رقابت بازارهای موازی با بورس

به گزارش جهان صنعت نیوز:  تابستان سال ۹۹ بود که ریزش بورس آغاز شد. در آن زمان مسوولان وقت وعده حمایت از بورس را دادند و هر یک مصوبه و بخشنامه‌ای برای حمایت از بازار منتشر کردند.

بررسی‌ها نشان می‌دهد که بخش عمده‌ای از این وعده‌ها تا به امروز عملیاتی نشده و حتی در برخی از موارد خلاف این وعده‌ها و علیه بازار سرمایه مصوبه و بخشنامه‌هایی تصویب شده که به واسطه آنها بازار سرمایه روند نزولی و اصلاحی را تجربه کرده است. برای نمونه بانک مرکزی به بسیاری از وعده‌ها عمل نکرده است.

براساس مصوبه بانک مرکزی بانک نرخ سود سپرده‌های بانکی ۱۸ درصد باشد. این نرخ برای سپرده‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت یکسان است. اما فردای اقتصاد در گزارشی جدید خبر از سود ۲۸ درصدی بانک‌ها برای سپرده‌ها می‌دهد. درست است بانک‌ها به نوعی مصوبه و قانون بانک مرکزی را دور می‌زنند، اما در مقابل مشتری و سرمایه‌گذاران بیشتری جذب می‌کنند که این جذب نیز مزایای خاص خود را دارد. ولی مساله اصلی این سود ۲۸ درصدی است که باعث شده بسیاری از سهامداران از بورس فراری و وارد یک بازار بدون ریسک و کم‌ریسک همانند بانک شوند.

درست است که بورس ۲۵ ماه است که روند نزولی دارد و نتوانسته تغییر مسیر دهد، اما همچنان سرمایه‌گذارانی پیدا می‌شوند که نسبت به بورس و سرمایه‌گذاری در آن نظر مثبت دارند و به نوعی سرمایه‌گذاری خود را ادامه می‌دهند اما افزایش بازدهی بازارهای موازی باعث فرار سرمایه از بورس می‌شود.

در حال حاضر نقدینگی در بورس بسیار کم است و خروج نقدینگی می‌تواند وضعیت شاخص را وخیم‌تر از گذشته کند. بخش عمده‌ای از سهام موجود در بازار ارزندگی کافی و لازم را دارند اما نبود نقدینگی به این ارزندگی نیز می‌تواند ضرر بزند.

ضربه بیشتر به بورس

علی جبل‌عاملی کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگوی اخیر خود گفت: شورای عالی پول و اعتبار در جهت حفظ ارزش پول ملی در سال ۱۳۹۹، مصوبه‌ای مبنی بر سقف سود در سپرده‌های سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت آتی تا ۱۰ درصد، سپرده‌های سه ماهه با نرخ ویژه ۱۲ درصد، سپرده‌های ۶ ماهه با نرخ سود ۱۴ درصد تعیین کرد. همچنین برای سپرده‌های بلندمدت یک ساله نرخ سود ۱۶ درصد و برای سپرده‌های دو ساله نرخ ۱۸ درصد در نظر گرفتند. اما در عمل این مصوبه به طور کامل اجرایی نشد و اکثر بانک‌ها برای سپرده‌های یک‌ساله عملا سودهای بالای ۱۸ درصد پرداخت کردند.

وی تشریح کرد: همچنین شنیده می‌شود در برخی از بانک‌های متخلف برای مبالغ بالا (حدود یک میلیارد تومان) در هفته‌های اخیر، نرخ سود ۲۰ درصد پرداخت شده است؛ این اتفاق در سال گذشته نیز رخ داد و گاهی در سررسید پرداخت سود نرخ ۱۸ درصد علی‌الحساب در نظر گرفته شده و مابه‌التفاوت ۲ درصدی آن چند روز بعد به حساب سپرده‌گذار واریز می‌شود. نرخ شکست این سپرده‌ها هم اغلب ۲ یا ۳ ماهه است. جبل‌عاملی ادامه داد: نرخ سود برای مبالغ بالاتر (بیش از ۳ میلیارد تومان) نیز به مراتب افزایش پیدا می‌کند و اکنون نرخ حدود ۲۲ الی ۲۴ درصد نیز شنیده می‌شود. آنچه بدیهی است برای مبالغ بالا حداقل نرخ سود ۲۲ درصد در نظر می‌گیرند.

اکنون حتی بانک‌هایی که از کفایت سرمایه و یا اعتبار خوبی در بحث ریسک برخوردار هستند و در گذشته نیز درگیر بازی نرخ سود نمی‌شدند، امروز اقدام به پرداخت چنین سودهایی می‌کنند. این کارشناس بازار سرمایه در نهایت گفت: در بازار بدهی اوراقی با نرخ سود ۲۴ الی ۲۵ درصد و یا حتی بیشتر منتشر می‌شود. صندوق‌های سرمایه‌گذاری درآمد ثابت نیز سالیانه حدود ۲۳ درصد سوددهی دارند. البته بخشی از سرمایه‌گذاری آنها مربوط به سپرده‌گذاری بانکی است. اکنون حتی رقابتی بین اخزاها و اوراق جدیدی که توسط بانک‌ها منتشر می‌شود، به وجود آمده که شاهد چندنرخی شدن بهره در بازار پول و سرمایه هستیم.