پنهانکار و ایمن‌گریز
به گزارش جهان صنعت نیوز: این در حالی است که هنوز ۱۴ میلیون ایرانی هیچ واکسن کرونایی دریافت نکرده‌اند. به همین دلیل نگرانی‌هایی درخصوص افزایش آمار مرگ و میر در ایران وجود دارد. از سوی دیگر مسوولان وزارت بهداشت مدام مردم را به تزریق واکسن تشویق می‌کنند اما به دلایل مختلف هنوز ۲۸ میلیون نفر نیز دوز سوم خود را دریافت نکرده‌اند. این در حالی است که دیروز دکتر علیرضا زالی فرمانده عملیات مقابله با کرونا در استان تهران ضمن تاکید بر لزوم تکمیل واکسیناسیون کرونا از سوی مردم، گفت: «برخی از افراد ممکن است با وجود زدن واکسن، مبتلا شوند؛ لذا باید بدانیم واکسن ایمنی کامل ایجاد نمی‌کند، اما در کاهش مرگ و میر اثربخش است.» بنابراین وضعیت کرونا برخلاف تصورات وزارت بهداشت و رییس‌جمهور نه تنها تمام نشده است بلکه روزبه‌روز در ایران و حتی سراسر دنیا جهش و شدت پیدا می‌کند. این در حالی است که طی ماه‌های گذشته وزارت بهداشت درصدد برگزاری جشن پایان کرونا در استادیوم آزادی بود!
در هر صورت به عقیده متخصصان عفونی در حال حاضر زیرشاخه‌های واریانت اومیکرون در ایران غالب شده است. اما برخی دیگر از پزشکان بر این باورند که این سویه موجود زیرسویه اومیکرون پنهانکار یا BA2 است. BA2 یکی از زیرسویه‌های اومیکرون است، که سازمان جهانی بهداشت (WHO) اعلام کرده است این زیرسویه نیز مانند سویه اصلی اومیکرون بر دستگاه تنفسی فوقانی تاثیر می‌گذارد و باعث بروز عفونت‌های خفیف می‌شود. نتایج مطالعات انجام‌شده نیز نشان می‌دهد که این زیرسویه ایمنی ناشی از دریافت واکسن را خنثی می‌کند و باعث بروز عفونت می‌شود. یکی از عواملی که زیرسویه اومیکرون پنهانکار را از سویه اصلی متمایز می‌کند، این است که نمی‌توان آن را به آسانی تشخیص داد. سویه اصلی اومیکرون دارای یک جهش یه شکل حذف «S» یا ژن اسپایک است که باعث می‌شود قابل تشخیص‌تر باشد، از آنجایی که زیرسویه اومیکرون پنهانکار این ویژگی را ندارد، تشخیص آن دشوار است. علاوه بر این، نتایج یک مطالعه انجام شده در دانمارک نشان می‌دهد که میزان انتقال‌پذیری زیرسویه BA2 به میزان قابل‌توجهی بیشتر از BA1 است.
سازمان جهانی بهداشت (WHO) نیز اخیرا اعلام کرده که شیوع گسترده زیرسویه اومیکرون پنهانکار باعث افزایش تعداد مبتلایان به بیماری کووید۱۹ در سراسر جهان شده است. برخی متخصصان معتقدند که تفاوت قابل‌توجهی بین علائم سویه اومیکرون و زیرسویه پنهانکار آن وجود ندارد. معمولا افراد مبتلا به اومیکرون علائمی مانند آبریزش بینی، خارش گلو، سردرد، خستگی، عطسه، بدن‌درد، تعریق شبانه، از دست دادن اشتها و استفراغ را تجربه می‌کنند. اما دو علامت گزارش شده از بیماران مبتلا به سویه اومیکرون پنهانکار سرگیجه و خستگی است. با این حال، باید توجه کرد که اینها فقط علائم اولیه هستند. اگرچه سرگیجه و خستگی از علائم رایج روزمره هستند اما باید مراقب تداوم آن بود. بنابراین با رعایت بهداشت فردی، استفاده از ماسک، حفظ فاصله اجتماعی خود از دیگران و شستن دست‌ها به صورت منظم، خطر ابتلا به بیماری کووید۱۹ را به میزان قابل‌توجهی کاهش می‌یابد. واکسیناسیون نیز موثرترین و بهترین روش برای پیشگیری از بروز این بیماری است.
غلبه ویروس‌های متفاوت در کشور
دکتر علیرضا ناجی ویروس‌شناس و رییس مرکز تحقیقات ویروس‌شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی درخصوص اومیکرون پنهان به «جهان‌صنعت» گفت: اومیکرون قبلا سه زیرشاخه داشت اما در حال حاضر دو زیرشاخه دیگر به آن اضافه شده است. BA1.BA2. BA3. BA4. BA5 نوع دوم این ویروس همان نوع پنهانکار است، نه اینکه قابل تشخیص نیست بلکه به‌خاطر یکسری تغییرات ژنتیکی ممکن است بعضی روش‌ها نتوانند این ویروس را شناسایی کنند. نشان داده شده که BA2 میزان انتقال و هم در ایمنی‌گریزی بالاتر از BA1 است و تقریبا در خیلی از کشورها تبدیل به سویه قالب اومیکرون شده است.
همچنین در برخی مطالعات دیده شده که می‌تواند سبب عفونت مجدد در افرادی شود که حتی به سویه BA1 مبتلا شده بودند، به‌خصوص در افرادی که واکسن تزریق نکرده‌اند، البته درصد چنین اتفاقی پایین است اما در هر صورت جزو خصوصیات این ویروس است. ما هم باید با کارهای ژنتیکی که در ایران انجام می‌دهیم متوجه شویم چند درصد از اومیکرونی که درحال گردش است مربوط به BA2 و چند درصد مربوط به مابقی ویروس‌هاست که این کار احتیاج به یک مطالعه دارد.
وی افزود: به دلیل اینکه درصد کمی از مردم دوز سوم واکسن کرونا را تزریق کرده‌اند، ما از ابتدا پیش‌بینی کرده بودیم که شاید پیک بعدی با این سویه باشد. اما در حال حاضر سویه‌های مختلفی در جامعه در حال گردش است. بنابراین عده‌ای به اومیکرون پنهانکار مبتلا می‌شوند و برخی نیز به دیگر سویه‌ها. برای همین با وجود اینکه در پیک هفتم کرونا هستیم اما مردم برای تکمیل کردن واکسیناسیون باید همین الان اقدام کنند، این تکمیل واکسیناسیون یعنی تزریق دوز سوم یا چهارم که در وضعیت کنونی از نان شب هم واجب‌تر است و همچنین افرادی که هنوز دوز اول و دوم خودشان را تزریق نکرده‌اند باید هرچه سریع‌تر اقدام کنند.
دکتر ناجی اظهار کرد: باتوجه به اینکه بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها را داریم این گروه هم باید واکسیناسیون خودشان را تکمیل کنند. هر فردی که ۶ ماه از آخرین دوز واکسن‌اش گذشته باید دوز بوستر را تزریق کند. باید با سرعت واکسیناسیون در سطح وسیعی انجام شود، حتی پیشنهاد دوز بوستر برای کودکان بالای ۱۲ سال را می‌دهم. متاسفانه دوباره مانند گذشته واکسیناسیون را زمانی شروع کردیم که شاهد گردش بالای ویروس‌های متفاوت در جامعه هستیم.
همین موضوع کمی نگران‌کننده است، زیرا برخی به کرونا مبتلا می‌شوند اما علائمی ندارند؛ تزریق واکسن برای این افراد خطرآفرین است. بنابراین اگر فردی دچار آبریزش بینی، خارش گلو، سردرد، خستگی، عطسه، بدن‌درد، تعریق شبانه، از دست دادن اشتها و استفراغ بود، سریعا به پزشک مراجعه کند. او ادامه داد: شروع پیک هفتم مصادف با بازگشت حجاج و زائرین از عراق شده است. به همین دلیل احتمال افزایش مبتلایان و فوتی‌ها وجود دارد. بنابراین باید بررسی‌ها در مرزها بیشتر شود. برخلاف تصورات کرونا تمام نشده است و حالاحالا‌ها تمام‌شدنی نیست.
با این حال علائم سرماخوردگی به طور قابل‌توجهی شایع‌ترین علامت سویه اومیکرون پنهانکار به ویژه در افراد واکسینه‌شده است. همچنین می‌توان علائمی مانند از دست دادن بویایی یا چشایی و تنگی نفس را نپذیرفت چون این سویه در سیستم فوقانی تنفسی نفوذ می‌کند. با این تفاسیر به دلیل عدم تحقیقات صحیح هنوز به صورت دقیق نمی‌دانیم چه زیرشاخه‌ای از اومیکرون در ایران غالب شده است. بیماران به تمامی زیرشاخه‌ها مبتلا می‌شوند و البته درمان همگی یکی است. اما علائم آنها کمی متفاوت است.
* مهدیه بهارمست
لینک کوتاه :