شعبده‌بازی با اوراق نفت خام
به گزارش جهان صنعت نیوز: چند روز پیش محسن خجستهمهر مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران، در گفت‌وگو با خبرگزاری دولتی ایران «ایرنا» اعلام کرد که در شرکت ملی نفت ایران پیشنهاد مدل جدید فروش نفت را ارائه کرده و این طرح هم‌اکنون در مراحل پایانی کارشناسی قرار دارد. آنطور که خجستهمهر گفته در صورت نهایی شدن طرح و تصویب آن در دولت اوراق مربوط به گواهی سپرده کالایی در بورس عرضه می‌شود و سهامداران می‌توانند این اوراق را خریداری کنند. بنا به گفته مدیرعامل شرکت ملی نفت با انتشار این اوراق معادل نفت خام می‌توان نقدینگی مورد نیاز را برای تکمیل پروژه‌های نفتی تامین خواهد شد.
هرچند این طرح به قولی هنوز خام است و تا به مرحله اجرا برسد، راه درازی در پیش دارد، اما به نظر می‌رسد که عزم وزارت نفت هم برای تامین سرمایه پروژه‌های نفتی که از ماه‌ها قبل جواد اوجی وعده آن را داده بود، جزم است. ظاهرا ساز و کار اجرایی این طرح به این صورت است که اوراق مبتنی بر نفت خام در معاملات نفت با احتساب نوسان قیمت‌های جهانی در اختیار خریداران قرار خواهد گرفت. البته خریدار این اوراق هم این اختیار را خواهد داشت که اوراق مورد نظر را هر زمان که بخواهد تبدیل به بشکه‌های نفت کند! خاصیت دیگر این اوراق اینگونه است که ویژگی بازار فیوچری (آینده‌محور) بودن را دارد.
کارشناسان می‌گویند چنین طرحی در صورتی می‌تواند برای تامین مالی پروژه‌های نفتی کارآمد باشد که وضعیت بازار سرمایه در شرایط مناسبی قرار داشته باشد. هرچند مقامات وزارت نفت اطمینان می‌دهند که انتشار این اوراق با توجه به روند رو به رشد قیمت نفت در بازار جهانی می‌تواند جذابیت‌های لازم را برای جذب سرمایه از بورس داشته باشد.
اوراق جدید، دوستانه است
حسن مرادی نماینده پیشین مجلس و کارشناس انرژی درباره میزان کارآمدی این اوراق به «جهان‌صنعت» می‌گوید: پروژه‌های نفت به شدت از کمبود نقدینگی رنج می‌برند. تلاش برای جذب سرمایه‌گذار خارجی هم به نتیجه موثر نرسیده است، بنابراین تنها راه باقی مانده سرمایه‌گذار داخلی است.
وی اضافه کرد: مردم پول‌های سرگردان فراوانی دارند. این پول‌ها در بورس، در سکه، در ارز، شناور است. دولت با این طرح می‌تواند هم منافع مردم را تامین کند و هم به توسعه زیرساخت‌های صنعت نفت کمک کند تا از سویی اگر این ابزار جذابیت‌های لازم را ایجاد کند، مردم هم برای مشارکت در این طرح ترغیب می‌شوند و در نتیجه دولت می‌تواند حجم بالایی از نقدینگی داخل جامعه را به خود جذب کند.این کارشناس انرژی تصریح کرد: این اوراق دوستانه است؛ یعنی به راحتی می‌توان با آن کار کرد. هنوز امتحانی پس نداده و بازخورد منفی از طرف جامعه نداشته است. البته الان نمی‌توان دقیق قضاوت کرد و با گذشت زمان می‌توان دید آیا مردم با این اوراق راحت هستند یا خیر.مرادی با بیان اینکه دولت باید سود این اوراق را متناسب تعیین کند به گونه‌ای که باعث جذابیت نسبت به سایر اوراق شود، گفت: اگر سود قابل توجه‌ای باشد دلیلی ندارد از طرف جامعه مورد استقبال قرار نگیرد. باید دید این برگه‌ها سهولت جابه‌جایی و انتقال و پس‌انداز دارند یا ندارند. اگر سهولت باشد به طور حتم باعث استقبال مردم می‌شود.
گزارش‌های وزارت نفت باید دقیق باشد
پیمان مولوی تحلیلگر مسائل اقتصادی بر این باور است که تاثیرگذاری این طرح در شرایط فعلی اقتصاد ما محدود است. او در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» می‌گوید: صنعت نفت ایران ۵۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری مستقیم نیاز دارد تا بتواند شرایط را حفظ کند و سپس بتواند معادل ۵/۱ تا ۲ میلیون بشکه نفت به تولید خود اضافه کند.
بر کسی پوشیده نیست که تامین ۵۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در حوزه نفت بیشتر از سرمایه‌گذاری خارجی به دست می‌آید.او اضافه کرد: اصولا صنعت نفت، صنعتی است که نیاز به سرمایه‌گذاری سنگین دارد و این موضوع فقط مشکل ما نیست و در تمام دنیا توسعه این صنعت به همین منوال است.
به گفته مولوی، اوراق گواهی سپرده کالایی نفت خام درست است که یک ابزار جذب سرمایه است، اما واقعیت این است که در این ابزار برای تمام پروژه‌ها کارآمد نیست و نمی‌توان گفت که همه نیاز صنعت نفت از این مسیر قابل تامین است.
ضمن اینکه دولت این ابزار را به عنوان یکی از ابزارهای تامین مالی اعلام کرده است.این تحلیلگر مسائل اقتصادی تاکید کرد: به نظر من وزارت نفت اگر خیلی علاقه‌مند است در این حوزه کاری انجام بدهد، باید تلاش کند که گزارش‌های درستی را ارائه دهد. اگر گزارش‌ها درست و دقیق باشد، سرمایه‌گذاران با خیال آسوده‌تری می‌توانند اقتصادی بودن پروژه‌ها را تحلیل کرده و نسبت به سرمایه‌گذاری اقدام کنند.
لینک کوتاه :