یکه‌تازی آسیا در واردات سلاح
به گزارش جهان صنعت نیوز: در رأس این تجارت، ایالات متحده و روسیه قرار دارند که ۵۷ درصد از کل تجارت بین‌المللی اسلحه در ۱۰ سال گذشته را به خود اختصاص داده‌اند. پس بزرگ‌ترین واردکنندگان اسلحه از این دو کشور چه کسانی هستند و ارزش نظامی این تجارت چقدر است؟
با کمک اطلاعات پایگاه داده انتقال تسلیحات موسسه تحقیقات صلح بین‌المللی استکهلم (SIPRI)، روبن برگ ماتیسن، در اینفوگرافیکی ۵۰ کشور بزرگ دریافت‌کننده تسلیحات را از نظر ارزش برای ایالات متحده و روسیه در دهه گذشته به تصویر کشیده است.
ارزش نظامی نقل و انتقال اسلحه
ارزش نظامی تسلیحات بر حسب مقادیر شاخص روند (TIV) اندازه‌گیری می‌شود. این ارزش‌گذاری نشان‌دهنده توانایی نظامی یک کالای خاص است نه ارزش مالی آن. به هر سلاحی که تحت تعریف متعارف سلاح‌های اصلی قرار می‌گیرد، یک TIV اختصاص داده می‌شود. در ادامه متداول‌ترین سلاح‌ها و قطعاتی آمده که به آنها TIV اختصاص داده می‌شود.
هواپیما و وسایل نقلیه زرهی
– توپخانه (بیش از ۱۰۰ میلیمتر در کالیبر)
– حسگرها و موشک‌های هدایت‌شونده، تفنگ‌های دفاع هوایی بزرگ، اژدرها و بمب‌ها
– کشتی‌های توپخانه‌ای با کالیبر ۱۰۰ میلیمتر (جابه‌جایی بیش از ۱۰۰ تن)
– ماهواره‌های شناسایی و سیستم‌های سوخت‌گیری هوایی
به جای تمرکز بر بودجه، بررسی TIV اندازه‌گیری روند جریان تسلیحات بین کشورها و مناطق خاص را در طول زمان آسان‌تر می‌کند و اساسا یک شاخص قیمت توانایی نظامی ایجاد می‌کند.
بزرگ‌ترین دریافت‌کنندگان تسلیحات ایالات متحده
ایالات متحده بزرگ‌ترین صادرکننده تسلیحات در سطح جهان است و مسوول ۳۵ درصد صادرات جهانی در ۱۰ سال گذشته به حدود ۱۳۰ کشور است. اخیرا، بزرگ‌ترین بازار فروش تسلیحات ایالات متحده در خاورمیانه بوده و عربستان سعودی برجسته‌ترین دریافت‌کننده تسلیحات است. طی دهه گذشته، این کشور ۲۴ درصد از کل صادرات تسلیحات ایالات متحده را با قطعاتی به ارزش بیش از ۱۸ میلیارد TIV خریداری کرده است.
استرالیا با بیش از هشت میلیون TIV در رده دوم قرار دارد. کره‌جنوبی نیز با بیش از هفت میلیون TIV در رده سوم این رتبه‌بندی قرار دارد. امارات نیز با هفت میلیون TIV در رده چهارم این جدول قرار دارد. قطر با بیش از چهار میلیون TIV در رده پنجم قرار دارد. تایوان و ترکیه با بیش از سه میلیون TIV در رده‌های بعدی این رتبه‌بندی قرار دارند.
ایالات متحده همچنان بزرگ‌ترین صادرکننده جهانی تسلیحات در سطح جهان است، با این حال، فروش تجهیزات نظامی به کشورهای خارجی نسبت به سال مالی قبل ۲۱ درصد کاهش یافت و از ۱۷۵ میلیون دلار در سال ۲۰۲۰ به ۱۳۸ میلیون دلار در سال ۲۰۲۱ کاهش یافت.
بزرگ‌ترین دریافت‌کنندگان تسلیحات روسیه
روسیه، دومین فروشنده بزرگ تسلیحات در جهان، با بیش از ۲۲ میلیون TIV، مسوول ۲۲ درصد از صادرات تسلیحات جهانی بین سال‌های ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۱ بوده است.
از نظر TIVها، هند همچنان بزرگ‌ترین واردکننده تسلیحات روسی با اختلاف زیادی است. وابستگی هند به تسلیحات ساخت روسیه ناشی از مبارزه این کشور برای سرکوب قاطعیت نظامی چین از یک سو و درگیری‌های مداوم آن در امتداد مرز پاکستان از سوی دیگر است. اما باوجود حمایت مستمر روسیه و رییس‌جمهور آن توسط نخست‌وزیر هند، حتی در پی جنگ روسیه علیه اوکراین، برخی گزارش‌ها نشان داده‌اند که هند در چند سال گذشته به دنبال تسلیحات در جای دیگری بوده است. در ادامه به حجم سلاح برخی دیگر از بزرگ‌ترین واردکنندگان تسلیحات روسی در سراسر جهان پرداخته شده است.
چین با بیش از ۹ میلیون TIV دومین واردکننده اصلی سلاح از روسیه به شمار می‌رود. الجزایر با بیش از هفت میلیون TIVدر رده سوم این رتبه‌بندی جای گرفته است. ویتنام نیز با بیش از پنج میلیون TIV در رده چهارم این جدول قرار گرفته است. گفتنی است مصر نیز با بیش از سه میلیون TIV پنجمین کشور بزرگ واردکننده تسلیحات از روسیه است. عراق به عنوان چهارمین کشور آسیایی با بیش از دو میلیون TIV در رده ششم این رتبه‌بندی قرار گرفته است. آذربایجان، قزاقستان، ونزوئلا با بیش از یک میلیون TIV در رده‌های بعدی این جدول قرار دارند. سوریه نیز با بیش از یک میلیون TIV در رده دهم این جدول جای گرفته است. گفتنی است ایران با ۴۷۶ هزار TIV در رده هفدهم این جدول قرار دارد.
یکی از روابط مهم تجارت سلاح این رتبه‌بندی، تسلیحات ارائه‌شده توسط روسیه به جنگجویان اوکراینی طرفدار روسیه است. از سال ۲۰۱۴، روسیه به این جنگجویان در نبردشان تسلیحات و آموزش ارائه کرده است. اینها شامل انواع تسلیحات، از تپانچه و مین گرفته تا تانک و موشک‌انداز است.
تاثیر جنگ در اوکراین بر تجارت اسلحه
بر اساس آخرین داده‌های SIPRI، تجارت بین‌المللی اسلحه در دوره پنج‌ساله گذشته ۶/۴ درصد کاهش یافته است. با وجود این، اروپا به کانون جدیدی برای واردات تسلیحات تبدیل شده و شاهد افزایش ۱۹ درصدی در انتقال تسلیحات در مدت زمان مشابه بوده است. کشورهایی مانند بریتانیا، هلند و نروژ بزرگ‌ترین واردکننده‌ها بودند و سایر کشورها نیز ممکن است از این روند پیروی کنند.
کارشناسان ادعا می‌کنند که این افزایش به دلیل فروپاشی روابط روسیه و اروپا است. کشورهای اروپایی که از حمله روسیه به اوکراین نگران شده‌اند، بودجه دفاعی خود را مورد ارزیابی مجدد قرار داده‌اند که نمونه آن تعهد ۱۰۰ میلیون یورویی اخیر آلمان برای تقویت قدرت نظامی خود است.
افزایش بودجه نظامی در سطح اروپا
بر اساس ارزیابی پژوهشگران سیپری، باید انتظار داشت که کشورهای اروپایی در طول ده سال آینده بر واردات تسلیحات خود به طور چشمگیری بیفزایند. آخرین بار سفارش کلان تسلیحات بزرگ، پیش از همه جنگنده از آمریکا بوده است.
برلین به دنبال استفاده از هواپیماهای شرکت لاکهید مارتین آمریکا برای جایگزینی تورنادوهایی است که بیش از ۴۰ سال پیش وارد بازار تسلیحات جهان شده‌اند. صدراعظم آلمان با اعلام افزایش هزینه‌های نظامی گفت که ارتش آلمان ۱۰۰ میلیارد یورو (۱۱۳ میلیارد دلار) برای سرمایه‌گذاری‌ها و پروژه‌های تسلیحاتی دریافت خواهد کرد.
کشورهای اروپایی طی پنج سال گذشته، سهمی ۱۳ درصدی در کل واردات تسلیحات نظامی در جهان داشته‌اند. بیشترین خرید تسلیحات توسط بریتانیا، نروژ و هلند انجام شده است.
این در حالی است که آخرین گزارش سیپری حاکی از افزایش دوباره هزینه‌های دفاعی جهان در سال ۲۰۲۱ میلادی و برای نخستین‌بار عبور از مرز دو تریلیون دلاری است. موسسه بین‌المللی پژوهش‌های صلح استکهلم افزوده است: با تعدیل تورم، هزینه‌های دفاعی در سال گذشته ۷/۰ درصد رشد کرد و به دو تریلیون و ۱۱۳ میلیارد دلار رسید.
بر اساس این گزارش، ایالات متحده با ۸۰۱ میلیارد دلار و ۳۸ درصد از مخارج نظامی جهان، جمهوری خلق چین باوجود نبود داده‌ها و به طور تخمینی با ۲۹۳ میلیارد دلار و ۱۴ درصد از مخارج نظامی جهان، هند با بیش از ۷۶ میلیارد دلار، بریتانیا با بیش از ۶۸ میلیارد دلار و روسیه با نزدیک به ۶۶ میلیارد دلار، پنج کشور دارای بالاترین هزینه‌های نظامی در جهان بوده‌اند.
در پایان این گزارش می‌افزاید که در سال‌های آینده، بزرگ‌ترین شرکای آمریکا و روسیه در زمینه انتقال تسلیحات احتمالا تغییر خواهند کرد. اما روند انتقال تسلیحات به کدام سمت خواهد رفت.
بر اساس گزارش سیپری، روسیه بعد از آمریکا بزرگ‌ترین صادرکننده تسلیحات نظامی دنیا بوده و طی پنج سال گذشته بیش از ۲۵ میلیارد دلار تسلیحات صادر کرده است. آمریکا در این دوره زمانی ۵/۵۲ میلیارد دلار صادرات تسلیحات داشته است و فرانسه با ۵/۱۴ میلیارد دلار در رده سوم بوده است. چین نیز مانند آلمان بیش از شش میلیارد دلار تسلیحات صادر کرده است.
اسراییل نیز ۳/۳ میلیارد دلار صادرات سلاح داشته است و بعد از ایتالیا، بریتانیا و کره‌جنوبی، تقریبا هم‌ردیف اسپانیا قرار گرفته است. هلند، ترکیه و اوکراین در رتبه‌های بعد هستند.
در مجموع طی پنج سال گذشته صادرات تسلیحات آمریکا ۱۴ درصد داشته که ۴۳ درصد آن راهی خاورمیانه شده است. این کشور سهمی ۳۹ درصدی در کل صادرات سلاح در جهان داشته است. صادرات سلاح فرانسه نیز افزایش یافته، اما فروش تسلیحات روسی شاهد افت ۲۶ درصدی بوده است. در میان خریداران عمده، خرید تسلیحات توسط استرالیا ۶۰ درصد رشد داشته است.
منطقه خاورمیانه طی پنج سال گذشته کمتر از سه درصد رشد خرید تسلیحاتی نسبت به سال‌های ۲۰۱۶-۲۰۱۲ را تجربه کرده است، در حالی که رشد خرید تسلیحات در این منطقه طی سال‌های ۲۰۱۶-۲۰۱۲ نسبت به پنج سال قبل از آن ۸۶ درصد بود.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانلینک کوتاه :