توافق ریاض و واشنگتن؛ از مشارکت برای زیرساخت تا همکاری‌های فضایی
به گزارش جهان صنعت نیوز: اتحادیه اروپا فهرست جدیدی از تحریم‌ها علیه روسیه و همچنین اقداماتی برای تشدید بسته‌های تحریمی قبلی پیشنهاد کرد. اقدامات جدید، طلای روسیه را هدف قرار می‌دهد، محدودیت‌های تجاری بیشتری را بر صادرات ماشین آلات اعمال می‌کند و بیش از ۵۰ فرد و نهاد را به لیست تحریم‌ها اضافه می‌کند. در مورد طلا، این پیشنهاد، واردات، خرید یا انتقال مستقیم یا غیرمستقیم طلای منشأ روسیه، صادر شده از روسیه پس از لازم‌الاجرا شدن این تحریم‌ها را ممنوع می‌کند. این پیشنهادها همچنین شامل شفاف‌سازی و اصلاح اقدامات قبلی است که ممکن است مانع از جریان صادرات محصولات کشاورزی و مواد غذایی از روسیه شده باشد. اتحادیه اروپا، صادرات ضروری و بشردوستانه را به طور مستقیم تحریم نکرده است، اما صادرات برخی از شرکت‌های فعال در این حوزه که وسواس‌گونه از تحریم‌های اتحادیه اروپا پیروی می‌کنند، کند شده است.
بر اساس این پیش‌نویس، معافیت‌هایی برای برخی نهادهای دولتی روسیه جهت صادرات محصولات کشاورزی با حملونقل نفت، در نظر گرفته شده است. افزون بر این، بر اساس این پیش‌نویس، معافیت‌هایی برای نهادهای دولتی خاص روسیه برای معاملات یا حملونقل نفت، در نظر گرفته شده است، افزون بر این، بر اساس این پیش‌نویس در صورتی که مقامات اتحادیه به این نتیجه برسند که وجوه با منابع اقتصادی سازمان‌های تحریم شده روسیه برای خرید، واردات یا حملونقل محصولات کشاورزی و غذایی، از جمله گندم و کود شیمیایی، ضروری است، برخی از دارایی‌های سازمان‌های تحریم شده را آزاد می‌کنند. این بسته همچنین تاکید می‌کند که تحریم‌های اتحادیه اروپا به هیچ وجه تجارت محصولات کشاورزی بین کشورهای ثالث و روسیه را هدف قرار نمی‌دهد. به علاوه این متن دامنه دقیق برخی تحریم‌های مالی و اقتصادی را روشن می‌کند، انتظار می‌رود اتحادیه اروپا بنادری که چنین کالاهایی از آنجا حمل می‌شوند را از فهرست تحریمی خارج کند.
طرح اروپا برای مقابله با فشار گازی پوتین
قطع احتمالی جریان گاز روسیه به اروپا از مهم‌ترین ریسک‌ها در اقتصاد سیاسی بین‌الملل کنونی است. وقوع چنین سناریویی در زمستان پیش رو به طور فزاینده‌ای رهبران اتحادیه را نگران می‌کند. قطع جریان گاز در خط نورداستریم بر نگرانی‌های اروپا افزوده است. گرچه روسیه از بازگشایی خط سخن گفته اما اروپایی‌ها بیش از گذشته، نگران قطع کامل صادرات گاز روسیه‌اند. در این راستا طرح‌های مختلفی برای مقابله با اقدام احتمالی روسیه در پیش گرفته شده است. کشورهای اروپایی در صورت توقف کامل جریان گاز روسیه با تمدید قطعی برنامه‌ریزی‌شده در خط لوله نورداستریم ۱، برنامه‌هایی را برای مدیریت عرضه گاز و حتی سهمیه‌بندی انرژی در دست اجرا دارند. عرضه گاز روسیه به اروپا از طریق نورداستریم ۱ در ماه گذشته به ۴۰ درصد کاهش یافته بود و اخیرا کاملا متوقف شد. قطع برنامه‌ریزی شده سالانه تعمیر و نگهداری از ۱۱ جولای آغاز می‌شود و تا ۲۱ جولای ادامه خواهد داشت اما نگرانی‌هایی وجود دارد که ممکن است تمدید شود.
اتحادیه اروپا قوانینی برای جلوگیری و واکنش به اختلال در عرضه گاز دارد. این قوانین سه سطح از بحران را تعیین می‌کند: هشدار اولیه، هشدار و اضطراری. کشورهای عضو موظفند برنامه‌هایی برای نحوه مدیریت تاثیر اختلال در عرضه در سه سطح بحران داشته باشند. در شرایط اضطراری، دولت‌ها می‌توانند تنها در صورتی مداخله کنند که اقدامات مبتنی بر بازار برای اطمینان از عرضه‌های خانوارها و مشتریانی که خدمات ضروری را ارائه می‌کنند، کافی نباشد. اتحادیه اروپا در ماه جاری، طرحی را درباره آمادگی برای کاهش بیشتر گاز روسیه به رهبران ارائه خواهد کرد.
تغییر در سیاست اقتصادی روسیه؟
هفته گذشته وزیر صنعت و تجارت روسیه در جلسه دومای دولتی، اعلام کرد که این کشور باید سیاست اقتصادی خود را بر اولویت دادن به نیازهای داخلی متمرکز کند. او گفته است که «ما ارضای نیازهای داخلی را اولویت اصلی اقتصاد خود می‌دانیم اما این بدان معنا نیست که ما درهای روسیه را ببندیم و پتانسیل صادرات خود را افزایش ندهیم. ما مذاکره با کشورهای غیرغربی برای توسعه روابط تجاری را ادامه خواهیم داد. اولویت‌های ما کشورهای خاورمیانه، آسیای جنوب شرقی، آفریقا و آمریکای جنوبی است.»
او تاکید کرد که برای دستیابی به این هدف، روسیه باید سیاست صنعتی خود را اصلاح کند. در این راستا لازم است سیاست صنعتی بازارمحور به سیاست تضمین حاکمیت تکنولوژیک تبدیل شود. ماشین‌آلات و تجهیزات وارداتی باید به تدریج با نسخه‌های روسی جایگزین شوند. وزیر صنعت و تجارت روسیه پنج حوزه مهم استراتژیک را که در آنها حاکمیت تکنولوژیکی از اهمیت بالایی برخوردار است، تشریح کرد: امنیت ملی و دفاع که در آنها اولویت به ساخت سلاح‌های پیشرفته داده می‌شود، بخش انرژی که در پیامد تحریم‌ها نیاز مبرمی به تجهیزات ساخت داخل دارد و کشتی‌سازی هواپیما و صنایع شیمیایی از جمله آن است. او تاکید کرده است صنایعی وجود دارد که روسیه به دلیل نگرانی‌های امنیت ملی مجبور به جایگزینی واردات است، در حالی که در سایر صنایع همکاری بین‌المللی وجود دارد و خواهد بود.
نتایج اقتصادی سفر بایدن به عربستان
سفر بایدن به عربستان سعودی عمدتا از زاویه تنش‌های ژئوپلیتیک و نیز نقش عربستان در امنیت انرژی جهانی مورد بررسی قرار گرفت، اما این سفر نتایج اقتصادی دیگری نیز داشت. در گزاره برگی که کاخ سفید در این مورد منتشر کرده به توافق‌های ذیل اشاره شده است:
۱- حضور عربستان در طرح کلان موسوم به مشارکت برای زیرساخت و سرمایه‌گذاری جهانی: بایدن از برنامه عربستان‌سعودی برای سرمایه‌گذاری استراتژیک در پروژه‌های همسو با اهداف مشارکت ایالات‌متحده برای زیرساخت و سرمایه‌گذاری جهانی (PGIl) که رییس‌جمهور و رهبران G7 در اجلاس سران G7 در ۲۶ ژوئن ۲۰۲۲ رونمایی کردند، استقبال کرد. کاخ سفید مدعی است که ایالات‌متحده و عربستان سعودی با هم صدها میلیارد دلار را برای ارائه زیرساخت‌های باکیفیت و پایدار بسیج خواهند کرد که در زندگی مردم در سراسر جهان تفاوت ایجاد می‌کند، زنجیره‌های تامین را تقویت و متنوع می‌کند و فرصت‌های جدیدی را برای کارگران و مشاغل آمریکایی ایجاد می‌کند.
۲- چارچوب جدید دوجانبه برای همکاری در G5/G6 : امضای یادداشت همکاری جدید بین اداره ملی ارتباطات و فناوری اطلاعات ایالات‌متحده و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات عربستان سعودی که شرکت‌های فناوری ایالات‌متحده و عربستان را در پیشرفت به یکدیگر متصل می‌کند، یکی دیگر از نتایج اقتصادی این سفر بود. در این قالب، دو کشور در توسعه شبکه‌های نسل پنجم و ششم با یکدیگر همکاری می‌کنند. همچنین دو کشور در توسعه فناوری نسل پنجم ارتباطات در کشورهای در حال توسعه و با درآمد متوسط از طریق PGll (طرح مشارکت برای زیرساخت و سرمایه‌گذاری جهانی) همکاری می‌کنند. کاخ سفید مدعی است، عربستان سعودی متعهد به سرمایه‌گذاری قابل توجهی برای این پروژه تحت چتر مشارکت برای زیرساخت و سرمایه‌گذاری جهانی شده است.
۳- همکاری جدید در زمینه امنیت انرژی: عربستان سعودی متعهد شده است از تعادل بازار جهانی نفت در راستای تداوم رشد اقتصادی پایدار در جهان حمایت کند. ایالات‌متحده از افزایش سطح تولید ۵۰ درصد بالاتر از آنچه برای ماه‌های جولای و آگوست برنامه‌ریزی شده بود، استقبال کرده است. کاخ سفید مدعی است این گام‌ها و گام‌های بعدی که در هفته‌های آینده پیش‌بینی می‌کنیم، به طور قابل توجهی به ثبات بازارها کمک می‌کنند. این بند از توافق‌های دو کشور مبهم است و عربستان تعهد مشخصی ارائه نداده است.
۴- چارچوب جدید همکاری دوجانبه در حوزه انرژی‌های پاک: این چارچوب به ویژه بر روی انرژی خورشیدی، هیدروژن سیژ، هسته‌ای، و سایر ابتکارات انرژی پاک تمرکز دارد. دو کشور با توسعه همکاری میان متخصصین و شرکت‌های فعال در حوزه انرژی، به دنبال افزایش تلاش‌ها برای مقابله با تغییرات آب و هوا و استفاده بیشتر از منابع انرژی پاک در سراسر جهان، خواهند بود. این مشارکت از همکاری بخش دولتی و خصوصی برای اجرای راه حل‌های انرژی پاک و در عین حال سرعت بخشیدن به تحقیق، توسعه و به کارگیری فناوری‌های نوآورانه موردنیاز برای کربن‌زدایی اقتصاد جهانی و دستیابی به هدف کربن صفر استفاده خواهد کرد.
۵- همکاری در صنعت فضایی: در این قالب، دو کشور، همکاری در صنعت فضایی را گسترش می‌دهند. افزون بر این دو کشور بر استفاده مسوولانه از فضا تاکید کردند. از دیگر سو در رسانه‌های دولتی عربستان نیز نتایج اقتصادی سفر بایدن بازتاب داده شد. بر مبنای گزارش‌های این رسانه‌ها، در این سفر وزرای انرژی، سرمایه‌گذاری، ارتباطات و بهداشت عربستان ۱۸ قرارداد با همتایان آمریکایی خود منعقد کردند. این توافقنامه‌ها راه‌های جدیدی را برای همکاری مشترک در سرمایه‌گذاری، انرژی، فناوری اطلاعات و ارتباطات، فضا و سلامت می‌گشاید. سازمان فضایی عربستان قرارداد آرتمیس را با ناسا امضا کرد که امکان اکتشاف مشترک ماه و مریخ را فراهم می‌کرد. وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات عربستان یک تفاهمنامه همکاری با IBM برای ارتقای مهارت ۱۰۰هزار نیروی کار جوان طی ۵ سال امضا کرد. عربستان مدعی است این توافق می‌تواند عربستان را به عنوان قطب فناوری و نوآوری در خاورمیانه و شمال آفریقا ارتقا دهد. این وزارتخانه همچنین تفاهمنامه همکاری با اداره ملی ارتباطات و اطلاعات ایالات‌متحده امضا کرد که شامل همکاری بین دو کشور در زمینه فناوری‌های G5 و G6 است.
رکورد مازاد تجاری چین
مازاد تجاری ماهانه چین در ژوئن به رکورد ۹/۹۷ میلیارد دلار رسید. داده‌های جدید گمرک نشان می‌دهد که صادرات این کشور در ماه ژوئن نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۹/۱۷ درصد افزایش یافته و به ۳/۳۳۱ میلیارد دلار رسیده است. در این مدت واردات تنها ۱ درصد افزایش یافت و به ۳/۲۳۳ میلیارد دلار رسید که باعث افزایش ۱۰ درصدی مازاد تجاری نسبت به سال گذشته شد. واردات از روسیه، عمدتا نفت و گاز، ۵۶ درصد نسبت به یک سال گذشته افزایش یافته است که رقم قابل توجهی است. صادرات به ایالات‌متحده علی رغم تعرفه‌های گمرکی وضع‌شده علیه این کشور، ۳/۱۹ درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافت و به ۵۶ میلیارد دلار رسید. واردات کالاهای آمریکایی با ۷/۱ درصد افزایش به ۶/۱۴ میلیارد دلار رسید. مازاد تجاری چین با ایالات‌متحده با ۲۶ درصد افزایش نسبت به سال قبل به ۴/۴۱ میلیارد دلار رسیده است. صادرات به ۲۷ کشور اتحادیه اروپا با ۱/۱۷ درصد افزایش نسبت به ژوئن گذشته به ۵۰۵ میلیارد دلار رسید درحالی که واردات کالاهای اروپایی با ۷/۹ درصد افزایش به ۲۵ میلیارد دلار رسید. مازاد تجاری چین با اروپا با ۶۵ درصد افزایش به ۴/۲۵ میلیارد دلار رسید.
اروپا مشتری اصلی نفت آمریکا
اروپا برای اولین بار در شش سال گذشته از آسیا پیشی گرفته و به بزرگ‌ترین مصرف‌کننده نفت آمریکا تبدیل شده است. بر اساس آخرین آمارهای ایالات‌متحده، از ژانویه تا مه امسال، اروپا به طور متوسط حدود ۱/۲۱۳ میلیون بشکه نفت خام ایالات‌متحده را مصرف کرده است در حالی که آسیا ۱/۱۹۱ میلیون بشکه نفت خام دریافت کرده است. داده‌ها نشان می‌دهد آخرین باری که واردات نفتی آسیا از آمریکا در دوره پنج ماهه از اروپا عقب افتاد، در سال ۲۰۱۶ بود، زمانی که ایالات‌متحده ممنوعیت صادرات نفت خام خود را لغو کرد، این تغییر می‌تواند نشانه‌ای از همپوشانی فزاینده ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک اروپا و آمریکا باشد.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژهلینک کوتاه :