روابط خارجی را از سیاستزدگی خلاص کنیم
به گزارش جهان صنعت نیوز: این کارشناس مسائل بینالملل درباره جنبههای روابطی دیگر جز جنبه سیاسی توضیح داد: بین ایران و اروپا، چه در زمینه اندیشهورزی، تبادل انتشارات، افکار یا فرهنگی و چه اجتماعی و مردمی، یک ظرفیت عظیم تمدنی و سابقه تاریخی عمیق وجود دارد، ضمن اینکه اروپا همسایه بلافصل خاورمیانه است که ما در آن قرار گرفتهایم و میتوانیم با استفاده از این روابط تلاش کنیم که سیاست خارجی ما منحصر به بخش موضعگیریهای سیاسی و اختلافات سیاسی ایران و اروپا نشود؛ طبیعی است که نه تحریمهای اروپا علیه ایران و نه تحریمهای ایران علیه اروپا، سازنده نیست. البته تحریمهای اروپا علیه ایران کارساز است؛ چراکه به دلیل اینکه اقتصاد سیاسی ضعیفی تعریف کردیم، سفره مردم را به فروش نفت متصل کردیم و از طرفی دیگر چون فروش نفت، بدون داشتن روابط خارجی منسجم تعریف شده، لازم است که تلاش کنیم تا از این روندهای غیرسازنده جلوگیری شود.
این دیپلمات سابق افزود: در چنین شرایطی است که باید سعی کنیم از سایر ظرفیتهای بین ایران و اروپا استفاده کنیم و اجازه ندهیم که روابط ما با اروپا منحصر به موضعگیریهای سیاسی یا جنبههای روابط خارجی ما باشد. اگر بتوانیم تعاملات خود را در سیاست خارجی به گونهای تعریف کنیم که از ظرفیتهای سازندگی و توسعهای سایر کشورها استفاده کنیم، باعث همافزایی و صرفهجویی در منابع ما میشود؛ منابع ما فقط پول، دلار، ارز و نفت نیست بلکه یکی از مهمترین منابع یک ملت در حال توسعه، زمان است. اگر بتوانیم در زمان صرفهجویی و از آن استفاده کنیم، تاثیرات سازندهای بر ملت ما و ایجاد امید خواهد داشت؛ بخشی از دلایل شرایط داخلی کنونی ما به دلیل ناامیدیهای ناشی از برخی از سیاستهای غلط داخلی و خارجی ما است که هر روز نیز آتش آن بیش از قبل زبانه میکشد.
مضرات سیاستزدگی در روابط خارجی
تاجیک درباره تحریمهای ایران علیه اروپا گفت: اینکه تحریمهای ما علیه کشورهای اروپایی چقدر بر آنها تاثیر دارد، محل بحث و بررسی کارشناسان در مراکز مطالعاتی و وزارت امور خارجه است، ولی به دلیل همان موضوع سیاستزدگی، انفعال و عکسالعمل در مقابل اقدامهای کشورهای خارجی علیه ما به ویژه اروپاییها، دست به اقداماتی میزنیم که شاید وافی به مقصود نباشد؛ به این معنا نیست که اقدامهای تحریمی آنها را تایید کنم، بلکه بالاخره تضاد منافع داریم ولی مهم این است که چگونه این تضاد را حل کنیم، چراکه بحران از شاخصهای اصلی این زمانه است و این بحرانها ممکن است به دلیل فقر منابع ما، تشدید شود.
این کارشناس مسائل بینالملل تصریح کرد: از آنجا که در جهانی زندگی میکنیم که ارتباطات نزدیک شده و وابستگی افزایش یافته است، هیچ کشوری نمیتواند دور خودش را دیوار آهنی بکشد. بنابراین باید تعامل تعریفشده تاثیرگذار و پویا داشته باشیم؛ اگر هم در زمینهای با مشکل و تضاد منافع مواجه میشویم، باید دنبال راهکارهایی بگردیم که از آن طریق بتوانیم تضاد ایجادشده را برطرف کنیم.
زمان را از دست دادیم
تاجیک درباره موضوع برجام نیز تشریح کرد: با وجود تاکید مسوولان که دور جدید مذاکرات برجام طولانی نشود، طولانی شد و ما زمان را از دست دادیم. اکنون نیز ممکن است اولویتهای کشورهای خارجی و حتی اولویتهای ما نیز تغییر کرده باشد؛ در شرایط ملتهب سیاسی- اجتماعی کنونی و اعتراضات بحق مردم نسبت به زندگی و گردش امور، مخصوصا مسائل اقتصادی و سختی معیشت، حل سیاست خارجی و مساله برجام میتوانست در این قضایا مفید و موثر واقع شود. به هر دلیلی زمان را از دست دادهایم ولی نباید روشهایی را پی بگیریم که به تخریب بیشتر سیاست خارجی و روابط خارجی ما باشد. باید تنظیمات سیاست خارجی خود را به سمتی ببریم که به کاهش التهابات خارجی منجر شود.
تاثیر التهابهای خارجی بر اوضاع داخلی
این کارشناس سیاست خارجی گفت: افزودن به التهابات خارجی باعث افزایش التهابات داخلی میشود. بنابراین در مجموع، این تحریمها یکی از روشهای مخرب بر توسعه مردم آن کشور است و همچنین این تحریمها وابستگیهایی که در جهان کنونی وجود دارند را تحت تاثیر منفی قرار میدهند. در نتیجه آن باعث از بین رفتن زمینه همکاریها میشود. البته در این میان ممکن است عدهای تحریمها را نعمت تلقی کنند ولی این بحث دیگری است؛ شاید بتوانیم بدون تحریم به خودکفایی برسیم ولی دلیلی ندارد که در تحریم به این خودکفایی برسیم.
دامنه تاثیر تحریمها
تاجیک درباره تاثیر این تحریمها در عرصه دیپلماسی بیان کرد: دیپلماسی یک وظیفه مشخص دارد؛ کاستن از خشونت کلامی و عملی دو طرف نسبت به یکدیگر. همچنین در صورت اینکه هر یک وارد دور خشونت شوند، آن را کنترل و مدیریت کند. طبیعی است که هرچه این شرایط خشنتر و کار از دست دیپلماتها خارج شود، مدیریت آن نیز سختتر میشود؛ البته در این میان دیپلماتها نیز نمیتوانند خارج از اهداف تعریفشده در سیاست خارجی عمل کنند ولی میتوانند محیط را به گونهای بازآفرینی کنند که دو طرف با روشهای برد- برد به منافع خود برسند. همچنین زمینه را برای روان کردن روابط دو کشور و تبادلات و تعاملات آنها در سیاست خارجی فراهم کنند. بنابراین در این وضعیتی که ایران و اروپا یکدیگر را تحریم میکنند و هر روز مواضع آنها نسبت به یکدیگر خشنتر میشود، دست دیپلماتها نیز بیشتر بسته میشود. ولی در صورتی که طراحی ما به گونهای باشد که بتوانیم بحران را مدیریت کنیم، دیپلماتها کمک موثری برای اجرای این راهبرد خواهند بود.
لزوم بازتعریف روابط با اروپا
تاجیک در پایان تاکید کرد: در مجموع فکر میکنم که باید یک بازتعریف در سیاست خارجی خود نسبت به اروپا صورت گیرد، ضمن اینکه در جهت حفظ منافع و اهداف خود در سیاست خارجی یک سری حقوقی داریم که این حقوق نیازمند یک تعریف خوب و دقیق است، متاسفانه در فرموله کردن اهداف و منافع خود در سیاست خارجی ضعیف هستیم که باید طراحی نوینی در این راستا انجام دهیم تا شاید بتوانیم خود را از این وزنهای که به پای سیاست خارجی ما بسته شده و هر لحظه آن را بیشتر در آب فرو میبرد، خلاص کنیم.
اخبار برگزیدهپیشنهاد ویژهسیاسیلینک کوتاه :