پایان شورای حکام بدون قطعنامه/بیانیه آمریکا در شورای حکام
به گزارش جهان صنعت نیوز: در آخرین تحولات در شورای حکام، عصر دیروز نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین در صفحه توئیترش اعلام کرد که بحث درباره نظارت و راستی‌آزمایی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ایران، در جلسه شورای حکام به پایان رسیده است. میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین در صفحه توئیترش نوشت: «بحث درباره راستی‌آزمایی و نظارت در ایران در جلسه شورای حکام به پایان رسید. هیچ قطعنامه‌ای صادر و تصمیمی از سوی شورا در این باره اتخاذ نشد. فقط تبادل‌نظر شد.»
اما با این وجود که قطعنامه‌ای در کار نبود، یک شب قبل از نشست دیروز شورای حکام، خبرگزاری رویترز به نقل از منابع دیپلماتیک گزارش داد که کشورهای غربی در حال رایزنی با دیگر اعضای شورای حکام در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هستند تا به طور مشترک ایران را برای ارائه پاسخ به پرسش‌های آژانس تحت فشار بگذارند. همچنین به نوشته رویترز، در این بیانیه از ایران خواسته شده که بنا به اجرای تعهدات قانونی خود عمل کند و بدون تاخیر، پیشنهاد مدیرکل آژانس برای همکاری بیشتر در زمینه توضیح و حل همه امور پادمانی را بپذیرد. در این بیانیه آمده است که «هرچند در نشست این هفته شورای حکام، صدور قطعنامه علیه ایران در دستور کار نیست، اما آمریکا همراه با بریتانیا، فرانسه و آلمان که حامی اصلی قطعنامه ماه ژوئن بودند، بیانیه مشترکی آماده کرده‌اند که بر حمایت از آن قطعنامه تاکید کرده و امیدوارند که حمایت بسیاری از کشورهای عضو شورای حکام را در این خصوص جلب کنند.»
نماینده آمریکایی نیز در شورای حکام با صدور بیانیه‌ای ضمن اشاره به تلاش‌های واشنگتن برای احیای برجام، مدعی «نبود یک شریک مشتاق در ایران» شد و گفت: «ما آماده‌ایم فورا توافقی برای بازگشت دوجانبه به اجرای کامل برجام انجام دهیم. چیزی که کم داریم، شریکی راغب و آماده در ایران است.»
این در حالی است که همیشه در اظهارنظرات طرفین مذاکره، اقدامات خودشان را کامل و درست ولی اقدامات و رفتارهای طرف مقابل را زیاده‌خواهی و نسنجیده تلقی می‌کنند.
حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه در گفت‌وگوی تلفنی با همتای عمانی نسبت به صدور این بیانیه واکنش نشان داد و آن را غیرسازنده و بدون هیچ ثمری دانست. همچنین رییس دستگاه دیپلماسی با تاکید بر پایبندی جمهوری اسلامی ایران به روند گفت‌وگو و تبادل پیام برای رفع تحریم‌ها و با اشاره به تلاش همه طرف‌ها طی چند ماه گذشته، رمز رسیدن به نقطه مطلوب توافق در شرایط حاضر را تمرکز ایالات متحده بر واقع‌بینی و نشان دادن داشتن اراده لازم برشمرد.
گزارش وال‌استریت ژورنال نیز به نقل از مقام‌های آمریکایی یکی دیگر از خبرهای منفی در فضای مذاکرات بود که بر اساس گفته‌های این مقام‌های آمریکایی که نه تنها نسبت به حصول احیای توافق هسته‌ای پیش از انتخابات میان‌دوره‌ای گنگره خوش‌بین نیستند، موضوعات داخلی آمریکا و مشغول بودن دولت بایدن نیز باعث شده که زمان کمی برای دستیابی به توافق نهایی با ایران باقی بگذارد. همچنین این گزارش خبر داده که «دولت بایدن هیچ تصمیمی برای تعلیق تلاش‌ها برای دستیابی به توافق با ایران درباره موضوع هسته‌ای نگرفته است.»
این حرف‌ها در حالی است که هنوز هم نوای امیدواری به گوش می‌رسد؛ سخنگوی دستگاه دیپلماسی آمریکا با طرح ادعای داشتن طرح‌هایی در صورت عدم توافق با ایران گفت هنوز هم برای احیای توافق با ایران خیلی دیر نشده است.
اظهارنظر دیگری از یک منبع دیپلماتیک فرانسوی نیز مبنی بر اینکه پاریس در حال مشورت با متحدان خود برای رفع بن‌بست ایجاد شده و آماده شدن برای نشست بعدی شورای حکام آژانس در ماه نوامبر است، می‌تواند کمی به مثبت‌تر شدن فضا کمک کند. هرچند نمی‌توان از حرف‌های ضد و نقیض تعبیر درستی کرد.
بن‌بست حاکم بر تلاش‌ها برای احیای برجام در حالی است که تا همین چند هفته پیش تصور می‌شد فاصله چندانی تا رسیدن به نتیجه وجود ندارد. با این همه با وجود نشست جاری شورای حکام آژانس بین‌الملل انرژی اتمی، به جای حل و فصل نهایی شکاف‌ها، اکنون اختلافات بر جا مانده و بازی مقصرنمایی از سوی هر دو طرف اصلی از سر گرفته شده است. تنش‌های ایجادشده و جو منفی حاکم بر روند مذاکرات، نه تنها آینده برجام را بلکه آینده کشورهای مربوط با برجام را نیز تحت‌الشعاع قرار داده است.
در نهایت ایران باید هزینه تنش‌ها را بپردازد
یوسف مولایی، تحلیلگر مسائل سیاسی ضمن بیان اینکه «در جامعه جهانی عدالت وجود ندارد و قواعد و استاندارد‌ها براساس موازنه قدرت است» به «جهان‌صنعت» گفت: آمریکا نیز یکی از قدرت‌هایی است پس از جنگ جهانی دوم در تدوین نظم جهانی مبتنی بر حقوق بین‌الملل نقش برجسته‌ای داشته است. به همین دلیل مجبور است که مقررات و استاندارد‌ها را رعایت کند؛ هرچند اعتقادی به عادلانه بودن یا حقانیت آن نداشته باشد.
مولایی ادامه داد: یکی از این استاندارد‌ها، رصد کردن فعالیت‌های هسته‌ای کشور‌هاست که بر پایه PMD که یک معاهده تبعیض‌آمیز است، شکل گرفته است. ولی به نوعی دولت‌های عضو این معاهده صلاحیت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را برای رصد کردن فعالیت‌های خود پذیرفته‌اند. از طرفی دیگر ایران تعهداتی را مبنی بر اجرای پروتکل‌های الحاقی در چارچوب برجام برعهده گرفته است. از طرفی دیگر آمریکا از این سند خارج شده و به صورت یکجانبه تعهدات را نقض کرده است و ایران نیز در تقابل با آن دست به اقداماتی زده که اکنون این اقدامات مورد پرسش آژانس به عنوان مسوول و متولی رصد کردن چنین فعالیت‌هایی، قرار گرفته است.
او ادامه داد: شاید آژانس به لحاظ حقوقی یک نهاد مستقل باشد ولی در عمل تحت نفوذ قدرت‌های کشورهای بزرگ قرار دارد. به همین دلیل عدم پاسخگویی ایران به آژانس به بهانه‌ای برای کشورهای قدرتمند عضو آژانس تبدیل می‌شود که در نهایت به تلاش برای صدور بیانیه، قطعنامه و ایجاد اجماع جهانی برای اعمال فشار بیشتر به ایران منجر می‌شود.
وی تصریح کرد: درکل مناسبات بین‌المللی پیچیده هستند و ما برای پرداخت هزینه‌های کمتر در این مناسبات، باید آشنایی بیشتری با مکانسیم‌ها و ساز‌و‌کارهای پیچیده نهاد‌های بین‌المللی پیدا کنیم.
کارشناس مسائل سیاسی درخصوص صدور بیانیه مشترک آمریکا و سه کشور اروپایی به شورای حکام تاکید کرد: قطعا این بیانیه هیچ پشتوانه حقوقی و اداری برای اجرا ندارد ولی می‌تواند فضایی ایجاد کند و به جامعه جهانی القا کند که ایران خطری برای صلح و امنیت بین‌المللی است؛ از این طریق اجماعی ایجاد کند تا ایران را در حوزه‌های مختلف بیشتر تحت فشار قرار دهد.
مولایی در پایان به این سوال که «باتوجه به اتفاقات اخیر در روند مذاکرات برجام، آینده و نتیجه این روابط را چگونه ارزیابی می‌کنید؟» پاسخ داد: باتوجه به روابط پرتنش و بی‌اعتمادی شدید میان ایران و آمریکا تا زمانی که مشکلات پیرامون مناسبات سیاسی این دو کشور وجود دارد و این دو کشور نتوانند به صورت مستقیم بر سر مسائل خود مذاکره کنند، این تنش‌ها فروکش نمی‌شوند؛ حتی هر مشکل لاینحلی باقی بماند مثل پرونده هسته‌ای بر پیچیدگی مناسبات سیاسی و تنش‌ها می‌افزاید که در نتیجه ایران باید هزینه این تنش‌ها را بپردازد.
اخبار برگزیدهپیشنهاد ویژهسیاسیلینک کوتاه :