تخریب سینماها و بی‌هویتی شهرها
نادر نینوایی *
فرد در جامعه پست‌مدرن امروزی با اتوبان‌ها و آسمانخراش‌هایی که صرفا سازه‌هایی بتنی و شبیه یکدیگر هستند احاطه شده است. اتوبان‌های امروزی همچون کوچه‌های سال‌های دور نیستند که هر گوشه‌شان خانه، سینما و یا بازارچه‌ای باشد که شهروندان را با مفاهیم گوناگون پیوند دهد.
شهرهای امروز ترکیبی از بتن و آسفالت و آهن هستند که یادآور هیچ نشانه خاصی نبوده و فاقد مکان، اجتماع و هویت جمعی هستند.
ژان بودریار فیلسوف فرانسوی در توصیف جامعه پست‌مدرن امروزی می‌گوید: در دنیای امروز «اصل شبیه‌سازی است که زندگی اجتماعی را کنترل و اداره می‌کند نه اصل واقعیت.»
در جامعه‌ای که از واقعیت و ریشه‌های فرهنگی و تاریخی خود تهی شده اماکن تاریخی از خانه‌ها گرفته تا سینماهای تاریخی فرصت هستند که شهروندان را با تاریخ و فرهنگ و هنر پیوند دهند.سینماها شهروندان را با فرهنگ و هنر پیوند می‌دهند و به عنوان نمودی مهم از تمدن امروزی مانع شکل‌گیری بی‌هویتی جمعی می‌شوند.
این روزها اما با حاکم شدن اصل فایده اقتصادی بسیاری از سینماداران با این توجیه که سینماها درآمدزا نیستند، اقداماتی را جهت تغییر کاربری سینماهای تاریخی شهر تهران و دیگر شهرها پی گرفته‌اند.
براساس اعلام انجمن سینماداران سینماهای صحرا، پایتخت، پردیس کیان، ماندانا، ایران، عصر جدید، پارس، حافظ، میلاد و کارون در تهران و سینمادریا در آستارا، مهتاب در قزوین، عصر جدید در اراک، مصلی‌نژاد در جهرم، کیهان در درود، ساویز در کرج، گل سرخ در بندرانزلی، پرشین مهرشهر در کرج و طلوع در فومن از جمله متقاضیان برای انحلال یا تغییر کاربری هستند.
با تغییر کاربری این سینماها از یک سو باید منتظر تخریب سینماهای تاریخی و جایگزینی آنها با مراکز تجاری باشیم و از دیگر سو با شهرهایی مواجه می‌شویم که نشانه‌ها و اصالت فرهنگی خود را یکی پس از دیگری از دست می‌دهند.
برای جلوگیری از این امر بی‌شک اقدام عاجل وزارت میراث فرهنگی و یا شهرداری‌ها جهت خرید این سینماها و تبدیل آنها به مراکز فرهنگی می‌تواند راهکاری برای حفظ نشانه‌های تاریخی شهرهای ایران خصوصا تهران باشد.
فراموش نکنیم که سینماهای تهران که عموما بین ۶۰ تا ۸۰ سال قدمت دارند بخشی از حافظه جمعی مردم هستند که با خاطرات آنها پیوند خورده‌اند. این سینماها بخشی از هویت شهرها هستند و حفظ آنها برای حفظ هویت شهرها امری ضروری است.
لینک کوتاه :