نکته طلایی حفظ جذابیت بورس

تقویت بخش ارزی بازار سهام

حمیدرضا جیهانی با اشاره به اقدام اخیر بانک مرکزی در ارتباط با انتشار اوراق ارزی گفت: این اقدام بانک مرکزی که همان بهره‌گیری از سرمایه‌های دپو و راکد ارزی کشور در قالب طرح‌های توسعه ارزی است، برای اقدام ملی کشور مفید و قابل تمجید است. نکته بسیار مهم این است که بخش ارزی در بازار سرمایه باید تقویت شود تا ریسک چالش‌های احتمالی که می‌تواند اوراق ارزی برای بازار سرمایه داشته باشد، به حداقل برسد. این کارشناس بازار پول و سرمایه با اشاره به اینکه اوراق ارزی مدنظر بانک مرکزی، بخشی از بازار بدهی است، تصریح کرد: بازار بدهی از ظرفیتی موازی با ظرفیت بازار سهام برخوردار است و اوراق ارزی را باید در کنار دیگر اوراق بدهی همچون اوراق گام، اوراق مرابحه، اخزا و مانند آنها در بازار سرمایه در نظر گرفت. او مدیریت اوراق ارزی را موضوع قابل تامل برشمرد و در گفت‌و‌گو با سنا اظهار کرد: اگر نرخ‌های بازگشتی این اوراق کوتاه‌مدت باشد و همچنین اگر نرخ بهره این اوراق، عدد جذابی باشد، اوراق ارزی می‌تواند به عنوان رقیبی برای بازار سرمایه به‌شمار رود، زیرا می‌تواند به نقدینگی بازار سرمایه آسیب برساند. این کارشناس بازار پول و سرمایه در پاسخ به این پرسش که چگونه می‌توان اوراق ارزی را به نحوی مدیریت کرد تا به عنوان یک رقیب برای بازار سهام قلمداد نشود، خاطرنشان کرد: اگرچه بازار بدهی و بازار اوراق اخزا و همانند آنها، از مخاطبین خاصی برخوردار هستند و به دلیل نرخ سوددهی‌ای که دارند، برای همه مناسب نیستند، اما زمانی که بازار سرمایه به سمت رکود یا اصلاح‌های شدید می‌رود که از اعتماد و سرمایه اجتماعی کاسته می‌شود یا زمان‌هایی که در بخش واقعی اقتصاد دچار رکود می‌شویم، افراد به سمت سپرده‌گذاری‌ها تمایل بیشتری می‌یابند و معمولا مشتری بازار بدهی می‌شوند. جیهانی ادامه داد: از آنجا که بازار سرمایه از ظرفیت‎های مناسبی برای اوراق سلف ارزی یا صندوق‌های سپرده‌گذاری ارزی برخوردار است، ایجاد و تقویت بخش ارزی در بازار سرمایه، این بازار را به بستری مناسب برای جذب منابع سرگردان و همچنین ارزی مسکوت در خانه‌ها تبدیل می‌کند.

تقویت بازار بدهی؛ نیاز یا تهدید؟

این کارشناس بازار پول و سرمایه با تاکید بر اینکه هرچه عمق بازار بدهی بیشتر شود، تامین مالی اقتصاد کشور نیز سهولت بیشتری می‌یابد، اذعان کرد: عمیق شدن بازار بدهی یا بازار اوراق یا حتی سپرده‌های بانکی به خودی خود عامل منفی نیست، زیرا بسترهایی برای سرمایه‌گذاری و تامین مالی به شمار می‌روند. اما نکته حائز اهمیت این است که نرخ‌گذاری در بازار بدهی و نرخ سود سپرده‌های بانکی که بانک مرکزی برای آن برنامه‌هایی را تدوین کرده است، باید به صورت معقول و منطقی در نسبت بازار سرمایه نرخ‌گذاری شود و لازم است در موضوع نرخ‌گذاری نکات لازم لحاظ شود. جیهانی با اشاره به فقدان ابزارهای مالی مبتنی بر ارز در کشور تاکید کرد: حرکت پیشگامانه بانک مرکزی برای انتشار اوراق بدهی ارزی می‌تواند سوق‌دهنده سازمان بورس و مجموعه نهادهای مالی بازار سرمایه به سمت تشکیل صندوق‌های مبتنی بر ارز باشد تا از ظرفیت‌های مالی در این حوزه در بازار سرمایه بهره‌مند شوند. وی افزود: در حال حاضر بازار سرمایه از صندوق‌های سرمایه‌گذاری ارزی برخوردار نیست و همچنین تاکنون، صندوق توسعه ملی ابزار مالی منتشر نکرده است؛ بنابراین، بهره‌گیری از ظرفیت اوراق ارزی می‎تواند از فعالیت‌های سفته‌بازانه و غیرمولد اقتصادی در حوزه ارز بکاهد و دارایی‌های ارزشمند ملی در حوزه ارزی را مولد کند و برای طرح‌های بزرگ ملی و مگاپروژه‌ها تامین مالی کند.

اهمیت اوراق ارزی

جیهانی با اشاره به نیاز به منابع ارزی بخش زیادی از شرکت‌های حاضر در بازار سرمایه و شرکت‌های ناشر بورسی و همچنین درآمد ارزی آنها تصریح کرد: موضوع اوراق ارزی در بازار سرمایه خیلی بهتر از حوزه بازار پول می‌تواند محل بررسی و بحث باشد و از طرف دیگر، بازار سرمایه کشور با توجه به آنکه از طریق ایجاد ابزارهای مالی اسلامی، همچون اوراق سلف ارزی یا صندوق‌های سپرده‌گذاری ارزی در بازار سرمایه، خیلی بهتر می‌تواند نقدینگی‌های سرگردان در جامعه، به ویژه نقدینگی‌های خرد که در اختیار سهامداران جزء است و در مقاطع مختلف بحران اقتصادی وارد فعالیت‌های سفته‌بازانه ارزی در بازارهای دلاری غیرمجاز می‌شوند را مدیریت و جذب بازار سرمایه کند.

این کارشناس بازار پول و سرمایه با بیان اینکه سپرده‌گذاری ارزی در حوزه اعتماد و سرمایه اجتماعی قرار می‌گیرد، ابراز کرد: در دوره‌های پیشین، متاسفانه سپرده‌های ارزی مردم گرفته می‌شد و سپس در بازپرداخت، به صورت ریالی و با نرخ‌های دولتی سپرده‌های ارزی را باز می‌گرداندند. این اقدام، یک ظرفیت منفی برای سرمایه اجتماعی نظام بانکداری کشور ایجاد کرد. او اظهار امیدواری کرد: امید می‌رود رییس کل بانک مرکزی به سمت و سوی گذشته نرود و همان‌گونه که با مردم تعهد می‌کند، ارزی که از مردم دریافت می‌کنند را دقیقا بدون محدودیت و سود را نیز به صورت ارزی پرداخت کنند. بنابراین، لازم است نخست اعتماد از‌دست‌رفته بازتولید شود و سپس تلاش به منظور حفظ اعتماد صورت پذیرد تا از منابع ارزی مسکوت در خانه‌ها برای تامین منابع ارزی مگاپروژه‌ها بهره‌مند شد.