آنفلوآنزا و کرونا در کمین مردم

به گزارش جهان صنعت نیوز: آنفلوآنزا، بیماری ویروسی است که دستگاه فوقانی تنفس و ریه را درگیر می‌کند، درست مثل کرونا با همان میزان درگیری. تنها تفاوت آنفلوآنزا با کرونا میزان سرایت آن است که آنفلوآنزا کمی دل رحم‌تر از کرونا بوده و آمار سرایت‌اش نسبت به کرونا کمتر است. اگر افرادی با بیماری زمینه‌ای یا سالمندان به آنفلوآنزا مبتلا شوند، این ویروس می‌تواند در ریه‌شان به‌شدت جولان دهد و فرد را نیارمند تخت‌های ویژه در آی‌سی‌یو کند. طبق آمار این بیماری هر سال مرگ‌ومیر زیادی را در دنیا به خود اختصاص داده است. آنفلوآنزا انواع مختلفی دارد. در سال ۱۹۱۸، موجی از آنفلوآنزا به نام آنفلوآنزای اسپانیایی بیماری همه‌گیری در جهان به وجود آورد که به‌سرعت شیوع پیدا می‌کرد و همه را می‌کشت. افراد پیر، جوان، بیمار و سالم به این بیماری مبتلا می‌شدند و دستکم ۱۰درصد از بیماران جان خود را از دست می‌دادند. آمار مرگ‌ومیر ناشی از این بیماری متغیر است، ولی باور‌ها بر این است که یک‌سوم از جمعیت دنیا به آن مبتلا شدند و دستکم ۵۰ میلیون تن نیز جان خود را از دست دادند، به‌طوری که آنفلوآنزای اسپانیایی به مرگبارترین بیماری مسری عصر مدرن تبدیل شد. با اینکه در آن زمان لقب آنفلوآنزای اسپانیایی به این بیماری داده شد، اما آنفلوآنزا همان زمان ریشه‌کن شد، ولی انواع دیگرش به وجود آمدند که به اندازه نوع اسپانیایی خطرناک نیستند، اما با این وجود نمی‌توان از کنار خطراتی که می‌تواند ایجاد کند، به‌راحتی گذشت. در هر صورت نگرانی‌هایی بابت همزمانی شیوع بیماری کرونا و آنفلوآنزا وجود دارد. به همین دلیل متخصصان درخصوص رعایت دوباره‌ای پروتکل‌های بهداشتی و استفاده از ماسک تاکید دارند.

کمبود آنتی‌بیوتیک‌ها

به تازگی برخی منابع از کمبود آنتی‌بیوتیک‌های اطفال در کشور خبر داده‌اند. اما به عقیده رییس بخش بیماری‌های عفونی بیمارستان امام‌خمینی(ره) مصرف بی‌رویه و تجویزهای اشتباه منجر به این کمبود شده است، زیرا در اصل آنتی‌بیوتیک در بیماری‌های ویروسی تاثیری ندارد. در هر صورت دکتر سجاد اسماعیلی، مشاور رییس سازمان غذا و دارو درباره کمبود آنتی‌بیوتیک‌ها، با تاکید بر اینکه مقدار عرضه و تقاضا در آنتی‌بیوتیک‌های اطفال متناسب نیست، گفت: «سازمان غذا و دارو در حال برنامه‌ریزی است که مجددا تناسب عرضه و تقاضا را برقرار کند و تا ۱۵ روز آینده بتوانیم دسترسی پایداری را برای بیماران ایجاد کنیم.»

اسماعیلی تاکید کرد: «‌در نیمه اول سال ۱۴۰۱ نزدیک به ۳۰ درصد بیش از نیمه دوم ۱۴۰۰ آنتی‌بیوتیک برای اطفال تامین کردیم؛ در واقع از حدود ۱۳ میلیون عدد در نیمه دوم سال ۱۴۰۰ به حدود ۱۷ میلیون عدد در نیمه اول ۱۴۰۱ رسیده‌ایم. اما از آنجایی که مصرف افزایش یافته و تجویز هم بعضا در برخی مواقع نادرست بوده است، باعث شده که این تناسب از بین برود، اما در حال مدیریت این موضوع هستیم و رایزنی‌های لازم با معاونت درمان وزارت بهداشت هم انجام شده که آنها هم در بحث الگوی تجویز و مصرف نظارت لازم را داشته باشند. بنابراین با برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته، آنتی‌بیوتیک مورد نیاز مردم را برای فصل سرما تامین می‌کنیم و اگر هم تولید داخلی نتواند نیاز کشور را تامین کند، به سرعت از طریق واردات اقدام می‌شود، زیرا اولویت ما تامین دارو است.»

وی درباره درخواست تولیدکنندگان آنتی‌بیوتیک برای اصلاح قیمت این داروها، گفت: «اصلاح قیمت‌ها هم انجام شده است. هر تولیدکننده‌ای اعم از آنتی‌بیوتیک یا سایر داروها که درخواست اصلاح قیمت داشت، درخواستش بررسی شد و اگر نیاز بود اصلاح قیمت برایشان انجام و ابلاغ شده و دیگر هیچ بهانه‌ای در این زمینه وجود ندارد.»

افزایش مراجعان بیماری آنفلوآنزا

دکتر حمید عمادی رییس بخش بیماری‌های عفونی بیمارستان امام خمینی(ره) و متخصص بیماری‌های عفونی درباره همزمانی شیوع کرونا و آنفلوآنزا در پاییز و زمستان به شهروندان هشدار داد و به «جهان‌صنعت» گفت: از ابتدای هفته جاری تاکنون مراجعات سرپایی و تعداد بیماران بستری ناشی از آنفلوآنزا در بیمارستان‌ها روند صعودی پیدا کرده است. بنابراین برخلاف تصورات بیماری کووید ۱۹ نه تنها تمام نشده‌، بلکه به صورت خفیفی درآمده که بسیار هم مسری است. از سوی دیگر با گسترش بیماری آنفلوآنزا، در میان کودکان نیز زنگ خطر شیوع بیماری‌های تنفسی به صدا در آمده است. البته براساس شواهدات میزان کشندگی بیماری کرونا کاهش جدی پیدا کرده است. مگر اینکه به واسطه چرخه ویروس در جامعه واریانت جدید و خطرناکی شیوع پیدا کند. در حال حاضر میزان سرایت‌پذیری کرونا خیلی بیشتر شده، اما بیماری خفیف شده است.

وی افزود: یکی از نگرانی‌های ما همزمانی بیماری کرونا با آنفلوآنزا است، زیرا هر ساله با شروع فصل سرما، ‌ تعداد زیادی بیماری‌های تنفسی اعم از سرماخوردگی و آنفلوآنزا داشتیم. طی دو سه سال گذشته مردم به دلیل ترس از کووید۱۹ رعایت می‌کردند و ماسک می‌زدند و در نتیجه عفونت‌های تنفسی از جمله آنفلوآنزا شایع نشد، اما امسال که تقریبا مردم ماسک‌هایشان را برداشتند و ملاحظاتی که طی یکی دو سال گذشته بود، کمتر شده، طبیعتا انتظار می‌رود عفونت‌های تنفسی دیگر از جمله آنفلوآنزا را هم داشته باشیم و امسال به دلیل عدم رعایت پروتکل‌های بهداشتی به خصوص ماسک، احتمالا طی چند هفته آینده آنفلوآنزا در کشور شایع شود. از طرفی براساس کاهش رعایت پروتکل‌ها نگران همزمانی این بیماری با سویه جدید کرونا نیز هستیم. با توجه به مشابه بودن راه انتقال این دو ویروس دستگاه تنفسی، منطقی است که با پیشگیری از ابتلا به کرونا، ابتلا به آنفلوآنزا نیز کاهش یابد.

عمادی اظهار کرد: کووید- ۱۹ و آنفلوآنزا علائم و نشانه‌های مشترکی از جمله تب، سرفه، تنگی نفس، احساس خستگی، گلودرد، گرفتگی یا آبریزش بینی، درد عضلانی یا بدن درد و سردرد دارند. با توجه به بازگشایی مدارس و عدم رعایت کودکان احتمال ابتلای آنفلوآنزا در جامعه بیشتر شده است. زیرا دانش‌آموزان با ابتلا به آنفلوآنزا آن را به درون خانواده نیز گسترش می‌دهند. طی دو سالی که گذشت کودکان در جامعه تردد نمی‌کردند، اگر هم بودند ماسک استفاده می‌کردند. اما این روزها به دلیل حضور متدام دانش‌آموزان در مدرسه و عدم استفاده از ماسک به راحتی به تمام بیماری‌های عفونی مبتلا می‌شوند. بنابراین این روزها بیماری عفونت‌های تنفسی در میان کودکان بسیار شایع شده است. همچنین تعداد مراجعه بیماران آنفلوآنزا نیز از ابتدای هفته گذشته شدت گرفته است.

او با اشاره به میزان خطرآفرینی بیماری آنفلوآنزا برای کودکان ادامه داد: به طورکلی ابتلا به بیماری آنفلوآنزا برای کودکان زیاد خطرناک نیست اما با توجه به انتقال این بیماری به خانواده‌ها کمی نگران کننده است. زیرا گاهی در میان خانواده‌ها افراد سالمند، زن‌های باردار و دارای بیماری زمینه‌ای وجود دارد، بیماری آنفلوآنزا برای این افراد که جزو گروه پرخطر قرار دارند، خطرناک است. به همین دلیل گروه‌های پرخطر باید واکسن آنفلوآنزا را دریافت کنند. برخلاف تصورات زمان طلایی این واکسن تا پایان آذرماه نیز وجود دارد. بنابراین الزام به تزریق این واکسن ضروری است، چرا که پس از ۲ هفته از تزریق واکسن آنفلوآنزا ایمنی‌زایی در بدن افراد به وجود می‌آید. به همین دلیل گروه‌های پرخطر هر چه زودتر باید واکسن را تزریق کنند. آنفلوآنزا هرساله در دی و بهمن‌ماه اوج می‌گرفت اما امسال از اواخر مهر اوج گرفته است.

عمادی با تاکید به استفاده از ماسک در فضاهای عمومی و بسته بیان کرد: به نظرم به غیر از تزریق واکسن یکی دیگر از راهکارهای قطع زنجیره انتقال ویروس آنفلوآنزا استفاده از ماسک است. این روزها استفاده از ماسک باید یک فرهنگ جمعی و رفتار بهداشتی تلقی شود. استفاده از ماسک در فضاهای عمومی از جمله مترو، اتوبوس و کلاس درس همچنان باید الزامی شود، چراکه با استفاده از ماسک چرخه انتقال قطع می‌شود.

رییس بخش بیماری‌های عفونی بیمارستان امام خمینی(ره) یکی از دلایل کمبود آنتی‌بیوتیک را مصرف بی‌رویه آن در جامعه دانست و گفت: داروی آنتی‌بیوتیک برای درمان عفونت‌های باکتریالی استفاده می‌شود. بنابراین اصولا داروی آنتی‌بیوتیک بر ویروس‌ها تاثیری ندارد. متاسفانه برخی از بیماران به صورت خودکفا با بروز هر بیماری مانند کرونا و آنفلوآنزا بدون تجویز پزشک آنتی‌بیوتیک استفاده می‌کنند. البته برخی اوقات نیز پزشکان آنتی‌بیوتیک را برای هر بیماری ویروسی تجویز می‌کنند. یکی از آنتی‌بیوتیک‌هایی که این روزها خیلی بی‌مورد در جامعه مصرف می‌شود، آزیترومایسین است. تقریبا هر بیماری که به کرونا یا آنفلوآنزا مبتلا می‌شود، برخی پزشکان آزیترومایسین برای او تجویز می‌کنند. در نتیجه به دلیل مصرف خودسرانه و تجویز اشتباه این روزها آزیترومایسین نایاب شده است. مصرف آزیترومایسین به قدری در جامعه صعودی است که مقاومت سیستم ایمنی افراد در برابر آن نیز زیاد شده است. در نتیجه زمانی که مردم به بیماری‌های عفونی ویروسی مبتلا می‌شوند نباید آنتی‌بیوتیک مصرف کنند.