گام تازه چینی‌ها در فضا
به گزارش جهان صنعت نیوز: این آزمایشگاه روز یکشنبه توسط یک موشک «لانگ مارچ ۵ بی» و از یک برج خدمات ساحلی(coastal service tower) از مرکز پرتاب فضایی «ونچانگ» در استان «هاینان» پرتاب شد. این آزمایشگاه فضایی که در محفظه‌ای به طول ۵/۲۰ متر قرار داشت، توسط موشک «لانگ مارچ ۵ بی» پرتاب شد. پس از یک پرواز حدودا هشت دقیقه‌ای، این موشک فضاپیما را در مدار پایینی زمین در ارتفاع نزدیک به ۴۰۰ کیلومتری از سطح زمین قرار داد.
ماژول ونتیان در ساعت ۳:۱۳ بامداد دوشنبه به وقت پکن (۲۳:۴۳ به وقت تهران) پس از تقریبا ۱۳ ساعت پرواز، به بخش جلویی ماژول اصلی تیانه متصل شد. در ساعت ۱۰:۰۳ صبح روز دوشنبه به وقت پکن (۰۶:۳۳ به وقت تهران)، خدمه ماموریت «شنژو ۱۴» که اکنون در آنجا حضور دارند، درب دریچه «ونتیان» را باز کردند و وارد این آزمایشگاه تحقیقاتی شدند. این اولین باری بود که فضانوردان چینی در مدار وارد یک ماژول آزمایشگاهی می‌شدند.
آژانس فضایی سرنشین‌دار چین گفت: فضانوردان کارهایی در مدار مانند کنترل وضعیت ایستگاه فضایی، حرکت بازوی مکانیکی کوچک و آزمایش مجموعه بازوهای بزرگ و کوچک را انجام خواهند داد. آنها همچنین از کابین هوابند و بازوی مکانیکی کوچک «ونتیان» برای انجام فعالیت‌هایی مانند راهپیمایی فضایی استفاده خواهند کرد. «ونتیان» از سه قسمت اصلی اعم از یک محفظه کار خدمه، یک ماژول باری بدون فشار و یک ماژول کنترل تشکیل شده است. «لین ژیکیانگ» معاون آژانس فضایی سرنشین‌دار چین گفت: کابین‌های علمی داخل آزمایشگاه «ونتیان» عمدتا برای انجام وظایف بیولوژیکی و علوم زیستی مورد استفاده قرار خواهند گرفت و از تحقیقات در مورد رشد، پیری و صفات ژنتیکی گیاهان، حیوانات و میکروب‌ها در فضا حمایت خواهند کرد.
فضاپیمای باری «تیانژو۳» در ۱۷ جولای به دلیل نزدیک بودن زمان پرتاب آزمایشگاه تحقیقاتی «ونتیان» به ایستگاه فضایی «تیانگونگ»، از ماژول اصلی این ایستگاه جدا شد. قبل از اتصال «ونتیان»، «تیانگونگ» شامل ماژول تیانه، فضاپیمای باری «تیانژو ۴» و فضاپیمای «شنژو ۱۴» بود. اولین بخش آزمایشگاه «تیانگونگ» که «ونتیان» نام دارد، دارای فناوری‌های پیشرفته، قابلیت‌های قوی و طراحی پیچیده است و نقطه عطف جدیدی در صنعت فضایی چین است. به گفته آکادمی فناوری فضایی چین که مسوول طراحی و ساخت این فضاپیما بود، مهندسان و تکنسین‌های چینی با خرد، فداکاری و تلاش بسیار این کارها را انجام دادند. هوابند یا قفل هوا (Airlock) یک دستگاه تنظیم فشار هوا است که امکان عبور شخص یا هر وسیله‌ای را از یک مکان به مکان دیگر که از لحاظ فشار هوا هم سطح نیستند را می‌دهد. در واقع در محیط‌هایی که یک سمت فشار هوا کم و سمت دیگر هوای پرفشاری در جریان است، برای ایجاد ارتباط بین این دو محیط از هوابند استفاده می‌شود و این هوابند در بین این دو قرار می‌گیرد. این آزمایشگاه فضایی با وزن ۲۳ تن، ۹/۱۷ متر ارتفاع دارد که تقریبا معادل یک ساختمان مسکونی ۶ طبقه است و قطر آن ۲/۴ متر است. به گفته «ژانگ کیائو»، طراح ساختار کلی «ونتیان»، این بزرگ‌ترین و سنگین‌ترین فضاپیمایی است که چین تا به حال ساخته و همچنین سنگین‌ترین سفینه فضایی خودکششی در حال خدمت است.
پنل‌های خورشیدی منعطف این آزمایشگاه بزرگ‌ترین پنل در نوع خود در چین هستند. زمانی که به طور کامل باز شوند، بیش از ۵۵ متر طول دارند و مساحت آنها نزدیک به ۲۸۰ متر مربع است.
پس از اتصال «ونتیان» به ماژول تیانه، کابین هوابند آن جایگزین کابین «تیانه» خواهد شد تا به مکان اصلی فضانوردان تبدیل شود تا لباس‌های پیاده‌روی فضایی خود را بپوشند و از ایستگاه فضایی خارج شوند.
«ژانگ» گفت: فضای داخلی آن بزرگ‌تر از کابین هوابند ماژول اصلی است، در حالی که دریچه آن عریض‌تر است و این امر باعث می‌شود فضانوردان آماده‌سازی و پیاده‌روی فضایی را آسان‌تر انجام دهند. «ژانگ» افزود: در خارج از کابین هوابند، ۲۲ آداپتور محموله فعالیت بیرون از سفینه وجود دارد که قادر به حمل تجهیزات علمی مورد نیاز برای آزمایش‌هایی هستند که نیاز به قرار گرفتن در معرض محیط فضا، پرتوهای کیهانی، خلأ و بادهای خورشیدی دارند. علاوه بر کارکردهای علمی خود، «ونتیان» همچنین به عنوان یک ایستگاه کنترل پشتیبان برای ماژول اصلی «تیانه» در مواقع اضطراری یا وجود نقص عمل می‌کند. این دستگاه دارای تمام دستگاه‌های کنترل پرواز مشابه با دستگاه‌های داخل ماژول اصلی است تا کل ایستگاه «تیانگونگ» را اداره کند.
طراح این ماژول افزود که این ماژول همچنین دارای سه اتاق خواب مجزا و یک بخش مستقل برای بهداشت شخصی است. «ونتیان» همچنین دارای یک بازوی رباتیک پنج متری است که می‌توان از آن برای جابه‌جایی تجهیزات کوچک و متوسط استفاده کرد. به گفته طراحان، می‌توان آن را به بازوی رباتیک ۱۰ متری نصب شده روی ماژول تیانه متصل کرد تا بازوی مشترکی ایجاد کند که بتواند به تمام قسمت‌های اصلی ایستگاه «تیانگونگ» برسد.
«پانگ ژیهاهو»، ناظر پروازهای فضایی سرنشین‌دار گفت که برنامه «ونتیان» یکی از چالش‌برانگیزترین و پیچیده‌ترین برنامه‌های فضایی است که چین آغاز کرده است. او گفت: تصور کنید که طراحی، ساخت و استقرار چنین آزمایشگاه فضایی عظیم و پیشرفته‌ای چقدر سخت بوده است. اکنون که آن آزمایشگاه با موفقیت پرتاب شده است، چالش‌های جدیدی از نظر کنترل پرواز، مانورهای مسیر و اتصال آن در حال ظهور است. «ونتیان» و «تیانه» هر دو بزرگ و سنگین هستند با این تفاوت که در داخل «تیانه» چند فضانورد حضور دارند. ما هیچ تجربه قبلی از اتصال دو فضاپیما به این اندازه نداریم.
«وانگ یانان»، سردبیر مجله
Aerospace Knowledge، این آزمایشگاه فضایی را «شگفتی از مهندسی و فناوری مدرن» نامید. برنامه‌ریزان این ماموریت گفتند که آزمایشگاه دوم ایستگاه «تیانگونگ» به نام «منگتیان» یا رویای بهشت توسط یک موشک «لانگ مارچ ۵ بی» در ماه اکتبر از «ونچانگ» پرتاب خواهد شد. پس از اتصال هر دو آزمایشگاه به «تیانگونگ»، ایستگاه یک ساختار T شکل خواهد داشت و فضانوردان یک فضای قابل استفاده‌ای به مساحت ۱۱۰ متر مکعب خواهند داشت. در نیمه دوم دوره ماموریت، فضاپیمای باری «تیانژو ۵» و خدمه ماموریت «شنژو ۱۵» قرار است اواخر سال جاری میلادی به این ایستگاه عظیم برسند. به گفته مسوولان، خدمه ماموریت «شنژو ۱۴» و «شنژو ۱۵» با یکدیگر در ایستگاه فضایی چین ملاقات خواهند کرد.
لینک کوتاه :