جهان به هم پیوسته
رضا صادقیان *
رویدادهای دنیای امروز به مثابه زنجیره‌ای بلند از خرده‌رخدادها به همدیگر متصل و جدانشدنی است. حتی اگر برخی اتفاق‌ها را نادیده انگاریم و براساس مشغله روزمره به شماری از حوادث در بازه‌های زمانی مورد نظر دقت نکنیم.
مهر ماه سال گذشته رییس‌جمهور با تاکید به بی‌اثر بودن تحریم‌های ظالمانه گفتند: «سفره مردم را به مذاکرات هسته‌ای گره نمی‌زنیم.» مساله خواست دولت گذشته و امروز درباره تحریم‌ها، بی‌اثر بودن و یا تاثیر گذاشتن تحریم‌ها در کسب‌و‌کارها و زندگی روزمره مردم اثر ندارد. در خوش‌بینانه‌ترین حالت ممکن می‌توان این خواست را به عنوان متغیر وابسته به سایر متغیرها به شمار آورد. به عبارتی خواست دولت در کنار بسیاری از خواسته‌های دیگر معنا می‌یابد و به تنهایی الزامی را برای انجام شدن و نشدن سیاست‌ها و خواسته‌ها امکان‌پذیر نمی‌کند.
به عنوان مثال، طی روزها و ماه‌های گذشته خواست دولت در راستای ساخت یک میلیون مسکن در سال بوده است. دولتمردان و خصوصا چهره‌های اقتصادی دولت برنامه، نیت و قصد آن را داشته‌اند که تورم آسیب کمتری را به اقشار نیازمند وارد کند. همچنین دولت با تمام توان تلاش کرده است از افزایش اجاره‌بها در سال‌جاری و در جهت حمایت از مستاجرها جلوگیری کند. در همین زمینه می‌توان به تلاش‌های دولت برای کنترل نرخ ارز، مقابله با دلال‌ها و برهم‌زنندگان نظم بازار ارز و طلا اشاره کرد. تا این لحظه و آنچه از وضعیت بازار می‌توان فهمید عدم موفقیت سیاستگذاری‌های دولت در همین موارد بوده است. بنابراین خواست دولت به سوی کنترل بازار و جلوگیری از کاهش ارزش پول ملی بوده، اما در عمل این مهم به دلایل متعدد و به هم پیوسته اتفاق نیفتاده است، چراکه در این بخش‌ها و به صورت مشخص و در ظاهر ما با حوزه‌های نسبتا منفک‌شده از یکدیگر روبه‌رو هستیم، در صورتی که در نمایی کلی‌تر هر کدام از این مسائل به مساله‌ای دیگر مرتبط است. مهمتر آنکه این همه با سیاست خارجی، میزان ارتباطات بین‌المللی و نوع روابط کشور با سایر کشورها نیز ارتباط مستقیم داشته و دارد.
واقعیت امروز پیرامون احیای برجام آن است که مذاکرات هسته‌ای و به سرانجام رسیدن آن، درست یا نادرست، به اقتصاد، شیوه ارتباطات ما با کشورهای خارجی، جذب سرمایه‌گذاری خارجی، رونق بخشیدن به کسب‌و‌کارها، توسعه صنایع، به‌روز شدن صنایع از قبیل خودروسازی، ارتقای تجهیزات صنعت نفت، گاز و پتروشیمی، برق و… از سوی چهره‌های اقتصادی، فعالان اقتصادی و بازرگانان مرتبط با نتیجه مذاکرات توصیف شده و این مهم از سوی شهروندان نیز پذیرفته شده است. چه‌بسا این امکان وجود داشته باشد که بتوان چهره‌های اقتصادی، صاحبان کسب‌و‌کارهای صنعتی و بازرگانان را به عنوان جریان مخالف دولت قلمداد کرد، اما روبه‌رو شدن با مردم و شرح وقایع اقتصادی و تفکیک این رویدادها برای مخاطبان چنین نیست. حداقل آنکه مردم به خوبی درک می‌کنند با زمزمه‌های مذاکرات هسته‌ای و انتشارهای خبرهای مثبت، قیمت‌های دلار و سایر ارزها روند نزولی پیدا می‌کنند و برای تهیه مایحتاج خود مبلغ کمتری را باید پرداخت کنند، بازار نیز ثبات نسبی پیدا می‌کند و در زمانی که نتایج خوشایندی پس از مذاکرات به دست نمی‌آید شاهد افزایش نرخ‌ها هستند. بنابراین چنین نیست که امکان جداسازی، منفک کردن و منقطع‌سازی را بتوانیم دنبال کنیم.
در دنیای امروز، انجام عملیات انتحاری در لندن تاثیرات منفی را روی بازارهای مختلف نشان می‌دهد؛ جنگ روسیه با اوکراین بدون تاثیر در جهان نخواهد بود آنگونه که تا این لحظه نبوده است، اعمال سیاست‌های مبنی بر جلوگیری از صادرات برنج و گندم از سوی هند و پاکستان بی‌تاثیر در گران‌تر شدن این دو کالای اساسی در سایر کشورها نبوده است و… بنابراین باید بپذیریم که جهان امروز با تمام وسعت و بزرگی‌اش به‌هم‌پیوسته و متاثر از سایر رویدادها و وقایع حتی در دورترین نقطه دنیاست.
* کارشناس اقتصادی
اخبار برگزیدهیادداشتلینک کوتاه :