مثبت به قیمت دستکاری شاخص؟

به گزارش جهان صنعت نیوز: با این همه شاخص کل بورس تهران که در دو روز گذشته پس از یک رشد پرشتاب وارد فاز اصلاح شده بود، سه‌شنبه ۲۴ آبان ۱۴۰۱ روز متعادلی را سپری کرد و رشد ۱۳/۰ درصدی تقریبا بدون تغییر نسبت به روز قبل در ارتفاع یک میلیون و ۴۰۹ هزار و ۹۹۳ تومان ایستاد.

بازار دیروز شاهد دو فاز معاملاتی بود. در گام اول با شروع دادوستد سهام طرف تقاضا قوی‌تر ظاهر شد و توانست موجب رشد ۲۱/۰ درصدی شاخص شود. اما از ساعت ۱۰ تا پایان بازار به یکباره عرضه‌ در بازار زیاد شد و رشد شاخص کل را تنها به ۱۳/۰ درصد محدود کرد. ارزش معاملات بازار سرمایه با کاهش چشمگیر نسبت به روزهای پیش به ۲ هزار و ۵۷۰ میلیارد تومان رسید. ۲۷۷ میلیارد تومان نیز خروج پول حقیقی از معاملات بورس رقم خورد. همچنین ۳۳۰ نماد مثبت و ۲۷۸ نماد منفی نقشه بورس تهران را شکل دادند.

بورس دیروز پس از دو روز قرمز، سبزپوش شد تا برخی سخن از پایان استراحت شاخص به میان ‌آورند. اما به گفته کارشناسان دو صندوق قابل معامله دارا و پالایش تاثیر مهمی بر بازار سرمایه دارند و برای تعیین فضای حاکم بازار اهالی بازار سرمایه، گوشه نگاهی به تابلوی معاملات این دو نماد دارند.

تعیین بازارگردان برای پالایش یکم و شروع به کار آن دیروز عمده تاثیر مثبت بر جو امروز به خصوص در شروع معاملات بود. بازارگردان با در اختیار گرفتن صدور و ابطال واحد‌ها و نظم دادن به معاملات این صندوق می‌تواند تاثیر بسزایی در روند این نماد بگذارد. همچنین کارشناسان عقیده دارند چشم‌انداز مثبتی تا ارزش ذاتی این صندوق (NAV) وجود دارد.

خبری مبنی بر انتشار اوراق تبعی که بین اهالی بازار به بیمه کردن سهام شهرت دارند برای صندوق‌های با درآمد ثابت از سمت صندوق تثبیت بازار سرمایه منتشر شد که توانست مقداری آرامش را به بازار منتقل کند. به طور کلی اگر پول در صندوق‌های با درآمد ثابت هم باشد شانس بالاتری برای ورود همین سرمایه‌ها به بورس وجود دارد.

با این همه اما سوال اینجاست که می‌توان نسبت به آینده بازار خوش‌بین بود؟ عده‌ای از کارشناسان روند مثبت در بازار را دستکاری دولت در شاخص دانسته و به ادامه این روند خوش‌بین نیستند و عده‌ای نیز معتقدند بازار چشم‌انداز مثبتی خواهد داشت، اگر ریسک سیاسی غیرمنتظره‌ای گریبان بازار را نگیرد.

دستکاری در شاخص بورس؟

در این زمینه «فردین آقا‌بزرگی» کارشناس بازار سرمایه در گفت‌و‌گو با «جهان‌صنعت» می‌گوید: «برخی از بندهای بسته ۱۰بندی مانند جلوگیری از فروش بازارگردان‌ها، ظاهر شدن صندوق‌های تثبیت و توسعه در روند بازار نقش داشته است. اما منابع این دو صندوق روی هم رفته بیش از ۵۰۰ میلیارد تومان پول نقد نیست که این عدد معادل ۱۵ دقیقه معامله در بورس است.»

این کارشناس بازار سرمایه تصریح می‌کند: در نهایت اما باید گفت که جلوگیری از سفارش‌های فروش، چه از سمت حقوقی‌ها و چه از سمت افراد حقیقی که لاتای بزرگ وارد سیستم می‌کنند جای شک دارد. در واقع با این سیستم نظارتی ممکن است بازار دستکاری شود یعنی مثبت شدن شاخص در روز گذشته طبیعی نباشد.

وی می‌افزاید: همه علاقه‌مند هستیم که روند بازار مثبت باشد اما با رصد و بررسی روند بازار در روز گذشته درمی‌یابیم که بازار بیماری صعب‌العلاجی به نام دست و پنجه نرم کردن با دولت را دارد؛ دولتی که کسری بودجه دارد و از وجوه بازار سرمایه به نفع منافع خود استفاده می‌کند و حالا می‌خواهد آن را با یک مُسَکن مانند دستکاری شاخص، مداوا کند.

آقابزرگی می‌گوید: روز سه شنبه شاخص به یک باره ۲۵۰۰ واحد مثبت شد که در واقع جلوی روند طبیعی کاهش شاخص گرفته شد. زمانی که طی دو روز گذشته ۱۰ هزار واحد منفی است روز بعد ۲ هزار واحد مثبت است.

وی با بیان اینکه باید به معیارهای دیگری توجه کرد، اظهار می‌کند: اگر به تعداد شرکت‌های مثبت و منفی در روز گذشته نگاه کنیم، تلاطم در روند حرکت از منفی به مثبت شاخص و خروج پول حقیقی توجه کنیم درمی‌یابیم که این اتفاق طبیعی نیست.

آقابزرگی یادآور می‌شود: در روز نخستی که از اهرم صندوق تثبیت استفاده شد شاخص از اول تا آخر بازار در یک روند منطقی مثبت بود ولی این نوسان با این حجم پراکندگی معاملات متفاوت است.

این کارشناس سرمایه تاکید می‌کند: خارج کردن حقوقی‌ها و حقیقی‌های بزرگ از سیستم فروش سبب می‌شود که بازار سرمایه هم مانند ارز شود. قیمت دلار را ۳۴ هزار تومان می‌نویسند اما می‌دانیم که بالای ۳۶ هزار تومان معامله می‌شود.

آقابزرگی می‌گوید: اگر بازار عیب داشته باشد طبیعی است که این اقدامات موثر است. کما اینکه در بحران اقتصادی آمریکا به دلیل یک عامل ناخواسته حمایت صورت گرفت. اما عوامل رخ داده در بازار سرمایه ما، امروز خودخواسته است. دولت نرخ اوراق را بالا گذاشته و نرخ بهره را تا ۲۱ درصد بالا برده است. در کنار ۲۵ هزار میلیارد تومان بدهی دولت و دست بردن در حاشیه سود شرکت‌های سودده با ابزارهای مختلف عواملی است که دولت سبب شده تا بازار سرمایه دچار مشکل شود.

این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان می‌کند: در مجموع چندان خوش‌بین به این روند نیستم و این عدم اعتماد ناشی از سوء‌سابقه عهد به وفای اقتصادی مسوولان است که آخرین آن ۲۰ درصد سود بانکی است که آقای خاندوزی اعلام کرد اما بعد از ۲ ماه به ۲۱ درصد رسید.

نگاهم به روند بازار مثبت است

اما در این سو برخی کارشناسان معتقدند روند بازار رو به مثبت است.

محمد غفوری در گفت‌و‌گو با «جهان‌صنعت» می‌گوید: با توجه به رشدی که سهام برخی شرکت‌ها داشتند که بین ۲۰ تا ۲۵ درصد بازدهی داشتند، جابه‌جایی زیادی را در بازار شاهد بودیم که نوعی استراحت برای برخی از سهم‌ها بود.

وی می‌افزاید: به نظر می‌رسد بازار در حال ریکاوری برای ادامه یک روند مثبت است. فرقی ندارد که بازار از کجا حمایت می‌شود اما فشار فروش چندانی را مشاهده نمی‌کنیم و فشار حقوقی در این مدت تخلیه شده است. بنابراین هر حمایتی در این وضعیت، به راحتی بازار را به سمت بالا حرکت می‌دهد.

این کارشناس بازارهای مالی تاکید می‌کند: از لحاظ تحلیلی بازار در نقطه‌ای نیست که افت شدیدی را تجربه کند و به نظرم روند بازار روبه رشد و مثبت است. تنها عامل مهم ریسک‌های سیاسی بالای سر بازار است در غیر این صورت بازار در نقطه خوبی قرار گرفته است.

غفوری یادآرو می‌شود: در نهایت چشم‌انداز مثبتی در بازار وجود دارد و به نقدینگی به راحتی می‌تواند روی صنایع کوچک اثرگذار بوده و شاهد رشدهای خوبی در این شرکت‌های کوچک‌تر باشیم.

اخبار برگزیدهاقتصاد کلانبانک و بیمهپیشنهاد ویژه