خوش‌بینی‌های بی‌پایه برای مصرف داخلی
نادر کریمی‌جونی *
اخباری که از وزیر و وزارت امور خارجه کشورمان به گوش می‌رسد، با آنچه که از منابع مستقل و چهره‌های خارجی شنیده می‌شود تفاوت دارد؛ حسین امیرعبداللهیان وقتی همین چند روز پیش در مورد به ثمر رسیدن گفت‌وگوهای احیای برجام و رفع تحریم‌ها ابراز خوش‌بینی کرد، چنان برخی کارشناسان و تحلیلگران با تعجب پرسیدند که آیا تحول و رویداد جدیدی در مذاکرات رخ داده که این خوش‌بینی ابراز شده است؟ پیش از موضع‌گیری وزیر امور خارجه کشورمان کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، همان مواضع پیشین را تکرار کرده بود و تا آنجا که به دستگاه دیپلماسی ایران مربوط است تغییر قابل ذکری در مناسبات برجامی رخ نداده بود چنانکه سخنگوی وزارت امور خارجه هم سخن تازه‌ای بر زبان نیاورده بود.
اتفاقا در طرف مقابل یعنی کشورهای متحد، ایالات‌متحده آمریکا، انگلستان، فرانسه و آلمان و نیز اتحادیه اروپا نه فقط خوش‌بینی وجود نداشت بلکه برخی چهره‌های این طرف، در مورد ناکامی و به ثمر نرسیدن مذاکرات، همچنین نبود چشم‌انداز امیدوارکننده صحبت کرده بودند و مثلا جوزف بورل مسوول کمیسیون سیاست خارجی اتحادیه اروپا که همواره امیدوارانه در مورد حصول نتیجه در گفت‌وگوهای وین سخن می‌گفت در هفته‌های گذشته از مایوس شدن در این‌باره سخن گفته است. علاوه بر این رسانه‌های آمریکایی از نگارش نامه وزارت امور خارجه این کشور خطاب به کنگره خبر داده‌اند که طی آن در مورد حصول نتیجه و توافق میان واشنگتن و تهران، ابراز ناامیدی شده است. در عین حال اروپایی‌ها هم موضعی خنثی داشته و در رفتار و گفتار کشورهای عضو ۱+۴ هیچ نکته‌ای که بتوان از آن پیشرفت و یا حصول نتیجه در حل اختلاف ایران و ایالات متحده آمریکا، احساس کرد به چشم نمی‌خورد. جالب آن است روسیه و چین هم که معمولا در همراهی با ایران، مواضع مثبت به نفع پایان منازعه ایران و ایالات متحده اتخاذ می‌کردند، در روزهای اخیر از همراهی با حسین امیرعبداللهیان پرهیز کرده و خوش‌بینی‌های گذشته خویش را تکرار نکرده‌اند.
نکته تعجب‌برانگیزتر آن است که در مورد گفت‌وگوهای امیرعبداللهیان با وزیران خارجه اروپایی و مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، اخبار به گونه‌ای انعکاس یافته که گویی این مقامات با موضع دولت جمهوری اسلامی ایران همراهی کرده و از آنچه در میان ایالات‌متحده و ایران می‌گذرد، خرسند هستند. در حالی که این ابراز خرسندی‌ها و همراهی‌هایی که در اخبار منتشره از سوی وزارت امور خارجه کشورمان بر آن تاکید شده است، در بیانیه‌های کشورهای مخاطب اروپایی و یا اظهارات مقامات آنها به چشم نمی‌خورد و خبرگزاری‌های بین‌المللی در این‌باره خبری منتشر نکرده‌اند. اتفاقا و برخلاف اظهارات حسین امیرعبداللهیان و بیانیه وزارت امور خارجه ایران، جوزف بورل تمام گزینه‌ها را روی میز اتحادیه اروپا دانسته و از موضع تهدید سخن گفته است. همچنین با وجود تهدیدهای بیان‌شده از سوی کشورمان پارلمان اروپا قطعنامه‌ای را علیه رفتار جمهوری اسلامی ایران در ناآرامی‌های اخیر به تصویب رساند که نه فقط با آنچه امیرعبداللهیان تبلیغ می‌کرد منافات داشت بلکه نشان داد تهدیدهایی که وزیر امور خارجه ایران خطاب به اروپایی‌ها گفته بود، تاثیر چندانی نداشته و نتوانسته است اروپایی‌ها را از اتخاذ موضع علیه ایران منصرف کند.
با این وضعیت ابراز خوش‌بینی حسین امیرعبداللهیان که چشم‌انداز مثبتی از حصول نتیجه در گفت‌وگوهای وین ترسیم کرده، هیچ مبنای واقعی ندارد و هیچ‌یک از طرف‌های گفت‌وگو در این‌باره موضع مثبتی اتخاذ نکرده‌اند که بتوان براساس آن امیدوارانه سخن گفت. در این صورت احتمالا دستگاه و رییس دیپلماسی ایران با انگیزه‌های تبلیغاتی و مانور سیاسی به ترسیم چشم‌انداز مثبت در دیپلماسی ایران پرداخته‌اند؛ انگیزه‌هایی که فقط مصرف داخلی دارد و شهروندان ایرانی را هدف گرفته است.
اخبار برگزیدهیادداشتلینک کوتاه :