رسانه‌های نزدیک به الهام علی‌اف علیه تهران فعال شدند
به گزارش جهان صنعت نیوز: جاشوآ کاسورا در یورآسیانت نوشت: جنگ لفظی بین آذربایجان و ایران دوباره اوج گرفته و منابع نیمه‌رسمی در جمهوری آذربایجان آشکارا خواستار جدایی آذری‌ها در ایران شدند. تیتر ۲۶ آگوست در وب‌سایت کالیبر آذ، مرتبط با ریاست‌جمهوری آذربایجان این بود: «زمان آن فرا رسیده است که آذربایجان‌جنوبی از ایران جدا شود.» («آذربایجان‌جنوبی» اصطلاح تجزیه‌طلبان برای استان‌های آذربایجان ایران است.)
در ادامه این مطلب آمده است: مقاله‌ای در روز بعد در سایت حققین منتشر شد که به سرویس‌های امنیتی آذربایجان متصل است، با عنوان «آذربایجان‌جنوبی برای استقلال تلاش می‌کند!» این نویسنده ناشناس آن مقاله با اشاره به آذربایجانی‌های ایران نوشت: «دولت آذربایجان نیروی بسیج‌کننده کافی برای دفاع از حقوق هموطنان خود را دارد» و دولت آذربایجان منابع کافی برای حمایت از موج جدید جنبش آزادی‌بخش ملی را دارد.
روابط بین باکو و تهران از زمان جنگ ۲۰۲۰ بین آذربایجان و ارمنستان تیره و تار بوده است. در حالی که ایران بارها حمایت خود را از کنترل آذربایجان بر بسیاری از مناطقی که در جنگ اول بین دو طرف در دهه ۱۹۹۰ از دست داده بود، ابراز کرده است، به نظر می‌رسد نگران گام‌های بعدی بالقوه آذربایجان است که اکنون جسور شده است.
به نظر می‌رسد تنش اخیر مربوط به بیانیه‌های ژوئیه مقامات ایران است که در آن وی نسبت به اهداف آذربایجان برای ایجاد یک خط حمل‌و‌نقل جدید که منطقه نخجوان آذربایجان را به سرزمین اصلی آذربایجان متصل می‌کند، ابراز نگرانی کرد؛ مسیری که باکو آن را «کریدور زنگزور» می‌نامد. این مسیر در امتداد مرز ارمنستان با ایران بوده و پیامدهای نامشخصی برای تجارت ارمنستان و ایران خواهد داشت.
آذربایجان و ارمنستان در حال حاضر در حال مذاکره بر سر ماهیت دقیق آن مسیر و این سوال حساس سیاسی هستند که هر کسی بر چه بخشی از ترانزیت در طول این مسیر کنترل خواهد داشت. اما آذربایجان مکررا این کریدور را به صورت پان ترکیستی تبلیغ می‌کند (این کار دسترسی راحت‌تر از سرزمین اصلی آذربایجان به ترکیه را ممکن می‌کند که هم‌مرز با نخجوان است) و ایران را نگران کرده است. آذربایجان همچنین تهدید کرده است که اگر آنچه را که از ارمنستان می‌خواهد به دست نیاورد، می‌تواند این سرزمین را به زور تصرف کند.
مقامات ایرانی می‌گویند که آنها فی‌نفسه با مسیر جدید مخالف نیستند. عباس موسوی سفیر ایران در باکو در ۲۸ آگوست گفت: «ایران مخالف ایجاد کریدور زنگزور نیست.» این به آذربایجان و ارمنستان بستگی دارد و یک موضوع بین‌المللی است. موضع اصلی کشور ما این است که یک کشور نمی‌تواند بر منافع ملی کشور دیگر از جمله همسایگان تاثیر بگذارد.
اما تهران همچنین بارها گفته که تغییر مرزها در قفقاز «خط قرمز» است. مقامات ایران در دیدار ۱۹ جولای با ولادیمیر پوتین رییس‌جمهور روسیه و رجب طیب‌اردوغان رییس‌جمهور ترکیه در تهران، این نگرانی را تکرار کرد. وی گفت: اگر تلاشی برای انسداد مرز ایران و ارمنستان شود، جمهوری اسلامی با آن مخالفت خواهد کرد زیرا این مرز هزاران سال است که راه ارتباطی بوده است.
تهران حمایت خود را از تمامیت ارضی ارمنستان به طرق دیگری اعلام کرده است. سالار سیف‌الدینی تحلیلگر به روزنامه ایرانی دنیای اقتصاد گفت ایران اعلام کرده در حال افتتاح کنسولگری در شهر کاپان در جنوب ارمنستان است و در ماه آگوست کنسولی را منصوب خواهد کرد که این یک «سیگنال واضح» به باکو است.
همچنین اخیرا مقالات ضدآذربایجانی در مطبوعات ایران افزایش یافته است. یکی از روزنامه‌ها حتی یک داستان ۱۲ساله روزنامه‌های ایتالیایی را بازنشر کرد که ادعا می‌کرد همسر رییس‌جمهور الهام علی‌اف با رییس‌جمهور بلاروس، الکساندر لوکاشنکو رابطه داشته است. در ۲۴ آگوست، یک روزنامه حامی دولت ترکیه نقل قول‌هایی از صدای ضبط شده یک دیپلمات ارشد سابق ایرانی به نام ابوالفضل زهتوند را منتشر کرد که در آن اظهارات توهین‌آمیز و تحریک‌آمیزی درباره آذربایجان انجام می‌داد. آذربایجان برای ما پدیده‌ای ترسناک است. نخجوان باید به طور کامل به ایران ضمیمه شود. ارمنی‌ها متحدان ایران هستند و همیشه در طول تاریخ این‌گونه بوده است. چیزی به نام آذربایجان وجود ندارد… آذربایجان باید دوباره به ایران ضمیمه شود وگرنه ایران را مانند سلول سرطانی آلوده می‌کند.
تنش بین ایران و آذربایجان از سال ۲۰۲۰ تاکنون چندین بار شعله‌ور شده است. در ماه می، علی‌اف با یک تحلیلگر ایرانی به صورت علنی مشاجره داشت که باکو را متهم به حمایت دولتی از جدایی‌طلبان آذربایجانی ایران می‌کرد. پاییز گذشته، دستگیری دو راننده کامیون ایرانی توسط پلیس آذربایجان به رزمایش نظامی ایران در مرزهای آذربایجان منجر شد. در هر دو مورد به نظر می‌رسید که باکو به آرامی در دامن زدن به جدایی‌طلبی فعال است، اما درخواست‌های اخیر آشکارترین فعالیت آنها بوده است.
در پایان مقاله کالیبر آمده است: «احتمالا هموطنان ما اغلب با دیدن توسعه دائمی آذربایجان مستقل، ما را به شکل یک رویا نگاه می‌کنند… بنابراین جمعیت آذربایجان‌جنوبی باید الگو بگیرند و برای رسیدن به این توسعه تلاش کنند. برادران جنوبی ما، ما می‌دانیم که شما می‌توانید این کار را انجام دهید! زمان آن رسیده است!»
مثل همیشه در روابط ایران و آذربایجان، سایه اسراییل بر این تنش اخیر هم گسترده است. جورج دیک، سفیر اسراییل در باکو، در ماه ژوئیه، عکسی از خود در حال خواندن کتابی به نام «قصه‌های اسرارآمیز تبریز» با اشاره به شهر بزرگ شمال ایران منتشر کرد. این توئیت باعث طوفان کوچکی در شبکه‌های اجتماعی شد و چندین آذربایجانی و حامیان آنها تصاویر مشابهی را در توئیتر منتشر کردند و منجر به تهدیدی پنهانی از سوی عباس موسوی، سفیر ایران در باکو شد.
موسوی متعاقبا مصاحبه‌ای طولانی با تهران‌تایمز انجام داد و در آن روابط آذربایجان و ایران را گرم توصیف کرد و تنها نقطه دردناک آن را تلاش اسراییل برای ایجاد فاصله بین دو طرف دانست و البته اشاره‌ای به کریدور زنگزور نکرد.
در ۳۱ آگوست، نشریه تجارت دفاعی برکینگ دیفنس مقاله‌ای منتشر کرد که در آن جزئیات همکاری نظامی اسراییل و آذربایجان و استفاده بالقوه آن علیه ایران را شرح می‌داد. این مقاله می‌نویسد: «واضح است که روابط دفاعی تنگاتنگ با آذربایجان مزایای بالقوه‌ای را برای اسراییل به ارمغان می‌آورد، از جمله استقرار حسگرها در خاک آذربایجان یا استفاده از مرز طولانی آن با ایران برای امکان نفوذ بهتر یگان‌های ویژه به داخل ایران. همچنین در حد نظری، آذربایجان می‌تواند در صورت نیاز حریم هوایی خود را برای ورود جت‌های اسراییلی به خاک ایران، در اختیار آنها قرار دهد.» این مقاله در یک سایت خبری دولتی آذربایجان بازنشر شد.
لینک کوتاه :