محرومیت ۷۰ درصد ایرانی‌ها از سفر
به گزارش جهان صنعت نیوز: محرومیت بیش از ۱۸میلیون خانوار از سفر، مساله ساده‌ای نیست و می‌توان گفت وضعیت موجود در حوزه سفر و گردشگری، نشانی از شرایط نامساعد معیشتی مردم است. در کنار مسایل معیشتی، وضعیت روانی و روحی نامناسب مردم و شرایط ناشی از همه‌گیری کرونا در سال ۱۴۰۰ نیز می‌تواند برخی از دلایل دیگری باشند که مانع شکل‌گیری جریان سفر و گردشگری شده است.
سهم ناچیز سفر به خارج برای ایرانیان
نتایج حاصل از آخرین آمارگیری از گردشگران ملی که از اردیبهشت ۱۴۰۰ تا فروردین ۱۴۰۱ انجام شده است، گویای آن است که در سال گذشته، ۲۴ میلیون و ۶۸۷ هزار و ۵۲ سفر انجام شده که از این تعداد ۲۴ میلیون و ۶۳۸ هزار و ۶۴۹ سفر، سفر داخلی و ۴۸ هزار و ۴۰۳ سفر، سفر خارجی بوده است
با نگاهی به این آمار می‌توان متوجه شد که ۸/۹۹ درصد سفرهای ایرانیان در داخل کشور بوده و صرفا دو دهم درصد سفرها مربوط به سفرهای خارجی بوده است.
در گزارش مرکز آمار ایران هیچ اشاره‌ای به مقاصد نخست مسافران ایرانی در سفرهای خروجی نشده است. با این وجود، پیش از این، در گزارش شورای جهانی سفر و گردشگری (WTTC)، ترکیه، عراق، امارات، سوریه و ارمنستان به‌ترتیب ۵ مقصد اول ایرانی‌ها در سال ۲۰۲۱ میلادی اعلام شده بودند.
عدم استفاده از اقامتگاه‌های گردشگری
برای آنکه چرخ صنعت گردشگری و زیر‌مجموعه‌های آن به حرکت در آید لازمه آن این است جریان پایدار گردشگری شکل گرفته و اتفاقاتی نظیر اقامت در اقامتگاه‌های گردشگری و سفر به قصد گردش و تفریح اتفاق بیفتد.
در حال حاضر اما آمار منتشره از سوی مرکز آمار گویای آن است که عمده سفرها یک روزه بوده و منجر به اقامت در شب نشده است. همچنین در سفرهای چندروزه هم مردم بیشتر در خانه آشنایان و بستگان اقامت داشته‌اند و در نتیجه انجام این سفرها درآمدی برای هتل‌ها و بومگردی‌ها به همراه نداشته است.
نگاهی به اطلاعات منتشرشده از سوی مرکز آمار مشخص می‌کند بیش از نیمی از سفرهای صورت‌گرفته یک روزه بوده و در این سفرها گردشگران از اقامتگاه‌های گردشگری هیچ استفاده‌ای نکرده‌اند.
بررسی گزارش مرکز ملی آمار درباره آمارهای گردشگری ایران در سال ۱۴۰۰همچنین مشخص می‌کند از مجموع ۲۴ میلیون و ۶۳۸ هزار و ۶۴۹ سفر داخلی در سال ۱۴۰۰، حدود ۵۸ درصد بدون اقامت شبانه و کمتر از ۲۴ ساعت بوده است.
از سوی دیگر نگاهی دقیق‌تر به این آمار روشن می‌کند سفرهایی که منجر به اقامت شبانه شده‌اند نیز عمدتا به اسکان مسافران در خانه بستگان و آشنایان محدود می‌شده است و صرفا ۱۶ درصد سفرهای چندروزه موجب اقامت در مراکز اقامتی شده و منظور از انجام آنها تفریح و گردشگری بوده است.
طبیعتا این سهم ناچیز اقامت درآمد قابل اتکایی برای اقامتگاه‌های بومگردی و صاحبان هتل‌ها ایجاد نمی‌کند. از سوی دیگر نتیجه تداوم این وضعیت به گردش در نیامدن چرخ صنعت گردشگری و ادامه رکود چند ساله در این صنعت خواهد بود.
بر اساس این آمار، در سال ۱۴۰۰، ۷۶ درصد خانوارهای ایرانی در سفرهای داخلی در خانه بستگان و آشنایان، ۱۲ درصد در ویلا و آپارتمان شخصی، یک درصد در چادر و کمپ شخصی، یک درصد در اقامتگاه‌های سازمانی اقامت داشته‌اند. بنابراین می‌توان با تکیه بر این آمار گفت ۹۰ درصد ایرانی‌هایی که در سال گذشته به سفر رفته‌اند هیچ هزینه‌ای برای محل اقامت خود نپرداخته‌اند و صرفا ۱۰ درصد میزان سفرها منجر به صرف هزینه و اقامت در اقامتگاه‌های گردشگری شده است.
پربازدیدترین استان‌ها
یکی از اطلاعات شایان توجه که می‌توان از گزارش مرکز آمار به دست آورد تعداد سفر گردشگران به استان‌های مختلف است.
آن‌طور که در گزارش مرکز آمار آمده است، ۱۰ استان مازندران، تهران، خراسان‌رضوی، فارس، اصفهان، گیلان، کرمان، آذربایجان شرقی و آذربایجان‌غربی به‌ترتیب بیشترین تعداد مسافر داخلی را داشته‌اند.
در این میان، شهرهای تهران، مشهد، اصفهان، شیراز، تبریز، رشت، کرمانشاه، قزوین، ارومیه و کرمان به‌ترتیب به عنوان محبوب‌ترین مقاصد داخلی به حساب می‌آیند.
طبیعی است که اگر وزارت گردشگری به دنبال ایجاد توازن در گردشگری کشور است باید توجه و سرمایه‌گذاری بیشتری در سایر مناطق که کمتر طرف توجه قرار گرفته‌اند، داشته باشد.
همچنین جای خالی استان‌های یزد و خوزستان به عنوان دو مقصد دارای جاذبه‌های تاریخی و طبیعی پرشمار در این فهرست دیده می‌شود و به نظر می‌رسد برای بهبود وضعیت گردشگرپذیری در این دو استان باید برنامه ویژه‌ای وجود داشته باشد.
سهم اندک حمل‌و‌نقل عمومی
نگاهی به آمار اعلامی گویای آن است که ایرانی‌ها در سفرهای خود تمایل چندانی به استفاده از وسایل حمل‌و‌نقل عمومی برای سفر نشان نداده‌اند.
بر اساس این گزارش، بیش از ۶۰ درصد مسافران برای سفرهای داخلی در سال ۱۴۰۰ از وسیله نقلیه شخصی استفاده کرده‌اند. همچنین ۹ درصد مسافران از وسیله شخصی متعلق به دیگران برای سفر بهره برده‌اند.
سهم هواپیما، قطار، شناور و مینی‌بوس نیز در مسیر رفت و برگشت مسافران ایرانی هر کدام کمتر از یک درصد است و تنها ۵/۳ درصد از مسافران در سفر خود از اتوبوس استفاده کرده‌اند.
با نگاهی تحلیلی به این آمار می‌توان ابراز داشت که کیفیت نه‌چندان مناسب و هزینه‌های به نسبت بالای سفر با حمل‌و‌نقل عمومی، باعث شده که مردم سفر با خودروی شخصی را به سفر با وسایل حمل‌و‌نقل عمومی ترجیح دهند.
طبیعی است که تعداد پایین سفر با وسایل حمل‌و‌نقل عمومی باعث می‌شود که فعالان مشغول در حوزه حمل‌و‌نقل نیز درآمد شایان توجهی از محل سفرهای مردم به دست نیاورند و به دنبال شرایط نامتوازن موجود، صنعت حمل‌و‌نقل نیز بهره چندانی از سفر و گردشگری نبرد.
بازار داغ خرید کالا و سوغات در سفر
هر بخش سفر در ایران که مشکل داشته باشد بازار خرید سوغات، کالا و خوراکی در سفر برای ایرانیان داغ است.
خانوارهای ایرانی در سال ۱۴۰۰ در مجموع ۹ هزار و ۶ میلیارد و ۸۲۹ میلیون و ۷۰۰ هزار ریال در سفرهای داخلی خود هزینه کرده‌اند. بررسی گزارش آمار گردشگری ایران از سوی مرکز آمار کشور نشان می‌دهد که خرید اولویت نخست هزینه‌کرد مسافران در سفرهای داخلی بوده و حدود ۳۳ درصد از هزینه‌های سفر، صرف خرید کالا و لوازم شده است؛ هزینه‌ای که شامل هزینه خرید سوغات هم می‌شود.
پس از هزینه‌های خرید و درمان، هزینه‌های خوراک، هزینه حمل‌و‌نقل، هزینه اقامت، هزینه تور و گشت و هزینه تفریح و سرگرمی به‌ترتیب در رتبه‌های بعدی قرار گرفته‌اند.
جالب آنکه از این میزان هزینه‌کرد مسافران ایرانی، هتل‌ها، تورها و مراکز تفریحی و سرگرمی درآمد قابل‌توجهی نداشته‌اند و می‌توان گفت بخش‌های اصلی گردشگری کشور از سفر کردن مردم چندان منتفع نشده‌اند.
در نهایت در نگاهی تحلیلی به آمار منتشرشده از سوی مرکز آمار ایران می‌توان اینطور جمع‌بندی کرد که تورم و گرانی افسارگسیخته و افزایش اندک درآمد مردم در سال ۱۴۰۰ باعث شده که به مرور سفر کردن به موضوعی تجملاتی برای ایرانیان تبدیل شود و بسیاری از مردم قید سفر و گردشگری را بزنند.
در سال‌های اخیر وعده‌های تحقق سفر ارزان نیز بی‌نتیجه مانده و با توجه به قرار گرفتن قشر بزرگ‌تری از جامعه زیر خط فقر، انتظار می‌رود در سال جاری نیز اقبال عمومی به سفر همچنان کمرنگ باقی بماند.
فراموش نکنیم که سفر کردن یک حق طبیعی برای تمام اقشار جامعه است که دولت باید برای تحقق آن برنامه‌ریزی داشته باشد و مانع خروج سفر و گردشگری از سبد خرید قشر ضعیف و متوسط جامعه شود.
اجتماعی و فرهنگیاخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژهخواندنیلینک کوتاه :