موانع تولید ۵۵ میلیون تن فولاد
به گزارش جهان صنعت نیوز: این در حالی است که به تازگی نایب‌رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی تولید ۵۵ میلیونی تن فولاد را دور از انتظار ندانسته و راهکارش را هم روی آوردن به اکتشافات جدید مطرح کرده است. هرچند این مقام مسوول اظهار کرده از برنامه ۱۴۰۴ عقب هستیم اما تاکید دارد که صنعت فولاد، بهشت سرمایه‌گذاری است و در این زمینه می‌توان به ظرفیت بالایی دست یافت.
از طرف دیگر کارشناسان باور دارند سیاست‌هایی از جمله سوء‌مدیریت وزارت صمت، بحران انرژی، اعمال تعرفه صادراتی و دامپینگ روسیه باعث شده که وضعیت فولاد ایران چندان تعریف‌کردنی نباشد و در نتیجه نمی‌توان به هدف ۵۵ میلیون تن در سال ۱۴۰۴ دست یافت. «جهان‌صنعت» در شماره حاضر دلایل خوش‌بینی نماینده مجلس و بدبینی کارشناسان را بررسی کرده است.
تولید ۵۵ میلیون تن دور از انتظار نیست
نایب‌رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس با بیان اینکه ظرفیت دستیابی به چشم‌انداز تولید ۵۵ میلیون فولاد در کشور وجود دارد، گفت: یکی از راهکارهای موجود برای تامین سنگ‌آهن مورد نیاز صنعت فولاد روی آوردن به اکتشافات جدید است.
جواد حسینی‌کیا اظهار کرد: هدفگذاری ما برای فولاد که اساسی‌ترین عنصر و ماده خام کل صنایع کشور و دنیاست، ۵۵ میلیون تن تا سال ۱۴۰۴ است که البته از برنامه عقب هستیم ولی صنعت فولاد، بهشت سرمایه‌گذاری است و ظرفیت بالایی برای سرمایه‌گذاری دارد.
وی گفت: در صنعت فولاد با وجود همه تحریم‌هایی که وجود دارد، در زمینه ایجاد ظرفیت جدید در زنجیره فولاد رشد بسیار خوبی داشته‌ایم.
نماینده مردم کرمانشاه با بیان اینکه ظرفیت دستیابی به تولید ۵۵ میلیون فولاد در کشور وجود دارد، افزود: تنها باید برای ابتدای زنجیره فولاد فکری شود، زیرا بازار کشش فراوانی در این خصوص دارد.
نایب‌رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس با اشاره به اینکه یکی از راهکارهای موجود برای تامین سنگ‌آهن مورد نیاز صنعت فولاد روی آوردن به اکتشافات با عمق بالاست، عنوان کرد: این صنعت، دومین صنعت پیشران دنیا است و گردش مالی، اشتغالزایی و ارزش‌افزوده بالایی دارد، ضمن اینکه نقدینگی جامعه باید به سمت این صنعت پیشران سوق داده شود.
ضرورت اعتمادسازی
حسینی‌کیا درباره راه‌های هدایت نقدینگی به این صنعت، اظهار کرد: برای هدایت نقدینگی به سمت فولاد نیازمند اعتمادسازی هستیم. در این میان، یکی از راهکارهای اعتمادسازی، بیان گردش‌های مالی حوزه فولاد است.
به گفته حسینی‌کیا، راهکار بعدی ایجاد صندوق‌های ضمانت توسط دولت است تا در صورت زیان سرمایه‌گذاری در این صنعت، خسارت فرد جبران شود به طوری که دولت می‌تواند از محل حقوق دولتی، منابع این صندوق را تامین کند.
این نماینده مجلس در ادامه با بیان اینکه در حوزه قوانین اشکالاتی وجود دارد عنوان کرد: به همین دلیل، در کمیسیون صنایع و معادن مجلس نزدیک به ۴۰۰ ماده قانونی بازبینی و اصلاحات مربوط به آن انجام و نوبت به طرح آنها در صحن علنی شده؛ این گامی است که قانون‌گذاران در راستای حمایت از صنعت فولاد برداشته‌اند.
لزوم بازبینی شیوه اکتشافات
حسینی‌کیا با تاکید بر لزوم بازبینی شیوه اکتشافات تصریح کرد: یکی از مهم‌ترین کارهایی که تحقق این طرح انجام می‌دهد، آن است که باعث ایجاد توازن در صنعت فولاد کشور می‌شود، زیرا این مساله مهم‌ترین مشکل فولاد کشور است.
به گفته وی، ما توانایی و پتانسیل بالایی در صنعت فولاد کشورمان داریم اما همچنان با ظرفیت پایین کار می‌کنیم؛ لذا نیاز است که ارزش‌افزوده ایجاد کرده و محصولات را به صورت نهایی صادر کنیم.
این نماینده مجلس شورای اسلامی، صنایع فولادی را مهم و استراتژیک خواند و گفت: هر یک از بخش‌های زنجیره تولید فولاد تشکلات صنفی دارند و هر یک از آنها هم حامی منافع تشکل‌های خودشان هستند، لذا تعارضاتی وجود داشته و دارد اما امکان ندارد که از تولید حمایت کنیم و از تولیدکننده حمایتی نشود.
وی معتقد است که واردات محصولات فولادی و موادی که در داخل کشورمان تولید می‌شوند، هیچ ضرورتی ندارد و در صورتی که پیش‌نیازهای رسیدن به تولید ۵۵ میلیون تن فولاد در ۱۴۰۴ محقق شود، رسیدن به این میزان تولید دور از انتظار نیست.
نایب‌رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس با تاکید بر اینکه در صورت مدیریت درست می‌توانیم طبق برنامه پیش برویم، گفت: باید توجه داشت ۵۵ میلیون تن فولاد مقرر نیست در داخل مصرف شود و ۱۴ میلیون تن از آن برای صادرات در نظر گرفته شده است.
پیش‌تر حسینی‌کیا با اشاره به برنامه‌ریزی برای تولید ۵۵ میلیون تن فولاد در افق ۱۴۰۴ گفته بود: سهم فولاد ایران از گردش مالی بالای ۶۰۰ میلیارد دلاری فولاد در جهان اندک و ناچیز است، امروز متوسط استخراج معادن کشور در عمق ۵۰۰ متری است و باید برای انجام اکتشافات عمقی و رفتن به عنوان حداقل یک‌هزار متری برنامه‌ریزی کنیم، زیرا معادن ما در حال تحلیل است و در غیراین صورت ناگزیر از واردات خواهیم شد.
راهی که نزدیک نیست
در حالی که پیش‌بینی می‌شد تا سال ۱۴۰۴ به تولید ۵۵ میلیون تن فولاد دست پیدا می‌کنیم اما مدت‌هاست کارشناسان از این موضوع سخن می‌گویند که به دلیل بروز مشکلات پیش‌آمده برای صنعت فولاد نمی‌توانیم به این هدف برسیم، تا جایی که اگر تولید ۴۴ میلیون تن را هم بتوانیم محقق کنیم در نوع خود شاهکار است.
مطرح می‌شود که اگر می‌خواستیم به تولید مشخص‌شده در سال ۱۴۰۴ دست پیدا کنیم باید اجازه می‌دادیم که کارخانه‌ها با تمام ظرفیت تولید کنند. این در حالی است که در سال‌های اخیر در ۳ ماه تابستان شرکت‌های فولادی با مشکل قطعی انرژی ازجمله برق و گاز روبه‌رو بوده‌اند و با نیمی از توان خود اقدام به تولید کرده‌اند. همچنین وقتی به کارخانه‌های تولیدی ابلاغ شد به فکر ذخیره‌سازی سوخت مایع باشند، همه چیز حاکی از این است که گاز شرکت‌های فولادی در زمستان قطع خواهد شد. حالا با این قطعی‌ها چطور می‌توان دست به تولید زد!
در همین خصوص چندی پیش بود که معاون امور معادن و فرآوری مواد وزارت صمت گفت: تا به امروز تمرکز ویژه‌ای روی صنعت فولاد داشتیم و قرار بود در سال ۱۴۰۴ به تولید ۵۵ میلیون تن فولاد در سال برسیم و ۸۰ درصد برنامه ۱۴۰۴ در صنعت فولاد، آماده تولید است اما برنامه تولید تنها ۳۰ درصد تحقق یافته و علت آن نیز بحران انرژی است که نشان می‌دهد در زمان برنامه‌ریزی توجهی به بحران انرژی نشده است. محتشمی‌پور بحران امروز و فردای حوزه معدن و صنایع معدنی را انرژی دانسته و تصریح کرده است: از آنجا که هم محصولات انرژی‌بر صنعت و معدن را در برنامه‌های توسعه‌ای قرار داده‌ایم و هم فرآیندهای تولید را هیچ‌وقت ممیزی انرژی نکرده‌ایم، در نتیجه این شرایط به یک گلوگاه مشکل‌زا تبدیل شده است.
سوء‌مدیریت در وزارت صمت و مشکلات ایجاد‌شده در سهمیه‌‌بندی برق و گاز در ۲ سال اخیر باعث شده که نتوانیم به تولید مد نظر در صنعت فولاد دست پیدا کنیم. به طور مثال در سال ۹۹ حدود ۳۰ میلیون تن و ۱۴۰۰ حدود ۲۷ میلیون تن فولاد تولید کردیم اما برآورد تولید در سال جاری حدود ۲۸ تا ۲۹ میلیون تن است. این در حالی است که پیش‌بینی تولید در همین دوره زمانی حدود ۳۷ میلیون تن بود.
مشکل خصوصی‌ها
مساله مهم این است که در حالی خصوصی‌ها با مشکل انرژی دست‌و‌پنجه نرم کرده‌اند که شرکت‌های خصولتی با چنین مشکلاتی مواجه نبوده و به عبارتی برق مورد نیاز آنها همواره تامین بوده است.
از آنجا که شرکت‌های خصولتی زنجیره کامل را در اختیار دارند، وارد زیان نمی‌شوند و تنها می‌توان گفت که میزان سود‌دهی‌شان کم می‌شود، اما شرکت‌های خصوصی در زیان هستند و بسیاری کارخانه‌های تولیدی خود را به فروش گذاشته‌‌اند. به این ترتیب می‌شود گفت که برای تولید ۵۵ میلیون تن فولاد چشم امید بیشتر به سمت دولتی‌هاست.
سیاست‌هایی که مانع تولید است
در سال جاری شاهد کاهش ۹ هزار تنی صادرات فولاد نسبت به سال گذشته بودیم، چراکه تعرفه‌های صادراتی سنگین شدند و از طرف دیگر شاهد بودیم روسیه بسیاری از بازارها را از ما ربود و از آن خود کرد.
در ادامه سیاست‌های اشتباه داخلی می‌توان به اختلاف قیمت فولاد در بازار و بورس اشاره کرد، موضوعی که بسیاری از فولادی‌ها از آن انتقاد کردند. در این روند شاهد بودیم که خریداران خارجی از این اختلاف قیمت سود قابل توجهی به دست آورده و از طرفی برخی کشورها تعرفه‌های سنگینی برای واردات فولاد ایران در نظر گرفتند.
انتقاد فولادی‌ها تا جایی است که مطرح می‌شود عملکرد وزارت صمت در زمینه تولید و صادرات فولاد نادرست است. در این خصوص می‌توان به قیمت‌گذاری دستوری در صنعت فولاد اشاره کرد. در این روند دولت به تولیدکنندگان مطرح کرد که تمامی کالاهای تولیدی باید در بورس آورده شوند و اگر خریدار نداشتند می‌توان آنها را صادر کرد. این در حالی است که در ایران دو برابر نیاز داخلی فولاد تولید می‌شود و وقتی قرار است همه تولید در بورس عرضه شود در واقع چوب حراج به صنعت فولاد زده می‌شود. این در حالی است که برای شفاف‌‌سازی و اینکه به تولیدکنندگان اجحاف نشود باید حق انتخاب داشته باشند که محصول تولیدی خود را کجا عرضه کنند.
از آنجا که شاهدیم که وزیر و معاونان وزارت صمت زمینه نابودی صنعت فولاد را با سوء‌مدیریت خود ایجاد کرده‌اند، به این ترتیب می‌توان گفت که در شرایط فعلی تولید چشم‌انداز ۵۵ میلیون تن دور از انتظار است.ش
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژهصنعت و معدنلینک کوتاه :
