یک سال دورتر از وعده‌ها

به گزارش جهان صنعت نیوز:  رییس‌جمهور مستقر و دیگر نامزدهای انتخاباتی هم‌جناحی‌اش که حالا در نقش همکاران او ایفای نقش می‌کنند، تا می‌توانستند بر دولت قبل تاخته و مدعی شدند که قادر هستند بدون گره زدن زندگی و معیشت مردم به سیاست خارجی مشکلات را حل کنند. امروز اما شاهدیم که نه چالش‌های سیاست خارجی حل شده و نه وضعیت معیشتی مردم بهبود یافته است. تورم بیش از قبل است و تنگناهای اقتصادی زندگی را سخت‌ کرده است. خبری از آن سالی یک میلیون مسکن و یک میلیون شغل و گشت ارشاد مدیران و رفع فساد اداری و… نیست. یک روز در وزارت جهاد کشاورزی غوغا به پا می‌شود و یک روز ناتوانی وزیر صمت در اداره امور حاشیه به‌پا می‌کند. وضعیت اینترنت به مراتب بدتر از قبل است و در حوزه‌های مختلف شاهد افزایش نارضایتی‌ها هستیم. در این وانفسا برخوردهایی که به بهانه حجاب با مردم می‌شود، یا اعتراضات صنفی که بی‌جواب می‌ماند هم به کرات مشاهده می‌شود و بر ناامیدی‌های اجتماعی می‌افزاید.
با این حال شاهدیم که رسانه‌های دولتی و حامی دولت هر روز آمار و ارقام تازه‌ای رو می‌کنند که ثابت کنند اوضاع مملکت گل و بلبل است؛ مثلا خیلی راحت نفت می‌فروشیم و پولش را می‌گیریم. کرونا را مدیریت کرده‌ایم و هزار ادعای دیگر که در عالم واقع مردم نشانی از آن نمی‌بینند.

وقت مناظره

علی‌محمد نمازی عضو شورای مرکزی کارگزاران از جمله منتقدان عملکرد دولت در این مدت است. او در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» گفت: «برای ارزیابی عملکرد دولت فعلی و میزان تحقق برنامه‌های دولت لازم است به شعارهای عمدتا مشترک ۵ تن از کاندیداهای پوششی انتخابات سیزدهمین دوره ریاست‌جمهوری که عمدتا در نقش همکار آقای رییسی فعالیت دارند یا پست‌های دیگر گرفتند؛ توجه کنیم. به خصوص که اغلب این شعارها علیه دولت دوازدهم و وعده‌های دولت آقای رییسی از آب درآمد. حتی ضروری است که اهل فن مخصوصا رییس‌جمهور سابق، معاونان و وزرای ایشان شجاعانه و صادقانه به ارزیابی و مقایسه عملکرد و دستاوردهای دولت سیزدهم پرداخته و با عملکرد خودشان مقایسه کنند و راهنمای مردم در این زمینه باشند.»
وی افزود: «با در نظر گرفتن آمار شاخص‌های مربوط به عرصه‌های اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی مانند تورم کم‌نظیر و بیش از پنجاه درصدی نقطه به نقطه خردادماه سال جاری، همچنین با توجه به اینکه آقای روحانی هفته قبل با اشاره به خالی نبودن خزانه دولت موجب روشنگری مردم شد؛ به طور خلاصه باید گفت که نه تنها نقدینگی به سمت تولید و یا عمران و آبادانی کشور نرفت، بلکه اخیرا اعلام شد به بیش از ۵۰۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده است. کاهش ارزش پول ملی ادامه دارد، روند گران شدن قیمت کالاها از جمله دارو، خودرو، طلا، خانه و… ادامه‌دار است، تورم نه تنها تک‌رقمی نشد بلکه رشد کم‌نظیر نقطه‌به‌نقطه هم داشت.»
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب ادامه داد: «نرخ تولید ناخالص ملی در سایه عبور از وضعیت کرونا کمی رشد داشت اما امیدوار‌کننده نبود. ضمن اینکه رشد سرمایه‌گذاری داخلی و مخصوصا خارجی حاصل نشد. رقم ضریب جینی و نرخ فلاکت نیز نشان از افزایش فاصله فقیر و غنی دارد.
در عین حال شعار احداث سالی یک میلیون مسکن نه تنها در حد کم عملی نشد، بلکه دیدیم قیمت زمین و ساختمان چنان بالا رفت که برای اکثریت قشر متوسط و پایین‌تر صاحب‌خانه شدن در تهران و مراکز استان‌ها به یک آرزو تبدیل شده و اقشار آسیب‌پذیر از اجاره خانه حداقلی نیز ناتوان شده‌اند. همین بلا بر سر اشتغال هم آمده و نشانی از یک‌دهم شعار ایجاد یک میلیون شغل در میان نیست.»
وی همچنین گفت: «از طرف دیگر شاهدیم که کسری بودجه در شکل حل شده، اما نه از طریق افزایش درآمد. اوضاع بورس هم بسامان نشد.»
به گفته او، «تبلیغ اصلاح اقتصادی تحت عنوان واقعی کردن ارزش قیمت ارز ترجیحی به شدت صورت گرفت اما اولا شامل چند مورد از اقلام کالاهای یارنه‌ای بود و افزایش قیمت این چند قلم هم برخلاف انتظار و بسیار بیشتر از مبلغ کمک‌هزینه شده بود. ضمن اینکه هنوز تعداد قابل توجهی افراد مستحق دریافت یارانه و کمک‌هزینه وجود دارند که به آنها پرداخت نمی‌شود.»
نمازی به وعده‌ها و عملکرد دولت در حوزه سیاست خارجی نیز پرداخت و گفت: «وعده‌ای که برای احیای برجام داده شده بود، مسیر معکوس را طی کرد و اکنون نشانه‌ها حکایت از آن دارد که برجام به نتیجه نخواهد رسید و با اعلام موضع رییس آژانس هسته‌ای که «ایران به تاخت در حال غنی‌سازی است» دو گزینه فعال شدن ماشه و حمله به ایران در پیش‌رو است.»
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب برخلاف حامیان دولت عملکرد رییسی در زمینه مقابله با فساد را نیز قابل دفاع ندانست و گفت: «اختلاس هم در دولت آقای رییسی کم نشد و اعتراض‌های روزانه در کشور نشان از نارضایتی مردم دارد.»
نمازی همچنین پیشنهاد کرد: «از آنجایی که اعضای دولت فعلی مدام سخن از «بانیان وضع موجود» می‌گویند، برای تنویر اذهان عمومی به رسانه ملی پیشنهاد می‌کنم که به مناسبت یکمین سال شروع به کار این دولت، بین اعضای دولت فعلی و دولت سابق مناظره‌های تلویزیونی برگزار کند.»

تلاش بی‌توفیق

حسین کنعانی‌مقدم دبیرکل حزب سبز ایران اما عملکرد رییسی را آنقدر هم بد ندانسته و در بخش‌هایی مثبت ارزیابی می‌کند. او در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» گفت: «کارنامه دولت را بر اساس شاخص‌های اقتصادی باید قضاوت کرد. البته نه شاخص‌هایی که رسانه‌ها می‌گویند چون سفره مردم است که این شاخص‌ها را نشان می‌دهد.»
وی توضیح داد: «در برنامه ششم ۵ساله ۵ شاخص به دولت تکلیف شده است. از جمله نرخ رشد ۸ درصد که الان اگر منفی نباشد، چندان رضایت‌بخش نیست. نرخ تورم که باید به زیر ۸ درصد برسد الان بیش از ۴۰ درصد است. نرخ بیکاری که قاعدتا باید زیر ۸ درصد باشد الان بالای ۱۵ یا ۱۶ درصد است. همچنین نرخ بهره بانکی که اگر منابع مالی ما صرف تولید شود، باید نقدینگی از بازار پولی به سوی بخش تولید برود و نرخ بهره بانکی کاهش پیدا کند. نرخ سرمایه‌گذاری خارجی نیز باید به حدود ۸ درصد برسد اما فکر کنم در حال حاضر منفی است.»
این فعال سیاسی اصولگرا ادامه داد: «در عین حال وضعیت معیشتی مردم، گرانی‌ها و افزایش قیمت‌ها مشخص است. به نظر می‌رسد که دولت در بحث اقتصادی اگرچه تلاش کرده ولی به نتیجه نرسیده چون شرایط تحریمی، شرایط مدیریت اقتصادی و شرایط جهانی مانع شده که به شاخصه‌ها برسد.»
کنعانی‌مقدم به عملکرد دولت در حوزه فرهنگی انتقاد کرد و گفت: «در بحث مسائل فرهنگی به نظر می‌رسد که دولت بیشتر به دنبال فرهنگ دولتی است تا فرهنگ عامه. یعنی می‌خواهد با ابزار قدرت دولت، فرهنگ مردم را ارتقا بخشد. درحالی که فرهنگ یک مقوله کاملا وابسته به خواست و توجه مردم است. چنانچه تجربه در کشور ما نشان داده این روش جواب نمی‌دهد.»
این فعال سیاسی اصولگرا درباره عملکرد دولت رییسی در حوزه بین‌الملل و سیاست خارجی نیز گفت: «در حوزه بین‌المللی همه منتظر کارنامه برجام هستند. مذاکرات انجام شده و دولت تلاش خود را کرده و از موضع عزت، مصلحت و اقتدار در مذاکرات حاضر شده است. حال باید دید که خروجی این تلاش منجر به منافع ایران و برداشته شدن تحریم‌ها خواهد شد یا خیر؟»
وی افزود: «در مسائل سیاسی و امنیتی نیز با توجه به چالش‌ها و مشکلات، شاهدیم که خوشبختانه آرامش نسبی در کشور حاکم است.
البته بخش عمده این آرامش و امنیت را مدیون نیروهای مسلح، نیروهای انتظامی و کسانی که در این حوزه تلاش می‌کنند، هستیم. اما به هرحال هنوز که هنوز است شاهد بخشی از مشکلات اجتماعی مثل فقر، اعتیاد، فحشا، سرقت و… هستیم. فساد اداری و مالی نیز همچنان روح اجتماعی را آزار می‌دهد و حتی رهبری هم در این باره تذکرهایی داده‌اند.
البته دولت در بخش فساد اداری اقدامات خوبی انجام داده و توانسته بخش مهمی از قوانین و مقررات موجب فساد را کنار بگذارد اما به هرحال هنوز هم کشور احساس امنیت از مفسدان ندارد، اگرچه که این احساس نسبی است و نه مطلق.»

نظر افکار عمومی

وضعیت موجود به روشنی گواهی می‌دهد که دولت رییسی نه تنها در راستای تحقق وعده‌های خود حرکت نکرده، بلکه از آن دورتر هم شده است. حامیان دولت و یا مسوولان دولتی به این امر اعتراف کنند یا نه، حتی قبول داشته باشند یا نه، نیز فرقی ندارد چراکه افکار عمومی برای قضاوت در این باره نه به آمار و ارقامی که ادعا می‌کنند توجه دارد و نه به مواضع رسمی آقایان گوش می‌دهد؛ ارزیابی مردم بر اساس پول داخل جیب و نان درون سفره‌شان است. بر اساس احساس امنیت و آرامش خاطری که در کوچه و خیابان دارند و خلاصه آنچه به چشم می‌بینند و به جان حس می‌کنند.