بورس سد صعود دلار؟

به گزارش جهان صنعت نیوز: برای مثال علی رحمانی کارشناس اقتصادی و بازار سرمایه با اعتقاد بر اینکه بانک مرکزی نتوانسته از ابزارهای مدرن برای کنترل بازار استفاده کند، می‌گوید: «بانک مرکزی امروز باید روش خود را عوض کند و به‌جای توزیع ارز باید به سراغ بازار سرمایه برود و در آن صندوق ارزی ایجاد کند و بخشی از دارایی‌های خارجی خود را تبدیل به سپرده با سود ۶ یا ۸ درصد کند و دارایی این صندوق را مثلا با عددی معادل دو میلیارد یورو در بازار سرمایه بفروشد.»

وی معتقد است که بانک مرکزی باید امروز روش خود را عوض کند و به‌جای توزیع ارز به سراغ بازار سرمایه برود و در آن صندوق ارزی ایجاد کند و بخشی از دارایی‌های خارجی خود را تبدیل به سپرده با سود ۶ یا ۸ درصد کند و دارایی این صندوق را مثلا با عددی معادل دو میلیارد یورو در بازار سرمایه بفروشد.

رحمانی می‌گوید: اکنون اشتباه دیگری که بانک مرکزی می‌کند این است که گواهی سپرده سکه می‌فروشد، در حالی که بانک مرکزی باید با نهادهای بازار سرمایه گفتمان کند و با تشکیل چند صندوق بزرگ، در بازار سرمایه گواهی سکه و یونیت بدهد و بعد در بازار، یونیت‌های خود را بفروشد، اما روش فعلی بانک مرکزی موجب فروش ارز و خروج آن از شبکه رسمی و مبادلاتی کشور می‌شود.

این کارشناس بازار سرمایه می‌افزاید: «اگر ارزی در بانک مرکزی سپرده باشد این نهاد می‌تواند با آن کار کند و همان را به بانک‌ها برای باز شدن ال‌سی تخصیص دهد، از سوی دیگر بانک‌ها این صندوق‌ها را تشویق کنند تا صادرکنندگان که ارز دارند آن را در تابلوی نیما تثبیت کنند که این شرایط تعیین‌کننده نقدشوندگی و یا ایجاد بازارگردان در بازار ارز می‌شود.»

اما حال سوال اینجاست که می‌توان با ابزار بازار سرمایه به کنترل نرخ ارز کمک کرد؟ برخی کارشناسان معتقدند در شرایط فعلی افزایش نرخ ارز لاجرم است مگر اینکه در این بین توافقی صورت می‌گرفت و درآمدهای ارزی بیشتر می‌شد که در این صورت معادلات تغییر می‌کرد. هرچند متغیرهای دیگر مانند رشد نقدینگی و تورم نیز بی‌تاثیر در افزایش نرخ ارز نیست.

بازار سرمایه می‌تواند به کنترل نرخ ارز کمک کند؟

همایون دارابی کارشناس بازارهای مالی در پاسخ به این سوال به «جهان‌صنعت» می‌گوید: «در اقتصاد کلان مفهومی وجود دارد که اگر تورم را به بخش مالی هدایت کنیم، از تورم در بخش‌های دیگر جلوگیری خواهد شد. یعنی اگر بازار سرمایه و بدهی مثبت نگه داشته شود و بازدهی آنها را حفظ کنید، بخشی از پول‌هایی که به انگیزه سفته‌بازی وارد سایر بازارها می‌شوند؛ مهار می‌شود.»

وی اما تصریح می‌کند: در مقطع کنونی اقتصاد ایران و با توجه به اینکه طی دو سال گذشته افزایش نرخ ارز در کشور نداشتیم و تورم جمع‌شده در این دو سال حدود ۱۰۰ درصد بوده و تورم آمریکا در این ۲ سال به ده درصد هم نمی‌رسد بنابراین قیمت ارز حدود ۹۰ درصد سرکوب مالی شده است. به همین خاطر است که تراز بازرگانی هم منفی شده چراکه با این قیمت دلار هر کالایی وارد شود صرفه اقتصادی دارد. اگر کالا با ارز نیمایی که فاجعه ارز ۴۲۰۰ را تکرار کرده است وارد کنید که سود آن بیشتر خواهد بود.

دارابی می‌افزاید: در مقطع امروز نرخ دلار باید خود را با نرخ تورم و رشد نقدینگی هماهنگ کند و بعید است که بازارهای دیگر از جمله بازار سرمایه بتوانند جلوی این رشد را بگیرند.

وی اظهار می‌کند: اما در آینده اگر دولت و بانک مرکزی بتواند انضباط مالی روی کسری بودجه، رشد نقدینگی و… داشته باشد بازارهای مالی می‌توانند مانع بروز تورم در سایر بازارها شوند. اما در حال حاضر و با رشد نقدینگی چنین چیزی دشوار است. آنچه امروز در بازار ارز می‌بینیم نتیجه اشتباهات گذشته است.

این کارشناس مالی یادآور می‌شود: «اگر توافق برای رفع تحریم‌ها محقق نشود و منابع به گونه‌ای نباشد که بتوانیم نقدینگی را مهار کنیم با توجه به اختلاف تورم ایران و آمریکا، سرکوب نرخ دلار خود باعث فرار سرمایه خواهد شد و میزان واردات را افزایش می‌دهد.»

آینده بازار سرمایه چه خواهد شد؟

دارابی همچنین در پاسخ به این سوال که بازار سرمایه می‌تواند دوباره به مقصد مهم سرمایه‌گذاری تبدیل شود یا خیر، می‌گوید: بخش عمده اعتمادسازی در بازار به مسائل بنیادی برمی‌گردد. اگر سیاست‌های اشتباه اصلاح نشود چندان نمی‌توان خوش‌بین بود. در حال حاضر وضعیت بدی در خصوص نرخ بهره داریم که در ماه‌های آینده به تورم شدید ناشی از کمبود کالا منجر خواهد شد. چراکه بنگاه‌های ما سرمایه در گردش لازم را ندارند و تامین سرمایه در گردش با نرخ ۳۰ درصدی بی‌معنا است و کاهش تولیدات را خواهیم داشت که همین سبب گرانی بیشتر خواهد شد.

وی می‌افزاید: از سوی دیگر نرخ‌گذاری دستوری و دلار نیمایی که ضربه بیش از دلار ۴۲۰۰ تومانی به اقتصاد وارد کرد مزید بر علت شده است. متاسفانه ما وارد یک چرخه یادگیرنده نیستیم بلکه در حال تکرار اشتباهات گذشته هستیم.

دارابی تاکید می‌کند: اگر این اشتباهات جبران شود می‌توان امید داشت که چرخه اقتصادی بنگاه‌ها بچرخد و از سوی دیگر وضعیت مردم بهتر شود که در این شرایط بازار سرمایه نیز رونق بیشتری خواهد داشت.

اخبار برگزیدهاقتصاد کلانبانک و بیمهپیشنهاد ویژه