پیش‌بینی کاهش تولید فولاد در زمستان
به گزارش جهان صنعت نیوز: در این خصوص به تازگی مسوولان دولتی مطرح کرده‌اند که شرایط سخت است و باید با کمک و همفکری یکدیگر بتوانیم با اعمال سیاستگذاری‌ها و راهکارهای مناسب با عوامل کاهش تولید فولاد در کشور مقابله کنیم. اما سوال مهم این است که چقدر می‌توان بحث کمبود انرژی را مدیریت کرد و در این بین فولادی‌ها چقدر ضرر می‌کنند؟
ظرفیت تولیدی ایران در صنایع مختلف همواره با ورود به دوره سرما با بحران انرژی روبهرو می‌شود. امسال نیز با شروع نیمه دوم سال سایه کمبود گاز بر سر صنایع ایران سنگینی می‌کند. متاسفانه مشکلات تولیدکنندگان فولاد کم نبوده است. همین سال گذشته بود که ۳ ماه برق کارخانه‌های فولادی و سیمانی را قطع کردند و بعد از آن ۳ ماه به دلیل کمبود گاز قیمت مواد اولیه کارخانه‌های فولادسازی به شدت افزایش یافت، به طوری که شاهد بودیم ۱۱۰ شرکت تولیدی، توجیهی برای ادامه فعالیت نداشتند و در زیان سنگین به سر بردند. در ادامه این مساله باعث شد تولید به جای ۳۴ میلیون تن به ۲۸ میلیون تن برسد که به نوع خود رقم قابل‌توجهی بود. امسال هم گفته می‌شود که با توجه به شرایط انرژی، قطعی گاز تا حدود ۳۰ درصد در روند تولید فولاد کشور تاثیرگذار خواهد بود و به طور قطع فولادی‌ها و برخی صنایع کاهش تولید را تجربه خواهند کرد. با توجه به اینکه به تازگی آمارها مشخص کرده که تحویل محصولات بسیاری از کارخانجات فولادی در تابستان عقب افتاده و با توجه به زمانبندی نامناسب در این حوزه، احتمالا این تاخیر در زمستان هم رخ خواهد داد.
مساله مهم این است که کاهش تولید در آینده منجر به از دست رفتن بازارها خواهد شد. به طور مثال وقتی یک شرکت خارجی با صنایع فولادی ما قرارداد می‌بندد، در نظر دارد همه جوانب را بررسی کنیم، اما قطعی ناگهانی برق و گاز باعث می‌شود که کارخانه‌‌ها در اجرای تعهدات خود و تحویل به موقع سفارشات به طرف قرارداد با مشکل مواجه شوند و این باعث بدنامی شرکت‌های فولادی ایرانی در جهان می‌شود.
اینها همه در شرایطی است که یکی از مزیت‌‌هایی که صنعت فولاد طی سالیان گذشته داشته این مهم بوده که انرژی و مواد اولیه ارزان‌قیمت در اختیار داشته است، اما حالا که قیمت مواد اولیه با قیمت جهانی محاسبه می‌شود و قیمت انرژی هم گران شده، شاهد هستیم که حاشیه سود صنایع کمتر شده و فعالان فولادی با مشکل کمبود انرژی روبهرو هستند.
انتظار می‌رود تامین انرژی در کشور با همراهی تولیدکنندگان و دولت به عنوان یک زیرساخت توسعه پیدا کند، چراکه سرمایه‌گذاری در بخش‌های زیرساختی باعث خواهد شد تا تولیدکنندگان فولاد راحت‌تر بتوانند دست به تولید بزنند. به این ترتیب واجب‌ترین وظیفه دولتمردان سرمایه‌گذاری در بخش تامین انرژی برای صنایع و معادن است تا تولید و اقتصاد شکوفا شود.
ظرفیت کم مخازن گازی کشور
در این خصوص یک کارشناس فولاد به «جهان‌صنعت» گفت: خوشبختانه ما در بحث گاز مشکلی نداریم، اما مشکل اصلی در اتلاف انرژی زیاد در بخش مسکونی است. متاسفانه مصرف ۱۳ برابر شده است؛ رقمی که بسیار بالاست و تولید نمی‌تواند پاسخگوی آن باشد.
بهادر احرامیان با اشاره به اتلاف انرژی و هزینه‌هایی که برای کشور دارد، گفت: اول باید اتلاف انرژی را درست کرد و بعد به مباحث دیگر پرداخت. به طور تقریبی ۵۰ میلیون مترمکعب در روز مصرف می‌شود که چیزی حدود ۶۰۰ میلیون مترمکعب است و عدد کمی نیست.
هرچند ایران در حوزه گاز توانمند است اما با توجه به اینکه تمام تمرکز روی گاز و مشتقات نفتی است، این مهم باعث شده که صنایع و معادن با مشکلاتی از قبیل کمبود گاز مواجه شوند؛ مشکلی که گفته می‌شود با روی آوردن به سمت زغال قابل حل است. حرکت به سمت زغال‌سنگ با توجه به افزایش پایدار قیمت جهانی این محصول می‌تواند بستری مناسب برای افزایش تولید توسعه و اشتغالزایی فعالان معادن زغال‌سنگ باشد. ضمن اینکه اگر تنوع مصرف انرژی بدهیم و از تک‌محصولی شدن دوری کنیم، زمستان دیگر مشکل کمبود گاز نخواهیم داشت؛ هرچند که بحث آلودگی این ماده معدنی مطرح است.
احرامیان با اشاره به اینکه مخازن گازی ظرفیت کمی دارند و ما به تدریج باید به سمت انرژی‌های جایگزین برویم، خاطرنشان کرد: برای اینکه بخواهیم تولید ر ا افزایش بدهیم باید از روش‌های مصرف گاز فاصله بگیریم، زیرا مخازن گازی جوابگو نخواهد بود. در این بین ما باید بتوانیم به یک جمع‌بندی برسیم که روش‌های دیگری هم هستند که می‌توانند به عنوان منبع انرژی برای افزایش تولید در نظر گرفته شوند.
لزوم جدی گرفتن نقش بخش خصوصی
این کارشناس فولاد سپس با اشاره به نگرش سنتی در سطح کشور و اهمیت تمرکز بر مخازن کوچک گازی ادامه داد: امروز نوع نگرش به گاز مثل نگرش به سنگ‌آهن در بیست سال قبل است. در آن زمان توان بخش خصوصی را نادیده می‌گرفتند و حالا هم در مورد گاز وضع به این صورت است. این در حالی است که آنها پتانسیل بزرگی دارند و ما باید بتوانیم با کمک بخش خصوصی تولید را افزایش دهیم. در این بین پیشنهاد می‌شود که بر مخازن کوچک گازی تمرکز کنیم و راه را برای بخش خصوصی باز کنیم تا وارد این عرصه شود چراکه در آن شرایط است که می‌شود از ذخایر متعدد استحصال گاز داشته باشیم.
زمستانی بدون گاز در انتظار صنعت فولاد
همچنین یک کارشناس فولادی گفته است: در حال حاضر به دلیل بحران‌های انرژی در داخل و خارج کشور، می‌توان گفت قطعی گاز در زمستان برای صنایع اتفاق می‌افتد.
صادق خاکبیز در رابطه با وعده زمستان بدون قطعی گاز وزیر نفت بیان کرد: با توجه به شرایط اقتصادی و انرژی در جهان، می‌توان گفت قطعی گاز تا حدود ۳۰ درصد در روند تولید فولاد کشور تاثیرگذار خواهد بود. البته ناگفته نماند که این اتفاق تاثیری در مصارف خانگی ندارد و به احتمال زیاد نتایج آن محدود به صنایع خواهد شد.
وی در ادامه افزود: همچنین به دلیل وجود مشکلاتی در تعهدات صادراتی و داخلی کشور و بحران‌هایی که در حوزه انرژی در سراسر جهان شکل گرفته است، به طور قطع فولادی‌ها و برخی صنایع کاهش تولید را تجربه خواهند کرد.
این فعال فولادی اظهار کرد: از سوی دیگر اخیرا تحویل محصولات بسیاری از کارخانجات فولادی در تابستان عقب افتاده و با توجه به زمانبندی نامناسب در این حوزه، احتمالا این تاخیر در زمستان نیز رخ دهد. بنابراین وعده وزیر نفت درباره زمستان بدون قطعی گاز، برای مصارف صنعتی در حد حرف باقی خواهد ماند!
امیدواری وزارتخانه برای مدیریت تامین انرژی
در این ارتباط به تازگی معاون معادن و فرآوری مواد وزارت صنعت، معدن و تجارت گفته است: تامین انرژی برای صنعت فولاد یک مساله مهم و حیاتی است و امسال تلاش شده در تامین انرژی برای صنعت فولاد با مشکلات کمتری مواجه شویم. در این خصوص امیدواریم بتوانیم این مساله را در ادامه به خوبی مدیریت کنیم. رضا محتشمی‌پور تصریح کرد: با توجه به نزدیک شدن به فصل سرما، بدون شک در زمستان با مشکل کمبود گاز به عنوان عامل محدودکننده در فعالیت‌های صنعت فولاد مواجه خواهیم بود. در این شرایط سخت با کمک و همفکری یکدیگر باید بتوانیم سیاستگذاری‌ها و راهکارهای مناسب با عوامل کاهش تولید فولاد را به کار بگیریم.
معاون معادن و فرآوری مواد وزارت صنعت، معدن و تجارت خاطرنشان کرد: از طریق بازبینی نقاط ضعف می‌توانیم صنعت فولاد را بیش از این پویا کنیم، هرچند که در سیاستگذاری زنجیره فولاد، نباید انتظار تامین گاز بیشتری برای این صنعت داشته باشیم.
معاون وزیر صمت تاکید کرد: طی چند ماه گذشته شاهد نوسان قیمت در صنعت فولاد بودیم که علت آن غیرفعال بودن برخی از معادن آهن در کشور بوده است؛ و اکنون درصدد فعال‌سازی بیش از پیش این معادن در کشور هستیم.
محتشمی‌پور بر اعمال سیاستگذاری مناسب در بخش فولاد کشور تاکید کرد و گفت: هم‌اکنون ۵۰ درصد از ظرفیت صنعت فولاد ما بلااستفاده مانده که می‌توانیم با افزایش تقاضا شاهد افزایش رشد تولید در زنجیره فولاد کشور باشیم.
معاون معادن و فرآوری مواد وزارت صنعت، معدن و تجارت عنوان کرد: هم‌اکنون بازارهای صادراتی ما را برخی از محصولات صنعت فولاد تشکیل می‌دهند؛ چراکه بازار صادراتی فولاد به عنوان یکی از بزرگ‌ترین بازارهای صادراتی غیر‌قابل چشم‌پوشی است. او ادامه داد: در سال گذشته تقاضای فولاد در جهان کاهش یافت و علت آن هم کاهش حوزه ساخت و ساز مسکن در بعضی از کشورها بود. محتشمی‌پور یادآور شد که با توسعه ساخت و ساز مسکن در کشور چین می‌توانیم در کوتاه‌مدت امیدوار باشیم که صنعت فولاد نیز بتواند با افزایش تقاضا در جهان مواجه شود.
وضع نامطلوب بازارها
با اینکه معاون معادن و فرآوری مواد وزارت صنعت، معدن و تجارت به توسعه بازارها امیدوار است اما آمارها از ساخت و ساز چین چیز دیگری را نشان می‌دهد. تحلیلگران بر این باورند که کاهش تولید فولاد چین، فضای کمی برای هرگونه بهبود در تولید فولاد باقی می‌گذارد. در واقع قیمت فولاد در بازار جهانی به کف قیمتی در هفت سال اخیر رسیده است. گفته می‌شود رکود ساخت و ساز و درگیری با سویه جدید کرونا در چین و متعاقب آن کاهش تقاضا برای فولاد و میلگرد باعث این امر شده است. به این ترتیب کاهش مصرف فولاد در چین به معنای کاهش تقاضای جهانی و در ادامه کاهش بهای آن است.
در واقع محدودیت برآمده از سیاست‌های انقباضی که امروز چین برای رسیدن به کووید صفر در پیش گرفته، باعث کاهش ساخت و سازها در این کشور شده است. در ادامه آن هم شاهد کاهش تقاضا و قیمت جهانی فولاد هستیم. این در حالی است که اگر سیاست‌های انقباضی با شیوع اندک کووید تشدید نمی‌شد، شاهد آن بودیم که قیمت‌ها افزایشی می‌شدند. حالا گفته می‌شود تا زمانی که محدودیت‌ها در این کشور ادامه پیدا کنند، روند صعودی به تقاضا و قیمت‌ها برنمی‌‌گردد.
خواب زمستانی تولید در سایه کمبود انرژی
با سردترشدن هوای کشور باز هم صنایع ایران با مشکل تامین انرژی و رکود تولید مواجه شده‌اند. گرچه تا سال گذشته بیشتر نگرانی صنعتگران به نحوه تامین گاز محدود می‌شد، اما امسال بحران آب به پاییز و زمستان هم رسیده است، طوری که برخی حتی فرضیه شیفت‌بندی صنایع را به میان آورده‌اند.
با این حال آنچه اسباب ناخوشی بخش تولید شده است را نباید تنها در اقتضائات فصلی خلاصه کرد. افزون بر اینها کالبد تولید در ایران از زخم‌های برآمده از حملات داخلی و خارجی گوناگونی رنجور است.
البته مسوولان یا بروز چنین بحران‌هایی را انکار می‌کنند و یا آن را به شرایط بازارهای بین‌المللی ارتباط می‌دهند. در این زمینه باید گفت بر کسی پوشیده نیست که اقتصاد جهانی این روزها حال و روز خوبی ندارد. کشورهای غربی از حمله روسیه به اوکراین، به‌ویژه در حوزه انرژی تاثیر منفی گرفته‌اند. در شرق هم اقتصاد چین روزهای رکودزده‌ای را سپری می‌کند. حال بد اقتصاد جهان ایران را هم بی‌نصیب نگذاشته، اما فارغ از اوضاع جهان اقتصاد ایران خود نیز بیمار است. چنان که اگر بازارهای جهانی رونق گذشته را هم داشتند بعید بود که تولید در ایران شرایط متفاوت‌تری از امروز می‌داشت. زیرا تحریم‌ها همچنان بر پیکر اقتصاد کشور می‌تازند و سدی بزرگ بر سر راه تامین مواد اولیه و کالاهای واسطه‌ای و در پی آن تولید محصول نهایی ایجاد کرده‌اند.
تولید به دلیل آسیب‌هایی که از حملات داخلی و خارجی تحمل می‌کند آن قدر نحیف شده که توان زایش سودی را برای سرمایه‌گذارش ندارد. به ویژه این روزها که نوسان ارزی را هم تجربه می‌کند و همین نوسان امکان پیش‌بینی اوضاع اقتصادی را برای اهل فن از بین می‌برد.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژهصنعت و معدنلینک کوتاه :
