برنامه تهران برای ورود به بازار آمریکا چیست؟
به گفته وی قبل از بحران اوکراین؛ روسیه بیش از ۴ میلیون بشکه نفت و فرآورده‌های نفتی به اروپا صادر می‌کرد اکنون اروپا این حجم را کم کرده و به شدت دنبال این است که واردات نفت را از روسیه کم کند، در این بین مسلما اگر مشکلات برجام ایران حل شود قسمت عمده افزایش تولید ایران برای صادرات به بازارهای جهانی می‌تواند توسط اروپا جذب شود، زیرا اروپا با جدیت به دنبال کاهش وابستگی به روسیه است، در هر حال جایگزینی میزانی از نفت روسیه با نفت ایران به لحاظ تئوری و روی کاغذ امکان‌پذیر است اما در واقعیت به مسائل سیاسی بستگی دارد.او می‌گوید: یک تا یک و نیم میلیون بشکه افزایش تولید و صادرات ایران را اروپا به راحتی جذب می‌کند و مشکلی برای این کار وجود ندارد، زیرا باتوجه به اینکه روسیه با تخفیف خیلی بالا نفت را می‌فروشد، چین تمایل ندارد اگر حتی مشکل تحریم و برجام ایران حل شود با ایران وارد تجارت نفتی شود و انگیزه‌ای برای واردات از ایران ندارد، اما اروپا هم انگیزه و هم توان را دارد و هم اینکه بازار مناسبی برای ما است. به گفته عضو هیات علمی موسسه مطالعات انرژی زمان برجام قبلی ما حدود ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار بشکه به اروپا صادر می‌کردیم که اکنون به صفر رسیده، می‌توانیم به لحاظ فنی تمام افزایش صادرات را وارد بازار اروپا کنیم و مشکلی هم وجود ندارد.
بی‌انگیزه بودن چین و هند
بهروزی‌فر بر این باور است که بازار هند هم برای ایران مانند سابق نخواهد بود. این کشور نیز مانند چین با توجه به تخفیف‌های روسیه انگیزه‌ای برای خرید از ایران ندارد چراکه تهران نیز در صورت توافق ضرورتی به اعمال تخفیف ندارد. اما ژاپن، کره‌جنوبی و اتحادیه اروپا بازارهای بسیار مناسبی برای ایران خواهند بود و می‌توانیم کل افزایش تولید و صادرات را وارد این بازارها کنیم.
او می‌گوید: وضعیت آمریکا نسبت به یک دهه قبل متفاوت است، آمریکا از بزرگ‌ترین واردکننده تبدیل به بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت شده که حجم واردات نسبتا اندکی دارد و تقریبا به صفر نزدیک می‌شود. ضمن اینکه باتوجه به بعد مسافت، هزینه بالای حمل و شرایطی که وجود دارد بعید است آمریکا تمایلی داشته باشد که از ایران نفت و فرآورده وارد کند، ایران هم انگیزه‌ای ندارد که وارد این بازار شود، علاوه بر اینها در نظر داشته باشیم غیراز نفت فرآوره‌های ما نیز به دلیل کیفیت پایین اصلا امکان ورود به بازارهای توسعه‌یافته دنیا را ندارند، بنابراین اگر بتوانیم افزایش تولید را به اروپا بفرستیم نیازی نیست که بخواهیم به آمریکا صادرات داشته باشیم.
به گفته بهروزی‌فر ما حجم قابل‌توجهی نفت روی آب و ذخایر خشکی داریم که به لحاظ فنی خیلی سریع می‌توانیم وارد بازار کنیم، در دوره اول برجام ظرف کمتر از ۶ ماه توانستیم به سقف ظرفیت تولید برسیم اکنون هم به همین شکل است، حتی ظرف کمتر از ۳ ماه می‌توانیم به سقف تولید برسیم مشروط بر اینکه به ما اجازه ورود به بازار در این حجم را بدهند و برنامه زمان‌بندی تعیین نشود.
این کارشناس حوزه انرژی درباره چالش‌های احتمالی بازگشت نفت ایران با کشورهای صادرکننده خاطرنشان کرد: ما با روسیه در هر حال چالش داشته، داریم و خواهیم داشت، روسیه امروز در شرایطی است که در گوشه رینگ قرار گرفته و ضربات زیادی را تحمل می‌کند، به همین دلیل تلاش می‌کند با اسلحه انرژی در قبال فشار اروپا برای خود امتیاز بخرد، بنابراین مسلما ورود ایران تحت هیچ شرایطی به نفع روسیه نخواهد بود.
نفت ایران بازار را تعدیل می‌کند؟
بهروزی‌فر معتقد است: قاعدتا سقف افزایش صادرات ما حدود یک تا یک و نیم میلیون بشکه است، با توجه به قیمت نسبتا بالایی که اکنون نفت دارد، نمی‌توان گفت ورود نفت ایران بر بازار بی‌تاثیر است اما تاثیر معناداری ندارد که تصور کنیم ۹۵ دلار به ۷۰ دلار می‌رساند، ممکن است بازار را تعدیل کند اما نمی‌تواند قیمت‌ها را خیلی پایین بیاورد، بنابراین با تولیدکنندگان نفت غیراز روسیه چالش جدی نخواهیم داشت.
عربستان مانع از ورود نفت ایران به بازار است؟
در همین حال فایننشال‌تایمز در گزارشی نوشت: بسیاری از متخصصان بازار عقیده دارند اظهارات وزیر انرژی عربستان در مورد کاهش احتمالی تولید اوپک که قیمت نفت را تا ۱۰۰ دلار در هر بشکه بالا برده، در واقع هشداری است برای آمریکا درمورد پیامدهای بازگرداندن نفت ایران به بازارهای جهانی.
عربستان در این هفته هشدار داده که ائتلاف اوپک‌پلاس می‌تواند تولید نفت خود را پایین بیاورد. این پیام ظاهرا برای تاجران نفت بوده اما در واقعیت یک مخاطب دیگر هم داشته، یعنی رییس‌جمهور آمریکا که برای احیای قرارداد برجام با ایران آماده می‌شود.
عبدالعزیز بن‌سلمان، وزیر انرژی عربستان هیچ نامی از ایران یعنی رقیب منطقه‌ای خود نبرده، در عوض، بر بی‌ثباتی بازار تمرکز کرده که قیمت نفت را ۲۵ دلار از اوایل ماه ژوئن پایین آورده‌است.
بسیاری عقیده دارند مداخله ناگهانی ریاض برای بالا بردن قیمت نفت تا ۱۰۰ دلار در هر بشکه در واقع هشداری است برای آمریکا در مورد پیامدهای بازگرداندن نفت ایران به بازارهای جهانی.طبق گفته حلیمه کرافت یکی از متخصصان اوپک در موسسه آر‌بی‌اس، در اوایل سال جاری میلادی عربستان و سایر بازیگران منطقه تقریبا مطمئن بودند قرارداد اتمی برجام به این زودی‌ها به نتیجه نمی‌رسد. اما حالا که مذاکرات پیشرفت کرده، این کشورها تمرکز خود را بر بازار نفت و مخاطرات امنیتی این قرارداد گذاشته‌اند.
عربستان همواره مخالف نزدیکی آمریکا به ایران بوده و در ۲۰۰۷ هم از سیاست‌های دونالد ترامپ علیه ایران حمایت کرده است.امضای قرارداد اتمی برجام ۳/۱ میلیون بشکه در روز صادرات نفت ایران را احیا می‌کند که معادل ۵ درصد از کل عرضه نفت اوپک است.
به‌این‌ترتیب نگرانی تاجران نفت در آستانه تشدید تحریم‌های اروپا علیه نفت روسیه کاهش می‌یابد. با وجود اینکه احیای صنعت نفت ایران مدتی طول می‌کشد، اما این کشور مقادیر زیادی نفت بر روی نفتکش‌ها ذخیره دارد که می‌تواند به سرعت صادر کند.
بسیاری از تحلیلگران آشنا با استراتژی عربستان عقیده دارند پیام عربستان به آمریکا بسیار وسیع‌تر بوده و بیشتر به ایران مربوط می‌شده است.راجر دیوان، نایب‌رییس موسسه‌ای اچ‌اس مارکت می‌گوید: «بازگشت احتمالی بشکه‌های نفت ایران خبر خوبی برای انحصار دوگانه عربستان و روسیه در ائتلاف اوپک‌پلاس نیست، مخصوصا اگر بشکه‌های نفت ایران در آستانه زمستان وارد بازار شوند.»
موسسه انرژی اسپکتس در این هفته هشدار داد بازگشت نفت ایران به بازار می‌تواند قیمت نفت را تا ۸۰ یا حتی ۷۰ دلار در هر بشکه پایین بیاورد.
در واقع، عربستان نمی‌خواهد کنترل قیمت نفت را به سمت بالا یا پایین از دست بدهد.
لینک کوتاه :