ادامه مذاکرات در نیویورک؟
به گزارش جهان صنعت نیوز: جوزف بورل، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، گفته که «انتظار نمی‌رود در جریان مجمع عمومی سازمان ملل متحد که هم‌اکنون در نیویورک جریان دارد، تحولی در دستیابی به توافق هسته‌ای با ایران رخ دهد». او گفت که «گمان نمی‌کند ملاقات با ابراهیم رییسی در این خصوص فایده‌ای داشته باشد». اما میخائیل اولیانوف نیز در واکنش به حرف بورل ضمن بیان اینکه مقصر کردن ایران منصفانه نیست، معتقد است که مذاکرات برجام با شرایط داخلی آمریکا گره خورده است.
این در حالی است که اروپایی‌ها همواره سعی می‌کردند با ایفا کردن نقش واسط و رابط به روند مذاکرات برجام کمک و دستیابی به توافق را امکان‌پذیر کنند.
از سمت دیگر جدا از اقداماتی که هنوز برای حل مسائل برجام صورت می‌گیرد، هشدارهایی نیز درباره احتمال از دست دادن فرصت برای توافق در برجام، از سوی کشورهایی چون فرانسه دیده می‌شود. امانوئل ماکرون رییس‌جمهور فرانسه در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل با روسای‌جمهور ایران و آمریکا دیدار دوجانبه خواهد کرد. «کاترین کولونا» وزیر خارجه فرانسه نیز که به نیویورک رفته، درباره احتمال از دست رفتن فرصت رسیدن به توافق بر سر برجام هشدار داد و گفته که « خواهیم دید این هفته چه می‌شود. به نظر می‌رسد دوباره پنجره فرصت (رسیدن به توافق) آماده بسته شدن است».
در نقطه مقابل همچنان در داخل رسانه‌های داخلی و نزدیک به دولت، از فراهم بودن زمینه برای توافق در مذاکرات برجام در نیویورک خبر می‌دهند و بعضا حضور علی باقری را نشانه‌ای از آمادگی ایران برای مذاکره و احیای برجام تفسیر می‌کنند.
خوش‌بینی در داخل نسبت به برجام و مسائل هسته‌ای ایران بیشتر از خارج از ایران است؛ محمد اسلامی، رییس سازمان انرژی اتمی اخیرا تصریح کرده که «پیغام‌ها و پیام‌هایی که از طرف آژانس آمده؛ نشان می‌دهد که قصد بستن این پرونده را دارند. امیدواریم صادق باشند و بیش از این وقت خود را تلف نکرده و فکر نکنند که با چنین موردی بتوانند فشار حداکثری خود را اعمال کنند و موضوع حائز اهمیت این است که اراده سیاسی باید برای بستن وجود داشته باشد، اراده سیاسی الان برای فشار است در حالی که باید اراده سیاسی خود را خرج بستن پرونده کند.»
همچنین رییس سازمان انرژی اتمی درباره برنامه پیشنهادی ایران در مجمع عمومی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی توضیح داده که «پیشنهاد قطعی و مشخص ما، طرح موضوع خاورمیانه عاری از سلاح‌های هسته‌ای در مجمع عمومی آژانس بین‌المللی است .در نشست اخیر شورای حکام، بسیاری از کشورها برای صدور قطعنامه علیه ایران همکاری نکردند که این مساله دارای پیام خوبی بود؛ فقط یک بیانیه در چهار بند منتشر شد که در بند چهارم آن مواضع اروپایی‌ها آمده بود.»
بامداد سه‌شنبه «حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه ایران در دیدار با همتای قطری خود در نیویورک، درباره راه‌هایی برای تقویت روابط دوجانبه و جدیدترین تحولات در مذاکرات با آمریکا برای بازگشت به برجام گفت‌وگو کردند.
درکل اقداماتی برای بهبود شرایط برجامی انجام می‌شود ولی نتیجه دقیقی نیز نمی‌توان از آنها برداشت کرد. حرف و گفته‌های هر یک از طرفین با یکدیگر متفاوت است و در چنین شرایطی که اروپا از عدم احتمال توافق و بن‌بست بودن مذاکرات خبر می‌دهد و در داخل شرایط را مناسب و مساعد تلقی می‌کنند، برجام باز هم بیشتر در ابهام فرو می‌رود.
برجام در سایه تحولات
از ابتدای مذاکرات برجام، عده‌ای همواره به لزوم مذاکرات مستقیم میان ایران با آمریکا تاکید می‌کردند؛ قاسم محبعلی، تحلیلگر و کارشناس پیشین وزارت امور خارجه با اشاره به موضوع گفت‌وگوی ایران با آمریکا به عنوان گره اصلی مذاکرات، به «جهان‌صنعت» گفت: مذاکرات غیرمستقیم ایران با آمریکا به سقف خود رسیده و تا زمانی که این گره باز نشود، مسائل حل‌و‌فصل نخواهند شد. نکته دیگر نیز پاسخ ایران حول محور تضمین و حل مساله پادمانی قبل از توافق است که به نظر نمی‌رسد برای طرف‌های مقابل قابل قبول باشد؛ ضمن اینکه همچنان امکان گفت‌وگو و حل‌و‌فصل مسائل وجود دارد که بستگی دارد چه تصمیمات سیاسی در تهران گرفته و چه مجوزهایی به آقای رییسی داده شود. با وجود همه اینها تا زمانی که میان ایران و آمریکا مذاکره مستقیم صورت نگیرد، هیچ مساله‌ای حل نخواهد شد.
دیپلمات پیشین در ادامه با اشاره به حرف‌های بورل مبنی بر اینکه مذاکرات در بن‌بست قرار دارد، بیان کرد: برجام در سایه تحولات منطقه‌ای قابل ارزیابی و تحقق است؛ انتظارات ایران و اینکه گمان می‌کرده اروپایی‌ها در قضیه اوکراین شکست خورده و آنها امتیازات زیادی به دست خواهند آورد، به نظر غیرواقعی و به دلیل اشتباه محاسباتی بوده است. از طرف دیگر نیز برای اروپایی‌ها توافق کردن تحت این شرایط و با توجه به تبلیغات ایران، قابل قبول نیست.
تحلیلگر مسائل بین‌الملل درباره موضوع رسیدن به توافق اظهار کرد: همواره در دیپلماسی باز است ولی به تصمیمات سیاسی طرفین بستگی دارد؛ به ویژه طرف ایرانی که اگر خواستار احیای برجام در چارچوب متن توافقات سال ۲۰۱۵ باشد، قابل تحقق خواهد بود و امکان دارد که انتظارات فعلی ایران برای به دست آوردن موارد بیشتری، برآورده نشود. به نظر می‌رسد آنچه که در برجام سال ۲۰۱۵ توافق شد، حداکثر امتیازاتی بوده که اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها می‌توانستند در قبال فعالیت‌های هسته‌ای به ایران دهند؛ منتهی ممکن است باتوجه به تغییر و تحولات در شرایط و اتفاقات اخیر در این روند، انتظارات و توقعات آنها افزایش یابد.
محبعلی درمورد جریان فعلی مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک و تاثیرات آن بر مذاکرات برجام افزود: تاثیرگذاری مثبت این نشست‌ها بر مذاکرات برجام بستگی دارد که هیات ایرانی چه موضوعاتی را مطرح کنند، چه مجوزهایی داشته باشد و چه پیامی از طریق اروپایی‌ها به آمریکایی‌ها منتقل خواهد شد؛ چراکه به هرحال طرف اصلی این مذاکرات، آمریکاست و اگر طرف ایرانی پیام مثبتی داشته باشد، احتمال پیشرفت در مذاکرات خواهد بود ولی در غیر این صورت، چرخه مذاکرات برجام مانند سابق خواهد چرخید.
سایه انداختن حوادث داخلی بر فضای بین‌الملل
افرادی مانند علی بیگدلی معتقدند که حوادث و اتفاقات اخیر در ایران به شدت بر فضای مذاکرات تاثیرات منفی گذاشته و از جمله دلایل مهم برای اظهارنظرات منفی غربی‌ها است. این کارشناس مسائل بین‌الملل در همین باره به «جهان‌صنعت» گفت: حادثه غم‌انگیز مهسا امینی بر فضای ایران و فضای بین‌الملل سایه انداخته است و این موضوع آقای رییسی را در موقعیت بدی قرار خواهد داد؛ مخصوصا اینکه روسای جمهور کشورها وقتی در مجمع حضور پیدا می‌کنند، توسط روزنامه‌نگاران و خبرنگاران احاطه می‌شوند، حالا اینکه تا چه اندازه اطرافیان آقای رییسی به خبرگزاری‌ها اجازه مصاحبه دهند، مساله مهمی است. به هرحال ایشان ناچار به مصاحبه با چند خبرگزاری خارجی خواهد بود. من فکر می‌کنم مهم‌ترین سوال خبرگزاری‌ها از آقای رییسی مساله مهسا امینی خواهد بود که این موضوع می‌تواند سفر ایشان را به مقدار زیادی تحت تاثیر قرار دهد و بر برنامه‌های ایشان اثر منفی گذارد.
کارشناس مسائل بین‌الملل ادامه داد: باتوجه به اینکه وزرای خارجه انگلیس، آلمان، فرانسه و آمریکا نسبت به این مساله اظهارنظر منفی کردند و ایران را مسوول مرگ مهسا امینی دانسته‌‌اند، طبیعی است که بتواند بر فضای مذاکرات و سخنرانی آقای رییسی تاثیرگذارد.
بیگدلی با اشاره به پیش‌بینی برخی از خبرگزاری‌ها مبنی‌بر احتمال ملاقات رییس‌جمهور ایران با رییس‌جمهور آمریکا، تاکید کرد: به هیچ‌وجه چنین برنامه‌ای وجود ندارد؛ نه گرایش و نشانه‌هایی از طرف آمریکایی‌ها مطرح شده و نه ایران میل به مذاکره با آمریکا دارد.
وی در ادامه تصریح کرد: این اتفاقات نتیجه حوادث اخیر به ویژه از جهت حقوق بشر است که اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها بسیار بر آن حساس هستند که در نهایت تاثیرات منفی آن بر مذاکرات برجام دیده می‌شود. همچنین باتوجه به اینکه آمریکایی‌ها به حل برجام احتیاج دارند بنابراین نمی‌خواهند ایران را ناراضی کنند ولی درکل نتیجه این سفر در مسائل مختلف مانند برجام، چشمگیر نخواهد بود.
اخبار برگزیدهپیشنهاد ویژهسیاسیلینک کوتاه :