جهان در آستانه پاندمی آبله‌میمون
پرهام هرسنی *
با وجود آنکه در بطن و بستر جوامع امروزی و با وجود واکسیناسیون چندنوبته هنوز عطسه و سرفه‌های کرونایی شنیده می‌شود و با وجود آنکه نه‌تنها ایران بلکه جهان نیز نتوانسته است از پاندمی مرگبار کروناویروس به ویژه از سویه‌های ترکیبی آن مانند «دلتاکرون» عبور کند و این پاندمی به آندمیک یا همان بومی شدن و قابل کنترل شدن ویروس برسد، حالا خبر می‌رسد که جهان محتملا در آستانه قرار گرفتن یک پاندمی دیگری است که از منظر دانش همه‌گیر‌شناسی و اپیدمیلوژی آبله‌میمون نام دارد.
طبق گزارش اخیر سازمان بهداشت جهانی، حدود ۸۰ مورد ابتلا به آبله‌میمونی در شیوع اخیر آن در ۱۱ کشور تایید شده است. البته به گفته ارتش آلمان، کشورهای اروپایی ده‌ها مورد را نیز در این قاره تایید کرده‌اند. موارد ابتلای گزارششده در روزهای اخیر شامل ۹ مورد قطعی از انگلستان، ۱۴ مورد قطعی و ۲۰ مورد مشکوک از پرتغال، هفت مورد قطعی و ۲۹ مورد مشکوک از اسپانیا و ۱۷ مورد مشکوک از کانادا، یک مورد قطعی از سوئد، آمریکا، بلژیک و ایتالیا و یک مورد مشکوک از فرانسه و استرالیا بوده که جمع موارد گزارششده را به ۱۰۷ مورد از ۱۰ کشور جهان رسانده است.
از منظر تبار‌شناسی و علم ژنتیک، آبله‌میمون یک بیماری مشترک بین انسان و حیوان است که بیشتر مربوط به یک حوزه جغرافیایی خاص نظیر جنگل‌های استوایی، آفریقای مرکزی و غربی است. از منظر مظاهر بالینی، ابتلا به بیماری آبله‌میمون همراه با نشانگانی چون: تب، بثورات جلدی و متورم شدن غدد لنفاوی است که این موارد با طیف وسیعی از عوارض و علائم بیماری‌های عفونی و سرماخوردگی شبیه است. البته اپیدمی‌لوژیست‌ها بر این باورند که آبله‌میمون اگرچه در قد و قامت یک پاندمی در حال همه‌گیر شدن و شیوع است، اما از منظر طول مدت درمان یک بیماری «خود‌محدود‌شده» محسوب می‌شود و در صورت شیوع و ابتلا، فرد می‌تواند در یک بازه زمانی دو تا چهار هفته، سلامتی خود را باز یابد. از منظر چگونگی ابتلا به این آبله، گفته می‌شود که این نوع آبله همانند کروناویروس واگیردار و دارای سرعت انتقال بالایی است که از طریق تماس نزدیک با فرد یا حیوان آلوده یا با مواد آلوده به ویروس، به انسان منتقل می‌شود. همچنین گفته می‌شود انتقال این ویروس از انسان به انسان می‌تواند در اثر تماس نزدیک با ترشحات تنفسی، ضایعات پوستی فرد مبتلا یا اشیای آلوده ایجاد شود.
حال اگرچه آبله‌میمون می‌تواند تحت فراهم بودن عوامل ابتلا به آن همه افراد را مبتلا کند، اما این آبله بیشتر از همه کودکان و همچنین کسانی را مبتلا می‌کند که سیستم ایمنی آنها دارای نقص زمینه‌ای است. با این همه، اگرچه گفته شده که البته آبله‌میمون واکسن دارد، اما به دلیل نادر بودن این بیماری، تعداد واکسن‌های ساخته‌‌شده برای آن در سطح جهان کافی نیست. تحت این شرایط پیشگیری بهترین درمان و راهبرد موثری در مصونیت به ابتلا به این بیماری است. بنابراین لازم نیست این بیماری همچون پاندمی کرونا که از رهگذر «ماهان گیت» و تردد دائم به چین به ویژه در ووهان یعنی شهر زایش و شیوع ویروس، موجب همه‌گیری مرگبار در کشور ما شده بود، بار دیگر آن مصائب تلخ و شرنگ‌بار این بار بخواهد با پاندمی آبله‌میمون در کشور ما تکرار شود. واقعیت آن است که در شرایط حاضر کشور ما از منظر اقتصادی به ویژه اقتصاد معیشتی و ده‌ها بحران دیگر، شرایط حساسی را تجربه می‌کند و نیازی نیست مشکل دیگری چون آبله‌میمون بر مشکلات به ظاهر لاینحل کشور اضافه شود. فراموش نکنیم که حل بحران‌هایی نظیر پاندمی، نیازمند مشارکت‌های همدلانه در رعایت پروتکل‌های بهداشتی است و باید بیاموزیم که چنین دردهای مشترکی، هرگز جدا‌‌جدا درمان نمی‌شود.
* پژوهشگر پزشکی اجتماعی و حوزه سلامت
اخبار برگزیدهیادداشتلینک کوتاه :