خط و نشان بایدن برای چین

به گزارش جهان صنعت نیوز: در بحبوحه قاطعیت روزافزون چین و پیامدهای حمله روسیه به اوکراین، جو بایدن دیروز به فومیو کیشیدا اطمینان داد که ایالات‌متحده به طور کامل به دفاع از ژاپن متعهد است. از طرفی بایدن با حضور در ژاپن حمایت علنی خود را از تایوان اعلام کرده که این موضوع واکنش مقام‌های چینی را برانگیخت.

سفر جو بایدن رییس‌جمهوری آمریکا به ژاپن و دیدار با دیگر رهبران گروه «کواد» (ژاپن، هند و استرالیا) بخشی از برنامه‌های اولین سفر او به آسیا محسوب می‌شود. او در این سفر به دنبال یک پیمان جدید آسیایی و جایگزینی برای پیمان اقیانوس آرام است که سال ۲۰۱۷ دونالد ترامپ از ان خارج شد و قرار است طی این دیدار طرح «چارچوب اقتصادی هند و اقیانوسیه برای شکوفایی» (IPEF) را راه‌اندازی کند. او در توکیو اعلام کرد که ۱۳ کشور به ابتکار تجاری جدید آسیا- اقیانوسیه به رهبری ایالات‌متحده ملحق شده‌اند که به عنوان وزنه تعادلی برای گسترش تهاجمی چین در منطقه مطرح می‌شود.

جو بایدن در ابتدای سخنانش با فومیو کیشیدا، نخست‌وزیر ژاپن اظهار کرد: «ائتلاف آمریکا-ژاپن رکن و پایه‌ای برای صلح و شکوفایی در منطقه هند-آرام بوده است و ایالات‌متحده به طور کامل به دفاع از ژاپن متعهد است.» فومیو کیشیدا، نخست‌وزیر ژاپن هم اعلام کرد که ژاپن و ایالات‌متحده باید جهان را برای اجرای اصل «منطقه باز و آزاد هند و اقیانوس آرام» رهبری کنند.

پکن از این طرح ایالات‌متحده تلویحا انتقاد کرد. وانگ ونبین، سخنگوی وزارت امور خارجه چین گفت: «امیدواریم که آنها به جای به راه‌انداختن یک دسته انحصاری،  یک حلقه باز و فراگیر از دوستان را در حوزه آسیا-اقیانوس آرام بسازند و به جای آنکه بحران و بی‌ثباتی به راه بیندازند، سعی در گسترش صلح و آرامش داشته باشند.»

در این میان، رییس‌جمهور ایالات‌متحده، نیاز به اصلاح شورای امنیت سازمان ملل و تمایل ژاپن برای عضویت دائمی در آن را تایید کرد. درحال حاضر آمریکا، روسیه، چین، انگلیس و فرانسه پنج کشور عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد هستند که در مورد مصوبات این شورا از حق وتو برخوردارند.

بایدن ضمن مهم دانستن همکاری واشنگتن با توکیو برای پاسخگو کردن روسیه به دلیل حمله به اوکراین، ادامه داد: «ایالات‌متحده و ژاپن در حال حرکت برای سازماندهی واکنش بین‌المللی و ایستادگی در برابر تجاوز پوتین به اوکراین هستند.»

حمایت علنی از تایوان

جو بایدن در بیانیه‌ای حمایت علنی خود را از تایوان اعلام کرد و گفت: «اگر چین به تایوان حمله کند، ایالات‌متحده به صورت نظامی در رابطه با این موضوع مداخله و از تایوان حمایت خواهد کرد.» بایدن خاطرنشان کرد که پس از حمله روسیه به اوکراین، محافظت از این جزیره تایوان مسوولیت بسیار خطیری است.

او در این کنفرانس خبری در توکیو اضافه کرد: ما در قبال تایوان متعهد شده‌ایم. هرگونه زور و اجبار چین علیه تایوان نامناسب و ناپسند تلقی خواهد شد. چین با اقدام خود کل منطقه را تحت تاثیر قرار و اتفاقی مشابه اوکراین رخ خواهد داد. این اظهارات در حالی مطرح شد که جو بایدن درخصوص قاطعیت فزاینده چین در منطقه نظرات شدید‌اللحنی ارائه کرد و گفت: «امیدوارم ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه بهای حمله خود به اوکراین را بپردازد تا به چین نشان دهد که درصورت حمله به تایوان، با چه چیزی مواجه خواهد شد.»

واکنش متقابل چین

سخنگوی وزارت خارجه چین دیروز در پاسخ به اظهارات رییس‌جمهوری آمریکا درباره تایوان گفت: موضوع تایوان و اوکراین کاملا متفاوت است و مقایسه آنها پوچ است.

سخنگوی این وزارتخانه در سخنانی مقایسه مساله تایوان با بحران اوکراین رو نادرست و آن را پوچ توصیف کرد. وی گفت: تایوان بخشی از خاک چین است و ما به هیچ کشوری اجازه دخالت در امور داخلی‌مان را نمی‌دهیم.

این مقام چینی در ادامه عنوان کرد: ما از ایالات‌متحده می‌خواهیم هنگام صحبت در مورد موضوع تایوان مراقب باشد. سخنگوی وزارت خارجه چین همچنین به تهدیدهای شدید‌اللحن جو بایدن علیه کشورش اشاره کرد و گفت: آمریکا می‌داند که چین قادر به حفاظت از خاک خود است.

تحت سیاست «چین واحد»، ایالات‌متحده، پکن را به عنوان دولت چین می‌شناسد و روابط دیپلماتیکی با تایوان ندارد، اما با این حال آمریکا روابط غیررسمی خود را با تایوان از جمله سفارت دوفاکتو در تایپه حفظ می‌کند. آمریکا همچنین تجهیزات نظامی را به تایوان ارسال می‌کند.

وی همچنین قبل از دیدار با نخست‌وزیر ژاپن، با امپراتور ناروهیتو گفت‌وگوی مختصری را انجام داد و کاخ سفید خبر داد که جو بایدن به نیابت تمام مردم آمریکا با این امپراتور سلام و احوالپرسی کرد.

انتظار می‌رود که هر دو کشور درخصوص گسترش برنامه‌ها و توان نظامی ژاپن جهت مقابله با قاطعیت روزافزون چین گفت‌وگو کنند. گفته شده است که یکی از نگرانی‌های اصلی طی این دیدارها مساله چین و تایوان خواهد بود؛ به خصوص روابط نزدیک چین و روسیه نیز از موارد دیگری محسوب می‌شود که نگرانی‌ها را برانگیخته است.

ابتکار عمل «کواد» برای نظارت بر صید غیرقانونی چین

آمریکا، ژاپن، استرالیا و هند قرار است در نشست چهارجانبه خود در توکیو از ابتکار عملی رونمایی کنند که آنچه صید غیرقانونی از سوی چین در منطقه هند-پاسیفیک می‌نامند را متوقف می‌کند. این چهار کشور اعلام کردند که در این ابتکارعمل دریایی از فناوری ماهواره‌ای برای ایجاد یک سیستم رهگیری برای صید غیرقانونی از اقیانوس هند تا پاسیفیک جنوبی و به وسیله مراکز مرتبط نظارتی در سنگاپور و هند استفاده می‌شود. جو بایدن در نشست گروه چهارجانبه موسوم به کواد شرکت می‌کند که هدفش افزایش همکاری در مواجهه با اقدامات چین عنوان می‌شود.

به نوشته روزنامه فایننشال تایمز، این ابتکارعمل دریایی چهار کشور مذکور را در نظارت صید «غیرقانونی» در منطقه توانمند می‌سازد. کرت کمپبل، هماهنگ‌کننده امور آمریکا و هند-پاسیفیک نیز اوایل ماه جاری میلادی گفته بود که ایالات‌متحده به زودی برنامه‌هایی را برای مقابله با صید غیرقانونی در آمریکا اعلام می‌کند. چند کشور در منطقه هند-پاسیفیک نگران حضور فزاینده کشتی‌های ماهیگیری چین هستند و می‌گویند،‌ این کشتی‌ها اغلب حریم ویژه اقتصادی آنها را نقض کرده و باعث خسارت‌های جبران‌ناپذیر به اقتصاد و محیط‌زیست شده‌اند.

از طرفی خبرگزاری کیودو گزارش داد که مساله فضا یکی از حوزه‌های کلیدی درخصوص مشارکت و همکاری میان این دو کشور است. ژاپن برنامه گسترده‌ای را درخصوص هوا و فضا دارد که عمدتا بر توسعه پرتابگرها و کاوشگرهای فضایی متمرکز است، اما برای حمل فضانوردان خود به فضا به ایالات‌متحده و روسیه متکی است و خود ژاپن در این خصوص برنامه‌ای ندارد. همکاری درخصوص مسائل فضایی احتمالا یکی دیگر از موضوعات دیدار بین جو بایدن و فومیو کیشیدا باشد.

از زمانی که دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری سابق آمریکا از توافق تجاری چندملیتی که اکنون به عنوان «توافقنامه جامع برای مشارکت ترانس-پاسیفیک» شناخته می‌شود، کناره‌گیری و زمینه را برای گسترش نفوذ چین فراهم کرد، واشنگتن فاقد یک ستون اقتصادی جهت تعامل با منطقه هند- اقیانوسیه بوده است.

به گفته یک منبع آگاه، در این دیدار که قرار است درخصوص این مسائل گفت‌وگو شود، انتظار می‌رود نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند، جو بایدن و فومیو کیشیدا به صورت حضوری و سایر رهبران به صورت مجازی شرکت کنند.

توافق اقتصادی هند و اقیانوس آرام

اگرچه نحوه عملکرد پیمان جدید ایندوپسیفیک مشخص نیست، اما بیانیه دیروز نشانگر آغاز گفت‌وگوها میان کشورهای شرکت‌کننده بر سر تصمیم‌گیری در مورد چارچوب آینده این پیمان خواهد بود. به طور کلی، پیمان جدید نشانگر تعهد واشنگتن به ادامه حضور به عنوان یک قدرت پیشرو در آسیا است.

جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید در توضیح پیمان جدید ایندوپسیفیک گفت که توافق جدید بر ادغام بیشتر اقتصادهای هند و اقیانوس آرام، تنظیم استانداردها و قوانین، به ویژه در زمینه‌های جدید مانند اقتصاد دیجیتال و همچنین تلاش برای اطمینان از وجود زنجیره‌های تامین ایمن و انعطاف‌پذیر متمرکز است.

به گفته کارشناسان، ضرورت وضع استانداردهای جدید برای تجارت جهانی، تنها نیاز مردم آمریکا نیست. چراکه جهان شاهد بود چگونه بروز یک همه‌گیری جهانی کل زنجیره تامین را مختل کرد، کارخانه‌ها را به تعطیلی کشاند، حرکت کشتی‌های باری را به تاخیر انداخت، بنادر را از فعالیت باز داشت و باعث تورم در سطح جهانی شد. این آسیب‌پذیری‌ها به ویژه پس از بروز جنگ در اوکراین، آشکارتر و باعث جهش بی‌سابقه بهای انرژی و غذا در مناطق مختلف جهان شد.

مذاکرات با کشورهای شریک حول چهار محور یا موضوع خواهد بود و مسوولیت اصلی این کار به صورت مشترک بر عهده نماینده تجاری آمریکا و وزارت بازرگانی آن است.

نماینده تجاری آمریکا مذاکرات حول محور تجارت عادلانه را انجام می‌دهد که این امر شامل تلاش برای پشتیبانی از کارگران ایالات‌متحده در برابر هرگونه خطر از دست دادن شغل است، به ویژه آنکه ورود چین به سازمان تجارت جهانی در سال ۲۰۰۱ منجر به موج اخراج کارگران از کارخانه‌ها شد. درواقع همین امر هم مسبب اصلی خشم آمریکایی‌ها و پیروزی ترامپ در انتخابات سال ۲۰۱۶ بود؛ کسی که به عنوان رییس‌جمهور به محض ادای سوگند در سال ۲۰۱۷ ایالات‌متحده را از پیمان اقیانوس آرام خارج کرد. وزارت بازرگانی نیز بر مذاکرات روی سه محور دیگر متمرکز می‌شود؛ از جمله انعطاف‌پذیری زنجیره تامین، زیرساخت‌ها و تغییرات آب و هوایی و مالیات و مبارزه با فساد.

کاخ سفید اعلام کرده است که پیمان جدید ایندوپسیفیک یک پلتفرم باز خواهد بود. هرچند این ایده مورد انتقاد چین قرار گرفته است. دولت پکن بر این باور است که هر توافق انحصاری جدید می‌تواند منجر به آشفتگی بیشتر در منطقه شود.

هرچند گزارش‌ها حاکی از آن است که در توافق جدید ایندوپسیفیک برخی حساسیت‌های چین به عنوان دومین اقتصاد بزرگ جهان نیز لحاظ شده است؛ از جمله جزیره خودمختار تایوان که چین آن را متعلق به خود می‌داند، از حضور در این پیمان مستثنی شده است. این استثنا به ویژه از آنجاکه تایوان یکی از تولیدکنندگان پیشرو در زمینه تراشه‌های کامپیوتری بوده مورد توجه قرار گرفته است. به عقیده ناظران از آنجاکه تراشه‌ها یکی از عناصر مهم اقتصاد دیجیتال و بخشی از مذاکرات پیمان ایندوپسیفیک است، نبود تایوان در این پیمان تاثیرگذار خواهد بود.

سالیوان در اظهاراتی با اشاره به چشمگیر بودن عدم حضور تایوان در پیمان جدید تجاری گفت که هر گونه مذاکره تجاری با تایوان یک به یک انجام خواهد شد. وی افزود: ما به دنبال تعمیق مشارکت اقتصادی خود با تایوان از جمله در مورد فناوری پیشرفته و تامین نیمه‌هادی‌ها هستیم. اما در وهله نخست ما این موضوع را به صورت دوجانبه دنبال می‌کنیم.

به گفته یک مقام دولت آمریکا که خواست نامش فاش نشود، توافق جدید به محض شروع مذاکرات عملی می‌شود که انتظار می‌رود بین ۱۲ تا ۱۸ ماه به طول انجامد. او با بیان اینکه مهلت تعیین‌شده برای یک توافق تجاری جهانی بسیار کم است، اضافه کرد که ایجاد اجماع در داخل آمریکا هم در روند این پیمان بسیار موثر خواهد بود.

اخبار برگزیدهپیشنهاد ویژهسیاسی
شناسه : 263791
لینک کوتاه :

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا