تلاش چراغ‌خاموش ایران و اروپا

گفت‌وگوهای دوحه برای شکستن قفل بن‌بست مذاکرات وین آغاز شد و پیشرفت‌هایی داشت. اخیرا نیز نشستی در شورای امنیت سازمان ملل درباره موضوع هسته‌ای ایران برگزار شد و شاهد اظهارنظرهای متفاوتی از سوی کشورهای عضو درخصوص فعالیت هسته‌ای ایران بودیم. برخی موضع‌گیری منصفانه داشته و برخی هم مثل آمریکا مواضع تندی اتخاذ کرده و وارد فاز اتهام‌زنی شدند. در مجموع اما به نظر می‌رسد که مذاکرات انجام‌شده در دوحه خروجی قابل قبولی داشته است؛ به خصوص در حوزه فروش نفت ایران. با توجه به اینکه قرار است برخی تحریم‌ها نیز لغو شود و فروش نفت ما به سقف بالاتری برسد لذا می‌توان امیدوار بود که مذاکرات دوحه بتواند افق روشنی در همکاری ایران و کشورهای اروپایی ایجاد کند.تماس تلفنی اخیر شیخ تیمم بن‌حمد آل‌ثانی امیر قطر با دکتر ابراهیم رییسی، رییس‌جمهوری اسلامی ایران نیز نشان داد که در قطر تلاش‌ها در سطح بالایی صورت می‌گیرد تا روند مذاکرات به یک نقطه قابل قبول و قابل اتکا برسد لذا به نظر می‌رسد اگر روند مذاکرات در دوحه ادامه یابد و طرف‌های اروپایی شرایط ایران را بپذیرند، در آینده شاهد تحول مهمی در موضوع هسته‌‌ای ایران خواهیم بود. به ویژه که در ماه جاری جو بایدن رییس‌جمهور آمریکا وارد منطقه شده و با رهبران چند کشور عربی ملاقات خواهد کرد. به نظر می‌رسد که امیر قطر تلاش دارد که طی حرکتی کاملا معقول و حساب‌شده، قطر را به جایگاه واقعی خود در سطح منطقه برساند. به نظر می‌رسد که قطر در زمینه کمک به حل مشکلات ایران و آمریکا کاملا جدی است و تلاش می‌کند که دیدگاه‌های ایران و آمریکا را به هم نزدیک کند.در این بین در فضای رسانه‌ای اظهارات و مواضع ناامید‌کننده‌ای را مشاهده می‌کنیم. در تحلیل این وضعیت اما باید به این نکته توجه داشت که مذاکرات شامل دو بعد پنهانی و آشکار است. در بعد پنهانی به نظر می‌رسد که مذاکرات نتیجه مطلوبی داشته و به خصوص بین ایران و اتحادیه اروپا چون نماینده اروپا در این مذاکرات نرمش لازم را از خود نشان داد. در عین حال فشارهای آمریکا همچنان زیاد است و آنها سعی دارند حداکثر امتیاز را از ایران بگیرند. اتحادیه اروپا اما موضع ملایم‌تری اتخاذ کرده‌اند. طرف اروپایی تلاش دارد که بن‌بست مذاکرات را شکسته و با ایران وارد تعامل شوند. آمریکایی‌ها اما از برجام خارج شده و مشکلاتی را برای اروپا نیز به وجود آورده‌اند لذا اروپا سعی دارد که آمریکا را به بازگشت به برجام وادار کنند.بعد دیگر مذاکرات اما بعد رسانه‌ای است که بدبینی‌ها در آن بالا است. آنچه که مسلم است روند مذاکرات طی هفته گذشته در دوحه به خوبی پیش رفته و طرف ایرانی و اروپایی به صورت چراغ خاموش سعی دارند که به یک نقطه‌ای از توافق جدید برسند.