دولت در صادرات مداخله نکند

به گزارش جهان صنعت نیوز: به گفته کارشناسان، نباید به بهانه تنظیم بازار به یکباره صادرات محصولات کشاورزی ممنوع شود و دولت به جای مداخله دستوری در اقتصاد باید بگذارد بخش خصوصی با عرضه مستقیم کالا در بازار قیمت‌ها را تثبیت کند.کارشناسان می‌گویند همان میزان که تولید کالاها و محصولات مختلف از جمله محصولات کشاورزی مهم است بحث بازارسازی و عرضه محصولات در بازارهای داخلی و همچنین بازارهای خارجی نیز دارای اهمیت بسیار بالایی است. این در حالی است که بازارسازی و توسعه بازارهای هدف خارجی خود مستلزم فراهم شدن یکسری زیرساخت‌های اساسی است. با این وجود صادرکنندگان محصولات کشاورزی کشور سال‌ها است با موانع و چالش‌های بسیاری در این حوزه دست و پنجه نرم می‌کنند.

در همین خصوص رییس انجمن ملی خرمای ایران گفت: در بحث صادرات همه محصولات مسائلی وجود دارد و در وهله اول ما باید تکلیف خود را روشن کنیم که آیا می‌خواهیم صادرات داشته باشیم یا خیر. اگر قرار است صادرات داشته باشیم باید از آن حمایت کنیم و بنابراین به هر ترتیبی نمی‌توانیم یک دفعه به دلیل تلاطم‌های قیمتی که در بازار به وجود می‌آید، به یکباره صادرات را ممنوع کنیم.

محسن رشید‌فرخی اظهار کرد: مساله اینجا است که ما هنوز درگیر این هستیم که هر سال به بازار ورود کنیم و بتوانیم بازارهای داخلی را به وسیله عرضه مستقیم اشباع کنیم تا این ممنوعیت‌ها از کشور ریشه‌کن شود.

فقط راه مداخله دستوری را یاد گرفته‌ایم

وی با انتقاد از عملکرد دولت می‌گوید: فقط یک راه را یاد گرفته‌ایم؛ مداخله دستوری در اقتصاد! هیچ فرقی نمی‌کند این مداخله‌ها می‌تواند در قالب خرید تضمینی باشد، می‌تواند دخالت در قیمت‌گذاری و یا اعمال محدودیت‌های صادراتی باشد، اینها همه به صادرات ما لطمه می‌زند.رشید‌فرخی معتقد است: این صادرات‌ها کارنامه‌های ما برای بازارهای صادراتی است و کشورهای دیگر اگر به شکلی که ما تعهد کرده‌ایم نتوانیم تعهدات خود را عملی کنیم و به عنوان مثال فروشگاه‌های زنجیره‌ای آنها خالی از محصولات ما شود مطمئنا در لیست سیاه قرار می‌گیریم. کما اینکه در سال ۹۷ این اتفاق افتاد.

وی با اشاره به اینکه در امر صادرات خرما مشکلی نداریم گفت: باز هم تاکید می‌کنیم به شرطی که تکلیف مشخص شود که آیا ارز حاصل از صادرات می‌خواهیم یا خیر. اگر جواب مثبت است حتما باید کشوری صادراتی باشیم اما مداخله دستوری نمی‌تواند ملاک عمل باشد برای اینکه قیمت‌ها را تثبیت کنیم.

راهکار تثبیت قیمت‌ها در بازار داخل

رشید‌فرخی در پاسخ به این سوال که راهکار تثبیت قیمت‌ها در بازار داخل چیست، گفت: مثل چند سال اخیر که هر موقع وزارت جهاد درخواست داشت، بخش خصوصی ورود کرد و بازار را متعادل کرد و همان‌طور که انجمن خرما ماه رمضان وارد شد و بازار را به تعادل رساند، باز هم در تمام سال‌هایی که صادرات را ممنوع کرده بودند هم می‌توانستند با کمک بخش خصوصی ثبات را بر بازار حاکم سازند. در نتیجه ما مشکلی نداریم جز اینکه بخش دولتی مداخله نکند.

وی با تاکید بر اینکه انتظار داریم دولت بخش خصوصی و به خصوص تشکل مربوطه را چه در حوزه تولید و چه صادرات در تصمیم‌گیری‌ها دخیل کند، افزود: به عنوان مثال اتاق بازرگانی هنوز هم فقط مشاور سه قوه است و هیچ کاری به عنوان کار اجرایی ندارد. در حالی که باید به آن مسوولیت داده شود و بخش خصوصی احساس کند که در تصمیم‌گیری‌ها دخیل است.

رییس انجمن ملی خرمای ایران در خصوص اصلی‌ترین مبداهای صادراتی خرمای کشور نیز اظهار کرد: بعد از تحریم‌ها بنا بر سیاست‌هایی که دولت در نظر گرفته بود، بازارهای هدف را تغییر دادیم و بنابراین در حال حاضر تولیدات ما غالبا به کشور‌های حوزه CIS و همین طور کشورهای آسیای جنوب شرقی و هندوستان ارسال می‌شود و مقداری هم به اروپا می‌فرستیم.

چین بازار خوبی است به شرطی که قرنطینه‌ها رفع شود

در حالی که چندی پیش ساداتی‌نژاد وزیر جهاد کشاورزی از عقد توافق با روسیه و چین برای افزایش بیشتر صادرات محصولات کشاورزی خبر داده بود، رشیدفرخی در پاسخ به این سوال که آیا خرما هم قابلیت قرار گرفتن در این لیست صادراتی را دارد یا خیر، گفت: قطعا خرما هم می‌تواند در لیست صادراتی به این دو کشور قرار بگیرد کما اینکه با روسیه الان کار می‌کنیم و همکاری ما خوب است.

وی ادامه داد: چین هم می‌تواند بازار بسیار خوبی برای ما باشد به شرط اینکه برخی از مسائل مثل بحث قرنطینه رفع شود. البته چند بار از طرف انجمن خرما با اتاق‌های بازرگانی چین صحبت کرده‌ایم و دولت و وزارت امور خارجه باید کمک کند تا بحث قرنطینه به نحوی حل شود.

این مقام مسوول در پاسخ به این سوال که راهکار پیشنهادی انجمن برای رفع مشکل قرنطینه محصول خرما چیست، گفت: در ابتدا باید بدانید که قرنطینه کشور چین برای برخی از محصولات دو ماهه است و معمولا در یک کشور ثالث مثل هنگ‌کنگ صورت می‌گیرد. ما پیشنهادات داده‌ایم اقداماتی مثل خواهرخواندگی انجام دهند و یا اینکه دولت چین قبول کند قرنطینه در کشور مبدا یعنی در ایران صورت بگیرد. البته باید مذاکرات در سطح بالای سیاسی انجام شود که این موارد بتوانند تسهیل شود.

قیمت‌ها برای صادرات رقابتی نیست

بر اساس این گزارش، بحث صادرات محصولات کشاورزی به طور خاص به قدری با موانع و مشکلات همراه است که برخی صادرکنندگان یا میزان صادرات خود را کاهش داده‌اند و یا حوزه کاری خود را به سمت صادرات محصولات و کالاهایی غیر از محصولات کشاورزی سوق داده‌اند.
در همین رابطه یکی از این صادرکنندگان پسته گفت: به دلیل قیمت‌ها که دیگر برای صادرات رقابتی نیست، صادرات را کاهش داده‌ایم و در عوض در دیگر حوزه‌ها ۹ قلم کالای صادراتی داریم.

سینا تقی‌زاده افزود: علاوه بر اینکه قیمت بازار داخلی دیگر با بازارهای بین‌المللی رقابتی نیست و از سوی دیگر به دلیل رکود جهانی، همچنین بحث گرانی حمل‌و‌نقل و هزینه‌های مالی صادرات پسته را کاهش داده‌ایم.

وی خاطرنشان کرد: مساله اینجا است که در بحث صادرات هزینه حمل‌ونقل داخلی با بین‌المللی یکی شده است؛ به این معنا که گویی ۲ بار هزینه حمل‌ونقل می‌پردازیم.

تقی‌زاده افزود: از سوی دیگر شرایط نگهداری محصولات کشاورزی روز به روز سخت‌تر می‌شود و اگر بخواهیم مقادیر کم هم به جاهای مختلف ارسال کنیم با توجه به افزایش هزینه‌های حمل دیگر صرفه اقتصادی ندارد و کشورهای دیگر از این امر استفاده کرده‌اند و در کشورهای مقصد انبار گرفته‌اند. این صادر‌کننده با بیان اینکه ایران نیز در کشورهای مختلف سرمایه‌گذار دارد اما این سرمایه‌گذاری‌ها به صورت محدود و کم است، افزود: از سوی دیگر مشوق‌های صادراتی به خوبی اعمال نمی‌شود و از همه مهم‌تر بحث تعهد ارزی است که کمر صادرکنندگان را شکسته است؛ یعنی بدترین بلایی که می‌توانند سر صادر‌کننده بیاورند همین تعهد ارزی است.