صنعت ۸ میلیاردی اسیر سنگ‌اندازی خودی‌ها
به گزارش جهان صنعت نیوز: در شرایطی صنعت سنگ کشور ظرفیتی بالغ بر ۳۰ میلیون تن در اختیار دارد که فرسودگی ماشین‌آلات و ممنوعیت واردات منجر به این شده امکان بهره‌مندی حداکثری از مزایای اقتصادی آن از جمله اشتغالزایی و ارز‌آوری کاهش یابد. تجهیزات از رده خارجی که نه تنها روند اکتشافات و استخراج را کند می‌کند بلکه به گفته فعالان این حوزه باعث این می‌شود که بخش قابل‌توجهی از تولیدات نیز در مسیر استخراج تا فرآوری از دست برود و به ضایعات تبدیل شود.
این در حالی است که احمد شریفی دبیر انجمن سنگ ایران در خصوص مزایای این صنعت می‌گوید: به نظر بنده صنعت سنگ ایران یکی از صنایع بسیار پرمزیت برای کشور است که نیازمند سرمایه‌گذاری خیلی گسترده‌ای نیست. همچنین منابع و مواد آن در کشور به عنوان یک مزیت وجود دارد، چراکه مواد معدنی و معادن زیادی وجود دارد و تجهیزات و ماشین‌آلات آن نیز عمدتا در بخش فرآوری در داخل کشور تولید می‌شود. وی می‌افزاید: در صنعت سنگ تزئینی حدود ۲ هزار واحد معدنی با ظرفیت تولید بالغ بر ۳۰ میلیون تن در سال داریم اما جای تاسف دارد که در شرایط فعلی تنها حدود ۱۰ میلیون تن که شامل یک‌سوم ظرفیت است، تولید می‌شود. در بخش فرآوری نیز حدود ۲۰۰ میلیون مترمربع ظرفیت تولید وجود دارد که در حال حاضر حدود ۷۰ میلیون متر تولید می‌شود. از این رقم حدود ۱۵ میلیون تن برای صادرات و حدود ۶۵ تا ۷۰ میلیون متر هم مصرف داخلی داریم. شریفی تاکید می‌کند: این صنعت اغلب در بخش معدن و فرآوری با یک‌سوم ظرفیت در حال کار است و پتانسیل بالا بردن افزایش ظرفیت برای تولید را با توجه به توان بالقوه آن دارد.
سهم ۲۰۰ میلیون دلاری ایران از ۲۰ میلیارد گردش مالی
دبیر انجمن سنگ ایران در خصوص ارزش اقتصادی معادن سنگ کشور بیان می‌کند: حجم ذخایر سنگ تزئینی ۳۰ میلیون تن برآورد می‌شود و در صورتی که برای آن بر اساس قیمت جهانی متری ۱۵۰ دلاری را در نظر بگیریم می‌توان دریافت که حدود ۵/۴ میلیارد دلار ارزش جهانی محصول است. همچنین در صورتی که برای ۲۰۰ میلیون متر آن نیز ارزش ۲۰ دلاری را در نظر بگیریم حدود ۴ میلیارد دلار می‌شود که مجموع این دو رقم در حدود ۷ تا ۸ میلیارد دلار است که متاسفانه تولید نمی‌شود.
شریفی اضافه می‌کند: ارزش صنعت سنگ کشور ۸ میلیارد دلار برآورد می‌شود که اگر متولیان به سرمایه‌گذاری‌ها و هزینه‌هایی که در این حوزه انجام شده توجهی نکنند این منابع مالی بدون استفاده می‌مانند و این اتفاق به ضرر بخش خصوصی و به طور کلی اقتصاد کشور است. بنابراین نیاز است که دولت توجه ویژه‌ای به این صنعت کند تا بتوانیم صادراتمان را توسعه دهیم. متاسفانه حدود ۲۰میلیارد دلار گردش مالی جهانی سنگ است و ایران در این تجارت سهمی کمتر از ۲۰۰ میلیون دلار در سال دارد.
وی وضعیت سنگ ایران و ترکیه را مقایسه می‌کند و می‌گوید: ذخایر ترکیه حدود ۲ میلیارد دلار ظرفیت در سال و صادرات و فرآوری آن به طور تقریبی مشابه ایران است اما حدود ۱۰ برابر ایران صادرات دارد. بنابراین در شرایطی که می‌توانیم جایگاه ویژه‌ای در حوزه صادرات مواد معدنی به ویژه سنگ داشته باشیم اما به دلیل کم‌توجهی متولیان دولتی به این حوزه، ظرفیت‌های آن مورد کم‌توجهی قرار گرفته است.
دبیر انجمن سنگ ایران تاکید می‌کند: با این تفاسیر هیچ راهی برای نجات و توسعه این صنعت وجود ندارد به جز اینکه صادرات را افزایش دهیم، چراکه اقتصاد داخل کشور هم با رکود و هم تورم مواجه است و تنها پروانه‌های بهره‌برداری واحد‌های مسکونی که در کشور ساخته می‌شود به عنوان عاملی برای نیاز بازار سنگ معرفی می‌شود.
در مقاطعی که صنعت ساختمان در مسیر توسعه قرار داشت و ۱۲۰ میلیون متر پروانه ساختمان در جریان بود شاهد رشد صنعت سنگ نیز بودیم. اما اکنون این رقم به ۶۰ تا ۶۵ میلیون متر کاهش یافته است.
وابستگی صنعت سنگ به رونق ساختمان‌سازی
شریفی با اشاره به وابستگی صنعت سنگ به رونق ساختمان‌سازی در کشور در نبود صادرات می‌گوید: در مقاطعی که صنعت ساختمان در مسیر توسعه قرار داشت و ۱۲۰ میلیون متر پروانه ساختمان در جریان بود شاهد رشد صنعت سنگ نیز بودیم. اما اکنون این رقم به ۶۰ تا ۶۵ میلیون متر کاهش یافته است.
وی اضافه می‌کند: هر مترمربع بنا در حدود یک مترمربع سنگ نیاز دارد و چون وضعیت اقتصاد داخلی چندان مطلوب نیست بیشتر از حدود ۶۰ تا ۷۰ میلیون مترمربع مصالح داخل نمی‌توانیم داشته باشیم. با این تفاسیر برای استفاده از این صنعت بالقوه نیاز به صادرات داریم و اگر بسترهای لازم در این حوزه فراهم نشود دچار مشکل خواهیم شد.
دبیر انجمن سنگ ایران با اشاره به معادنی که اکنون در نبود صادرات به حالت تعطیل و نیمه‌تعطیل درآمده‌اند تاکید می‌کند: کل معادن سنگ کشور در حدود ۲ هزار واحد است که از این تعداد در حدود هزار واحد به صورت نیمه‌تعطیل و تعطیل کامل است. همچنین حدود هزار واحد هم فعال است که آن تعداد هم حدود یک‌سوم ظرفیت فعالیت دارند.
وی با اشاره به وجود چالش تجهیزات به عنوان مانعی در مسیر تولید معادن سنگ کشور تصریح می‌کند: عمده این معادن مشکل ماشین‌آلات و تجهیزات دارند. بنابراین اگر قرار باشد ظرفیت تولید و صادرات را افزایش دهیم باید توجهی به مساله ماشین‌آلات و تجهیزات بخش معدن داشته باشیم.
شریفی تاکید می‌کند: متوسط عمر ماشین‌آلات در بخش معدن بالای ۲۵ سال است؛ یعنی هزینه تعمیرات ماشین‌آلات بسیار بالا است و زمان خواب ماشین‌آلات نیز برای تعمیر به همین میزان بسیار بالا است. بنابراین هزینه تولید به طور معناداری افزایش می‌یابد و محصولات معدنی با تجهیزات فرسوده گران‌تر می‌شود. البته مشکلات به همین‌جا محدود نمی‌شود و با فرسودگی تجهیزات، راندمان دستگاه‌ها و کیفیت تولیدات نیز کاهش می‌یابد. بنابراین نیاز است که دولت توجه خاصی به موضوع ماشین‌آلات و واردات آن داشته باشد. بنابراین اگر بخواهیم جلوی واردات ماشین‌آلات معدنی را بگیریم معنی آن این است که تولید معدن را متوقف می‌کنیم.
صنعت سنگ در گرو یک شرکت تولیدکننده تجهیزات
دبیر انجمن سنگ ایران با اشاره ظرفیت‌های صنعت معدن می‌گوید: صنعت سنگ هرچه تولید کند قابلیت مصرف و صادرات دارد و اینکه جلوی واردات را بگیریم تا هپکو تولید کند و در یک زمانی دور به ما تحویل دهد یعنی به بخش معدن و صنایع معدنی ضربه وارد می‌شود.
شریفی با اشاره به ضرورت حمایت هپکو می‌افزاید: با توجه به اینکه شرکت‌های زیر‌مجموعه تامین اجتماعی توان مالی خوب دارند می‌توانند هپکو را برای تولید حمایت کنند. بر این اساس هپکو می‌تواند ماشین‌آلات خود را تولید کند و تشکل‌های معدنی هم همه تعهد خواهند داد که خرید محصولات این شرکت را در اولویت قرار دهند اما این حمایت نباید به این شکل باشد که جلوی واردات را بگیریم چون هپکو تولیدکننده است کسی وارد نکند. اگر این اتفاق بیفتد معنی آن این است که معدن را متوقف کرده‌ایم.
وی ادامه می‌دهد: اگر کل هپکو فعال شود و تمام انرژی خود را صرف تولید کند شاید بتواند ۲۰ درصد نیاز معدن را تامین کند و توانی بیشتر از این ندارد و ما نباید برای این ۲۰ درصد معادن را متوقف کنیم، هر زمان که هپکو تولید کرد جایگاه خود را برای خرید محصولاتش در معادن دارد.
شریفی با اشاره به اینکه ظرفیت تولید هپکو در سال در حدود ۲۰۰ دستگاه است، می‌گوید: متاسفانه همین تعداد هم اغلب تولید نمی‌کند و برنامه تولید در حد وعده باقی می‌ماند و معادن با چالش فرسودگی ماشین‌آلات تولید را ادامه می‌دهند.
لینک کوتاه :