قدرت قیمت فراتر از قدرت دولت

محمدصادق جنان‌صفت *

در روزهای تازه‌سپری‌شده که به دلیل تعطیلات جشن فطر رسانه‌های مکتوب و نیز رسانه‌های دیجیتال تعطیل بودند شبکه‌های اجتماعی صدها گزارش، خبر، تحلیل، طنز و انتقاد از تصمیم تازه دولت درباره آزاد‌سازی آرد گندم برای فعالیت‌های صنعتی که مواد اولیه آنها را این محصول تشکیل می‌دهند تهیه و توزیع کرده و این کار هنوز ادامه دارد. نهاد دولت و نیز نهاد مجلس در یک همپوشانی پنهان و نیز با توجه به وظایف ذاتی هر نهاد در این روزها کوشش گسترده‌ای برای آرام‌سازی ذهنی شهروندان داشته و دارند و تلاش می‌کنند به شهروندان بگویند تنها و تنها قیمت آرد گندم تخصیص‌یافته به فعالیت‌های صنعتی مثل تولید ماکارونی و نیز سایر فعالیت‌ها افزایش داشته و قیمت آرد تخصیص‌یافته به نانوایی‌های سنتی افزایش نداشته و قیمت نان تا پایان امسال تغییر نخواهد کرد.

واقعیت این است که راهبرد دولت برای گرفتن تصمیمی با این درجه از اهمیت و حساسیت شهروندان و البته فراگیری مصرف نان در ایران چه پیش از تصمیم و چه حالا که تصمیم اتخاذ شده است برای آرام کردن ذهنیت شهروندان و نیز جلب اعتماد آنها فاقد کارآمدی بوده و رفتاری واکنشی است. به نظر می‌رسد دولت سیزدهم پیش از اتخاذ این تصمیم سرنوشت‌ساز درباره موضوعی فراگیر که در مرکز حساسیت‌ها قرار دارد می‌توانست با طرح کارشناسانه، علمی و بهره‌گیری از همه رشته‌های انسانی مثل اقتصاد، سیاست، فرهنگ، جامعه‌شناسی و روانشناسی و بهره‌برداری از رسانه‌های نیرومندی که در اختیار دارد، شهروندان را آماده این آزاد‌سازی کند. دولت سیزدهم شوربختانه در این بستر نیروی کارشناس دلسوز و نیز آگاه ندارد و به همین دلیل شهروندان ایرانی به نوشته‌ها و گفته‌هایی بیرون از چارچوب دولت و نهادهای رسمی قدرت اعتماد کرده و اکنون با آشفتگی ذهنی روبه‌رو شده‌اند. اگر دولت این آشفتگی ذهنی را نبیند و بخواهد از کنار آن به سادگی عبور کند و به همین دلیل پیامدهای واقعی پیش‌رو را شناسایی نکند و نیز به رسانه‌ها فشار بیاورد که در این باره سکوت کرده و چشم و گوش بسته از وضعیت موجود حمایت کنند، روزگار تیره‌تر خواهد شد. دولت سیزدهم باید بداند روزگاری دیگرگونه با روزگار وفور درآمد ارزی دوران ریاست‌جمهوری محمود احمدی‌نژاد دارد و نمی‌تواند با پول‌پاشی و ارزپاشی مساله داغ نان را جمع کند. آیا در دولت نیروهایی که بتوانند این داستان را برای شهروندان بازکاوی کنند که واقعیت و قدرت دولت در برابر قدرت و واقعیت قدرت قیمت و نظام قیمت اندک است. اشاره‌های پی در پی به اینکه قیمت‌های فعلی آرد گندم در مقایسه با قیمت این محصول در کشورهای همسایه، آردهای ایران به طور قاچاق به این کشورها می‌رود البته اعتراف ضمنی و پوشیده به همین مقوله است. دولت می‌تواند و باید از این دریچه با شهروندان سخن بگوید و پیش از هر رخداد ناشناسی، به پرداخت کارآمد و پایدار و حتمی یارانه در کوتاه‌ترین زمان اقدام کند.

دولت سیزدهم نباید در تله افراطیون سیاسی بیفتد که چاره کار را سرکوب اطلاع‌رسانی می‌دانند و برای بازار گرمی خود به دولت آدرس غلط می‌دهند. رسانه‌ها را از گفتن و نوشتن واقعیت‌ها دور نکنید تا رجوع به رسانه‌های خارجی شدت بیشتری پیدا نکند.