جاذبه‌های خانه تاریخی امین‌التجار/جواهر پنهان مانده اصفهان
به گزارش جهان صنعت نیوز: این شهر تاریخی بیشتر با سی و سه پل و عالی‌قاپو و یادگاری‌های عصر صفویه در میدان نقش‌جهان به خاطر می‌آید اما هر گوشه و کنار آن نمودی از دوره‌های مختلف تاریخ معاصر ایران است.یکی از جالب‌توجه‌ترین میراث فرهنگی اصفهان خانه تاریخی امین‌التجار است که از دوره قاجار به یادگار مانده است. خانه‌ای که با شیشه‌های رنگی، منبت‌کاری چوب و آینه‌کاری‌های به کار رفته در گوشه و کنار آن، بی‌شک یکی از فاخرترین و چشمگیرترین خانه‌های تاریخی کشور شمرده می‌شود.
در این گزارش «جهان‌صنعت» سعی می‌کنیم ضمن بررسی معماری و ویژگی‌های شاخص این خانه تاریخی، نگاهی به فراز و نشیب‌های تاریخی این خانه مجلل اصفهان داشته باشیم.
* معماری خانه
خانه امین‌التجار چهارده اتاق دارد و در دوطبقه ساخته شده است. تلالو نور بر روی آینه‌کاری‌های گوشه و کنار خانه هر چشمی را خیره می‌کند و گچبری‌های هنرمندانه و کاشی‌کاری‌های قاجاری، این خانه را به یکی از فاخرترین نمونه‌های خانه‌های تاریخی عهد قاجار تبدیل کرده است. افزون بر این نقاشی‌های روی دیوارهای داخلی خانه بر زیبایی و شکوه اثر افزوده‌اند.
اگر با دقت بیشتری به در‌ها و پنجره‌های خانه بنگیرید متوجه می‌شوید که منبت‌کاری‌ها و خاتم‌کاری‌های بسیار زیبا و ظریفی بر روی آنها ثبت شده است. شیشه‌های رنگی و ارسی نیز بازی رنگ و هنر را در محوطه داخلی خانه به نمایش می‌گذارد.
اگرچه بخش بزرگی از حیاط خانه در گذشته تخریب شده است اما شش ستون بلند و شش متری در ایوان ورودی آن گویای عظمت و شکوه این خانه تاریخی است.
همچنین تزیینات به کار رفته در ایوان و گچبری‌های هنرمندانه آن در نوع خود بسیار جالب توجه است. وقتی با نگاه دقیق‌تری به ستون‌ها بنگیرید متوجه می‌شوید که دو ستون ایوان ورودی مزین به کنده‌کاری‌های بسیار زیبایی هستند که تماشای آنها بیننده را با هنر هنرمندان معاصر اصفهانی آشنا می‌کند.
* تاریخچه خانه امین‌التجار
براساس آنچه که فعالان و پژوهشگران حوزه میراث فرهنگی ذکر کرده‌اند این خانه متعلق به محمد علی امین‌التجار، یکی از کاسبان و تاجران معروف اصهفان در دوره قاجار بوده است.
طبیعتا تاریخ ساخت این خانه نیز به عهد قاجار برمی‌گردد. پس از فوت محمدعلی امین‌التجار، این خانه به پسرش حبیب‌الله به ارث می‌رسد. آن‌طور که ذکر شده حبیب‌الله نیز همچون پدر لقب امین‌التجار را می‌گیرد.
امین‌التجار اصفهانی (پسر صاحب اول خانه) در دوران مشروطه نقش بسیار مهمی در اصفهان داشته است و همواره مشروطه‌خواهان را حمایت کرده است.
امین‌التجار به سبب اینکه تاجری شناخته‌شده بوده سفرهای زیادی به گوشه و کنار ایران داشته است و دیدارهای زیادی با چهره‌های شناخته‌شده سیاسی و مذهبی داشته است.
حمایت امین‌التجار از مشروطه‌خواهان نیز این خانه تاریخی را به یکی از پاتوق‌های مشروطه‌خواهان تبدیل می‌کند و بسیاری از جلسات مبارزان و مشروطه‌خواهان در این محل برگزار شده است.
روایت است زمانی که انقلاب مشروطه پیروز شد حبیب‌الله امین‌التجار به عنوان نماینده مردم اصفهان انتخاب می‌شود. او در طول حیات خود دو بار به زندان می‌رود که مرتبه نخست در زمان جنگ جهانی اول و بار دوم در زمان حکومت پهلوی اول بوده است.
یکی دیگر از نکات جالب در خصوص خانه تاریخی امین‌التجار آن است که این خانه محل به دنیا آمدن یکی از سرشناس‌ترین بانوان اصفهان یعنی «بانو نصرت بیگم امین معروف به مجتهده امین» بوده است. بانو امین، صاحب تفسیر مخزن‌العرفان، فقیه، عارف و مفسر شیعی است. او آثار متعددش را با نام بانوی ایرانی منتشر کرده است.
بانو امین، نزد فقیهانی چون سیدعلی نجف‌آبادی شاگردی کرد و از محمدرضا نجفی اصفهانی، شیخ عبدالکریم حائری و دیگرانی اجازه روایت و اجتهاد دریافت کرد.
* مرمت خانه امین‌التجار
خانه امین‌التجار اصفهان با وجود آنکه اثری بسیار شاخص و جالب توجه است اما همچون سایر بناهای تاریخی کشور در طول سالیان از گزند آسیب در امان نمانده است.
مدیرکل اسبق میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان در خصوص تخریب‌های این خانه تاریخی دربیش از۷۰سال گذشته گفت: بخش زیادی از این خانه تاریخی شامل حیاط مرکزی آن در دوران پهلوی اول به دلیل ساخت خیابان «عبدالرزاق» تخریب شد اما بخش «شاه‌نشین» و اتاق‌های جانبی آن که دارای تزئینات نفیسی است، سالم باقی مانده و محافظت می‌شود.
فریدون الهیاری افزود: عملیات مرمت خانه تاریخی امین‌التجار اصفهان شامل تعویض تیرهای فرسوده و آسیب‌دیده سقف، مرمت تزیینات گچبری و نقاشی‌های با سبک «شیروشکری» ایوان و همچنین مرمت فضاهای داخلی این خانه تاریخی با اعتباری بیش از۲ میلیارد ریال در سال ۱۳۹۸ انجام شد.
وی افزود: اجرای تاسیسات در بخش‌های مختلف خانه و همچنین فراهم کردن تاسیسات الکتریکال ازجمله برنامه‌هایی بوده که درخانه امین‌التجار انجام شده است.
گفتنی است خانه امین‌التجار در اصفهان، خیابان عبدالرزاق، حدفاصل تقاطع خیابان حکیم و چهارراه تختی واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۸ آذر ۱۳۵۴ با شماره ثبت ۱۲۸۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.
چنانچه برای گردشگری به اصفهان سر زدید در کنار آثار تاریخی شناخته‌شده و فاخر این شهر به سایر اماکن تاریخی آن نیز سر بزنید و در نظر داشته باشید که خانه امین‌التجار چه به لحاظ تاریخی که از سرگذرانده و چه به لحاظ معماری جالب توجه آن یکی از دیدنی‌های جالب توجه و کمتر شناخته‌شده اصفهان محسوب می‌شود.
اجتماعی و فرهنگیاخبار برگزیدهاقتصاد کلانخواندنیلینک کوتاه :