زورآزمایی اروپا و رژیم صهیونیستی/توپ برجام در زمین آمریکا است
به گزارش جهان صنعت نیوز: بر این اساس، می‌توان گفت که آمادگی کافی برای امضای مذاکرات وجود ندارد و چون آمریکایی‌ها هنوز جواب مثبت نداده‌اند و ایران هم تاکید کرده که در مسیر مذاکره قرار داریم، باید منتظر دور بعدی گفت‌وگوها باشیم. برای ترسیم چشم‌انداز این گفت‌وگوها اما باید در نظر داشته باشیم که مذاکرات برجامی وارد مرحله جدیدی شده است. این‌طور که به نظر می‌رسد، اتحادیه اروپا نیز مثل دو طرف شرقی مذاکرات؛ یعنی چین و روسیه با ایران همراه شده‌اند و آمریکا در آن سوی میز مذاکره تنها مانده است.
درباره اینکه چرا آمریکا در چنین شرایطی، رضایت به امضای توافق نمی‌دهد البته حرف بسیار است و تحلیل‌های مختلفی می‌شود. ترجیع‌بند سخن تحلیلگران داخلی اما این است که دولت بایدن به شدت زیر فشار مخالفان داخلی برجام در آمریکا و مهم‌تر از آن، فشار لابی صهیونیستی است. شاهد آنکه یک رسانه عبری اعلام کرد که با توجه به پیشرفت مذاکرات هسته‌ای با ایران دیدار وزیر خارجه آمریکا با مشاور امنیت داخلی رژیم صهیونیستی لغو شده است! در گزارش پایگاه خبری روتر آمده است که لغو دیدار وزیر خارجه آمریکا با حولاتا و برگزاری آن در سطح معاون وزیر درحالی است که تل‌آویو تلاش گسترده‌ای در راستای قانع کردن آمریکا برای عدم امضای توافق با ایران کرده است.
به این ترتیب به نظر می‌رسد که امضای توافق هسته‌ای جدید و برگشت طرف‌ها به برجام در گرو رقابت بین اتحادیه اروپا و اسراییلی‌هاست و نظر آمریکا بستگی به این دارد که زور کدام یک می‌چربد.
دست برتر اروپا
حسن هانی‌زاده تحلیلگر مسائل بین‌المللی امیدوار است که زور طرف‌های اروپایی بیشتر از لابی صهیونیستی باشد و خوش‌بین است که طی یکی، دو هفته آینده توافق احیای برجام امضا شود. او در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» گفت: «آمریکا و تیم جو بایدن درصدد هستند که گذشته را جبران کنند. آنها معتقدند که خروج دونالد ترامپ رییس‌جمهور سابق آمریکا از برجام در سال ۲۰۱۸ به حیثیت این کشور لطمه زده است لذا این آمادگی را دارند که به توافق جدید و برجام برگردند و بخشی از تحریم‌های اعمال شده علیه ایران را لغو کنند. دلیلشان هم این است که تحت تاثیر شرایط جنگی در اوکراین و قطع صادرات گاز و نفت روسیه به اتحادیه اروپا، غربی‌ها به شدت تحت تاثیر قرار گرفتند و شرایط به شدت نامناسبی به جهت استفاده از انرژی فسیلی برای آنها ایجاد شده است. به خصوص که در آستانه زمستان هستیم و کشورهای اروپایی به شدت نیازمند نفت و گاز هستند.»
وی افزود: «با توجه به مذاکراتی که در طول هشت ماه گذشته بین تیم مذاکره‌کننده ایران و کشورهای ۱+۴ در وین انجام شد، پیش‌نویس جدید توافقنامه توسط اتحادیه اروپا تهیه شد. ایران نیز تعدیلات و اضافاتی روی این پیش‌نویس داشت و یک نگاه مثبتی از سوی اتحادیه اروپا به این پیش‌نویس وجود دارد. اما لابی صهیونیستی و رژیم صهیونیستی به شدت دنبال منع آمریکا از قبول این پیش‌نویس است. اتحادیه اروپا نیز در حال رایزنی با آمریکاست؛ تلاش‌هایی شده و بایدن با مقامات اتحادیه اروپا مذاکره کرد و قرار بود که مقامات آمریکایی نیز به اسراییل سفر کرده و درباره مساله برجام جدید گفت‌وگو کنند. اخیرا هم یک‌سری اختلافاتی بین تیم جو بایدن و رژیم صهیونیستی ایجاد شده و رژیم صهیونیستی تهدید کرده که به این توافق جدید پایبند نخواهد بود.»
هانی‌زاده ادامه داد: «با این حال، می‌توان که نگاه‌ها بیشتر به این سمت و سو است که توافقنامه جدید پذیرفته شود و اتحادیه اروپا به اسراییل تضمین دهد که این توافقنامه امنیت رژیم صهیونیستی را مخدوش نمی‌کند. طبیعی است که هم لابی صهیونیستی و هم چهره‌های تندرو حزب جمهوریخواه دنبال این هستند که مانع بازگشت آمریکا به برجام شوند اما در نهایت در آستانه امضای توافقنامه هستیم.»
این تحلیلگر مسائل بین‌المللی در پیش‌بینی اینکه بالاخره چه زمانی برجام احیا خواهد شد، گفت: «به نظر می‌رسد که ظرف روزهای آینده و قبل از پایان ماه شهریور جاری توافقنامه امضا شود زیرا کشورهای اتحادیه اروپا تا قبل از زمستان نیازمند نفت ایران شده و ناگزیر هستند که به آمریکا فشار آورند که این پیش‌نویس توافقنامه را بپذیرد.»
بازی سیاسی دولت بایدن
رحمان قهرمان‌پور معتقد است که اساسا در شرایط فعلی نه اروپا و نه رژیم صهیونیستی موفق نخواهند بود که آمریکا را به اخذ تصمیم مورد نظر خود متقاعد کنند. او در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» توضیح داد: «قدرت هیچ‌یک از این دو طرف به اندازه آمریکا نیست و در سیاست بین‌الملل نیز اصل بر قدرت است. هر زمان که آمریکا اراده کند توافق خواهد کرد به این خاطر که قدرت بیشتری به نسبت اروپا و اسراییل دارد، کمااینکه در سال ۲۰۱۵ نیز وقتی اروپا تصمیم گرفت با ایران توافق کند، لابی طرفدار رژیم صهیونیستی با وجود همه تلاش‌ها و هزینه‌کردن چندین میلیون دلار برای مخالفت با برجام نتوانست کاری انجام دهد.»
وی افزود: «مساله این است که بایدن اکنون ملاحظات داخلی دارد. آمریکایی‌ها در آستانه انتخابات کنگره هستند و نه‌تنها جمهوریخواهان مخالف توافق هستند و تعدادی از جمهوریخواهان ترامپی مثل تد کروز و… به شدت با احیای برجام مخالفت می‌کنند، بلکه تعدادی از اعضای برجسته حزب دموکرات نیز درباره احیای برجام با بایدن همراهی لازم را ندارند. افزون بر این، در داخل دولت بایدن نیز بین شورای امنیت ملی به رهبری جک سالیوان و وزارت خارجه به رهبری آنتونی بلینکن نوعی اختلاف‌نظر وجود دارد. یعنی شورای عالی امنیت ملی مواضع تندتری دارد و وزارت خارجه مواضع معتدل‌تری دارد لذا مساله اصلی ملاحظات داخلی خود آمریکا است.»
قهرمان‌پور تاکید کرد: «چون این بار توافق بر اساس آنچه که جوزف بورل و سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفته‌اند، جدی‌تر شده است؛ آمریکا می‌خواهد زمان بیشتری برای بررسی متن صرف کرده و به طراحی استراتژی در داخل آمریکا بپردازد. به این معنا که ببیند چگونه می‌توان از توافق برجام در آستانه انتخابات کنگره دفاع کند و چگونه اجماع‌سازی کرده و در نهایت چگونه کمترین آسیب را از برجام در رقابت‌های سیاسی داخلی آمریکا ببیند.»
این تحلیلگر مسائل بین‌المللی در پاسخ به اینکه چقدر طول خواهد کشید تا دولت بایدن بتواند پای امضای توافق آید؟ گفت: «ما نمی‌دانیم که در کاخ‌سفید چه خبر است. ممکن است که آنها خواهان مذاکره دوباره بوده و بخواهند افکار عمومی خود را متقاعد کرده و نشان دهند که دولت بایدن در حال سخت‌گیری است. اینکه چه زمانی نهایتا راضی به توافق می‌شوند، بستگی به مسائل داخلی دولت بایدن و نظام تصمیم‌گیری در آمریکا دارد. دقت داشته باشید که در آمریکا نظام تصمیم‌گیری از پایین به بالاست. یعنی از سیستم کارشناسی و بوروکراسی به رییس‌جمهور می‌رسد. بنابراین به نظر می‌رسد که فعلا آمریکا در مرحله بررسی‌های کارشناسی است و موضوع در وزارت خارجه، وزارت دفاع، سی‌آی‌ای و سایر نهادها این پیشنهاد بررسی می‌شود و وقتی که نظرات کارشناسی جمع‌بندی شود، برای تصمیم‌گیری نهایی برای رییس‌جمهور امضا خواهد شد.»
وی در پاسخ به اینکه آیا دولت بایدن نهایتا تا قبلا از انتخابات آمریکا ناگزیر به اخذ تصمیم در این‌باره می‌شود؟ گفت: «به نظر من این تصمیم را خواهد گرفت. به هر حال باید این را هم در نظر داشت که قدرت‌های بزرگ به این خاطر که از قدرت بیشتری برخوردار هستند در سیاست بین‌المللی همیشه سعی دارند که ورق را به سوی خود برگردانند. آمریکا خود از برجام خارج شده ولی به خاطر موقعیتی که در نظام بین‌الملل دارد به نحوی بازی می‌کند که دست برتر را داشته باشد. به نظر من تاخیر فعلی نیز در همین راستا است. یعنی آنها احتمالا به این جمع‌بندی رسیده‌اند که توافق صورت می‌گیرد، لذا می‌خواهند به نحوی توافق کنند که کمترین آسیب را در سیاست داخلی ببینند. اینکه این پروسه یک هفته طول بکشد یا دو هفته معلوم نیست اما به نظر می‌رسد که قبل از اجلاس فصلی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در سپتامبر که حدود سه هفته آینده برگزار می‌شود، آمریکایی‌ها نیز نظر خود را اعلام کنند.
همچنان منتظر
در اینکه مقامات رژیم صهیونیستی از احیای برجام خوشحال نشده و منافع خود را در خطر می‌بینند تردیدی نیست اما باید دید که آیا همان‌طور که برخی کارشناسان در ایران معتقدند که رضایت ندادن دولت بایدن به امضای توافق صرفا متاثر از رایزنی‌های آنها است یا اینکه همان‌طور که قهرمان‌پور می‌گوید، دولت بایدن مشغول بازی‌های سیاسی خود است و به محض اینکه واقعا بخواهد، توافق خواهد کرد؟ پاسخ این سوال را به زودی خواهیم فهمید البته اگر همان‌طور که قهرمان‌پور و هانی‌زاده پیش‌بینی می‌کنند طی ماه جاری شاهد احیای برجام باشیم. اما از نظر نباید دور داشت که برخی از کارشناسان نیز مثل امیرعلی ابوالفتح که پیش‌تر به «جهان‌صنعت» گفته بود، اساسا معتقدند که توافق نزدیک نیست و دولت بایدن اراده‌ای برای امضای توافق- حداقل به این زودی‌ها- ندارد.
اخبار برگزیدهپیشنهاد ویژهسیاسیلینک کوتاه :