افت شاخص‌های اقتصادی و صنعتی را در فروردین ماه/عقبگرد دوساله
به گزارش جهان صنعت نیوز: در این رابطه شاخص مدیران خرید اقتصاد ایران (PMI) در فروردین ۱۴۰۱ تا ۴۹/۳۷ واحد سقوط کرده و برای بخش صنعت نیز به عدد ۰۲/۳۷ رسیده که کمترین میزان در طول ۲۴ ماه اخیر است. لازم به ذکر است شاخص مدیران خرید یکی از مهم‌ترین داده‌های اقتصادی است که به طور کلی وضعیت رشد اقتصادی و بازار را نشان می‌دهد و عدد ۵۰ نیز برای آن به عنوان مبنا در نظر گرفته می‌شود؛ به طوری که شاخص بالای ۵۰ بیانگر رشد و زیر ۵۰ نشان‌دهنده افت در شاخص‌های اقتصادی و تولید است.
شاخص اقتصاد و صنعت
در این راستا طبق آخرین گزارشی که مرکز پژوهش‌های اتاق بازرگانی ایران از شاخص مدیران خرید فروردین ماه ۱۴۰۱ منتشر کرده است، PMI در حالی تا ۴۹/۳۷ واحد سقوط کرده که طبق نظرسنجی انجام‌شده از بنگاه‌های اقتصادی کشور، شاخص میزان فعالیت‌های کسب‌و‌کار در فروردین ماه ۵۲/۲۸ بوده که در مقایسه با فروردین سال قبل که پیک کرونا هم وجود داشت کاهش قابل ملاحظه‌ای داشته است. همچنین در حالی میزان سفارشات جدید مشتریان ۳۴/۲۹ به ثبت رسیده که بیانگر رکود در تقاضای مشتری است. شاخص موجودی مواد اولیه و لوازم خریداری شده نیز طی ۱۷ ماه اخیر به کمترین میزان خود یعنی ۶۴/۴۱ رسیده است. علاوه بر این شاخص قیمت خرید مواد اولیه نیز به بیشترین میزان طی شش ماه اخیر و شاخص میزان صادرات کالا و خدمات هم به کمترین مقدار ۲۴ ماهه اخیر از اردیبهشت ۱۳۹۹ رسیده است.
این وضعیت برای بخش صنعت نیز مصداق دارد؛ به طوری که شاخص مدیران خرید صنعت در فروردین ماه عدد ۰۲/۳۷ را ثبت کرده که کمترین میزان در طول دو سال گذشته بوده و در مقایسه با فروردین ماه سال ۱۴۰۰ که ۲۸/۳۷ بوده، اندکی کمتر شده است. در این رابطه شاخص مقدار تولید محصولات بخش صنعت در فروردین‌ماه ۲۲/۳۱ بوده که طی ۱۲ ماه اخیر به کمترین مقدار خود رسیده است. در این راستا طبق برآوردهای کارشناسی تعطیلات نوروز و کاهش تقاضای مشتریان تاثیر مستقیمی بر روی شاخص مقدار تولید محصولات داشته است. همچنین طبق بررسی‌های صورت‌گرفته، میزان سفارشات جدید مشتریان به کمترین میزان ۲۴ ماهه اخیر، شاخص موجودی مواد اولیه به کمترین میزان ۱۸ ماهه اخیر و شاخص قیمت محصولات تولید‌شده در فروردین‌ماه طی ۱۸ ماه اخیر از آبان ۱۳۹۹ به بیشترین مقدار خود رسیده است. افزایش قیمت نهاده‌های تولید شامل مواد اولیه، قیمت انرژی، نرخ دستمزد نیروی انسانی، حمل‌ونقل و غیره باعث شده تا قیمت محصولات تولید شده به‌شدت افزایش یابد. هرچند به اعتقاد فعالان اقتصادی به دلیل سیاست قیمت‌گذاری، کاهش تقاضا و کمبود نقدینگی مشتریان، قیمت‌ها متناسب با هزینه‌های تولید افزایش نیافته است.
علاوه بر این شاخص میزان فروش محصولات در فروردین‌ماه ۱۳/۲۵ بوده که طی ۲۴ ماه اخیر به کمترین میزان خود رسیده است. از یک‌سو افزایش هزینه‌های تولید و به دنبال آن افزایش قیمت‌ها و از سوی دیگر کاهش تقاضا و قدرت خرید باعث کاهش در میزان فروش داخلی و خارجی شرکت‌ها شده است. بنابراین طبق اعلام مرکز پژوهش‌های اتاق بازرگانی ایران، در چنین شرایطی بسیاری از شرکت‌ها در بعضی از رشته فعالیت‌ها برای کاستن از هزینه تولید، ناچار به تعدیل نیرو طی ماه‌های آتی خواهند بود.
لازم به ذکر است، هر چند که برخی ناظران معتقدند کاهش شاخص مدیران خرید در فروردین ماه هر سال به علت تعطیلات نوروز و رکود فعالیت‌ها دور از انتظار نیست، اما بررسی PMI از آذر ماه سال گذشته نیز نشان می‌دهد که بخش صنعت همچنان درگیر مشکلات خاص خود است. در این رابطه شاخص مدیران خرید در آذر ماه ۱۴۰۰، نشان می‌دهد که بخش صنعت در این ماه ۵۳/۵۶ واحد محاسبه شده که ۵۸/۰ واحد پایین‌تر از ماه آبان بوده و به دلیل کاهش رشد تقاضا و کمبود نقدینگی شاخص مقدار تولید محصولات نیز در این ماه کاهش یافته است.
همچنین رقم شاخص مدیران خرید در دی‌ماه ۱۴۰۰ نیز به عدد معنادار ۹۴/۴۶ واحد رسید که کمترین نرخ در پنج ماه قبل از آن است. در این ماه به‌جز شاخص سرعت انجام و تحویل سفارش، سایر مولفه‌های اصلی زیر ۵۰ واحد ثبت شده‌اند. علاوه بر این، شاخص میزان سفارشات جدید مشتریان نیز عدد ۱۴/۴۳ را در این ماه به ثبت رساند که کمترین میزان از تیرماه ۱۴۰۰ بوده است. در بهمن ماه نیز شاخص مدیران خرید کل اقتصاد کشور ۵۵/۵۱ بود که بیشترین مقدار از ۴ ماه قبل از آن را به ثبت رساند. این شاخص در اسفند ۱۴۰۰ به رقم ۷۴/۵۴ رسید که هر چند نسبت به ماه‌های قبل از آن بالاتر است، اما نکته مهم این است که تقریبا مشابه اسفند ماه ۱۳۹۹ بوده است؛ گفتنی است در اسفند ماه ۱۳۹۹، شاخص مدیران خرید کل اقتصاد کشور ۷۳/۵۴ ثبت شده است.
این امر در حالی حائز اهمیت است که طبق تازه‌ترین گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس طی اسفندماه ۱۴۰۰، شاخص تولید شرکت‌های صنعتی بورسی نسبت به ماه مشابه سال قبل با کاهش ۵/۸ درصدی، نسبت به ماه قبل با کاهش ۴/۰ درصدی و در مجموع سال ۱۴۰۰ نسبت به سال قبل از آن با کاهش ۹/۱ درصدی مواجه شده است. همچنین لازم به ذکر است در این ماه ۱۱ رشته فعالیت کاهش در شاخص تولید و چهار رشته فعالیت نیز افزایش اندکی در شاخص تولید داشته‌اند؛ به طوری که رشته فعالیت‌های خودرو و قطعات و صنایع شیمیایی (به جز دارو) با اختلافی چشمگیر، بیشترین سهم را در کاهش شاخص تولید داشته‌اند. نکته قابل توجه بعدی در گزارش اخیر نیز نرخ رشد قیمت‌ها در بخش صنعت است، به طوری که در اسفند ماه ۱۴۰۰، نرخ رشد ماهانه قیمت فعالیت‌های صنعتی شرکت‌های بورسی ۳/۱ درصد افزایش یافته و رشد نقطه به نقطه آن نیز به ۸/۴۶ درصد رسیده است. همچنین میانگین سالانه شاخص قیمت هم ۸/۸۸ درصد افزایش یافته است.
مشکلات اصلی از دید فعالان اقتصادی
در این راستا مشکلات اصلی از دید برخی از فعالان اقتصادی در فروردین ماه ۱۴۰۱ به صورت زیر خلاصه شده است.
۱- افزایش تعرفه حقوق دولتی معادن به همراه افزایش هزینه حمل‌ونقل و دستمزد نیروی کار باعث افزایش هزینه تمام‌شده تولید برای بنگاه‌های این بخش شده و در نتیجه صادرات محصولات در قیمت‌های قبلی به کشورهای همسایه نیز مقرون به صرفه نیست و توان رقابتی ندارند. (صنایع کانی غیرفلزی)
۲- افزایش قیمت مواد اولیه و بسته‌بندی (آرایشی و بهداشتی) در شرایطی که اجازه افزایش قیمت به تولیدکننده داده نمی‌شود. از سوی دیگر درج قیمت تولیدکننده بر روی کالاها باعث کاهش فروش تولیدکنندگان شده است. (صنایع شیمیایی)
۳- تغییر رویه قیمت‌گذاری توسط سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان به نفع مصرف‌کننده باعث شده تا قیمت‌ها واقعی تعیین نشوند و بعضا تولیدکنندگان با مشکل مواجه شوند. (صنایع شیمیایی)
۴- افزایش هزینه‌های حمل‌و نقل باعث کاهش مشتریان شده، این درحالی است که با وجود افزایش هزینه تجهیزات، لوازم مورد نیاز و حمل‌ونقل، بنگاه‌ها ناچارند برای حفظ مشتریان خدمات خود را با همان قیمت‌های قبلی خدمات ارائه کنند.
۵- به علت کاهش تولید خودروسازان و عدم خرید از قطعه‌سازان، صنایعی که مشتری اصلی خودروسازی‌ها هستند با رکود در تقاضا روبه‌رو بودند. (صنایع لاستیک و پلاستیک)
۶- کاهش قدرت خرید و افزایش قیمت محصولات صنایع فلزی مانند مس و آلومینیوم باعث شده تا شرکت‌ها با کمبود شدید نقدینگی برای خرید مواد اولیه مورد نیاز روبه‌رو باشد. (صنایع فلزی)
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانلینک کوتاه :