پیامدهای قطعی فصلی برق و گاز صنایع / اورهال اجباری

به گزارش جهان صنعت نیوز: این در حالی است که کارشناسان و صنعتگران هر ساله نسبت به اثر غیرقابل جبران قطعی انرژی بر جذب سرمایه،‌ تولید و صادرات شرکت‌ها تاکید می‌کنند. در این میان نکته جالب آن است که دولت و سازمان‌های زیرمجموعه آن در حوزه تامین انرژی‌های برق و گاز صنایع، با وجود مستندات، انفعال در سیاستگذاری‌های مرتبط را به کلی انکار کرده و اعداد و ارقام مستدل را نیز زیر سوال می‌برند! شاهد مثال آنکه، مرکز پژوهش‌های مجلس چندی پیش اعلام کرده بود یکی از مهم‌ترین دلایل کاهش شاخص تولید شرکت‌های صنعتی بورسی در مردادماه سال ‌جاری، قطعی برق صنایع بوده است. با این حال اما شرکت مدیریت تولید، انتقال و توزیع نیروی برق ایران به تازگی مدعی آن شده است که نه‌تنها در سال جاری هیچ‌گونه خاموشی برنامه‌ریزی شده ناشی از کمبود تولید برق اعمال نشده، بلکه ‌مصرف برق صنایع نیز افزایش داشته و کاهش تولید شرکت‌های بورسی هم ناشی از عدم آمادگی زیرساخت‌ها بوده است! گفتنی است برخی شرکت‌ها به دلیل کمبود انرژی برق در فصل تابستان، دوره تعمیرات خود را به این بازه زمانی موکول کرده و حتی در برخی موارد، خطوط تولید را تعطیل کرده بودند. به معنای دیگر شرکت‌ها در دو فصل تابستان و زمستان محکوم به تعطیلی و اورهال اجباری هستند.

مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی اعلام کرده است: «طی مردادماه ۱۴۰۱، شاخص تولید شرکت‌های صنعتی بورسی نسبت به ماه مشابه سال قبل با افزایش ۸/۶ درصدی و نسبت به ماه قبل با کاهش ۱۱/۵ درصدی مواجه شده است.» این گزارش افزوده است: «در این ماه نسبت به ماه مشابه سال قبل، ۱۱ رشته فعالیت افزایش در شاخص تولید و ۴ رشته فعالیت کاهش در شاخص تولید داشته‌اند. رشته فعالیت‌های «ماشین‌آلات و تجهیزات»، «خودرو و قطعات» و «محصولات فلزی به جز ماشین‏آلات و تجهیزات» بیشترین سهم را در افزایش شاخص تولید نسبت به ماه مشابه سال قبل و رشته فعالیت‌های «غذایی و آشامیدنی به جز قند و شکر» و «شیمیایی به جز دارو» بیشترین سهم را در کاهش شاخص تولید داشته‌اند.» در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس آمده است: «طی مردادماه ۱۴۰۱ نسبت به ماه قبل، از بین ۱۵ رشته فعالیت صنعتی بورسی تنها رشته فعالیت «محصولات فلزی به جز ماشین‌آلات و تجهیزات» افزایش در شاخص تولید داشته است و ۱۴ رشته فعالیت کاهش در شاخص تولید را ثبت کرده‌اند؛ رشته فعالیت‌های «ماشین‌آلات و تجهیزات»، «غذایی و آشامیدنی به جز قند و شکر»، «لاستیک و پلاستیک» و «تجهیزات برقی» بیشترین سهم را در کاهش شاخص تولید داشته‌اند.» گزارش این مرکز تاکید می‌کند که یکی از مهم‌ترین دلایل کاهش تولید در مرداد ماه نسبت به ماه قبل قطعی برق صنایع عنوان شده که در گزارش‌های ماهانه نیز شرکت‌ها به این مشکل اشاره کرده‌اند. در حالی که گزارش مرکز پژوهش‌ها اذعان دارد کمبود برق یکی از عوامل کاهش تولید شرکت‌ها بوده و گزارش‌های منتشر شده در کدال نیز موید همین مطلب است، اما حالا شرکت مدیریت تولید، انتقال و توزیع نیروی برق ایران ادعای دیگری را مطرح کرده و کاهش شاخص‌های تولیدی شرکت‌ها را به دلایل درونی خود شرکت‌ها نسبت داده است.

سوخت شدن گزارش‌های مثبت ۶ ماهه

وضعیت ناگوار سرمایه‌گذاری و توقف ورود پول به شرکت‌ها از مسیر بازار سرمایه بر کسی پوشیده نیست. روندی که حالا با ورود به فصل سرما شکل وخیم‌تری خواهد یافت و به دلیل ترس سرمایه‌گذاران از تکرار بحران هر ساله انرژی در فصل زمستان، چشم‌انداز ورود سرمایه به شرکت‌ها از مسیر بورس را به شدت تحت تاثیر قرار خواهد داد. بحرانی که البته هر ساله تکرار می‌شود و ساختار سیاستگذاری اقتصادی بدون توجه به عواقب این روند پرتکرار، هیچ‌گونه چاره‌اندیشی در این باره صورت نمی‌دهد. این در حالی است که عموما نیز شرکت‌های بزرگ و ارزآور هستند که از مسیر معیوب تامین انرژی لطمه می‌بینند و بدین ترتیب نه‌تنها منافع شرکت‌ها و سهامداران آنها تحت تاثیر منفی قرار می‌گیرد که ارزآوری از مسیرهای صادراتی نیز در نهایت به ضرر کشور تمام خواهد شد. در حال حاضر گزارش‌های شهریورماه شرکت‌ها عموما مثبت بوده و پیش‌بینی می‌شودبا وجود فشار قطعی برق در تیر و مردادماه، گزارش ۶ ماهه نخست سال نیز مطلوب باشد. با این حال اما اکنون ورود به فصل سرد سال مجددا زنگ خطر تهدید سودسازی شرکت‌های بزرگ را به صدا درآورده و سرمایه‌گذاران را با وجود گزارش‌های مطلوب ۶ ماهه نخست، برای ورود به مسیر سرمایه‌گذاری در صنایع بزرگ مردد کرده است.

تغییر رویکرد دولت در مواجهه به بحران انرژی

دولت امسال سیاست جدیدی را در پیش گرفته و به جای قطعی برنامه‌ریزی شده، شرکت‌ها را وادار به تعطیلی خطوط تولید به بهانه تعمیرات و اورهال می‌کند. اقدامی که به اقرار شرکت مدیریت تولید، انتقال و توزیع نیروی برق ایران، در فصل تابستان صورت گرفته است. این شرکت در اطلاعیه‌ای که در اقتصادآنلاین منتشر کرده، اذعان کرده است «که در خصوص صنایع بزرگ و انرژی‌بر با توجه به اینکه ۴۴۰ واحد انرژی‌بر در کشور وجود دارد که عمدتا از واحدهای بزرگ در بخش فولاد، سیمان، آلومینیوم و مس هستند، برای این صنایع نیز با هماهنگی وزارت صمت به گونه‌ای برنامه‌ریزی شد تا این واحدها تعمیرات و یا تعطیلات خود را در طول سال به تابستان موکول کنند.» بدین ترتیب شرکت‌ها به صورت فصلی مجبور به تعطیلی خطوط تولید یک بار به دلیل قطعی برق و یک‌بار به دلیل قطعی گاز خواهند شد که چشم‌انداز تولید و سودآوری آنها را به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد. سال گذشته هم اهالی بازار سرمایه و صنعتگران نسبت به تکرار این شرایط در سال جاری هشدار داده و خواستار چاره‌اندیشی در این باره شده بودند. با این حال اما دولت از در دیگری وارد شد و به جای افزایش ظرفیت تولید برق و گاز و اقدام برای توسعه نیروگاه‌‌ها و خطوط تولید گاز مورد نیاز صنایع، صورت مساله را با دورزدن آمار و ارقام و دستکاری در سیاست‌های تولیدی شرکت‌ها پاک کرد. اکنون باید منتظر ماند و دید که سیاست دولت در قبال صنایع با ورود به فصول سرد سال چه خواهد بود و این بار بحران گاز چندهزار میلیارد تومان از منافع سهامداران و شرکت‌ها را تلف خواهد کرد!