راهکار حل مشکل قیمت‌گذاری دستوری
به گزارش جهان صنعت نیوز: ضعف زیرساخت‌ها اعم از فیزیکی، ساختاری و فرهنگی، هزینه‌های بالا شامل گمرکات، اسکله، بیمه و…، انتقال ارز، بوروکراسی اداری، عدم عمل به قانون، قیمت‌گذاری و عرضه دستوری، امضاهای طلایی و توزیع رانت از جمله این مشکلات هستند. اما مساله این است که این مشکلات نه تنها حوزه سنگ‌آهن، بلکه دیگر صنایع را هم درگیر کرده است. به طوری که می‌توان گفت مشکلات زنجیره‌وار به هم وصل بوده و در‌هم تنیده شده‌اند.
در این بین یکی از چالش‌هایی که فعالان حوزه سنگ‌آهن با آن سر و کار دارند، قیمت‌گذاری دستوری است. امروز زنجیره آهن و فولاد از این مساله به شدت تاثیر گرفته است. در حالی که کارشناسان انتظار دارند رویکرد بخش دولتی بیشتر در قالب مکانسیم بازار و عرضه و تقاضا در زنجیره آهن و فولاد باشد اما مسیر به گونه‌ای دیگر است.
درباره چرایی تمرکز دولت بر ایفای نقش پررنگ در اقتصاد نظرات مختلفی وجود دارد. برخی باور دارند دولت آگاهانه مانع‌تراشی می‌کند و برخی هم نظری خلاف این دارند. اما آنچه جای سوال دارد اینکه دولت فعلی برخلاف شعارهای پیش از انتخابات کمتر به مشورت با مجموعه‌های تخصصی و تشکل‌ها می‌پردازد. مشکلی که موجب شده معادن کشور همچنان با دغدغه‌های زیادی روبه‌رو باشند. ضمن اینکه دولت خصوصیت چابکی‌اش را از دست داده و در این بین دیگر بازیگران بتوانند روندهای مختلفی را ایجاد کنند. مساله‌ای که جریان تولید را کند و سرمایه‌گذار را آشفته کرده است.
راهکار انجمن سنگ‌آهن ایران
در این رابطه دبیر انجمن سنگ‌آهن ایران با بیان اینکه انجمن سنگ‌آهن ایران برای حل مشکل قیمت‌گذاری دستوری راهکاری را در نظر گرفته، به «جهان‌صنعت» گفت: اخیرا پیشنهادی را به وزارتخانه و بورس کالا برای حل مشکل قیمت‌گذاری دستوری و عرضه دستوری مطرح کرده‌ایم. اگر مسوولان مربوطه به این مساله توجه کنند شاید بتوانیم به نحو موثری مشکل قیمت‌گذاری دستوری را حل کنیم.
سعید عسکرزاده در ادامه با اشاره به چیستی راهکار انجمن سنگ‌آهن ایران گفت: مطرح کرده‌ایم که میان عرضه داخلی و خارجی، تفکیک قائل شویم. در عرضه داخلی به شرایط فعلی با رویکرد تنظیم بازاری نگاه می‌کنیم و در مقابل عرضه خارجی را در کل زنجیره می‌بینیم. او تاکید کرد: این پیشنهاد بسیار ساده‌ای است که امیدوارم مجموعه حکمرانی اعم از دولت و مجلس روی آن تمرکز کنند؛ چراکه اگر چنین اتفاقی بیفتد مشکل قیمت‌گذاری دستوری حل خواهد شد.
امضاهای طلایی و انتقاد از دولت
دبیر انجمن سنگ‌آهن ایران در ادامه به مشکل امضاهای طلایی در عرصه سنگ‌آهن کشور اشاره کرد و گفت: با اینکه موضوع امضاهای طلایی را همیشه تمامی دولت‌ها تقبیح کرده‌اند و به آن به عنوان مشکلی که قرار است مورد حل و فصل قرار گیرد، نگاه می‌کنند اما در هیچ دولتی این مشکل حل نشده است و اساسا می‌توان گفت که برنامه‌ای برای این مشکل وجود نداشته است.
عسکرزاده سپس به انتقاد از دولت سیدابراهیم رییسی پرداخت و خاطرنشان کرد: ایراد بزرگ دولت فعلی این است که اعتقادی به استفاده از مشاوران مجموعه‌های تخصصی و تشکل‌ها ندارد. این عدم ارتباط موجب شده که حل مشکل معادن به معضلی جدی تبدیل شود. او تاکید کرد: البته نمی‌توان به طور مشخص قضاوت کرد که آیا کلا نیتی برای حل مشکل امضاهای طلایی وجود ندارد یا اینکه دولت راهکاری برای حلش نمی‌تواند داشته باشد.
او با اشاره به اینکه امضای طلایی در همه حوزه‌ها دیده می‌شود، به طور مثال گفت: موضوع تیک‌های صادراتی یکی از موضوعات در مبحث امضای طلایی بوده است که کماکان هم وجود دارد. این در حالی است که برای حل آن باید کارگروهی متشکل از تصمیم‌گیران و تصمیم‌سازان تشکیل شود که شامل مجموعه افرادی باشد که شرایط موجود را بررسی کرده و بهترین پاسخ را پیشنهاد دهند.
نقش تشکل‌ها در حل معضل امضای طلایی
عسکرزاده با تاکید بر اینکه اتاق‌های بازرگانی و تشکل‌ها وظیفه حل مشکلاتی از جمله امضاهای طلایی را برعهده دارند، گفت: ما بارها به عنوان یک تشکل اعلام آمادگی کرده‌ایم که به طور کامل می‌توانیم این نقش را ایفا کنیم. او تصریح کرد: مسوولان باید بدانند که تشکل‌ها به دنبال تصمیم‌سازی هستند. به این معنی که می‌خواهند با حاکمیت برای حل مشکل به توافق برسند و راهکارهای مختلفی ارائه دهند. در ادامه پس از ارزیابی نتایج و مزایا و معایب تصمیم‌گیری می‌شود. در انتها هم وقتی بهترین تصمیم گرفته شد، طبیعی است که ایراداتش در مرحله اجرا مورد بررسی قرار گیرد تا در آینده مسوولان برای حل آن برنامه‌ریزی کنند. او با انتقاد از سیاست‌های فعلی تاکید کرد: وقتی شاهد چنین روندی نیستیم مواجه شدن با امضاهای طلایی و بخشنامه‌های غیرمرتبط موضوع غریبی نیست.
سنگ‌آهن برتر از مس نیست
برخی باور دارند که مسوولان به حوزه سنگ‌آهن بیش از پیش توجه کرده‌اند تاجایی که حوزه‌های دیگر از جمله مس را رها کرده‌اند. در این‌باره عسکرزاده گفت: سنگ‌آهن برتری‌ای نسبت به مس ندارد. متاسفانه در حوزه سنگ‌آهن هم با مشکل ضعف اکتشاف روبه‌رو هستیم. با توجه به اینکه ذخایر فعلی‌مان چندان قابل توجه نیستند، به طور حتم باید روی موضوع اکتشاف بیش از اینها کار کرد.
دبیر انجمن سنگ‌آهن ایران ادامه داد: در پاسخ به کسانی که مطرح می‌کنند سنگ‌آهن در سیاست‌ها بیشتر مورد توجه دولت است باید گفت که اگر دولتمردان قصد داشتند به سنگ‌آهن بیشتر بها دهند باید قیمت‌ها را طوری تنظیم می‌کردند که قیمت تمام‌شده رقابتی بشود. به این معنی که معادن با اشکال مختلف بتوانند فعالیت کنند و بتوانیم هر نوع سنگی را وارد زنجیره فولاد کنیم. او تاکید کرد: این روند با اصلاح قیمت‌ها می‌تواند شکل بگیرد.
عسکرزاده ادامه داد: باید کاری می‌کردیم که عیار حد تا جایی که شده پایین آمده تا بتوانیم بیشترین استفاده را از منابع خدادادی ببریم. با توجه به اینکه سال‌ها بیشترین بهره را از منابع فعلی برده‌ایم و به سرعت بهترین نوع سنگ را مصرف کرده‌ایم، باید می‌توانستیم بهتر از اینها کار کنیم. به این ترتیب همان‌طور که مطرح شد به این حوزه بهای لازم داده نشده است.
بوروکراسی اداری
دبیر انجمن سنگ‌آهن ایران درباره این سوال که بوروکراسی اداری چه ضربه‌ای به بخش معدن زده است، گفت: امروز دولت به شدت بزرگ شده است؛ در حالی که این مساله تبعات بسیاری را به همراه دارد. بزرگی دولت باعث می‌شود که خصوصیت چابکی‌اش کاهش یافته و افراد مختلف بتوانند روندهای مختلفی را تدوین کنند. مساله‌ای که جریان تولید را کند و سرمایه‌گذار را آشفته می‌کند.
عسکرزاده تاکید کرد: مشکلاتی که امروز مشاهده می‌شود به بزرگی نقش دولت برمی‌گردد. در حالی که اگر این نهاد مسوول کوچک‌تر شود، مشکل معادن هم حل خواهد شد.
مهم‌ترین چالش فعالان عرصه سنگ‌آهن
اما ضعف زیرساخت‌های داخلی از جمله مواردی است که کارشناسان به عنوان مهم‌ترین چالش سنگ‌آهن مورد توجه قرار داده‌اند.
عسکرزاده درباره این سوال که امروز مهم‌ترین چالش فعالان عرصه سنگ‌آهن چیست، خاطرنشان کرد: ضعف زیرساخت‌ها بزرگ‌ترین مشکل برای صنعت فولاد و زنجیره آهن و فولاد و معادن سنگ‌آهن است.
دبیر انجمن سنگ‌آهن ایران با اشاره به زیرساخت‌های سیاسی و ناتوانی دولت از حل آنها عنوان کرد: می‌توان به نرخ حمل‌و‌نقل دریایی، بالا بودن بیمه حمل‌و‌نقل خارجی اشاره کرد. مسائلی که ما برایشان راه‌حلی نداریم. به طور مثال برای حل مشکل نرخ بالای انتقال ارز و هزینه‌های بالایی که ارز حاصل از صادرات بر صادر‌کننده تحمیل می‌کند، نمی‌توان خیلی کاری کرد. او سپس به معضل زیرساخت‌های فیزیکی و اهمیت حل آنها از سوی دولت اشاره کرد و گفت: راه‌سازی، جاده‌سازی، ایجاد ریل و اسکله، تامین آب و برق و … مسائل جدی‌ای هستند که برایش راه‌حلی در نظر گرفته نشده است. مساله مهم این است که اینها دیگر به خارج از کشور مربوط نیستند. به این ترتیب می‌توان گفت که دولت در این بخش‌ها به شدت با آنچه که مورد نیاز بخش معدن است، فاصله دارد.
عسکرزاده ادامه داد: در افق ۱۴۰۴ روی ۴۰ میلیون تن برداشت از معدن سنگان برنامه‌ریزی شده است. حجم جابه‌جایی خاک حدود ۱۲۰ میلیون تن و استخراج جاده‌ای حدود ۴۰ میلیون تن در نظر گرفته شده است. این در حالی است که جزو محالات است که بتوان ۴۰ میلیون تن سالانه از سنگان محصول خارج کرد.
با توجه به اینکه هزینه‌های معدنکاری در کشور زیاد است و در این بین برخی معادن رو به تعطیلی رفته و برخی هم زیان‌ده هستند، فعالان این عرصه انتظار دارند که زیرساخت‌های این حوزه تامین شود.
لینک کوتاه :