دلایل ریزش بورس‌های جهانی/وال‌استریت؛ ثبت دو سقوط در یک سال!

به گزارش جهان صنعت نیوز:   تداوم این سیاست‌ها به تدریج ترس از رکود اقتصادی و کند شدن سرعت تولید را در میان فعالان اقتصادی افزایش داد. این ترس که به سرعت در بازارهای کالایی و سهام نمایان شد، موجب ثبت ریزش‌های مکرر در بورس‌های جهانی طی یک سال گذشته شده است. بررسی ابربورس‌هایی همچون بورس آمریکا، حکایت از دوره‌های ریزش تاریخی طولانی دارد. عناوینی همچون «بورس آمریکا طولانی‌ترین سقوط خود را در ۹۰ سال اخیر تجربه کرد» (۲۱ می‌۲۰۲۲)؛ «بدترین سقوط بورس آمریکا در دو سال گذشته رقم خورد» و «وال استریت؛ غرق در خون» (۱۴ سپتامبر ۲۰۲۲) بیانگر تنها دو ریزش سنگین در سال میلادی حاضر هستند.

به تازگی (۱۴ سپتامبر ۲۰۲۲) تشکیل صف‌های فروش سنگین ناشی از نگرانی‌های پیش آمده به خاطر تورم در آمریکا باعث شد تا شاهد سقوط بورس آمریکا و بدترین افت وال‌استریت در دو سال گذشته باشیم. افزایش بیش از انتظار تورم باعث ناامید شدن سهامداران نسبت به عقب‌نشینی بانک مرکزی آمریکا درباره ادامه سیاست افزایش نرخ بهره شد. در این تاریخ، تمام سه شاخص اصلی بورس وال‌استریت شامل نزدک، S&P500   و داوجونز در معاملات این روز سقوط سنگینی را به ثبت رساندند و بدترین افت خود از ماه جولای سال ۲۰۲۰ و در بحبوحه کرونا تاکنون را به ثبت رساندند. کمی پیش‌تر (۲۱ می ‌۲۰۲۲)، سقوط بورس ایالات‌متحده، شاخص سهام وال‌استریت را در بحبوحه ترس از تورم و رکود به وضعیت نزولی سوق داده و سرمایه‌گذاران را نیز در معرض طولانی‌ترین روند زیان خود از زمان رکود بزرگ در سال ۱۹۳۲ قرار داده بود. در این روز، شاخص S&P500  به میزان ۳/۲ درصد کاهش یافت و آن را به ۲۱ درصد پایین‌تر از رکورد خود در ماه ژانویه رساند و اساسا به روند صعودی بازار که از مارس ۲۰۲۰ آغاز شده بود پایان داد. شاخص داوجونز نیز تا ۶۱۷ واحد کاهش یافت که ۲ درصد در روز و ۱۶ درصد نسبت به سال گذشته کاهش نشان می‌داد.

بزرگ‌ترین سقوط تاریخ بورس آمریکا

بزرگ‌ترین ریزش بازار بورس آمریکا، معروف به «پنجشنبه سیاه» در اکتبر ۱۹۲۹ رخ داد؛ دهه ۱۹۲۰ میلادی که در آمریکا با رشد فراوان اقتصادی و سیاسی و اجتماعی همراه بود پایانی دراماتیک و غیرمنتظره داشت. در اکتبر سال ۱۹۲۹ بازار بورس این کشور سقوط شدیدی را تجربه کرد و باعث پیدایش دوره‌ای تاریک که به رکود بزرگ معروف شده است شد. در ۲۴ اکتبر سال یادشده، بازار بورس آمریکا با ۱۱ درصد کاهش به نسبت روز قبل باز شد. برخی از موسسه‌های اقتصادی برای اینکه بازار را عادی جلوه دهند و جلوی هول و هراس مردم را بگیرند، با پیشنهادهایی با رقم بالا سعی کردند ارزش بازار را بالا ببرند، همین موضوع باعث شد که دو روز بعد ارزش بازار تقریبا به میزان قبلی بازگردد. به گزارش سنا، در حقیقت، بازگشت ارزش بازار به میزان قبلی موقتی بود و دوشنبه هفته بعد که با نام «دوشنبه سیاه» شناخته می‌شود، بازار با ۱۳ درصد کاهش بسته شد. روز بعد، یعنی سه‌شنبه سیاه، هیچ تقاضایی در بازار وجود نداشت و بازار باز هم ضرری ۱۲ درصدی را متحمل شد. از آن روز به بعد روند منفی بازار ادامه پیدا کرد و در سال ۱۹۳۲ به پایین‌ترین نقطه رسید. به عقیده کارشناسان این سقوط به خاطر خرید بیش از حد و قیمت‌گذاری نامعقول اتفاق افتاد و شرایط اقتصادی کشور به درستی بررسی و آنالیز نشده بود. قبل از سقوط در تاریخ سوم سپتامبر ۱۹۲۹ بازار در اوج خود قرار داشت و ارزش متوسط داوجونز

۱۷/۳۸۱ واحد بود. بدترین حالت بازار نیز در تاریخ هشتم جولای ۱۹۳۲ مشاهده شد که ارزش متوسط داوجونز تنها ۴۱ واحد بود و این یعنی سقوطی ۸۹ درصدی. این اتفاق باعث شد بسیاری از شرکت‌های کوچک اعلام ورشکستگی کنند و از بازار خارج شوند. بازار بورس آمریکا تا سال ۱۹۵۴ نتوانست دوباره به ارزش متوسط قبلی خود یعنی ۳۸۱ واحد بازگردد.

پیامدهای سقوط سیاه

سقوط بورس آمریکا، به بیکاری بیش از ۱۳ میلیون کارگر آمریکایی، قحطی شدید کشاورزان، بی‏‌خانمان شدن میلیون‏‌ها تن دیگر و ورشکستگی کارخانه‏‌ها و بانک‏‌ها انجامید. همچنین مردم آمریکا که در روزهای شکوفایی نسبی اقتصادی، سهام زیادی جمع کرده بودند و از این طریق ثروت زیادی بر کاغذ برای خود فراهم آورده بودند، از ترس از دست دادن دارایی خود شروع به فروش سهام خود کردند. این امر سبب کاهش مجدد قیمت سهام شد، به طوری که ظرف نوزده روز، قیمت سهام از ۴۰۰ دلار به ۳۰ دلار رسید و در ظرف یک ماه، ارزش رسمی سهام شرکت‌های آمریکا، ۴۰ میلیارد دلار تنزل پیدا کرد. با کم شدن قیمت سهام، قدرت خرید مردم پایین آمد و در نتیجه، تقاضا برای خرید کالا کم شد. فروش نرفتن محصولات کارخانه‏‌ها، سبب بیکاری کارگران و ورشکستگی کارخانه‌‏ها و مراکز تولید شد و تعداد بیکاران تا ۱۰ درصد جمعیت کشور بالا رفت. دولت آمریکا برای مقابله با بحران، مالیات‌‏ها را افزایش داد؛ در نتیجه مالیات‌دهندگان توان خرید خود را هرچه بیشتر از دست دادند و دور باطل تورم و بیکاری از سر گرفته شد. در این میان، از آنجا که از سوی سرمایه‌‏داران آمریکایی، سرمایه‏‌گذاری‏‌های کلانی در اروپا صورت گرفته بود، دامنه بحران اقتصادی آمریکا به سرعت به قاره اروپا نیز کشیده شد و بیکاری و ورشکستگی در این قاره نیز رواج پیدا کرد. هیچ یک از رکودهای اقتصادی تاریخ آمریکا به اندازه این بحران، موجب نارضایتی مردم از بی‏‌کفایتی مسوولان و برنامه‏‌ریزان اقتصادی آمریکا نشده بود. این بحران در آن زمان بزرگ‏ترین لطمه را بر وجهه نظام سرمایه‏‌داری نزد مردم و دولت‌‏هایی که به‌طور مستقیم از این بحران متضرر شده بودند وارد آورد. بحران اقتصادی وال‌استریت سرانجام با روی کار آمدن فرانکلین روزولت به ریاست‌جمهوری آمریکا در سال ۱۹۳۲ پایان یافت.

آن‌طور که بانک مرکزی آمریکا اعلام کرده است، سیاست افزایش نرخ بهره تا زمانی که نرخ تورم به دو درصد برسد، ادامه خواهد یافت. بر همین اساس کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند روند افزایشی نرخ بهره در سال آینده میلادی هم با شیب تند ادامه داشته باشد. از همین‌رو پیش‌بینی می‌شود فشار بر صنایع همچنان ادامه یابد که به معنای کاهش تقاضا خواهد بود. این روند به طور دومینووار بر بازارهای کالایی و بازار سهام اثر منفی خواهد داشت و سرمایه‌گذاران را به سمت سرمایه‌گذاری‌های کم‌ریسک‌تر هدایت می‌کند. از همین‌رو این نگرانی وجود دارد که بازارهای سهام آمریکا و کشورهای صنعتی روزهای سرخ‌رنگی را در سال آینده میلادی نیز تجربه کنند و فشار بر سهام شرکت‌ها ادامه یابد.

اخبار برگزیدهاقتصاد کلان
شناسه : 292938
لینک کوتاه :

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا