه لوپن نمی‌تواند به الیزه برسد؟
جدای از گرایشات راست‌افراطی و یهودستیزانه، اسلام‌هراسی و پوپولیسم لوپن، عدم تمایل لوپن به اتحادگرایی در حوزه اروپا و جنگ اوکراین و همنوایی نیم‌بند لوپن با ولادیمیر پوتین رییس‌جمهوری فدراتیو روسیه که این روز‌ها قرار است پیروزی جنگ علیه اوکراین را در سالروز پیروزی ارتش سرخ بر آلمان نازیسم در جنگ جهانی دوم در ۹ ماه می اعلام کند و جشن بگیرد، از جمله دلایلی هستند که می‌توانند چالشی برای رهیابی لوپن به الیزه و تصاحب کرسی ریاست‌جمهوری شوند.
درباره مناقشه بر سر اتحادگرایی در حوزه اروپا مساله بیش از همه با دیدگاه‌های ناسازگار و نامنعطف لوپن در ارتباط است. در این ارتباط لوپن، مدافع اتحادیه‌ای است که کشورهای عضو آیا می‌توانند خودشان تعیین کنند که با دیگر کشورهای عضو شریک شوند یا نه؟ این دیدگاه در عمل کاملا با اتحادیه اروپا به شکل کنونی آن در تضاد است. همچنین مارین لوپن درصدد است و تلاش دارد که فرانسه را از حوزه یورو و اتحادیه اروپا خارج کند و برخلاف برگزیتی‌های بریتانیا، سیاست‌های حمایت از تولید داخلی را اتخاذ کند. افزون بر این، لوپن همواره تلاش داشته و تلاش نیز خواهد کرد که در برنامه‌های خود پیشنهادهایی علیه اتحادیه اروپا ارائه کند. در این ارتباط، یکی از اصلی‌ترین پیشنهادات لوپن ثبت ارجحیت قوانین فرانسوی بر مقررات اتحادیه اروپا در قالب قانون اساسی فرانسه است. این طرح در روابط فرانسه با اتحادیه اروپا چالشی مشابه مناقشه اخیر بین بروکسل و ورشو ایجاد خواهد کرد. یکی دیگر از طرح‌های مارین لوپن معاهده شنگن است، چراکه او از کنترل دائمی مرزهای کشورها در داخل اتحادیه اروپا دفاع می‌کند. مارین لوپن همچنین وعده داده که پاریس در دوران ریاست‌جمهوری او از بازار مشترک انرژی در اتحادیه اروپا خارج خواهد شد. وی از منتقدان توافق‌های تجاری اتحادیه اروپا با شرکای خود است و در نظر دارد محصولات کشاورزی را از مبادلاتی که مشمول این توافق‌ها می‌شود، مستثنی کند. به همین خاطر است که او از استقلال فرانسه و از اقتصادی صحبت می‌کند که معطوف به برابری و عدالت اجتماعی باشد.
اما مهم‌ترین مساله‌ای که موجب کاهش وجاهت لوپن در رقابت با ماکرون شده است، همنوایی او با ولادیمیر پوتین در مناسبات منطقه‌ای و بین‌المللی است. حزب لوپن در بسیاری مواضع با حزب راست پوپولیست حاکم بر لهستان (فیدس) یعنی حزب ویکتور اوربان شباهت‌هایی آشکار دارد، ولی در مورد روسیه دیدگاه و رویکردی دوستانه داشته و ارتباط او با کرملین غیرقابل انکار است و حتی بحث گرفتن وام و کمک مالی از روسیه در میان بوده است. البته لوپن بعد از حمله روسیه به اوکراین به جهت آنکه وضعیت بدی در افکار عمومی جامعه فرانسه و حتی جهان پیدا نکند، فورا آن را غیرمشروع، ناموجه، عبور از خط قرمز جامعه فرانسه و حتی غیرقابل قبول توصیف کرد و از پوتین فاصله گرفت.
اما اینکه چنین مواضعی تا چه میزان قابل صدق و راستی‌آزمایی است، باید بعد از انتخابات ۲۴ آوریل به آن پاسخ داد، چراکه گمانه‌ها این است که شاید لوپن خواسته باشد به خاطر مصونیت از اتهام کرملین‌گرایی این مواضع را اتخاذ کند. طرفه اینکه در فرانسه صرفا لوپن نبوده که به نزدیکی به روسیه شهره است، بلکه تقریبا همه چهره‌های اصلی جناح راست افراطی و غیرافراطی کم و بیش به روسیه نگاه مثبتی دارند و کرملین هم صرف نظر از برخی اشتراکات عقیدتی و محافظه‌کارانه با آنها درباره فرهنگ مسیحی و هویت اروپایی و حفظ خانواده به لحاظ سیاسی نیز پیوسته کوشیده است از طریق ارتباط با همین نیروهای راست در اروپا امکان مانور و ایجاد شکاف در اتحادیه را برای خود حفظ کند.
به این ترتیب همچون انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۱۷ فرانسه به نظر نمی‌رسد که لوپن بتواند با عبور از ماکرون به الیزه راه یابد. در این ارتباط، تنها فرصتی که می‌تواند ورق را به نفع لوپن تغییر دهد، تصمیم ۱۰ یا ۱۵ درصدی جامعه فرانسوی است که تاکنون تمایلی به شرکت در انتخابات از خود نشان نداده‌اند. حال اگر تمایلی بابت مشارکت در این انتخابات از سوی همین جامعه ۱۰ یا ۱۵ درصدی جامعه فرانسه آن هم در ساعات منتهی به آغاز انتخابات به وجود آید، می‌توان به راهیابی لوپن به کاخ‌سفید امیدوار بود. حال باید منتظر ماند و دید که آیا مستاجر جدید الیزه برای یک دوره پنج‌ساله دیگر ماکرون خواهد بود، یا آنکه جامعه فرانسه با انتخاب لوپن به صدارت دوباره ماکرون در الیزه پایان خواهد داد؟
* کارشناس مسائل بین‌الملل
لینک کوتاه :