رقابت نفسگیر با قطر/قطری‌ها سرمایه‌گذاری در میدان مشترک پارس‌جنوبی را افزایش می‌دهند
به گزارش جهان صنعت نیوز: این خبر را اخیرا خبرگزاری بلومبرگ اعلام کرده است. هرچند شرکت انرژی قطر هنوز در این رابطه اعلام رسمی نکرده، اما از آنجا که چندی پیش هم اعلام شد که قطر گوی رقابت در تولید LNG را از آمریکا ربوده، به نظر می‌رسد موضوع برای ایران اهمیت بیشتری خواهد داشت. چه آنکه برنامه‌ریزی قطری‌ها روی میدان گازی مشترکی است که در قطر گنبد شمالی و در ایران پارس‌جنوبی خوانده می‌شود و در سال‌های گذشته، همیشه قطری‌ها در برداشت از این میدان از ایران جلوتر بودند.
نکته قابل تامل‌تر در این ماجرا این است که گزارش‌های رسمی نشان می‌دهد که فشار گاز در پارس‌جنوبی از سمت ما رو به کاهش است و در سال‌های اخیر که میزان سرمایه‌گذاری در این میدان کاهش یافته، قطری‌ها بیشترین سهم را از این میدان برده‌اند.
براساس گزارش پایگاه آپ‌استریم آنلاین، قطر در حال بررسی برنامه‌هایی برای افزایش ظرفیت تولید میدان گنبد شمالی (در ایران پارس‌جنوبی) به میزان بیش از ۱۲۶ میلیون تن در سال است. آنها تصمیم دارند که بازار اروپا را در غیاب روسیه از آن خود کنند.
پروژه از دست‌رفته فاز ۱۱
هرچند وزارت نفت از برنامه‌های توسعه این میدان و تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام از جمله فاز ۱۱ پارس‌جنوبی با استفاده از منابع داخلی خبر داده، اما شواهد نشان می‌دهد که در این زمینه قطری‌ها از ما جلوتر هستند. مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس از وارد شدن ۱۲ میلیون مترمکعب گاز فاز ۱۱ پارس‌جنوبی از چهار حلقه تولیدی به مدار تولید تا زمستان امسال خبر داد.
سیدحمید حسینی رییس اتحادیه صادرکنندگان نفت، گاز و پتروشیمی در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» می‌گوید: سال‌هاست که دیگر قطر توسعه‌ای در میدان گنبد شمالی یا پارس‌جنوبی انجام نداده است. تولید قطر در حال حاضر کمتر از ایران است. ما حدود ۷۰۰ میلیون مترمکعب در روز تولید می‌کنیم و قطر چیزی حدود ۶۵۰ میلیون مترمکعب در روز تولید می‌کند. اما قطر این توانایی را دارد که با همکاری شرکت‌های بزرگ نفتی، سکوهای ۲۵ هزار تنی نصب کند و کمپرسورهای پرقدرت را در این میدان به کار بیندازد که در نتیجه برداشت از چاه‌ها را افزایش دهد.
وی افزود: ضمن اینکه قطر این توانایی را دارد که با استفاده از تکنولوژی، تولید را نیز افزایش دهد. با توجه به اینکه این میدان، مشترک است و اکثریت این میدان متعلق به قطر است قاعدتا این افزایش تولید می‌تواند مخازن را کم کند، حتی می‌تواند فشار و تولید گاز ما را کاهش دهد. به همین دلیل هم آقای زنگنه وزیر سابق نفت اصرار داشت که قرارداد با توتال امضا شود و همزمان سکوی بزرگ ۲۵ هزار تنی و کمپرسورهای قوی ما برای برداشت از فاز ۱۱ اجرایی شود که در نتیجه این کار به تنهایی به اندازه ۳ فاز می‌توانستیم تولید داشته باشیم که اجرایی نشد.
رییس اتحادیه صادرکنندگان نفت، گاز و پتروشیمی با بیان اینکه قطر امروز حرف اصلی را در بازار صادرات ال‌ان‌جی می‌زند، یادآور شد: استراتژیک صادراتی قطر اجرای خط لوله دلفین است که بیشتر برای کشورهای عربی گاز را می‌دهد. از سویی همسایه‌ای هم ندارد که به راحتی بتواند با خط لوله به آن گاز صادر کند.
وی اضافه کرد: قطر علاقه‌ای به توسعه صنعت پتروشیمی ندارد. پس تنها صنعتی که برای این کشور باقی مانده، این است گاز را صادر کند و این روزها با توجه به افزایش قیمت جهانی گاز، درآمد قطر از مسیر توسعه LNG به بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار رسیده است.
حسینی خاطرنشان کرد: با توجه به نیاز کشورهای اروپایی، حالا تمرکز قطر روی صادرات گاز به این قاره است، بنابراین بخشی از گازی که در حال حاضر به آسیا یا به کشورهای منطقه ارسال می‌کند با شرایط و قیمت بهتری روانه بازار اروپا از جمله آلمان می‌کند.
متاسفانه شرایط نداریم
کارشناسان صنعت گاز معتقدند زمان کافی در دستیابی به ظرفیت بالاتر LNG وجود ندارد و احتمالا برای تحقق این اهداف سال‌ها طول بکشد. قیمت‌های لحظه‌ای LNG در ماه‌های اخیر در آسیا به سطوح بی‌سابقه‌ای افزایش یافته است و در برخی مواقع با بیش از ۳۰ دلار/MMBtu معامله می‌شود و کشورهای عمده مصرف‌کننده گاز را مجبور می‌کند تا ترتیبات عرضه بلندمدت را با تولیدکنندگانی مانند قطر، استرالیا و ایالات متحده در نظر بگیرند.
در حالی که قیمت‌های بالاتر LNG می‌تواند تقاضای جهانی را در درازمدت کاهش دهد، اما موقعیت قطر بین آسیا و اروپا را به عنوان شریک مطلوب برای صادرات LNG نیز قرار می‌دهد.
با توجه به چشم‌اندازهای مطلوب بازار و تغییر ژئوپلیتیکی که بازار گاز اروپا را باز کرده است، تعجب‌آور نخواهد بود اگر قطر تصمیم بگیرد به طور یکجانبه گسترش بیشتر میدان گنبد شمالی را حتی فراتر از ظرفیت اعلام‌شده خود پیش ببرد.
مرتضی بهروزی‌فر کارشناس انرژی هم در این رابطه به «جهان صنعت» می‌گوید: متاسفانه ایران با توجه به شرایطی که دارد امکان توسعه بیشتر را ندارد. موضوع اصلی سرمایه‌گذاری و تامین مالی و تامین تکنولوژی است. ما در صادرات گاز بسیار عقب هستیم. امکان صادرات با خط لوله فراتر از بازار‌های منطقه‌ای را نداشته‌ایم. به این کشورهای منطقه‌ای هم که صادر می‌کنیم به دلیل مشکلات داخلی‌مان قطع و وصل می‌شود.
او افزود: این مشکلات داخلی شامل مصرف بالا به دلیل امکان بهینه‌سازی مصرف رخ داده است. امکان بهینه‌سازی برای مصرف خرد و کلان را نداریم. از طرف دیگر امکان توسعه صنعت گاز را هم نداریم.
حتی در صنعت ال‌ان‌جی هم نتوانستیم هیچ قدمی برداریم. این موارد نشان‌دهنده عقب‌ماندگی ماست که به این زودی‌ها هم حل نمی‌شود.
این کارشناس انرژی تصریح کرد: این مشکل هم برای زمان حاضر نیست. ارتباطی به شرایط کنونی بازار هم ندارد. این برنامه برای چند سال گذشته بوده است. قطری‌ها برنامه بلندمدت داشتند.
برنامه‌ریزی لازم را انجام داده‌اند تا جای پای خود را در بازار جهانی مستحکم‌تر کند. البته باید در نظر داشته باشید که امکان افزایش صادرات قطر به اروپا، صرفا از قطر نخواهد بود. زیرا قطر سرمایه‌گذاری گسترده‌ای حتی در کشور آمریکا هم انجام داده است.
حسن مرادی نماینده پیشین مجلس و کارشناس انرژی هم به «جهان‌صنعت» می‌گوید: ایران هر وضعیتی که دارد برای خودش دارد. قطر هم در سایه تبادلات و تلاش برای رسیدن به بهبود اقتصادی تلاش می‌کند از میادین استفاده کند.
اگر میادین مشترک باشد و ما نتوانیم هم‌پای قطر پیش برویم این مشکل فقط مختص به ماست. بنابراین به نظر من حق قطر است که در حوزه‌ای که می‌تواند تلاش کند و به نتیجه برسد.
وی افزود: انتظار ما از قطر در بهره‌برداری از این میدان مردانگی و حسن همجواری است. اما در دنیای امروز این مسائل خیلی مرسوم نیست. پس قطر کار خود را انجام می‌دهد. ما هم باید تلاش کنیم سرمایه‌گذاری کنیم و در انتخاب اولویت‌ها به فکر برداشت از سهم خودمان از این میدان باشیم.
مرادی تاکید کرد: دنیا، دنیای تعامل است. هر کشوری و هر دولتی منافع ملی و بهره کشور خود را مورد توجه قرار می‌دهد. ما هم باید این‌گونه عمل کنیم و بتوانیم از فرصت‌ها به خوبی استفاده کنیم.
لینک کوتاه :