اتاق تاریک مذاکرات
به گزارش جهان صنعت نیوز: با اینکه هفته گذشته وال‌استریت‌ژورنال اعلام کرد که هیچ قطعنامه‌ای علیه ایران صادر نخواهد شد ولی همچنان نگرانی‌ها و تنش‌های ایجادشده، باعث منفی شدن فضای مذاکرات شده است. البته گروهی همچنان تاکید دارند قطعنامه صادر نمی‌شود که می‌تواند ناشی از دیدگاه خوش‌بینانه آنها باشد ولی در مقابل آنها، افرادی نیز هستند که نه تنها خیلی نسبت به این قضیه خوش‌بین نیستند و احتمال صدور قطعنامه را دست‌کم نمی‌گیرند بلکه نسبت به تبعات و تاثیرات منفی این اتفاق هشدار می‌دهند و ابراز نگرانی می‌کنند. در داخل نیز اظهارنظرهایی در این خصوص شده است. روز گذشته ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه در نشست خبری خود در مورد نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و احتمال صدور قطعنامه علیه ایران اعلام کرد: «تا آنجا که اطلاع داریم پیش‌نویس قطعنامه‌ای در شورای حکام و آژانس در مورد ایران ارائه نشده است.» همچنین در ادامه هشدار داد: «ایران هرگونه اقدام و واکنش خود را در ارتباط با تحولات آتی، متناسب با تحولی که در آژانس رخ خواهد داد، تنظیم می‌کند و مبتنی بر آن رفتارش را تنظیم خواهد کرد.» او تصریح کرد «ما انتظار یک رویکرد سازنده از آژانس و شورای حکام را داریم و معتقد هستیم که هرگونه اقدام غیرسازنده در آژانس نتیجه غیرسازنده خواهد داشت.»
سخنگوی وزارت خارجه در بخش دیگری از نشست خبری خود بر این موضوع که آژانس هم باید به وظایف خود به صورت حرفه‌ای و فارغ از فشار طرف‌های ثالث به خصوص در ارتباط با اتهامات بی‌اساسی که از سوی یک رژیم غیرپایبند و غیرعضو در نظام جامعه پادمان‌ها ارائه شده است، اجتناب کند، تاکید کرد. کنعانی که اقدامات ایران را سازنده و رویکرد اروپایی‌ها را غیرسازنده می‌داند در این باره اعلام کرد: «جای تاسف دارد که صادرکنندگان سه‌گانه این بیانیه به جای پاسخ مثبت به اقدامات سازنده جمهوری اسلامی ایران در مسیر دستیابی به توافق و به جای تشکر و قدردانی از نقش سازنده جمهوری اسلامی ایران در همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، تحت تاثیر و فشارپذیری از سوی رژیمی قرار گرفته‌اند که عضو هیچ‌کدام از نظام‌های جامع پادمانی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیست.» مذاکرات و اقدامات ایران همچنان مخالفان خود را دارد. اولاف شولتز صدراعظم آلمان در نشست خبری مشترک با یائیر لاپید نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی اعلام کرده که هیچ توجیهی برای ایران جهت رد پیشنهادهای اتحادیه اروپا وجود ندارد و همچنین پاسخ ایران به پیشنهاد اروپا درباره توافق هسته‌ای را مثبت ارزیابی نمی‌کند. در این نشست لاپید هم مدعی شده که باید به طور جمعی با تهدید ایران و پایان دادن به مذاکرات توافق هسته‌ای مقابله شود. وی همچنین بازگشت به توافق هسته‌ای با ایران را اشتباه بزرگی تلقی کرد.
در میان همه حرف‌ها و اظهارات متفاوت و کمرنگ شدن احتمال دستیابی به توافق در مذاکرات، هنوز هستند کسانی که معتقدند ممکن است طی چند روز توافق حاصل شود. الجزیره به نقل از یک مسوول عالی‌رتبه ایرانی اعلام کرده که «اگر موضع آمریکا واقع‌بینانه باشد طی چند روز می‌توانیم به یک توافق حقیقی برسیم.» البته این مسوول عالی‌رتبه ایرانی هیچ توافقی را قبل از بسته شدن پرونده ادعاهای آژانس واقعی و عملی نمی‌داند. بنابراین در شرایطی که هر روز اختلافات جدیدی ایجاد می‌شود، همان‌طور که از بسیاری از کارشناسان شنیده می‌شود، پافشاری بر خواسته‌ها و عدم انعطاف نشان دادن تنها به دور شدن توافق و بدتر شدن وضعیت فعلی منجر می‌شود.
صدور قطعنامه علیه ایران تدارک دیده شده است
گروهی از کارشناسان مانند «جلال ساداتیان» فضای فعلی مذاکرات را مثبت ارزیابی نمی‌کنند. او در همین خصوص به «جهان‌صنعت» گفت: «اروپایی‌ها که امیدوار بودند میانجی‌گری آنها در قالب نماینده سیاسی اتحادیه اروپایی می‌تواند قضایا را با سود برای همه طرف‌های مذاکره به سرانجام برساند، پس از مطرح شدن مسائل ایران حس کردند که قرار نیست به سود و منفعت خود برسند. از آنجا که هنوز متن درخواست ایران منتشر نشده به طور دقیق از آن باخبر نیستیم ولی بر اساس جملات و پاسخ آمریکایی‌ها و روند فعلی کار می‌توان حدس زد که ایران از عبارات و کلماتی استفاده کرده که جلوی سوءاستفاده‌های احتمالی یا به تعبیر عامیانه دبه کردن آنها را بگیرد. به همین دلیل طرف‌های غربی نسبت به سازنده نبودن پاسخ ایران اظهار ناامیدی کردند.»
ساداتیان بیانیه تروئیکای اروپایی را تند ارزیابی کرد و ادامه داد: «در واقع براساس بیانیه، آنها قصد دارند بر ایران فشار تحمیل کنند تا یا ایران تسلیم خواسته‌های آنها شود یا حداقل درخواست‌های خود را تعدیل کند و در غیراین صورت به سمت بازگرداندن قطعنامه‌ها علیه ایران بروند.»
کارشناس مسائل سیاسی درباره تاثیرات فضای منفی فعلی گفت: «قطعنامه‌ها مستلزم تحریم‌های اقتصادی بیشتری علیه ایران است با این تفاوت که این بار نه تنها آمریکا بلکه به اعتبار همین قطعنامه همه کشورهای دنیا به اقدامات اقتصادی علیه ایران موظف می‌شوند. موضوع دیگر که گفته می‌شود همه گزینه‌ها روی میز هستند به مفهوم تلویحی امکان جنگ نیست و من اکنون باتوجه به شرایط فعلی‌مان این امکان جنگ را نمی‌بینم ولی همه آنچه که تدارک دیده شده همین مساله قطعنامه شورای حکام است. اگر این اتفاق صورت بگیرد پرونده ایران به شورای امنیت ارجاع داده می‌شود. سپس هم در شورای امنیت شش قطعنامه سابق را احیا می‌کنند که از جمله تبعات آن باید به موظف شدن همه کشورهای دنیا در شرکت در تحریم‌های اقتصادی علیه ایران اشاره کرد.»
بیانیه تروئیکای اروپایی منطبق با مواضع آمریکا و اسراییل
حسن بهشتی‌پور تحلیلگر مسائل سیاسی ضمن بیان اینکه احتمال صدور قطعنامه جدید علیه ایران بسیار کم است، درباره قطعنامه‌ها به «جهان‌صنعت» گفت: «در واقع قطعنامه‌های مصوب‌شده شورای حکام حتی اگر لحن تندی هم نداشته باشند هم نوعی پرونده‌سازی و مستندسازی از ادعاهای رژیم صهیونیستی و آمریکا علیه ایران تلقی می‌شود؛ از این نظر برای ایران دارای اهمیت است که ممکن است به استناد همین پرونده‌سازی‌ها، پرونده هسته‌ای ایران را به شورای امنیت ارجاع دهند و یا حتی باعث شود که کشورهای انگلیس، آلمان و فرانسه علیه ایران از مکانیسم ماشه استفاده کنند. به همین دلیل سخنگوی وزارت خارجه ما نسبت به اینکه درصورت رخ دادن چنین اقداماتی، ایران نیز متقابلا به واکنش وادار می‌شود و وضعیت را پیچیده‌تر و گره مذاکرات را کور‌تر می‌کند هشدار می‌دهد.»
بهشتی‌پور درباره بیانیه اخیر تروئیکای اروپایی تصریح کرد: «در واقع این بیانیه نه تنها یک‌طرفه و بدون توجه به خواسته‌های منطقی ایران است بلکه حاکی از نزدیک و منطبق شدن مواضع آمریکا و اروپا است. در حالی که قبلا اروپایی‌ها عدم موافقت خود با خروج آمریکا از برجام را اعلام می‌کردند ولی اکنون مشکل اساسی این است که آمریکا بدون بازگشت به برجام درحال نزدیک شدن به موضع اروپایی‌ها است. همچنین این انتظار که ایران اقداماتی انجام دهد که به متحد شدن مخالفانش منجر شود، خردمندانه نیست و باید به جای این کار به دنبال راه‌حل باشند.»
وی بهترین راه‌حل برای بهبود شرایط فعلی را مذاکره و گفت‌وگو دانست و بیان کرد: «منتها آمریکایی‌ها هنوز آماده نشان دادن انعطاف از خود نیستند. در حالی که ایران به مقدار کافی در موارد مختلفی مثل بحث خروج سپاه از لیست تروریست‌ها، موضوع تحریم‌ها و حتی مساله تضمین‌ها از خود انعطاف نشان داد و سعی کرد به شکل میانه مسائل را حل کند. بنابراین مجموعه انعطاف‌های ممکن از سمت ایران صورت گرفته و اکنون نوبت آمریکایی‌ها است. ولی آمریکایی‌ها این اقدامات را به حل و فصل شدن موضوع پادمان هسته‌ای در چارچوب شورای حکام و پذیرش ایران منوط کردند. به طور کلی این یک مورد اختلافی باقی مانده و فقط باید صبر کنیم تا ببینیم کدام طرف کوتاه آمده و گره مذاکرات را باز می‌کند.»
کارشناس مسائل سیاسی گفت: «حقیقتا تاکنون فشار بیش از حدی به مردم تحمیل شده و فکر می‌کنم ۲۰ سال چالش و بحث کردن در مورد این موضوع کفایت می‌کند که البته هم معلوم نیست به نتیجه برسد یا خیر، ولی معتقدم چون دو طرف اصلی ایران و آمریکا نیازمند توافق هستند، بالاخره توافق صورت می‌گیرد ولی زمان آن با کرام‌الکاتبین است.»
اخبار برگزیدهپیشنهاد ویژهسیاسی
لینک کوتاه :