سرکوب دلار نیمایی؛ ترمز بورس
به گزارش جهان صنعت نیوز: در کنار رشد قیمت‌ها در بازارهای موازی، قیمت کالاها نیز به ویژه از اردیبهشت ماه، روند صعودی تازه‌ای را آغاز کرده‌اند و هر روز هم مجوزهای جدیدی برای افزایش نرخ صادر می‌شود. در بازارهای جهانی نیز عمده محصولات کامودیتی رو به رشد هستند و چشم‌انداز آنها نیز صعودی است. در این میان اما بازار سرمایه ایران مسیر دیگری را در پیش گرفته و نسبت به تورم داخلی و جهانی، رویکرد متفاوتی داشته است. به نحوی که طی روزهای اخیر عموما نزولی بوده و روز گذشته نیز ۲۷ هزار واحد عقب‌نشینی شاخص کل بورس را ثبت کرده است. کارشناسان بر این باورند که اختلاف قیمت روزافزون میان نرخ نیمایی و آزاد دلار یکی از اصلی‌ترین دلایل عقبگرد بازار سرمایه بوده است. بر همین اساس این سوال مطرح می‌شود که با توجه به ارزندگی سهام شرکت‌ها و وضعیت مطلوب از لحاظ افزایش نرخ محصولات آنها، آیا می‌توان انتظار رشد از بازار داشت؟ آیا این اهرم‌های مهم می‌توانند اثر فاصله نرخ‌های دلار را خنثی کرده و بورس را پیش برانند؟
نوید قدوسی کارشناس بازار سرمایه در این خصوص بیان کرد: همواره این انتقاد به دونرخی بودن کالاها مطرح بوده که دونرخی بودن هر کالایی، موجب فساد در آن بازار می‌شود و بازار ارز هم از این قاعده مستثنی نیست. وی افزود: همان‌گونه که تخصیص دلار ۴۲۰۰ تومانی فسادزا بود، دونرخی بودن ارز و نرخ‌های پایین‌تر دلار در سامانه نیما نسبت به بازار آزاد هم مفسده‌زاست. این کارشناس بازار سرمایه اظهار کرد: این سوال مطرح می‌شود که چرا نظام سیاستگذاری ما اجازه نمی‌دهد یک بار برای همیشه، معضل ارز چند نرخی برطرف شده و کشف قیمت در بازار ارز به عرضه و تقاضای بازار سپرده شود! قدوسی بیان کرد: اگر دولت و بانک مرکزی تمایل داشته باشند کشف قیمت ارز در بازاری شفاف و ساماندهی شده صورت بگیرد، امکانات لازم برای این کار وجود دارد. کما اینکه در چند سال گذشته برخی کالاها که در بازار چند نرخ داشته و تصور تک‌نرخی شدن آن را نداشته‌ایم، به واسطه عرضه در بورس کالا و استفاده از مکانیسمی شفاف، تک‌نرخی شده است. وی افزود: هرچند در بدو کار ایراداتی وجود داشته است اما این ایرادات و اشکالات هم به تدریج برطرف شده و امروز شاهد آن هستیم که بسیاری از کالاها از طریق بورس کالا در یک رقابت شفاف کشف قیمت می‌شوند. این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: در مورد بازار ارز هم می‌توان با استفاده از ابزارهایی همچون بازار متشکل ارزی یا ابزاری مشابه، در راستای تک‌نرخی شدن ارز و کشف قیمتی شفاف و رقابتی تلاش کرد.
سیاست شکست‌خورده سرکوب قیمت‌ها
این کارشناس بازار سرمایه در ادامه تصریح کرد: این نگرش که با توجه به هزینه‌های گمرکی و موارد دیگری از این دست که واردکنندگان متحمل آن می‌شوند، باید ارز را با نرخی پایین‌تر به واردکننده عرضه کرد، نگرش نادرستی است. قدوسی عنوان کرد: واردکنندگان هر هزینه‌ای که هنگام واردات متحمل شوند، روی قیمت تمام‌شده کالا لحاظ می‌کنند. در نظر داشته باشید که اختلاف نرخ ارز در سامانه نیما بازار آزاد موجب کاهش رغبت بسیاری از صادرکنندگان جهت عرضه ارز خود از طریق سامانه نیما شده و این موضوع، خود موجب کاهش عرضه ارز در سامانه نیما شده است. وی افزود: مشکل اینجاست که در نظام اقتصادی ما، اصرار بر سرکوب قیمت‌ها به صورت دستوری وجود دارد و سیاستگذاران اقتصادی واقعیت‌های اقتصادی را نادیده می‌گیرند. این سیاست در گذشته هم هرگز اثربخش نبوده و بعد از این هم نتیجه دلخواه را در بر نخواهد داشت.
زیان شرکت‌ها از گپ قیمتی دلار
قدوسی در ادامه ضمن تاکید براینکه کاهش فاصله نرخ ارز در سامانه نیما با بازار آزاد موجب رشد بازار سرمایه می‌شود، اظهار کرد: بدون شک کاهش گپ قیمتی نرخ ارز در سامانه نیما با بازار آزاد اثر مثبتی روی رشد بازار سرمایه خواهد داشت؛ چراکه در حال حاضر همین اختلاف نرخ مانع رشد بازار سرمایه بوده است. این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: در شرایطی که نرخ دلار در بازار آزاد از ۳۰ هزار تومان فراتر رفته و بسیاری از بازارها از جمله بازار خودرو با نرخ ارز در بازار آزاد رشد کرده‌اند، در بازار سرمایه اما شرکت‌های صادرات‌محور کماکان ناچار به تبدیل درآمدهای ارزی خود حدود ۳۰ درصد پایین‌تر از نرخ‌های بازار آزاد هستند.
وی افزود: همین موضوع موجب کاهش جذابیت سهام برای سرمایه‌گذاران شده است! قدوسی در گفت‌و‌گو با بورس‌نیوز عنوان کرد: منطقی نیست که شرکت‌های پتروشیمی و فولادی به واسطه تحریم‌ها با مشقت فراوان اقدام به صادرات محصول و انتقال ارز به داخل کشور کنند و در نهایت آنها را مجبور کنیم ارز خود را ۳۰ درصد ارزان‌تر از قیمت بازار عرضه کنند.
خوش‌بینی فعالان بازار به رشد بورس
این کارشناس بازار سرمایه در رابطه با دلایل عقب‌ماندگی بازار سرمایه گفت: از سال ۹۹ تاکنون نقدینگی رشد فزاینده‌ای داشته و قیمت تمامی کالاها افزایش یافته است. علاوه بر رشد نقدینگی، انتظارات تورمی هم در افزایش قیمت‌ها موثر است و به نظر می‌رسد خوش‌بینی به توافق و احیای برجام موجب کاهش انتظارات تورمی در بازار ارز و کنترل تقاضای ارز شده است.
قدوسی افزود: به هر حال بازار سرمایه همواره نسبت به سایر بازارها با یک وقفه زمانی رشد کرده و بعید نیست که همچون سال ۹۷، این بازار ناگهان استارت رشد بزند. البته نکته اینجاست که دلیل افزایش نرخ ارز این بار به سبب فشار تحریم‌ها خواهد بود و این موضوع شاید برای صنایع تولیدی اتفاق خوشایندی نباشد و بازار سرمایه کمتر از رشد بازار ارز رشد کند.
لینک کوتاه :