نقش روابط عمومی در صنایع کوچک
خسرو رفیعی *
امروزه در عصری زندگی می‌کنیم که در آن نظم اطلاعاتی جامعه را به حرکت وا می‌دارد و به سبب تحولات جدید و توسعه تکنولوژی‌های جدید به ویژه شبکه‌های اینترنتی فعالیت‌های هر سازمانی را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.
روابط عمومی محصول توسعه صنعت در غرب است و سازمان‌های صنعتی برای دستیابی به رقابت سالم با رقبای خود نیاز به علم روابط عمومی در عرصه صنعت دارند. یکی از معضلات و مشکلاتی که در سازمان‌ها مشهود است و صنایع ما، در کشور نیز جزئی از آن هستند، مساله انحصاری بودن برخی از تولیدات، محصولات و خدمات است. در کشور ما زمانی که بحث انحصاری مطرح می‌شود حضور یک روابط عمومی حرفه‌ای برای ایجاد اعتماد عمومی و رضایت افکار عمومی به صورت محسوسی کاهش می‌یابد و چنانچه رانت را نیز به انحصاری بودن محصولات اضافه کنیم مساله رقابت رنگ باخته و فقط برای اعلام حضور است و هزینه‌های انجام‌شده بدون برنامه‌ریزی و دستوری برای تبلیغات، تشریفات و بازاریابی ناقص حضور چشمگیر دارد. مدیریت افکار عمومی از مهم‌ترین وظایف روابط عمومی است. در شرایط حاضر و در قرن انفجار اطلاعات و با توجه به حضور کثیر شبکه‌های اجتماعی برای اینکه صنایع کوچک بتوانند در محیط کسب‌و‌کار قدمی بردارند نیاز است به یک روابط عمومی توانمند که به انواع مهارت‌ها و تخصص‌های این حوزه مجهز شوند تا نقشی موثر برای دستیابی به اهداف هر کارگاه کوچک و بزرگ را داشته باشند. با برنامه‌ریزی دقیق و منسجم بستری مناسب برای ارتباط یک صنعت با مخاطبان، ذی‌نفعان و مشتریان می‌تواند برقرار شود و گام موثری در راستای ارتقای صنایع کوچک برداشته شود. روابط عمومی در سازمان‌های کوچک و بزرگ بسیار تفاوت دارد. بدیهی است الفبای نقش روابط عمومی به عنوان پل ارتباطی در هیچ سازمانی با یکدیگر تفاوت ندارد اما ابزار و تکنیک‌های آن با هم فاصله بسیار دارد و یک کارشناس روابط عمومی در یک شرکت یا ارگان خدماتی بزرگ باید وظیفه خود را به خوبی بشناسد و این نقش با یک کارخانه بزرگ تولیدی بسیار متفاوت است. در سازمان‌های بزرگ خدماتی مانند برق، آب، گاز و… رضایت عمومی مهم‌ترین هدف در روابط عمومی است و بحث جلوه کردن برند، رقابت و سودآوری از اهمیت کمتری برخوردارند. روابط عمومی باید به انواع دانش جامعه‌شناسی و روانشناسی مجهز باشد تا بتواند در مقابل مخاطبان خود به بهترین شکل ممکن عکس‌العمل نشان دهد.
هر روابط عمومی نیاز به اهرم‌هایی دارد که باید آن را کاملا شناسایی کند اما یکسری ابزار و اهداف هستند که در سازمان بزرگ در صنایع کوچک با هم تفاوت نمی‌کنند.
۱- دانش روابط عمومی
۲- اخلاق حرفه‌ای
۳- مجهز به ابزار مورد نیاز
۴- تسلط کافی به وظایف سازمانی
۵- تسلط کافی و آشنایی کامل با خدمات و محصولات سازمان
۶- تسلط کامل برای ارتباط با رسانه‌ها و آشنایی کامل با فناوری‌های جدید ارتباطی
۷- نزدیکی بین روابط عمومی و مدیریت راس سازمان و آمادگی به عنوان سخنگوی سازمان
۸- شناخت نقاط ضعف و قوت سازمان
در صنایع کوچک بزرگ‌ترین هدف رقابت با رقیبان و صنایع هم‌خانواده است. ارتباط درون‌سازمانی و تعلق سازمانی در این سازمان‌ها تعیین‌کننده می‌شود. روابط عمومی در یک خانواده صنعتی کوچک با ارتباط نزدیک و همدلی سازمانی می‌تواند شرکت خود را در کوتاه‌ترین زمان ممکن توسعه داده و برند آن را به خوشنامی کامل ارتقا دهد و نقش تعیین‌کننده در درآمدزایی و سودآوری شرکت ارائه کند و می‌تواند به عنوان پل ارتباطی نقشی سازنده بین مدیریت، کارکنان و کارگران و در عین حال با خانواده آنها ایجاد و آنها را با خدمات و وظایف سازمان خود آشنا کند. روابط عمومی چه در سازمان و صنایع کوچک و چه در صنایع بزرگ باید با تولید محتوا، تحلیل محتوا، برنامه‌ریزی، پژوهش و افکارسنجی آشنا و مهارت کامل داشته باشد تا به عنوان بازوی توانمند اجتماعی بهترین عملکرد را برای خانواده سازمانی خود داشته باشد.
ارتباط چهره به چهره در صنایع کوچک یکی از بهترین و موثرترین راه‌های ایجاد رضایتمندی شغلی و به دست آوردن تعلق سازمانی است که باید به آن توجه خاص داشت و از همکاران در شراکت فعالیت‌های مختلف استفاده کرد. با وجود اینکه وسایل ارتباط‌جمعی برای بنگاه‌های کوچک نسبت به بنگاه‌های بزرگ کمتر اثرگذار هستند روابط عمومی نباید از آن غافل بماند و به صورت مستمر برای بهبود فعالیت‌های سازمانی خود، اخبار و گزارش‌های اقتصادی، سیاسی اجتماعی و فرهنگی را رصد کرده و برای توسعه سازمان خود در اختیار مسوولان و صاحبان بنگاه قرار دهد. رسانه‌ها ابزاری هستند که در راه احساس تعلق سازمانی، احساس اشتراک، تعلق و پیوند متقابل و آشنایی با حوادث پیرامون خود از آن بهره گرفته و همکاران را به تعلق خاطر سازمانی آگاه می‌سازند. سرمایه انسانی در هر سازمان کوچک و بزرگی زیربنای هر نوع حرکت و فعالیتی است که باید به آن توجه خاص کرد و لحظه‌ای آن را واکاوی کرد و این از وظایف اصلی یک روابط عمومی موفق است که نباید از مقابل چشم عبور کند. آنچه مهم است ایجاد رفاقت و همدلی روابط عمومی با تک‌تک ارکان سیستم است تا با روابط عمومی همراه باشند و اگر این اتفاق وقوع نیابد قطعا فعالیت‌های روابط عمومی راه به جایی نخواهد برد و یکی از عوامل شکست در سازمان است و نمی‌تواند چالش‌های آن را به فرصت و قوت تبدیل کند. بنابراین باید آگاه باشیم هر سازمانی برای پیشرفت و توسعه لایق شناخت آن از روابط عمومی خود خواهد بود و توجه داشته باشیم که بدون روابط عمومی توانمند در عصر حاضر راه به جایی نخواهیم برد.
* رییس انجمن روابط عمومی ایران
اخبار برگزیدهیادداشتلینک کوتاه :