۳۰ هزار میلیارد تومان  از جیب مردم به خزانه دولت

محمد بهشتی‌وند *

تازه‌ترین حرف رییس دولت جدای از آنچه دیشب درباره نظام یارانه‌ای بر زبان آورد در هیات دولت بود که تاکید کرد‌: «بر اساس آخرین تصمیم دولت، در راستای هدفمندی ارز ۴۲۰۰، افزایش قیمت کالاهای اساسی همچون نان، روغن، مرغ، تخم‌مرغ و شیر منتفی و مقرر شد این کالاها به ‌قیمت شهریور۱۴۰۰ در حد نیاز متعارف مردم تامین شود و احتمالا دو ماه یارانه نقدی قبل از آغاز طرح پرداخت شود.» این حرف‌های رییس دولت پس از آن بیان شد که رییس مجلس با صریح‌ترین صورت به دولت اعلام کرد حق ندارد پیش از اینکه در پرداخت یارانه به نقطه امنی برسد قیمت‌ها را آزاد کند.

واقعیت این است که در این روزها شمار قابل اعتنایی خبر‌، تحلیل و گزارش از سوی رسانه‌های هوادار دولت منتشر شده است که هیچ کس به اصل رخداد اتفاق افتاده نمی‌پردازد. اصل اتفاق افتاده این است که تا امروز دولت سی هزار میلیارد تو‌مان از جیب شهروندان برداشته و به خزانه دولت واریز خواهد کرد. این رقمی است که گفته می‌شود تا امروز به کارخانه‌های تولید ماکارونی و نیز کارخانه‌ها و تولید‌کنندگان نان‌های حجیم پرداخته می‌شود. اصل داستان این است که لاپوشانی شده و در دعوای نان سنتی پنهان شده است. اگر به سخنان متناقض دولت و اعضای مجلس انقلابی درباره کلیت تغییر اساسی در نظام یارانه‌ای و آنچه این روزها شنیده می‌شود دقت کنیم چند نکته را می‌توان تصور کرد.

۱- بدبینانه‌ترین نکته و نگاه این است که مدیران اصلی مجلس و دولت و نهادهای بالاتر قدرت به این نتیجه نهایی رسیده‌اند که باید نان گران شود و یارانه‌ها به خزانه دولت ریخته شود و بخشی از آن به شهروندان برگردد. در این صورت هرگونه اظهارنظر کارشناسی در این باره بیهوده است و باید اجازه داد تا این اتفاق بیفتد.

۲- نکته بعد در این باره و با توجه به تناقض‌های خبرها و تحلیل‌های رسمی این است که در نهاد دولت و ریاست‌جمهوری نیروهای قابل برای طراحی و اجرای این طرح بزرگ که سرنوشت سفره شهروندان را به تلاطم می‌کشاند وجود ندارد. در این صورت طرحی به این بزرگی با روش آزمایش و خطا پیش می‌رود تا معایب آن آشکار شود. آیا شهروندان تاب‌آوری لازم برای این سعی و خطا را دارند؟

۳-  به نظر می‌رسد دولت و سایر نهادهای قدرت پس از آزمایش سخت بنزینی در آبان ۱۳۹۸ نگرانی جدی دارند تا یارانه بنزین را بردارند و باورشان این است که با فرودستان و اقشار فقیر با پرداخت یارانه برای یک مدت و حذف آسان‌تر آن می‌توان به پول رسید تا اینکه بخواهند یارانه بنزین و برق را بردارند.

۴- دولت و مجلس توجه داشته باشند بی‌گدار به آب زدن درباره نان و یارانه آن با راهبرد دستیابی به هزاران میلیارد تومان حذف یارانه می‌تواند اگر با کارشناسی و متقاعد کردن مردم پیش نرود کار دشواری باشد و پیامدهای آن ناشناس خواهد بود.