باخت پوتین در قمار اوکراین
افشار سلیمانی *
اندکی پس از آنکه رییس شورای اروپا اعلام کرد اتحادیه اروپا نامزدی اوکراین و مولداوی را برای عضویت می‌پذیرد، رییس پارلمان اتحادیه اروپا گفت که اتحادیه اروپا شاهد یک روز تاریخی با رای دادن به اوکراین برای اعطای وضعیت نامزد عضویت در این کشور است. رییس‌جمهور اوکراین در واکنش به این تصمیم، اعطای وضعیت کشور نامزد عضویت در اتحادیه اروپا به اوکراین را یک لحظه منحصر‌به‌فرد و تاریخی دانست.
اعطای وضعیت نامزدی به اوکراین دسترسی به برنامه‌ها و بودجه‌های اروپایی را فراهم می‌کند و سرمایه‌گذاری‌های جدیدی را به همراه دارد. گام بعدی اروپا و آمریکا پذیرفتن درخواست فنلاند و سوئد به عنوان اعضای جدید ناتو خواهد بود.
پوتین با تحمیل هزینه‌های گزاف بر مردم روسیه به اوکراین تجاوز کرد و موجب تخریب این کشور و کشتن انسان‌های بی‌گناه به ویژه کودکان و آواره کردن میلیون‌ها اوکراینی شد، اما محاسبا‌تش از ریشه اشتباه از آب درآمد و موفق به برقراری سلطه روسیه در اوکراین نشد و در این بازی قمار باخت و سبب شد نه تنها اوکراین بلکه دو کشور پیرامونی روسیه که همواره از سوی کرملین‌نشینان در معرض تعرض و تجزیه و اعمال زور قرار دارند نیز موقعیت نامزدی در اتحادیه اروپا را کسب کنند. به این ترتیب این کشورها بیش از پیش به اروپا نزدیک خواهند شد و اتحاد میان اروپا و آمریکا نیز تقویت خواهد شد. از سوی دیگر عضویت فنلاند و سوئد در ناتو در آینده نزدیک دومین باخت پوتین در برابر غرب خواهد بود.
در واقع اشتباه استراتژیک پوتین موازنه امنیتی و اقتصادی و سیاسی را در اروپا به نفع آمریکا و غرب تغییر داد. در حالی که پوتین اگر رویکرد ایجابی را جایگزین رویکرد سلبی در خارج نزدیک به روسیه می‌کرد می‌توانست منافع ملی کشورش را تامین کند. به این ترتیب پوتین که با نمایش خود به عنوان قهرمان ملی و اقدامات پوپولیستی و برخی موفقیت‌های اقتصادی به ویژه در زمینه انرژی در طول بیست سال گذشته توانسته بود جای پای خود را محکم کند با آرمانگرایی غیرواقع‌بینانه برای احیای شوروی یا تزاریسم و اقدامات نابخردانه، بخش مهمی از آنچه را که رشته بود پنبه کرد و هرچه دیرتر از راهی که در پیش گرفته ضربات بیشتری به موقعیت خود و روسیه و مردم این کشور وارد خواهد کرد. ازاین پس نه پوتین، پوتین سابق خواهد بود نه روسیه، روسیه سابق و نه اروپا، اروپای سابق و نه قفقاز جنوبی، قفقاز جنوبی سابق و نه آسیای مرکزی، آسیای مرکزی سابق. فراتر از همه اینها دوره پس از تهاجم روسیه به اوکراین حتی شاید بیش از فروپاشی شوروی و پایان جنگ سرد و نظام دوقطبی تاثیرات فراوانی در روابط بین‌الملل به درجات مختلف بر جای خواهد گذاشت.
پوتین در اواخر دوره یلتسین و ابتدای بازسازی FBS (سرویس امنیتی روسیه) و زمانی که براساس یک معامله پشت پرده با بوریس یلتسین رییس‌جمهور وقت روسیه نخست‌وزیر شده بود برای تثبیت قدرت و نشان دادن خود به عنوان قهرمان ملی با هدف رسیدن به مقام ریاست‌جمهوری با انفجار چند مجتمع مسکونی در مسکو و ایجاد رعب و معرفی کردن چچن‌ها به عنوان عامل این انفجار به گروزنی حمله ناجوانمردانه‌ای کرد و تعداد زیادی از مبارزان چچن را کشت و تخریبات زیادی به بار آورد و به این ترتیب روس‌های وحشت‌زده به پوتین پناه بردند.
با رهبری پوتین دیکتاتور و فریبکار و فاسد که اگر لازم باشد برای حفظ قدرت خود حتی روس‌ها را هم قلع وقمع می‌کند (همان گونه که در اوکراین جنایت‌های زیادی مرتکب شده است) از ۱۴۰ میلیون نفر جمعیت روسیه با داشتن یک‌پنجم اراضی جهان و دست‌کم ۳۰ درصد منابع طبیعی دنیا، ۶۰ درصد مردم فقیر هستند.
پوتین با دروغ و توهمات و عوام‌فریبی در مورد مشابه نداشتن تانک‌های آرماتا و موشک‌های اسکندر و سرمت و غیره در برابر اراده ملت اوکراین کم آورده و در باتلاق فرو رفته است و با هراس از احتمال هدف قرارگرفتن ناوگان نظامی روسیه در دریای سیاه با جنگنده‌های آمریکایی توسط اوکراین، کم مانده کشتی‌هایش را از آنجا خارج کند.
براساس نظر کارشناسان نظامی متبحر، آمریکا می‌تواند تمامی ناوگان نظامی روسیه را در اقیانوس آرام، دریای بالتیک و دریای سیاه و زیردریایی‌هایی که با سوخت دیزل کار می‌کنند حداکثر در یک شبانه‌روز نابود کند. تضعیف روسیه و پوتین و سقوط وی به نفع تمامی ملت‌های پیرامونی به ویژه جمهوری‌های جداشده از شوروی سابق خواهد بود .
اعلام مواضع آشکار توکایف، رییس‌جمهور قزاقستان در حضور پوتین در اجلاس مجمع اقتصادی سنت پترزبورگ در رابطه با عدم شناسایی جمهوری‌های خودخوانده اوستیای جنوبی، آبخازیا و دونتسک و لوگاسنک و تلاش آذربایجان برای بیرون کردن نیروهای به اصطلاح حافظ صلح روسی در قره‌باغ و بازگردندان ۴ شهر باقیمانده تحت اشغال ارمنستان به موازات واگرایی اوکراین و مولداوی و گرجستان از مسکو حاکی از تضعیف پوتین و روسیه است.
* سفیر پیشین ایران در آذربایجان
اخبار برگزیدهیادداشتلینک کوتاه :