خانه‌دار شدن سانتیمتری به سبک بورس
به گزارش جهان صنعت نیوز: دیروز مراسم رونمایی از این صندوق با حضور رئیس سازمان بورس، مدیرعامل فرابورس، وزرای اقتصاد و کار و رفاه اجتماعی و همچنین مدیرعامل صندوق بازنشستگی کشوری برگزار شد؛ طرحی که در آن قرار است مسکن به صورت متری و سانتیمتری خریداری شود و البته هنوز در مورد اهداف این کار شک و تردیدها وجود دارد.
مجید عشقی رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در مراسم رونمایی از نخستین صندوق سرمایه‌گذاری املاک و مستغلات گفت: «سازمان بورس سیاست خود را بر معرفی ابزارهای غیرمستقیم بنا نهاده است و سعی در تشویق سرمایه‌گذاران در استفاده از نهادهای تخصصی دارد.
وی همچنین گفت: امروز معاملات ثانویه این صندوق آغاز شده که برای بخش‌های مختلف می‌تواند تاثیرات مثبت فراوانی داشته باشد؛ بخش بانکی یکی از بسترهایی است که می‌تواند امکان فروش املاک راکدی که فروش یکجای آنها وجود ندارد، مهیا کند. به واسطه این صندوق امکان استفاده بهتری از دارایی‌هایی که در دست بخش دولتی به شکل غیرفعال مانده به وجود می‌آید.
عشقی افزود: صندوق املاک و مستغلات، فروش متری مسکن را برای افرادی که امکان خرید کامل یک دستگاه آپارتمان را ندارد، فراهم کرده است؛ البته امکان خرید و فروش خُرد‌تر از یک متر هم وجود دارد و در کنار این مزایا، افراد سرمایه‌گذار به طور دوره‌ای می‌توانند اجاره‌بها به میزان مسکن خریداری‌شده را نیز دریافت کنند.»
در این زمینه سعید کرداری کارشناس بازارهای مالی در گفتوگو با «جهان‌صنعت» می‌گوید: در بازارهای مالی دارایی‌های پایه‌ای وجود دارد که می‌توان روی آن معاملات ثانویه انجام دارد که به نوعی اوراق‌سازی برای اموال منقول مانند مسکن، طلا و… می‌شود. تا به حال فروش متری مسکن در بازارهای کشورهای توسعه‌یافته دیده نشده است.
وی افزود: از سوی دیگر جذب نقدینگی برای این بازار تنها در صورتی که سرمایه‌گذاری برای ساخت مسکن باشد توجیه اقتصادی دارد. اگر این خرید و فروش به صورت فیزیکی نباشد و سود نقدی تعلق نگیرد جذابیت برای سرمایه‌گذاری مورد تردید است.
کرداری تاکید کرد: البته در دنیا صندوق‌های سرمایه‌گذاری برای طرح‌های مسکن وجود دارد. این صندوق‌ها ایجاد می‌شود برای سرمایه‌گذاری در ساخت یک پروژه مسکونی، تجاری یا مشابه آن که آن صندوق‌ها جذابیت دارند. این طرح‌ها که به تامین مالی جمعی معروف است معمولا از محل فروش و درآمد آن به سهامداران سود خوبی تخصیص می‌یابد.
این کارشناس بازارهای مالی تصریح کرد: اگر این عرضه نیز با همین شکل صورت گیرد، اتفاق مثبتی است و البته در سایر کشورها نیز مرسوم است. این نوع سرمایه‌گذاری‌ها را مکمل یا جایگزین می‌نامند. اما اینکه سازوکار و زیربنای آن در ایران چگونه است باید در طول زمان آن را دید.
وی یادآور شد: این طرح در قیمت مسکن تاثیر خاصی نخواهد داشت زیرا متغیرهای اثرگذار در قیمت مسکن متفاوت از این نوع طرح‌هاست. زمانی که زمین ایجاد نمی‌شود، قیمت مسکن تحت‌تاثیر قرار نمی‌گیرد. همچنین این طرح چندان به خانه‌دار شدن فرد کمک نمی‌کند بلکه نوعی سرمایه‌گذاری برای منفعت مالی است؛ اقدامی که در بورس هم برای برخی شرکت‌های ساخت و ساز وجود دارد. تنها تفاوت این است که مبلغ سرمایه‌گذاری احتمالا بیشتر خواهد بود.
اهداف فروش متری از واقعیت تا اهداف بزرگ
مراسم رونمایی از این طرح طبق معمول با اظهارنظرهای امیدوار‌کننده‌ای همراه بود.
«محمدعلی شیرازی» مدیرعامل فرابورس ایران گفت: «نهادهای دولتی بخش قابل توجهی از بازار به خصوص ملک را فریز کرده‌اند و اگر سازوکاری برای معامله این دارایی‌ها در بازار فراهم باشد، هم بازار به تعادل می‌رسد و هم این دارایی آزاد می‌شود. پیش از این ابزار مناسب برای سرمایه‌گذاری در این حوزه در بازار سرمایه نداشتیم که امروز با صندوق سرمایه‌گذاری املاک و مستغلات این مهم رقم خورد.»
وزیر کار هم گفت: «راه‌ندازی صندوق املاک و مستغلات، اقدام بسیاری مفیدی در حوزه اقتصاد است و این صندوق می‌تواند بستری برای حسن تدبیر باشد و ثروت اندک را به ثروت کثیر تبدیل کند. از سوی دیگر بستر اقتصاد تعاملی را فراهم می‌کند. امیدواریم راه‌اندازی این صندوق به تبدیل سرمایه‌های اندک به ثروت‌های زیاد کمک کند، همچنین بستر اقتصاد تعاونی از مسیر این صندوق‌ها تامین شود.»
خاندوزی وزیر اقتصاد در این مراسم گفت: «در زمینه صندوق‌های REITs فاصله زیادی با استاندارهای جهانی داریم. توانمندی خانواده‌ها برای رسیدن به مسکن کم شده است و در این زمینه چشم‌اندازی وجود ندارد. بیش از یک‌سوم هزینه خانوارها در بخش مسکن صرف می‌شود. با این ابزارها چشم‌انداز مثبتی در زمینه مسکن خانوارها ایجاد می‌شود. بانک‌ها به طور ویژه از صندوق املاک و مستغلات برای نقد کردن دارایی‌های خود استفاده کنند، دولت نیز به زودی از این ابزار استفاده گسترده خواهد کرد.»
با این همه برخی کارشناسان معتقدند نباید توهم سود فراوان در این بازار داشت. فرشید پورحاجت در گفتوگو با ایسنا درباره آغاز معاملات صندوق سرمایه‌گذاری املاک و مستغلات اظهار کرد: استفاده از ابزارهای مالی همواره به عنوان یک اهرم تامین نقدینگی برای بنگاه‌های اقتصادی مورد توجه قرار دارد. در مورد صندوق املاک و مستغلات به منظور ورود سهامداران به سرمایه‌گذاری در بخش مسکن نیز باید گفت این ابزار می‌تواند کمکی به تامین نقدینگی برای پروژه‌های ساختمانی باشد.
وی افزود: صندوق املاک و مستغلات می‌تواند ارزش سرمایه‌های خرد را در برابر تورم حفظ کند اما با توجه به رکود مسکن نباید انتظار و توهم بیش از حد درباره سوددهی این صندوق‌ها ایجاد کرد. بخش مسکن دچار رکود و بحران است و وزارت راه‌و‌شهرسازی برنامه عملیاتی چندانی برای خروج صنعت ساختمان از بحران ندارد.
پورحاجت مشکل اصلی بخش مسکن را رکود و فرار سرمایه‌ها دانست و گفت: بخش خصوصی رغبتی به تولید مسکن ندارد، چرا که بازده سرمایه به خطر افتاده است. امروز دریافت یک پروانه ساختمانی به نوعی مصیبت برای سازندگان تبدیل شده و بوروکراسی اداری کمر بخش خصوصی را خم کرده است.
این کارشناس بازار مسکن تاکید کرد: حالا قرار است از طریق بورس، تامین نقدینگی برای بخش مسکن صورت گیرد. سوال این است که آیا از طریق این جذب سرمایه، خلق پروژه صورت می‌گیرد و آیا مشتری ثانویه برای این پروژه‌ها وجود دارد؟ اینها باگ‌های چنین طرح‌هایی است. به نظر من به جای ارائه ایده‌هایی مثل صندوق املاک و مستغلات، باید مشکلات تولید مسکن را به صورت ریشه‌ای حل کنیم.
به گفته پورحاجت، اگر اقدام عاجلی برای تقویت قدرت خرید متقاضیان خانه و خروج از رکود این بخش صورت نگیرد کمبود تولید مسکن در کشور ادامه می‌یابد و کماکان تورم در بازار مسکن وجود خواهد داشت. بنابراین بورس، تاثیری در صاحب خانه کردن مردم نخواهد داشت.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانبانک و بیمهپیشنهاد ویژهلینک کوتاه :