ایران ناجی بازار نفت/اوپکپلاس برای مدیریت قیمت نفت تن به کاهش تولید داد
به گزارش جهان صنعت نیوز: هرچند توافق اعضای اوپکپلاس برمبنای جلوگیری از کاهش قیمت نفت بود اما از هفتههای گذشته برخی شایعات در بازار حکایت از آن داشت که عربستان در تلاش است که اگر توافق برجام احیا شود، تولید نفت خود را کم کند. به نظر میرسد اولین پیام عربستان از طریق اوپکپلاس به آمریکا داده شده است.
جالب است که تحلیلگرانی که حتی پس از سیگنال عربستان سعودی درباره کاهش تولید اوپکپلاس برای تقویت قیمتها، چنین توافقی را پیشبینی نمیکردند، حالا میگویند این کاهش با توجه به اینکه اوپکپلاس قادر نیست به اهداف تولیدش برسد، نمادین است.
تحلیلگران گروه ANZ در یادداشتی نوشتند: این اقدام نشان میدهد با وجود اینکه کاهش اندک تولید، تاثیر چندانی در وضعیت عرضه و تقاضا در کوتاهمدت نخواهد داشت، تولیدکنندگان اوپکپلاس برای پشتیبانی از قیمتها جدی ماندهاند.
عامل دیگری که از قیمتها پشتیبانی کرد، اظهارات رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا بود که اعلام کرد امید کمتری برای احیای توافق هستهای با ایران در آینده نزدیک دارد که به معنای به تاخیر افتادن بازگشت یک میلیون بشکه در روز نفت ایران به بازارهای جهانی است.
جاستین اسمیرک اقتصاددان ارشد شرکت وستپک گفت: بازگشت نفت ایران به بازارهای جهانی، احتمالا تولید از دست رفته روسیه را جبران خواهد کرد، بنابراین عرضه نفت به شکل گسترده بعید است تغییر چندانی پیدا کند. وی افزود: اوپکپلاس باید از اینکه قیمت نفت حدود ۹۰ دلار در هر بشکه مانده است، راضی باشد.
البته اوپکپلاس به شکل واضح به سطح قیمت مورد ترجیح اشاره نکرده است اما اقدامات اخیر و قبلی اوپکپلاس نشان میدهد که قیمت بالای ۹۰ دلار در هر بشکه، هدف این گروه است.
رویترز در گزارشی نوشت: مشکل اوپکپلاس این است که هدفگذاری برای چنین سطح قیمتی در شرایطی که اقتصاد جهانی تحت تاثیر قیمت بالای انرژی، در آستانه رکود قرار گرفته است، این ریسک را ایجاد میکند که تولیدکنندگان مجبور شوند برای دفاع از قیمت ۵۰ دلار در مدت شش ماه پس از نابودی تقاضا، اقدامات جدیتری انجام دهند.
رکود در راه است
تصمیم اوپکپلاس احتمالا بر اساس برآورد کمیته فنی این گروه گرفته شده است که پیشبینی کرده است بازار امسال حدود ۴۰۰ هزار بشکه در روز مازاد عرضه پیدا کرده و در سال ۲۰۲۳ با کسری اندک ۳۰۰ هزار بشکه در روز روبهرو میشود.
پیام سران اوپکپلاس شامل شاهزاده عبدالعزیز بن سلمان، وزیر انرژی عربستان سعودی این بوده که بازار معاملات کاغذی به دلیل حجم اندک معاملات نوسانی بوده و روی کاهش تقاضایی حساب میکند که هنوز در بازار فیزیکی آشکار نیست.
این استدلال در شرایط فعلی میتواند معتبر باشد اما این ریسک وجود دارد که تا اواسط زمستان در نیمکره شمالی، اوضاع به کلی فرق کند. اروپا تحت تاثیر صعود قیمتهای انرژی پس از توقف عرضه گاز روسیه از طریق خط لوله، احتمالا به سوی رکود پیش میرود.
افزایش قیمت گاز طبیعی و الانجی، روی قیمت زغالسنگ حرارتی تاثیر گذاشته و آن را به رکورد بالایی رسانده است. همچنین قیمت دیزل که عمدتا برای حملونقل استفاده میشود را بالا نگه داشته زیرا برای تولید برق، قیمت رقابتی پیدا کرده است.
افزایش قیمت برق روی صنایع انرژیبر در اروپا مانند کارخانههای ذوب فلزات تاثیر منفی گذاشته و باعث تعطیلی یا کاهش تولید آنها شده است. این وضعیت در ماههای آینده که افزایش هزینههای انرژی به شرکتهای کوچک و مصرفکنندگان منتقل میشود، بدتر خواهد شد.
تاثیر کامل تورم بالا و افزایش نرخهای بهره معمولا مدتی طول میکشد تا خود را نشان دهد. ریسک اقتصاد جهانی این است که همه عوامل منفی، همزمان بروز کنند؛ به خصوص در فصل زمستان که تقاضا برای انرژی به اوج خود میرسد.
قیمتهای نفتخام در دورههای قبلی رکود اقتصادی جهانی نزول کرده است و احتمال دارد این بار هم اتفاق مشابه تکرار شود. چنین اتفاقی، دفاع از یک سطح قیمت نفت که با واقعیتهای اقتصادی جدید همخوانی ندارد را برای اوپکپلاس دشوار میکند.
تحلیلگران میگویند در صورت به نتیجه رسیدن مذاکرات میان آمریکا و ایران برای احیای توافق هستهای، نفت بیشتری وارد بازار جهانی میشود که وضعیت را برای اوپکپلاس پیچیدهتر میکند.
فقط اروپا نیست که در آن یک علامت سوال در خصوص تقاضا وجود دارد. قیمتهای بالای انرژی به اقتصادهای آسیایی ضربه زده و به تصویر ضعیف چین که بزرگترین واردکننده نفت جهان است، اضافه شده است.
چین پس از قرنطینههای کووید۱۹ که اوایل امسال در شهرهای بزرگ وضع کرد، در تلاش است به اقتصاد خود تحرک ببخشد و قرنطینه هفته گذشته شنزن و چنگدو، این دیدگاه را تقویت کرده که چین ممکن است کانون ضعیفی برای تقاضا برای نفت باشد.رویترز مینویسد: شرایط ماندن نفت در بالای ۹۰ دلار در هر بشکه تا پایان سال دشوار میشود. این ریسک برای اوپکپلاس وجود دارد که در صورت تلاش برای نگه داشتن قیمت نفت در این سطح از طریق محدود کردن عرضه، باعث بروز رکود عمیقتر و طولانیتری شود.
در همین حال وزیر انرژی روسیه اعلام کرده که مسکو با عرضه نفت بیشتر به آسیا، به تعیین سقف قیمت برای نفت روسیه واکنش نشان خواهد داد. وزیران دارایی کشورهای آمریکا، آلمان، ایتالیا، ژاپن، انگلیس، فرانسه و کانادا هفته گذشته درباره تعیین سقف قیمت برای نفت روسیه با هدف کاهش درآمد مسکو، به توافق رسیدند.
دیمیتری پسکوف سخنگوی کرملین درباره اعمال سقف قیمت روی نفت روسیه از سوی کشورهای صنعتی گروه هفت، به غرب هشدار داده بود مسکو تلافی خواهد کرد. پسکوف هفته گذشته گفته بود روسیه در حال بررسی آن است که تعیین سقف قیمت روی صادرات نفت، چه تاثیری روی اقتصاد این کشور خواهد گذاشت و هشدار داده بود چنین اقدامی، بازار نفت جهانی را دچار بیثباتی میکند.
طبق اعلام آژانس بینالمللی انرژی، پیش از اینکه روسیه در فوریه، دهها هزار نیروی نظامی به اوکراین اعزام کند، حدود نیمی از صادرات نفت و فرآوردههای نفتی روسیه به اروپا صادر میشد.
برگ برنده ایران در بازار نفت
در حالی که قیمت نفت در واکنش به تصمیم اوپک روند افزایشی گرفته، حالا همه چشمها به نتیجه مذاکرات برجام است تا مشخص شود آیا ایران میتواند نفت بیشتری را به بازار وارد کند و قیمتها را بشکند؟ جواد اوجی وزیر نفت با تاکید بر اینکه بازار جهانی انرژی نیازمند افزایش عرضه نفت ایران است، گفت: ما همواره به عنوان یک تولیدکننده عمده نفت و فرآوردههای نفتی در جهان آمادگی داریم به دور از سیاسیکاری به نقش خود در عرضه نفت و افزایش امنیت انرژی در جهان کمک کنیم.
وی با بیان اینکه طبق بررسیها تصمیمهای اوپکپلاس به بهبود شرایط بازار نفت از نظر توازن عرضه و تقاضا کمک کرده است، افزود: با این حال، در شرایط کنونی، در نتیجه بعضی از نگرانیها از پیامدهای تنشهای ژئوپلیتیک برای رشد اقتصادی جهان و آسیبهای احتمالی برای تقاضای بازار جهانی نفت در وضع شکنندگی است و اثباتکننده این مساله تلاطم بالای قیمتهای نفتخام در ماههای اخیر است که باید به آن توجه شود.
وزیر نفت با اشاره به اینکه برخی وزیران نفت و انرژی کشورهای عضو ائتلاف اوپکپلاس نیز در هفتههای اخیر به این نکته اشاره کردند، تاکید کرد: شرایط کنونی نیازمند دقت نظر و بررسی بیشتر است.وی تصریح کرد: بر اساس تازهترین آمار و گزارشهای منتشرشده، پایبندی مناسب کشورهای عضو ائتلاف اوپکپلاس، در ماه ژوئیه سال ۲۰۲۲ به سطح ۵۴۶ درصد رسید که دلیل اصلی افزایش سطح پایبندی، تولید نکردن به مقدار تعهدشده از سوی بعضی از کشورها بوده است.
وزیر نفت افزود: با توجه به کاهش تولید بعضی از تولیدکنندگان اوپکپلاس و محقق نشدن سطوح تولید تعهد شده، همچنین کاهش سطح ذخیرهسازیهای تجاری نفتخام و فرآوردههای نفتی در بعضی از کشورهای بزرگ مصرفکننده، سیودومین نشست وزارتی اوپک و غیراوپک ضمن حمایت دوباره از تصمیم نوزدهمین نشست وزارتی اوپک و غیراوپک (ژوئیه ۲۰۲۱)، بر اساس اجماع تصمیم گرفت برای ماه اکتبر ۲۰۲۲ مجموع تولید کشورهای اوپک و غیراوپک ۱۰۰ هزار بشکه در روز کاهش یابد و اوپکپلاس در قالب نشستهای کارشناسی و وزارتی ماهانه به رصد و نظارت خود بر تحولات بازار و انجام هرگونه اقدام لازم برای حفظ ثبات حاکم بر بازار نفت ادامه خواهد داد.
تشدید بحران انرژی در اروپا
اوجی با یادآوری اینکه روند بحران انرژی در سطح جهان بهویژه در منطقه اروپا در حال تشدید است و پیوسته، ابعاد تازهتری پیدا میکند، گفت: نمونه آن افزایش قیمت گاز طبیعی در برخی از قطبهای گازی اروپا به حدود ۷۰ دلار برای هر یک میلیون بیتییو معادل قیمت نفت بیش از ۴۰۰ دلار به ازای هر بشکه است.
وی ادامه داد: هرچند اروپاییها با بعضی از تصمیمها در حوزه سیاستهای انرژی خود سعی در جبران کمبود انرژی و کاهش شدت بحران دارند، اما تامین پایدار و مطمئن منابع انرژی، به طور مشخص نفت و گاز، بهویژه با نزدیک شدن به فصول پاییز و زمستان، یک نیاز ضروری برای مصرفکنندگان اروپایی بهشمار میرود.
وزیر نفت با بیان اینکه نقش و اهمیت عرضه منابع انرژی ایران اعم از نفت، گاز و فرآوردههای نفتی، در تامین ثبات و امنیت انرژی جهان اهمیتی مضاعف دارد و این موضوعی است که ناظران بازار نفت و انرژی، همچنین سیاستگذاران کشورهای مصرفکننده به آن اذعان دارند، تاکید کرد: این یک واقعیت است که افزایش قیمت گاز طبیعی در بازار اروپا، مصرفکنندگان را به سمت مصرف نفت و فرآوردههای نفتی سوق میدهد و افزایش تقاضای قابل توجه نفت و فرآوردهها در قاره سبز دور از ذهن نیست.
اوجی با بیان اینکه ما همواره به عنوان یک تولیدکننده عمده نفت و فرآوردههای نفتی در جهان اعلام کردهایم که آمادگی داریم به دور از سیاسیکاری و با پرهیز از استفاده سیاسی از انرژی، به نقش خود در عرضه نفت و فرآوردههای نفتی و به ارتقای امنیت انرژی در جهان کمک کنیم، گفت: بازار جهانی انرژی نیازمند افزایش عرضه نفت از سوی ایران است.به گفته وی اوپکپلاس در بالاترین سطح همکاری خود قرار دارد و فکر میکنم تقریبا همه اعضای اوپکپلاس در زمینه دستاوردهای این همکاری برای ثبات بازار دیدگاههای یکسانی دارند، ثبات و تداوم همکاری اوپکپلاس میتواند در شرایط بحرانی کنونی کمک زیادی به مصرفکنندگان دنیا کند.
لینک کوتاه :