بازگشت به عصر زغالسنگ
به گزارش جهان صنعت نیوز: شوک انرژی امسال جدیترین شوک از زمان بحرانهای نفتی خاورمیانه در سالهای ۱۹۷۳ و ۱۹۷۹ است. شبیه آن فجایع، نوید ایجاد درد کوتاهمدت و تغییر صنعت انرژی در بلندمدت را میدهد. این درد کاملا تضمین شده است: به دلیل قیمت بالای سوخت و برق، بیشتر کشورها با رشد ملایم، تورم، استانداردهای زندگی ضعیف و واکنشهای سیاسی بیرحمانه مواجه هستند. اما عواقب درازمدت آن، ورای آنچه از قبل مقرر شده بود، به نظر میرسد. اگر دولتها واکنش نامناسبی به این موضوع نشان دهند، میتوانند باعث بازگشت به سمت سوختهای فسیلی شوند که تثبیت آب و هوا را حتی سختتر میکند. در عوض، آنها باید مسیری خطرناک را دنبال کنند که امنیت تامین انرژی را با امنیت آب و هوا ترکیب میکند.
در اروپا چیزی که مدتها به عنوان کابوس شبهای یخزده نیمه زمستان تصور میشد، در عوض به عنوان یک رویای تب نیمه تابستان فوران کرد. موج گرما باعث شد تقاضای گاز اسپانیا به بالاترین حد خود برسد، حتی در حالی که در ۱۴ ژوئن، روسیه آغاز به کاهش جریان گاز در امتداد خط لوله نورداستریم۱ به اروپای غربی کرد، که باعث افزایش ۵۰ درصدی قیمتها شد و نگرانیها نسبت به آغاز جیرهبندی در اواخر امسال را افزایش داد. در جاهای دیگر، آمریکاییها برای هر گالن بنزین (لیتر ۲۵/۱ یورو) ۵ دلار میپردازند که به تورمی دامن میزند که طبق نظرسنجیها، بزرگترین نگرانی آنها و بدترین دردسر برای جو بایدن است. بازار برق استرالیا نیز ناکارآمد بوده است. به هر طرف که نگاه میکنیم کمبود و شکنندگی وجود دارد.
شوکهای انرژی میتوانند به فاجعههای سیاسی تبدیل شوند. شاید یکسوم تورم ۸ درصدی جهان ثروتمند با افزایش هزینههای سوخت و برق تعبیر شود. خانوارهایی که برای پرداخت قبوض با مشکل مواجهاند، خشمگین هستند، که این امر منجر به سیاستهایی با هدف جداسازی آنها و افزایش تولید سوخت فسیلی هر چند کثیف میشود.
جو بایدن، که با وعده انقلاب سبز به قدرت رسید، قصد دارد مالیات بر بنزین را تعلیق کند و با رفتن به عربستان سعودی و ملاقات با سران این کشور از آنها بخواهد نفت بیشتری تولید کند. گفتنی است رییسجمهوری ایالات متحده از کنگره این کشور خواست مالیات فدرال بر بنزین و گازوییل را برای سه ماه به حالت تعلیق دربیاورند؛ اقدامی با هدف کاهش فشارهای اقتصادی در سال انتخابات. مالیات فدرال بر بنزین و گازوییل به ترتیب ۴/۱۸ سنت و ۴/۲۴ سنت در ازای هر گالن (۷۸/۳ لیتر) است. اگر کنگره و مجالس ایالات این مالیات را به حالت تعلیق دربیاورند، مصرفکنندگان برای هر گالن میتوانند حدود ۶/۳ درصد پول کمتری خرج کنند. قیمت بنزین در آمریکا اکنون حدود ۵ دلار برای هر گالن است.
اروپا در این شرایط، عوارض اضطراری، یارانه، سقف قیمت و غیره دارد. آلمان و برخی دیگر کشورها همچنین در حال بازگشت به سمت سیاست استفاده از سوخت زغالسنگ به عنوان انرژی جایگزینی هستند که مغایر با اهداف اقلیمی اتحادیه اروپا برای کاهش میزان تولید گازهای گلخانهای و محدودسازی دمای زمین است. شرکتهای معدنی دولتی چین و هند که کارشناسان آب و هوا امیدوار بودند در مسیر انقراض سریع قرار داشته باشند، مقادیر بیسابقه زغالسنگ را استخراج میکنند.
این هرج و مرج بداهه قابل درک است اما بالقوه فاجعهبار است، زیرا میتواند انتقال انرژی پاک را متوقف کند. صرف نظر کردن از کمکهای عمومی و معافیتهای مالیاتی برای سوختهای فسیلی دشوار خواهد بود. نیروگاههای جدید آلوده و میادین نفت و گاز با طول عمر ۳۰ تا ۴۰ سال به صاحبان آنها دلیل بیشتری برای مقاومت در برابر حذف تدریجی سوختهای فسیلی میدهد. به همین دلیل است که دولتها حتی در زمان مبارزه با آتش، باید روی مقابله با مشکلات اساسی صنعت انرژی تمرکز کنند.
یکی از اولویتها، یافتن راهی برای افزایش پروژههای سوخت فسیلی، به ویژه گاز طبیعی نسبتا تمیز است که طول عمر مصنوعی آنها بین ۱۵ تا ۲۰ سال است تا با هدف کاهش چشمگیر انتشار گازهای گلخانهای تا سال ۲۰۵۰ هماهنگ شوند. به ویژه اروپا و آسیا که باید خود را به ترتیب از گاز و زغالسنگ روسیه جدا کنند، ظرفیت گاز طبیعی مایع (LNG) بسیار کمی دارند. ترفند این است که طرحهایی را که برای کوتاهمدت طراحی شدهاند، بازگردانیم. یکی از گزینهها این است که دولتها و شبکههای انرژی قراردادهای تضمینشدهای را در این دوره ارائه دهند که با درک اینکه ظرفیت زودتر به اتمام میرسد، بازدهی کافی را فراهم کند. یکی دیگر از این موارد این است که از حمایت نهایی دولت برای تمیزتر کردن این پروژهها، به عنوان مثال از طریق جذب و ذخیره کربن استفاده کنیم.
این به معنای کاهش حرکت به سمت انرژیهای تجدیدپذیر نیست- موفقترین بخش، تا به امروز، واکنش ضعیف جهان به بحران آب و هوا است. هر کیلووات ساعت اضافی که از خورشید به شبکههای برق اروپا وارد میشود، یک کیلووات ساعت کمتر از یک خط لوله روسیه پایین میآید. دولتها باید دسترسی، ظرفیت و قابلیتهای ذخیرهسازی شبکههای خود را بهبود بخشند و موانعی را که همچنان اضافه کردن ظرفیتهای تجدیدپذیر را دشوارتر از آنچه که باید میکنند، برطرف سازند. طراحی شبکههای برق و بازارها کاملا به دولتها مربوط میشود و آنها اغلب در تله تفکر قرن بیستم گرفتار هستند.
همانطور که فصلنامه فناوری ما «اکونومیست» گزارش میدهد، تفکر قرن بیست و یکم راههای جدیدی را برای ارائه شبکههای هوشمند و انعطافپذیر با قدرت پایدار کربن صفر که وابستگی به انرژیهای تجدیدپذیر را ایمن و موثر میکند، به کار میگیرد. هیدروژن حذفشده از آب با برق تجدیدپذیر، یا گاز طبیعی با بخار در تاسیساتی که انتشار گازهای گلخانهای را ذخیره میکنند، ممکن است در اینجا بسیار مهم باشد. بنابراین، در بسیاری از نقاط، انرژی هستهای ممکن است. علاقهمندان هستهای آگاه به آب و هوا اغلب روی نیروگاههای هستهای در مقیاس کوچک هیجانانگیز اما اثباتنشده تمرکز میکنند. آنچه مهمتر است بهبود ساختمانهای بزرگ است. همانطور که گزارش اکونومیست از فنلاند توضیح میدهد، در جایی که نظرات قوی و هماهنگ ضدهستهای وجود دارد، دولتها باید با نشان دادن اینکه حفاظتهای بهتری در برابر حوادث و راههای جدید ذخیره ضایعات وجود دارد، مورد حمایت قرار گیرند. سیاستمداران باید به رایدهندگان بگویند که تمایل آنها برای انتقال انرژی که هم از سوختهای فسیلی و هم انرژی هستهای دوری میکنند، توهم خطرناکی است.
آخرین ضرورت این است که صنعت را قابل پیشبینی کنیم. با توجه به اینکه بازارهای انرژی قرن بیستم با جنگها، کودتاها، انقلابها، تقاضای پررونق چین و فناوری جدید کنار آمدند، ممکن است عجیب به نظر برسد. اما انتقال آب و هوا یک لایه اضافی از عدم اطمینان را اضافه کرده است، حتی اگر به طور همزمان نیاز به افزایش گسترده سرمایهگذاری داشته باشد. به گفته آژانس بینالمللی انرژی، برای رسیدن به انتشار گازهای گلخانهای خالص تا سال ۲۰۵۰، سرمایهگذاری سالانه باید دو برابر شود و به ۵ تریلیون دلار در سال برسد. خطر این است که این بحران اخیر و واکنش آشفته دولت به آن، سرمایهگذاران را محتاطتر کند.
انقلابی متفاوت
تحریک سرمایهگذاری به معنای اجتناب از ترفندهایی از جمله سبزشویی (واژهای است که به دورویی انسانهای به ظاهر دوستدار محیطزیست اشاره دارد به این صورت که با نام حمایت از محیطزیست به محیطزیست صدمه میزنند. برای اثبات سبزشویی اغلب به این موضوع استناد میشود که بیش از آنکه واقعا در مسیر دوستی با محیطزیست فعالیت کنند، برای سبز بودن تبلیغ و هزینه میکنند)، طرحهای حمایتگرایانه برای ایجاد زنجیره تامین سبز داخلی و ممنوعیتهای احمقانه بانکها در مورد پروژههای گاز است. در عوض، این امر مستلزم گسترش مداوم اقدامات با اطمینان بیشتر در مورد اینکه کدام منابع انرژی میتوانند و برای چه مدت استفاده شوند، خواهد داشت. این به معنای افزایش افشای اطلاعات است به طوری که شرکتها اثرات خارجی ایجادشده را درک کنند، افزایش قیمت کربن به طوری که آنها متوجه هزینه آلودگی شوند و مقرراتی که حذف تدریجی فناوریهای کثیف را الزامی میکند. شوک بزرگ انرژی در سال ۲۰۲۲ یک فاجعه است. اما همچنین میتواند لحظهای باشد که سیاست بهتر دولت سرمایهگذاری مورد نیاز برای حل تعارض بین تامین انرژی امنتر و آب و هوای امنتر را آغاز کند.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژهصنعت و معدنلینک کوتاه :