نگاه چین به توافق امنیتی-تجاری پاسیفیک
به گزارش جهان صنعت نیوز: به نوشته فرانس ۲۴، چین به توافق امنیتی در اجلاس جزیره اقیانوس آرام چشم دوخته است. روی میز یک قرارداد محرمانه وجود دارد که به موجب آن چین پلیس محلی را آموزش می‌دهد، در امنیت سایبری مشارکت می‌کند، روابط سیاسی را گسترش می‌دهد، نقشه‌برداری حساس دریایی انجام می‌دهد و دسترسی بیشتری به منابع طبیعی در خشکی و آب پیدا می‌کند.
پکن پیشنهادی اغواگرانه شامل میلیون‌ها دلار کمک مالی، چشم‌انداز یک توافق تجارت آزاد بین چین و جزایر اقیانوس آرام و دسترسی به بازار گسترده چین با ۴/۱ میلیارد نفر را ارائه می‌دهد. این پیشنهاد در حالی مطرح می‌شود که پکن با واشنگتن و متحدانش بر سر نفوذ در منطقه استراتژیک حیاتی اقیانوس آرام درگیر است.
عمل متعادل‌کننده
به باور تحلیلگران، بعید است این قرارداد به سرعت به اتفاق آرا توسط رهبران جزیره اقیانوس آرام تایید شود. توافق امنیتی اخیر بین جزایر سلیمان و چین باعث ناراحتی عمیق در منطقه‌ای شد که معمولا بیشتر نگران تغییرات آب و هوایی است تا سیاست ابرقدرت‌ها. ریچارد هر، یکی از دانشگاهیان دانشگاه تاسمانی در این خصوص گفت که این منطقه در مورد کشیده شدن به رقابت ژئواستراتژیک مردد خواهد بود.
در حال حاضر برخی از پیشنهادات پکن، با هشدار رییس‌جمهور ایالات فدرال میکرونزی، دیوید پانوئلو به دیگر رهبران اقیانوس آرام مواجه شده با این مضمون که این امر می‌تواند باعث شکستن صلح، امنیت و ثبات منطقه‌ای شود.
گفتنی است در این میان، قدرت‌های غربی با این قراردادها مخالفت کرده‌اند و وزارت خارجه آمریکا به اقیانوس آرام هشدار داده است که مراقب معاملات مبهم با چین باشد. استرالیا نیز به ایالات متحده پیوست و از کشورهای اقیانوس آرام جنوبی خواست تا از تلاش‌های چین برای گسترش دامنه امنیت خود در اعماق منطقه خودداری کنند و وزیر امور خارجه جدید این کشور نسبت به عواقب چنین معاملاتی هشدار داد. اما بسیاری از کشورهای اقیانوس آرام نیز تمایل دارند روابط دوستانه خود را با چین حفظ کنند و روابط بین پکن و واشنگتن را متعادل کنند.
نفوذ سنتی
این در حالی است که وانگ روز یکشنبه گفت پکن مایل است با دیگر قدرت‌های بزرگ در منطقه اقیانوس آرام برای کمک به توسعه کشورهای جزیره همکاری کند. وی در دیدار با دبیرکل مجمع جزایر اقیانوس آرام، هنری پونا، گفت: چین مایل است همکاری‌های سه‌جانبه بیشتری با سایر کشورها، به ویژه کشورهای دارای نفوذ سنتی در منطقه انجام دهد. بر اساس بیانیه وزارت خارجه چین، وی سفر خود به اقیانوس آرام را «سفر صلح، دوستی و همکاری» توصیف کرد.
کشورهای جزیره‌ای در حوزه اقیانوس آرام دارای روابط دیپلماتیک با چین، در این اجلاس حضور دارند؛ وانگ یی در فیجی با فرانک باینیماراما، نخست‌وزیر این کشور دیدار کرد.
پیش‌نویس اعلامیه و برنامه اقدام پنج ساله از سوی چین برای دعوت از این کشورها ارسال شد که شامل ساموآ، تونگا، کیریباتی، پاپوآی گینه نو، وانوآتو، جزایر سلیمان و نیووی می‌شود. چین با ارسال این دعوتنامه‌ها پیش از برگزاری اجلاس به دنبال افزایش فعالیت‌های تجاری و امنیتی است، اما انتشار پیش‌نویس این اعلامیه باعث مخالفت دست‌کم یکی از کشورهای منطقه یعنی میکرونزی شد.
درحالی که مرزهای منطقه‌ای به دلیل پاندمی کرونا بسته شده، بسیاری از وزرای خارجی از طریق لینک‌های ویدئویی در این اجلاس حضور دارند. در چندین کشور حوزه پاسیفیک وزیر خارجه همان نخست‌وزیر است. یکی از مقام‌های یکی از کشورهای اقیانوس آرام گفت که چندین کشور دعوت‌شده می‌خواهند اقدام در مورد این بیانیه را به تعویق بیندازند یا آن را اصلاح کنند.
بیانیه‌های منتشرشده از سوی دولت‌ها و چین نشان می‌دهد که برخی از جزایر اقیانوس آرام در روزهای اخیر برخی از مولفه‌های امنیتی فردی را که چین در توافق منطقه‌ای به دنبال آن است، امضا کرده‌اند. در ساموآ توافقی برای یک آزمایشگاه اثر انگشت پلیس به منظور اقدام تکمیلی برای آکادمی آموزشی پلیس با حمایت مالی چین امضا شده است.
در ادامه تور اقیانوسیه، وزیر امور خارجه چین دیروز در سفری دوروزه عازم «تونگا» شد. ماه گذشته آمریکا و متحدان منطقه‌ای‌اش از جمله استرالیا، ژاپن و نیوزیلند نگرانی‌های خود را درباره توافقنامه امنیتی چین با جزایر سلیمان ابراز کرده و درباره پیامدهای منطقه‌ای که ممکن است حضور نظامی چین موجب آن شود هشدار داده بودند. دولت جدید استرالیا نیز مساله رسیدگی به کشورهای حوزه پاسیفیک را در اولویت اصلی سیاست خارجی خود قرار داده تا با چین مقابله کند.
پیام شی به اجلاس فیجی
در این میان، رییس‌جمهوری چین دیروز در نشست وزرای خارجه چین و کشورهای جزیره‌ای حوزه پاسیفیک، بر دوستی دیرینه و بلندمدت با کشورهای این حوزه تاکید کرده و همچنین با سایر کشورهای این منطقه درخصوص مسوولیت مشترک آنها برای حفظ صلح و ثبات در منطقه به تبادل‌نظر پرداخت.
شی جین پینگ در سخنانی عنوان کرد: در سال‌های اخیر، شراکت استراتژیک جامع میان چین و کشورهای جزیره‌ای حوزه پاسیفیک پیشرفتی ثابت و نتایج مثمرثمری داشته است؛ شراکتی که توسعه و منافع مشترک همه طرف‌ها را به دنبال داشته است. او افزود: چین صرف‌نظر از اندازه و بزرگی، نسبت به برابری همه کشورها متعهد است و به اصول خود جهت دستیابی به منافع مشترک پایبند است. مهم نیست که چشم‌انداز بین‌المللی چگونه ممکن است تکامل یابد، چین همیشه یک دوست خوب باقی خواهد ماند و راه مشابه و مشخصی را دنبال خواهد کرد؛ کشوری که به عنوان یک شریک خوب شانه به شانه در کنار کشورهای جزیره‌ای حوزه پاسیفیک قدم برخواهد داشت.
رییس‌جمهوری چین با اشاره به نشست وزرای خارجه چین-کشورهای جزیره‌ای حوزه پاسیفیک که رسما از اکتبر ۲۰۲۱ آغاز شد، بیان کرد: این نشست موقعیت مهم و جدیدی را فراهم می‌کند تا هر دو طرف گفت‌وگوهایی را انجام و همکاری مشترک خود را افزایش دهند.
شی جین پینگ خاطرنشان کرد که حفظ صلح و ثبات در منطقه آسیا- اقیانوس آرام و ترویج توسعه مشترک کشورهای مختلف از آرمان‌های مشترک مردم این منطقه به حساب می‌آیند. رییس‌جمهوری چین در پایان افزود: چین آماده همکاری با کشورهای جزیره‌ای حوزه پاسیفیک است تا در این راستا بتوانیم چالش‌های موجود را حل‌وفصل کنیم، منافع مشترک خود را دنبال کنیم تا آینده را با همکاری یکدیگر بسازیم.
حمایت قاطعانه چین از جزایر سلیمان
این در حالی است که وزیر امور خارجه چین قول داده که از جزایر سلیمان در حوزه مسائل امنیتی حمایت می‌کند؛ اظهارنظری که باعث بروز نگرانی بابت افزایش حضور و نفوذ نظامی چین در منطقه پس از امضای بسته امنیتی مناقشه‌برانگیزی شده است.
پس از ورود وانگ یی وزیر امور خارجه چین به جزایر سلیمان، اسنادی از سوی شبکه خبری ای.بی.سی نیوز منتشر شد مبنی بر اینکه پکن به دنبال توافق گسترده‌تری با دیگر کشورهای جزیره‌ای در اقیانوس آرام است که شامل امنیت، ارتباطات داده‌ای و تجارت می‌شود.
سفر وانگ یی به جزایر سلیمان پس از آن انجام شده که دو کشور ماه گذشته میلادی یک توافق امنیتی را امضا کردند که به استقرار پلیس، ارتش و سایر پرسنل مسلح به همراه پهلوگیری کشتی‌های چینی در این جزیره اقیانوسی مجوز می‌دهد. دولت جو بایدن، رییس‌جمهوری آمریکا به جزایر سلیمان بابت هرگونه اقدام احتمالی درباره میزبانی از ارتش چین هشدار داده و استرالیا نیز تلاش کرده تا این کشور جزیره‌ای را از امضای رسمی توافق با پکن بازدارد.
وانگ یی در جریان گفت‌وگو با همتای خود از این جزیره گفت، روابط بین دو کشور نشان‌دهنده انعطاف‌پذیری بزرگی است. چین همواره از تلاش‌های این جزیره برای حفاظت و پاسداشت حق حاکمیت، امنیت و یکپارچگی قلمرو، حفاظت از وحدت و همبستگی، تسریع توسعه و احیای ملی حمایت می‌کند. پیش‌نویس اعلامیه و برنامه اقدام پنج ساله توسط چین به ۱۰ کشور جزیره‌ای در پاسیفیک که روابط دیپلماتیک با پکن دارند پیش از سفر وزرای خارجی این کشورها به چین در تاریخ ۳۰ مه سال جاری میلادی ارسال شد.
جزایر ناآرام سلیمان
جزایر سلیمان در سال ۱۹۷۸ از بریتانیا استقلال یافت و امروزه حدود ۷۰۰ هزار نفر جمعیت دارد که اکثر ساکنان آن را شهروندان ملانزیایی تشکیل می‌دهند. با این حال افراد پلینزی، میکرونزی، چینی و اروپایی نیز در جزایر آن زندگی می‌کنند.
آنچه در وهله اول باعث بروز ناآرامی‌هایی در این جزایر شده، مهاجرت از مالایتا (دومین جزیره بزرگ کشور و پرجمعیت‌ترین استان) به گوادالکانال و هونیارا (پایتخت) به دلیل فرصت‌های اقتصادی است که در نهایت تنش‌های قومی را برانگیخته است. در اواخر دهه ۹۰ میلادی، ساکنان بومی جزیره گوادالکانال کارزاری خشن را برای بیرون راندن مالایی‌ها از جزیره خود به راه انداختند. در پی این رخداد شبه‌نظامیان مالایی با آنها درگیر شدند که همین امر باعث شد دولت حالت فوق‌العاده چهار ماهه اعلام کند.
در آن زمان استرالیا و نیوزیلند درخواست کمک دولت جزایر سلیمان را رد کردند و سرانجام نیروی پلیس نیز که به خاطر مسائل قومی دوپاره شده بود از هم فروپاشید و قانون و نظم در جزیره گوادالکانال از میان رفت. از آن زمان نزاع و تنش به صورت متناوب ادامه دارد.
در میانه تنش‌های قومی، مساله چین مزید بر علت شده است. دولت جزایر سلیمان از پکن حمایت می‌کند، این در حالی است که رهبران جزیره مالایتا از تایوان پشتیبانی می‌کنند که این موضوع نیز باعث ایجاد دودستگی در جامعه شده است. این در شرایطی است که نارضایتی علیه تجار چینی از دیرباز در مردمان جزایر سلیمان وجود داشته است که حتی منجر به سوزاندن محله چینی هاونیارا در سال ۲۰۰۶ و همین‌طور ۲۰۲۱ شده است.
گفتنی است، از زمانی که پیش‌نویس توافق دوجانبه میان چین و جزایر سلیمان در ماه مارس آشکار شد، استرالیا زنگ خطر را به صدا درآورد و سعی داشت سوگاواره را تشویق به تجدیدنظر در این طرح کند. در واقع استرالیا که از سال ۲۰۱۷ با هونیارا توافقنامه امنیتی داشته است، سرسخت‌ترین منتقد این توافق به شمار می‌رود.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانلینک کوتاه :