معنای عقب‌نشینی روسیه از خرسون
به گزارش جهان صنعت نیوز: تحلیلگران معتقدند عقب‌نشینی روسیه از بزرگ‌ترین شهری که پس از حمله به اوکراین به تصرف خود درآورده‌اند، علاوه بر ضربه زدن به موقعیت ژئوپلیتیکی روسیه، تغییر تاکتیکی محسوب می‌شود که می‌تواند در آینده به اقتصاد متزلزل اوکراین کمک کند.
استان خرسون با وسعتی برابر با کشور بلژیک، تنها چند روز پس از حمله روسیه به اوکراین در اسفندماه سال گذشته تصرف و تبدیل به بزرگ‌ترین دستاورد استراتژیک روس‌ها در این جنگ شد. در اواخر سپتامبر هم روسیه اعلام کرد که علاوه بر منطقه خرسون، سه استان دیگر اوکراین را نیز به خاک خود ضمیمه کرده است.
با این حال هفته گذشته بود که به موازات ضدحمله نیروهای اوکراینی، مقامات روسیه و سپس ولادیمیر پوتین فرمان تخلیه خرسون را صادر کردند. اندکی پس از این ماجرا بود که خروج سربازان روسیه از خرسون سرعت گرفت و برخی از مقامات مسکو به وضوح به واسطه از دست دادن ده‌ها تانک و نفربر که به دست نیروهای اوکراینی افتاده است ابزار تاسف کردند؛ به طوری که یکی از خبرنگاران معروف نظامی روسیه در پست تلگرامی خود نوشته که چرا قبل از خروج از خرسون این میزان از ادوات نظامی و مهمات جنگی توسط روس‌ها منهدم نشده و سالم به دست نیروهای اوکراینی افتاده است؟
- اکنون نیروهای اوکراینی قادر خواهند بود در سراسر مناطق کم‌جمعیت استپی به سمت بنادر جنوب‌شرقی اوکراین یعنی شهرهای بردیانسک، ملیتوپل و ماریوپول در دریای آزوف حرکت کنند
در همین رابطه صبح روز جمعه بنا بر تصاویری که منتشر شده است، شاهد بودیم پیش از آنکه نظامیان اوکراینی رسما وارد خرسون شوند، برخی از غیرنظامیان پرچم این کشور را بر فراز ساختمان شهرداری به احتزار درآورده و به استقبال نیروهای اوکراینی رفتند. با این حال مسکو می‌گوید که این منطقه همچنان بخشی از روسیه است و دیمتری پسکوف سخنگوی کرملین نیز تصریح کرده که هیچ تغییری در سیاست روسیه در قبال خرسون ایجاد نشده است.
مسکو سنگر اصلی خود در ساحل دنیپر را از دست داد
هر چند برخی از ناظران و کارشناسان معتقدند که عقب‌نشینی روسیه از خرسون یک اقدام تاکتیکی به منظور کشاندن نیروهای اوکراین به این منطقه و سپس وارد کردن ضربات اساسی به آنهاست، اما تحولات از روز پنجشنبه به این سو نشان می‌دهد، واقعیت این است که مسکو تنها سنگر خود در ساحل غربی رودخانه دنیپر به عنوان بزرگ‌ترین رود اوکراین را از دست داده است. در این رابطه نیکولای میتروخین کارشناس روسیه در دانشگاه برمن آلمان در گفت‌و‌گو با خبرگزاری الجزیره می‌گوید: نیروهای اوکراینی دیگر اجازه عبور نیروهای روسیه از رودخانه دنیپر را نخواهند داد. در واقع خروج روسیه به این معنی است که آنها ضمن پیشروی به سمت مناطق مرکزی، دیگر فرصت تجزیه اوکراین به دو بخش را از دست خواهند داد، یعنی تنها بخشی که اکنون آنها قادر به جدا کردن آن هستند، تکه هلال شرق و جنوبی اوکراین است که هم اکنون در اختیار نیروهای روس قرار دارد.
به گفته میتروخین حالا نیروهای اوکراینی قادر خواهند بود در سراسر مناطق کم‌جمعیت استپی به سمت بنادر جنوب‌شرقی اوکراین یعنی شهرهای بردیانسک، ملیتوپل و ماریوپول در دریای آزوف حرکت کنند. اگر چنین اتفاقی صورت بگیرد، نیروهای روسیه ناچار می‌شوند از مناطقی که اکنون در استان خرسون به تصرف درآورده‌اند به سمت شبه‌جزیره کریمه عقب‌نشینی کرده و در شرق نیز به بخش‌های تحت کنترل جدایی‌طلبان در دونباس بروند.
- از دست دادن خرسون در مقیاسی بزرگ‌تر می‌تواند برای روسیه چالش‌برانگیز باشد؛ نخست اینکه فشارها را بر کرملین جهت ادامه جنگ از سوی مخالفان تشدید می‌کند، از سوی دیگر انزوای جهانی ایجادشده برای روسیه می‌تواند به چرخه‌ای از آشفتگی سیاسی و اقتصادی برای این کشور بدل شود
مطابق استراتژی اولیه روسیه، مسکو پس از آنکه در ماه آوریل نیروهای خود را از نزدیکی کی‌یف و شمال اوکراین خارج کرد، قصد داشت تمامی مناطق جنوبی اوکراین از جمله بندر اودسا در دریای سیاه، مناطق هم‌مرز با ترانسدنستریا و منطقه جدایی‌طلب طرفدار روسیه در همسایگی مولداوی را تصرف کند. با این حال اکنون به نظر می‌رسد تمامی این برنامه‌ها از بین رفته است. در واقع اکنون دیگر از هیچ پیروزی مهمی از طرف روسیه گفت‌و‌گویی صورت نمی‌گیرد، چه برسد به اینکه ولودیمیر زلنسکی سرنگون شده و بحث پیوستن اوکراین به ناتو از دستور کار این کشور خارج شود.
چالش ژئواستراتژیک روسیه
به گفته برخی کارشناسان نظامی، فرا رسیدن فصل سرما نیز ممکن است به ضرر نیروهای روسیه تمام شود، چراکه اوکراینی‌ها اکنون در منطقه به خوبی توسط کشورهای غربی تجهیز شده‌اند. در واقع با ورود نیروهای اوکراینی به خرسون و امکان توقف حملات از سوی روسیه به واسطه فرا رسیدن زمستان، به احتمال زیاد پیروزی آنها در خرسون تثبیت می‌شود.
در این رابطه الکسی کوش تحلیلگر مسائل اقتصادی به خبرگزاری الجزیره توضیح می‌دهد: اوکراین در حال بازسازی ظرفیت‌های کشاورزی خود است که چنین موضوعی می‌تواند برای اقتصاد در حال فروپاشی این کشور حیاتی باشد. در همین حال، سد نواکاخوفکا نیز به عنوان منبع آب برای شبه‌جزیره خشک کریمه عمل می‌کند. بنابراین یکی از اولین گام‌هایی که روسیه پس از تصرف خرسون در ماه مارس انجام داد، ازسرگیری تامین آب از طریق کانال کریمه بود که اوکراین سال ۲۰۱۴ در آن سدسازی کرده است. حال به نظر می‌رسد به محض اینکه نیروهای اوکراینی کنترل سد را به دست بگیرند، کریمه دوباره بزرگ‌ترین منبع آب خود را از دست بدهد.
خرسون همچنین یکی از مراکز مهم صنایع فرآوری مواد غذایی و کشتی‌سازی برای حمل‌و‌نقل غلات و فولاد صادراتی اوکراین است. هر چند که امروز عبور و مرور کشتی‌ها به واسطه تسلط روسیه بر منطقه برای اوکراین غیرممکن است، اما از دست دادن خرسون در مقیاسی بزرگ‌تر می‌تواند برای روسیه چالش‌برانگیز باشد؛ نخست اینکه فشارها را بر کرملین جهت ادامه جنگ از سوی مخالفان تشدید می‌کند، از سوی دیگر انزوای جهانی ایجادشده برای روسیه می‌تواند به چرخه‌ای از آشفتگی سیاسی و اقتصادی برای این کشور بدل شود؛ امری که به گفته تحلیلگران عقب‌نشینی از خرسون می‌تواند نقطه اوج زیان‌های ژئوپلیتیک روسیه در جمهوری‌های سابق اتحاد جماهیر شوروی بوده و به آسیای میانه نیز تسری پیدا کند.
- واقعیت این است که مسکو تنها سنگر خود در ساحل غربی رودخانه دنیپر به عنوان بزرگ‌ترین رود اوکراین را از دست داده است، یعنی خروج روسیه به این معنی است که آنها ضمن پیشروی به سمت مناطق مرکزی، دیگر فرصت تجزیه اوکراین به دو بخش را از دست خواهند داد
در این راستا، علیشیر ایلخاموف رئیس مرکز تحقیقات آسیای مرکزی مستقر در لندن معتقد است: چنین مواردی باعث می‌شود که قدرت روسیه در چشم کشورهای آسیای مرکزی تضعیف شود. این تضعیف قدرت یک خلاء ژئواستراتژیک در منطقه ایجاد می‌کند که چین و ترکیه برای پر کردن آن بسیار مشتاق هستند. در واقع چالش‌های روسیه در اوکراین اکنون توسط چینی‌ها به دقت رصد می‌شود؛ جایی که آنها در حال درس‌گیری از آن جهت ادامه سیاست‌های احتمالی خود در قبال تایوان هستند.
اخبار برگزیدهپیشنهاد ویژهسیاسیلینک کوتاه :