در تله «هاب‌فروشی» گازی روسیه نیفتیم

محمدصادق جنان‌صفت *

ولادیمیر پوتین رهبر مستبد روسیه که با مسخره کردن اروپایی‌ها و اینکه به قرون وسطی برگشته و هیزم جمع می‌کنند تا از زمستان سخت پیش‌رو جان به سلامت ببرند نیک می‌داند شهروندان اروپایی از سرما جان نخواهند داد و زمستان با همه سرسختی‌اش پیش پای انسان سر تعظیم فرود می‌آورد. پوتین دیکتاتور می‌خواهد با این گونه سخنان اروپا را وادار کند از حمایت اوکراین دست بردارند و با ایالات‌متحده به ناسازگاری کشیده شوند تا او اوکراین را ببلعد. با این همه رهبری روسیه می‌داند بیشتر از هر چیزی او باید پاسخگوی شهروندانش و همچنین تاریخ باشد که کاری کرد تا از یک صادرکننده انحصاری گاز به اروپا از مسیر عادی و در شرایط نرمال به فروشنده‌ای تبدیل شود که نفتش را به ارزان‌ترین قیمت به چین و هند می‌فروشد و می‌خواهد گاز خود را از مناطق و محل‌های دیگر صادر کند. حالا روسیه به رویکرد «‌هاب‌فروشی» گازی افتاده است و همزمان هم با ایران و هم با ترکیه در حال مذاکره است تا این دو همسایه را وادار به رقابت در‌ هاب انرژی گازی کند و از مجادله احتمالی ایران و روسیه بهره‌مند شود. روسیه پس از تبلیغات فراوان در ایران و آمد و شد مقام‌های ایرانی و روسی به کشورهای یکدیگر‌، گویا تغییر مسیر داده و با حساب و کتاب کردن به این نتیجه رسیده است که با ترکیه و از طریق دریای سیاه به آسانی می‌تواند به بخشی از اروپا گاز صادر کند و با این کار هم ایران را معطل کند و هم اینکه بخشی از بازار اروپا را که به تحریم نپیوسته‌اند برای خود نگه دارد. ایران در حالی می‌خواهد گاز روسیه را صادر کند که پس از این کشور دارای بیشترین ذخایر گاز طبیعی است و در صورتی که با اروپا مناسبات عادی داشت می‌توانست تامین‌کننده دائمی گاز این منطقه از جهان باشد. به نظر می‌رسد مقام‌های سیاسی ایران باید در مناسبات با روسیه از همه نظر تجدیدنظر بنیادین داشته باشند و پیش از اینکه کار به جایی برسد که گروگان کشوری شوند که در دنیای امروز از آن به اسم اسب بازنده نام برده می‌شود به شرایط عادی برسیم.

 در سیاست  خارجی جمهوری اسلامی خصومت با آمریکا و رژیم صهیونیستی شاید حیثیتی شده باشد اما با اروپا چنین نبوده و می‌تواند به وضعیت عادی برگردد. منطق و خرد اقتصادی فرمان می‌دهد ایران از اینکه منابع گازی‌اش در اعماق دریاها و در دل دشت و کوه و بیابان مدفون شود بهتر از این است که از ماجرای خطرناک ‌هاب‌فروشی گازی روسیه بیرون بکشد و بر مدار استفاده از سرمایه‌های بین‌المللی برای توسعه تولید و صادرات گاز باشد.