بلای قیر بی‌کیفیت بر جان جاده‌ها
به گزارش جهان صنعت نیوز: به منظور ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌و‌نقل کشور در سال پیش و همچنین در شش ماه اول امسال حدود ۲۵۰ هزار تن قیر در پروژه‌های راهسازی مصرف شد. حدود ۵/۴ میلیون تن آسفالت نتیجه این قیر مصرف‌شده بود. اما نکته مهم آن است که جاده‌ها و مسیرهای دسترسی ایجاد‌شده در کشور با قیرهای بی‌کیفیتی ساخته شدند که از کشورهای همسایه به ایران وارد شده بودند. کماکان یکی از معضلات کشور ورود قیرهای بی‌کیفیت از کشورهای همجوار است.
امروز در حالی شاهد رشد قیمت قیر و به تبع آن آسفالت در کشور هستیم که کارشناسان بر این باور هستند عمر آسفالت در ایران رو به کاهش گذاشته و متاسفانه واردات قیر بی‌کیفیت از کشورهای همسایه آن را شدت داده است. طبق گفته معاون وزیر راه‌وشهرسازی تنها راهکار برای حل این موضوع این است که کیفیت قیر را بالا ببریم و از مصرف قیرهایی که کیفیت پایین دارند از طریق آزمایش‌هایی که در آزمایشگاه‌های کشور انجام می‌دهیم جلوگیری کنیم.
علل افت چشمگیر پروژه‌های راهسازی
روند افت پروژه‌های راهسازی در کشور و عمر آسفالت این روزها در کنار رشد قیمت قیر موضوع مهم و چالش‌برانگیزی برای شرکت‌های راهسازی خصوصی و حتی دولتی شده است. موضوعی که این روزها حتی برای سازمان‌های دولتی که از قیر رایگان نیز استفاده می‌کنند تا حدودی مهم شده است چراکه با وجود دریافت قیر رایگان هزینه‌های نگهداری راه‌ها به دلیل افت کیفیت آسفالت را به شدت افزایش داده است. اما به راستی چرا پروژه‌های راهسازی در کشور طی سال‌های گذشته به جای اینکه افزایش یابد افت پیدا کرده است؟
برخی از کارشناسان و فعالان حوزه راهسازی می‌گویند که ساخت برخی از پروژه‌های راهسازی توجیه اقتصادی ندارد و ساخت آنها بی‌فایده است. هر چند چون دولت پروژه‌ای را به پیمانکار می‌دهد که پول کافی برای اجرای آن ندارد بنابراین پس از مدتی پروژه نیمه‌کاره مانده و پیمانکار نابود می‌شود. اینها مواردی است که باعث می‌شود ترس از ورود به پروژه‌های راهسازی را افزایش دهد و البته سایر موارد مثل گرانی قیر و هزینه‌های نگهداری مزید بر علت می‌شود.
کاهش کیفیت قیر و افزایش هزینه‌های نگهداری راه‌ها
اما خیرالله خادمی معاون وزیر راه‌وشهرسازی و مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌و‌نقل کشور دلیل افت پروژه‌های راهسازی را کاهش کیفیت قیر و در نهایت بالا رفتن هزینه‌های نگهداری عنوان می‌کند. او با تاکید بر اینکه شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌و‌نقل کشور طبق وظیفه سازمانی خود در ساخت آزاد‌راه، بزرگراه و راه‌های اصلی کشور بالطبع یکی از مصرف‌کنندگان اصلی و بزرگ قیر کشور است می‌گوید: شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌و‌نقل کشور وظیفه دارد تا از لحاظ سازمانی در جهت ارتقای کیفیت قیر و به واسطه افزایش کیفیت قیر و آسفالت کشور در جهت رشد کیفیت صنعت راهسازی کشور اقدام کند.
او ادامه داد: سال گذشته در شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌و‌نقل کشور و در شش ماه اول امسال حدود ۲۵۰ هزار تن قیر در پروژه‌های راهسازی کشور مصرف شد و حدود ۵/۴ میلیون تن آسفالت نتیجه این قیر مصرف‌شده بوده است که برای توسعه آزاد‌راه‌های کشور مصرف شده است.
معاون وزیر راه‌وشهرسازی در ادامه با بیان اینکه اگر چه این قیر به عنوان قیر رایگان برای شرکت ساخت قلمداد می‌شود و از لحاظ سازمانی جای تشکر دارد به واسطه قرار دادن این بند قانونی که ما را از دسترسی به قیر راحت کرده است تاکید می‌کند: از وزارت نفت که همکاری خوبی دارد و قیر را رایگان در اختیار ما قرار می‌دهد تشکر می‌کنیم. اما اگر نقدینگی قیر در اختیار ما قرار داده می‌شد قدرت عمل ما بیشتر می‌شد. شاید می‌توانستیم مدیریت بهتری انجام دهیم.
جاده‌های کم‌توان
معاون وزیر راه‌وشهرسازی می‌گوید: همه می‌دانیم که در چند سال گذشته به دلیل کرونا تردد در آزادراه‌ها و بزرگراه‌ها کاهش داشت و این سودی برای ما داشت که خرابی‌های جاده‌ها به دلیل کم شدن ترددها کمتر شده بود. اما خوشبختانه با از بین رفتن این بیماری منحوس که کل دنیا را به چالش کشیده بود تردد در جاده‌ها بیشتر شده است. امسال اکثر محورها با پیک تردد مواجه بودند و نتیجه آن این بود که خرابی‌های زودهنگام بر جاده‌ها در حال رخ دادن است. از سوی دیگر هم وضعیت منابع مالی کشور و گرفتاری‌های افزایش قیمت و هزینه اجرا بسیار افزایش پیدا کرده است که قطعا قدرت عمل اجرایی کشور را هم در بخش توسعه راه‌ها و هم در بخش نگهداری کاهش می‌دهد.
خادمی در خصوص دلایل افت پروژه‌های راهسازی و راهکارهای عملی برای برطرف کردن آن گفت: در سال‌های گذشته در کشور سالانه ۱۵۰۰ کیلومتر جاده در کشور تحویل داده می‌شد. سپس این عدد به ۱۲۰۰ کیلومتر و الان به ۷۰۰ کیلومتر کاهش یافته است. منابع دوره هم افزایش پیدا کرده است اما قیمت گارانتی خیلی بیشتر از منابع اعتباری افزایش پیدا کرده است و درصد کار ما پایین آمده است. پس باید دنبال راهکار جدیدی باشیم که از این حالت و این زمان خاص پروژه‌های راهسازی را اجرا کنیم و به وظیفه سازمانی خود بهتر عمل کنیم.
لزوم افزایش کیفیت قیر
معاون وزیر راه‌وشهرسازی ادامه داد: ما دو راهکار بیشتر نداریم؛ یکی اینکه با افزایش کیفیت آسفالت بتوانیم دوام و عمر آسفالت را افزایش دهیم که قطعا قیر در این منظر نقش اول را بازی می‌کند چون به خوبی می‌دانید که مصالح سنگین اگر درست انتخاب شوند تغییرات زیادی در طول دوره مصرف ایجاد نمی‌شود اما آن چیزی که مهم است این است که قیر ماده اصلی تولید آسفالت است که متاسفانه هم مهم و گران است و هم در طول زمان تغییر پیدا می‌کند.
او به بازار گفت: امروز تنها راه این است که کیفیت قیر را بالا ببریم و از مصرف قیرهایی که کیفیت پایین دارند از طریق آزمایش‌هایی که در آزمایشگاه‌های کشور انجام می‌دهیم جلوگیری کنیم.
یکی از معضلات کشور ورود قیرهای بی‌کیفیت و ارزان‌تر از کشورهای همجوار است. نتیجه این می‌شود که باید آزمایشگاه‌های مرجع مثل آزمایشگاه مکانیک خاک هر محموله را چند بار آزمایش بیشتری انجام دهند و از مهندسان مشاور استفاده کنند تا بتوانند قیر باکیفیت تولید و استفاده کنند.
خادمی افزود: راهکار دوم این است که از افزودنی‌ها استفاده کنیم. به هر حال یک زمانی قیر ارزان بود و شاید ضرورتی ایجاب نمی‌کرد که ما از افزودنی‌ها در داخل قیر استفاده کنیم.
الان با قیر هر تن ۱۰ میلیون تومان که حتی در بازار به ۱۵ میلیون تومان هم می‌رسد مصرف افزودنی‌ها که بتواند دوام آسفالت را افزایش دهد ضرورت دارد.
لینک کوتاه :