استقبال بازار ۴۰ میلیارد دلاری روسیه از ایران
به گزارش جهان صنعت نیوز: با این حال نگاهی به آمارها نشان می‌دهد میزان تبادلات تجاری نیز طی ماه‌های گذشته افزایش داشته اما با فراهم کردن برخی پیش‌شرط‌ها، امکان ثبت رکوردهای جدید وجود دارد. کارشناسان در این باره اعلام می‌کنند که در صورت برطرف کردن برخی موانع موجود، می‌توان شاهد تبلور روابط اقتصادی میان دو کشور بود. به گفته رئیس پارلمان بخش خصوصی، توسعه روابط تجاری ایران و روسیه نیازمند پیگیری جدی‌تر برای ایجاد زیرساخت‌های کشتی‌های «رو- رو»، توسعه روابط بانکی و تسهیل صدور ضمانتنامه‌های بانکی و فعال‌تر شدن کریدور سبز گمرکی است. این در حالی است که امضای توافق تجارت آزاد موقت میان ایران و اوراسیا بر اساس همین همکاری‌ها شکل گرفته و بستر خوبی برای تجار دو کشور ایجاد کرده است. اما این ابتکار اگر با تلاش تجار دو کشور همراه شود می‌تواند در عرصه منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای نیز راهگشا باشد. در این راستا مسوولان روسی نیز اعلام می‌کنند که مسیر دستیابی به تجارت ۴۰ میلیارد دلاری میان ایران و روسیه طراحی شده اما فعالان اقتصادی دو طرف منتظر اجرایی شدن توافقنامه تجارت آزاد هستند. ضمن اینکه باید به این نکته توجه داشت که بعد از جنگ روسیه و اوکراین و تحریم این کشور از سوی اتحادیه اروپا، بسیاری از کشورها همکاری خود را با روسیه قطع کرده‌اند و در این حوزه فضای مناسبی برای صادرات کالاهای ایرانی به وجود آمده است. در واقع بازار روسیه برای کشورهای دوست از جمله ایران باز است و با خروج برخی کشورهای غربی از روسیه، شرکت‌های ایرانی جایگزین خوبی در بازار روسیه هستند و حمایت‌هایی از این شرکت‌ها از سوی دولت روسیه اعمال خواهد شد.
تجارت با روسیه در مرحله نتایج ملموس است
در همین راستا همایش تجاری ایران و روسیه دیروز به میزبانی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران در هتل اسپیناس‌پالاس تهران برگزار شد. در این ارتباط معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه گفت: روابط نزدیک سیاسی میان ایران و روسیه می‌تواند با فراهم شدن برخی مقدمات لازم، به یک همکاری اقتصادی و تجاری محکم نیز تبدیل شود. مهدی صفری اظهار کرد: روابط نزدیک ایران و روسیه همچنان در حوزه اقتصاد به جایگاه شایسته‌ای نرسیده است. بر همین اساس سفر وزرای مختلف کشورمان به روسیه به منظور زمینه‌سازی برای توسعه روابط تجاری انجام شده و در دیدار روسای جمهور دو کشور نیز این مهم مورد تاکید قرار گرفته است. ما در برخی حوزه‌ها برای بهبود این آمار نیاز به تسهیل شرایط داریم. حملونقل، گمرک و مسیر مالی، سه فاکتور مهم در تجارت ایران و روسیه هستند که در هر کدام از این موارد کارهای خوبی انجام شده است. او همچنین با اشاره به مذاکرات بسیار با روسیه به منظور ارتقای تجارت دو‌جانبه، اظهار کرد: در مرحله‌ای هستیم که باید از این توافقات نتایج ملموسی به دست بیاوریم و مسوولیت این اتفاق برعهده تجار، بازرگانان و فعالان اقتصادی دو کشور است که در این همایش حضور دارند. صفری با تاکید بر اهمیت حملونقل در توسعه تجارت گفت: ما موفق شدیم تعرفه‌های عبور در رابطه با راه‌آهن را همسان‌سازی کنیم و اخیرا موفق شدیم تعرفه‌های راه‌آهن از ترکمنستان به قزاقستان و ایران را نیز همسان کنیم. در مورد حملونقل دریایی خزر و دریای سیاه نیز کشتی‌های ایران می‌توانند در بنادر دریایی سیاه پهلو بگیرند و بارگیری کنند و در دریای خزر نیز کشتی‌های رو-رو و چند کشتی موقت برای کانتینربری خریداری شده است. معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه با اشاره به اینکه علاوه بر این اقدامات، همچنان چند شرکت بخش خصوصی و بانک مشغول خریدن کشتی هستند تا توان باربری در دریای خزر را بالا ببرند، افزود: در حوزه هوایی نیز ما در شرایط فعلی ماهانه ۶۰ تا ۸۰ پرواز به روسیه داریم و در بحث جادهای هم توافقات خوبی بین ایران، روسیه، جمهوری آذربایجان و کشورهای منطقه اوراسیا برای همسان‌سازی تعرفه‌ها انجام شده است.
او با اشاره به راه‌اندازی گمرک سبز با آذربایجان و روسیه گفت: مشکلات حوزه حملونقل و گمرک، ضایعات زیادی برای روابط تجاری ما به همراه داشت اما مشکلاتی که ایجاد شده بود از دیروز رفع شد.
صفری تاکید کرد: در بحث توسعه تجارت، گمرک بسیار اهمیت دارد و حتی اگر قراردادها هم بین دو کشور بسته شود و حملونقل و گمرک ایراد داشته باشد، به بن‌بست می‌خوریم.
معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه یکی از اقدامات خوب برای افزایش مبادلات تجاری ایران و روسیه را پیشنهاد پلمب الکترونیکی عنوان کرد و گفت: ما این پیشنهاد را مطرح کردیم که کامیون اینجا پلمب شود، در روسیه قابل قبول باشد و در مسیر، کاری با آن نداشته باشند. در ابتدای امر، گمرک روسیه هم این موضوع را قبول کرده و امیدواریم با حل این مساله یک مسیر تجاری آرام و یک زمینه مساعد برای جهش تجارت داشته باشیم.
سه شرط مهم برای توسعه روابط با روسیه در این همایش
رئیس اتاق بازرگانی ایران نیز در این همایش اظهار کرد: در سال‌های گذشته روابط بین دو کشور ایران و روسیه همواره دوستانه بوده و دو کشور شرکای استراتژیک در منطقه محسوب می‌شوند.
غلامحسین شافعی با اشاره به تجارت چهار میلیارد دلاری مشترک دو کشور در سال گذشته، تصریح کرد: با توجه به علاقه‌مندی و عزم جدی مقامات عالی دو کشور جهت گسترش روابط و به واسطه بررسی توانمندی‌ها و ایجاد ارتباط بین تشکل‌های تخصصی و شناسایی فرصت‌های موجود دو کشور گام‌های عملیاتی همانند هیات حاضر که بزرگ‌ترین هیات تجاری فدراسیون روسیه به ایران در ۲۰ سال اخیر است، جهت افزایش حجم مبادلات، برداشته شود و در عین حال برای رفع موانع از جمله تسهیل در صدور روادید تلاش صورت گیرد. شافعی به تغییر در فرآیند تجارت مشترک میان دو کشور از زمان امضای تفاهم اوراسیا نیز اشاره کرد و افزود: امضای توافقنامه موقت تعرفه ترجیحی ایران با اتحادیه اقتصادی اوراسیا فصل جدیدی را در گسترش روابط تجاری ایران با کشورهای منطقه گشوده است. این در حالی است که مذاکرات تجارت آزاد بین طرفین نیز در حال اتمام است و با اجرایی شدن تجارت آزاد بین ایران و کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا، بخش بزرگی از موانع توسعه تجارت مرتفع خواهد شد. شایان ذکر است ایران به دلیل برخورداری از کریدور شرق-غرب و بندر چابهار می‌تواند ضمن توسعه روابط خود با اوراسیا، زمینه‌ساز همکاری کشورهایی مانند هند با اتحادیه اقتصادی اوراسیا نیز باشد.
وی به گام‌های مهمی که برای بهبود روابط تجاری دو کشور باید برداشته شود نیز پرداخت و گفت: در سال‌های اخیر اقداماتی همچون تلاش برای تسهیل صدور و لغو روادید، توافق برای انجام سرمایه‌گذاری‌های مشترک، ایجاد زیرساخت جهت برقراری مجدد روابط بانکی بر اساس ارزهای ملی دو کشور و امضای توافقنامه کریدور سبز گمرکی در راستای توسعه روابط فی‌مابین انجام شده است. با این حال لازم است جهت توسعه مناسبات، اموری مانند ایجاد زیرساخت‌های لازم برای استفاده از کشتی‌های رو-رو، توسعه روابط بانکی و تسهیل صدور ضمانتنامه‌های بانکی و فعال‌تر شدن کریدور سبز گمرکی با جدیت بیشتری پیگیری شود.
رئیس اتاق بازرگانی خاطرنشان کرد: لازمه همکاری‌های تجاری بیشتر، فراهم آوردن امکانات و تسهیلات برای حضور عاملان اقتصادی ایرانی و روس در کشور مقابل است. متاسفانه زیرساخت‌های کنونی، به حد کافی توسعه نیافته و با ظرفیت‌های اقتصادی، تجاری و تولیدی موجود نه‌تنها در ایران و روسیه، بلکه کشورهای مستقر در منطقه فاصله زیادی دارد. قطعا همکاری بیشتر بخش‌های خصوصی دو کشور با حمایت دولتمردان در برنامه‌ریزی بلندمدت و در جهت ارائه تسهیلات در مدیریت و توسعه شبکه حملونقل به خصوص کشتی‌های رو-رو، استفاده از حملونقل ترکیبی، سازماندهی خطوط کشتیرانی مسافری دریایی، توسعه راه‌آهن، ترغیب سرمایه‌گذاری به منظور توسعه زیرساخت‌های دریای خزر، تاسیس صندوق مشترک تامین مالی پروژه‌های مشترک، سهولت در صدور روادید تجاری، ارتباطات مستمر بانکی، حفاظت از محیط‌زیست و مبارزه با آلودگیهای زیست‌محیطی و … محقق خواهد شد.
منتظر اجرایی شدن توافقنامه تجارت آزاد با ایران هستیم
همچنین رئیس اتاق بازرگانی و صنعت فدراسیون روسیه در همایش تجاری ایران و روسیه گفت: مسیر دستیابی به تجارت ۴۰ میلیارد دلاری میان ایران و روسیه طراحی شده و فعالان اقتصادی دو طرف منتظر اجرایی شدن توافقنامه تجارت آزاد هستند.
سرگئی کاترین از تلاش برای توسعه روابط بین تجار ایرانی و روسی سخن گفت و تاکید کرد: در چارچوب این نشست‌ها امروز بیش از ۱۰۰ نماینده و کارآفرین از استان‌های مختلف روسیه در تهران حضور دارند و این آمادگی را داریم تا برای توسعه روابط استانی بین دو کشور برنامه‌ریزی کنیم.
او تبادل اطلاعات بین تجار را موضوع بسیار مهمی عنوان کرد و افزود: تصمیماتی در اتاق روسیه برای افزایش سطح مناسبات با طرف ایرانی طراحی و بیش از ۱۰۰ نفر را در این سفر همراه کردیم تا بگوییم که بیشتر شدن روابط با ایران تا چه حد برای روسیه مهم است.
کاترین حضور این تعداد تاجر روسی در ایران را یک رکورد برشمرد و تصریح کرد: فعالان اقتصادی دو طرف منتظر اجرایی شدن توافقنامه تجارت آزاد هستند و چشم‌انداز ۴۰ میلیارد دلاری را برای خود در ارتباط با ایران در حوزه‌های‌تک، کشاورزی، گردشگری و غیره طراحی کرده‌ایم.
به اعتقاد وی، بازار روسیه برای کشورهای دوست از جمله ایران باز است و با خروج برخی کشورهای غربی از روسیه، شرکت‌های ایرانی جایگزین خوبی در بازار روسیه هستند و حمایت‌های لازم از این شرکت‌ها از سوی دولت روسیه اعمال خواهد شد.
او به اهمیت روابط رودررو بین تجار ایرانی و روسی اشاره و از همه فعالان اقتصادی ایرانی دعوت کرد تا در نمایشگاه‌های تخصصی حضور پیدا کنند و در راستای رفع مناقشات احتمالی، مکانیسم‌های حکمیت و داوری را پیشنهاد کرد.
رئیس اتاق صنعت و بازرگانی روسیه از لجستیک و تبادلات ارز ملی به عنوان مهم‌ترین موضوعات در حوزه تبادلات تجاری یاد و اظهار امیدواری کرد که به همت دولت‌ها این دو مساله برطرف شود. او همچنین توسعه کریدور شمال-جنوب را بسیار ضروری خواند و آماده شدن زیرساخت‌ها در این بخش را خواستار شد.
ضرورت تشکیل کارگروه‌های توافقات بانکی
رئیس نمایندگی روسیه در ایران نیز با اشاره به سطح بسیار بالای روابط سیاسی ایران و روسیه بیا ن کرد: امیدوارم سطح روابط اقتصادی دو کشور هم به اندازه روابط سیاسی ارتقا یابد. این امر انگیزه مناسبی برای توسعه همکاری‌های بخش خصوصی و تجار دو کشور خواهد بود. او با قدردانی از اقدامات دولتی روسیه برای حضور بخش خصوصی در بازار روسیه و حمایت ایران برای حضور این بخش در بازار روسیه گفت: باید هم مسائل و موانع و هم پیشنهادات مرتفع ساختن این موانع، در راستای بهبود شرایط اقتصادی و زیرساخت‌ها و تبادل اطلاعات میان تجار و بازرگانان دوطرف به خوبی شنیده شود.
ژیگانشین ادامه داد: برای تعریف پروژه‌های جدید و برقراری ارتباطات تجاری جدید توافقات خوبی انجام شده که ما در پی اجرایی شدن آنها هستیم. همین‌طور امیدواریم هر چه زودتر در زمینه فعالیت‌های بانکی و کشاورزی و بهداشت کارگروه‌هایی برای عملیاتی کردن توافقات تشکیل شود. او افزود: اقداماتی از این دست می‌تواند در روسیه و ایران به ارتقای ارتباطات کمک کرده و به توسعه فضای تجارت میان دو کشور بینجامد. امیدوارم مذاکرات موثری در ایران داشته باشیم.
توافق‌های تجاری و حملونقلی، دو ستون افزایش مناسبات
در ادامه این نشست، مشاور رئیس سازمان راهداری و حملونقل جادهای، قابلیت رشد و توسعه تجارت ایران و روسیه را بسیار زیاد توصیف کرد؛ به خصوص که ظرفیت‌های حملونقلی دو کشور و همچنین جایگاه با اهمیت آنها در کریدورهای بین‌المللی و نیز کریدور شمال-جنوب زمینه‌های مساعدی برای این مهم فراهم آورده است. قربانی با اشاره به اینکه تجارت ایران و روسیه در سال گذشته میلادی با افزایش ۹۰ درصدی نسبت به سال قبل از آن به حدود ۴ میلیارد دلار رسیده است، افزود: این اتفاق، روند چشمگیری را در مناسبات طرفین نشان می‌دهد. ضمن اینکه این حجم در تجارت دو کشور، مربوط به تجارت مستقیم آن‌هاست و مبادلاتی که از طریق کشورهای واسط انجام می‌دهند، به آن اضافه نشده است.
به عقیده او، با توجه به سابقه دو سال اخیر تجارت ایران و روسیه، در سال‌جاری نیز رشد حدود ۳ برابری نسبت به مدت مشابه سال گذشته پیش‌بینی می‌شود.
مشاور رئیس سازمان راهداری و حملونقل جادهای، دو ستون افزایش مناسبات ایران و روسیه را توافق‌های تجاری و حملونقلی عنوان کرد و گفت: توافق ایران با اتحادیه اقتصادی اوراسیا که از اکتبر ۲۰۱۸ اجرا شده و دیگر تفاهمات تجاری مرتبط، باعث رشد تجارت شده است، اما رشد چشمگیر فقط با احیای ظرفیت‌های موجود و بهره‌برداری از موقعیت ترانزیتی دو کشور امکان‌پذیر است.
قربانی ادامه داد: «یکی از موانع اصلی، ارتباطات کمتر توسعه‌یافته فی‌مابین است که هزینه‌های لجستیکی قابل‌توجهی برای مسیرها ایجاد می‌کند و با توجه به افزایش تجارت جهانی و بازگشت به دوره قبل از کرونا، دو کشور باید از موقعیت‌های خاص خود استفاده بهینه را ببرند.
برای ایجاد مناطق آزاد تجاری مشترک مصمم هستیم
رئیس گروه دوستی پارلمانی ایران و روسیه نیز در این همایش با اشاره به اینکه مناسبات سیاسی ایران و روسیه در سال‌های گذشته شاهد تحول جدی بوده و رشد شتابانی داشته است، بیان کرد: در صورت برطرف کردن برخی موانع موجود، می‌توان شاهد تبلور روابط اقتصادی میان دو کشور نیز بود. ابراهیم رضایی به هدف‌گذاری دو کشور برای رساندن حجم مبادلات تجاری به بیش از ۱۰ میلیارد دلار در قدم اول اشاره کرد و گفت: امیدواریم این هدف‌گذاری با همراهی بخش خصوصی دو کشور محقق شود.
او کشاورزی، معادن و صنعت و گردشگری را از حوزه‌های مناسب ایران برای سرمایه‌گذاری طرف روس برشمرد و گفت: با توجه به قرار گرفتن دو کشور تحت تحریم‌ها و رویکرد یکجانبه‌گرایی آمریکا باید به سمت همگرایی و همکاری بیشتر برویم.
رضایی گفت: ایران با فعال کردن کریدور شمال-جنوب می‌تواند ارتباط روسیه با شبه‌قاره هند را تسهیل کند. معتقدیم به دلیل هزینه پایین انتقال کالا از ایران، این مسیر برای روسیه مسیر مناسب‌تری محسوب می‌شود.
او با اشاره به تمایل ایران برای افزایش میزان صادرات خود به روسیه ادامه داد: ما برای انتقال تجربه خود در دور زدن تحریم‌ها و همچنین سرمایه‌گذاری‌های مشترک و ایجاد مناطق آزاد تجاری مشترک با روسیه مصمم هستیم. و مجلس از همکاری‌های تجار دو طرف حمایت می‌کند.
۸ پیشنهاد حملونقلی و ترانزیتی برای توسعه تجارت
وجود منابع و توانایی‌های ایران و روسیه در زمینه‌های مختلف همچون نفت و گاز، کشتیرانی در دریای خزر و به طور کلی حملونقل در طول کریدور شمال و جنوب، فناوری اطلاعات و امنیت الکترونیک، پتروشیمی، کشاورزی و مواد غذایی، فلزات و مواد شیمیایی، خشکبار، فرش، مبلمان، مصالح ساختمانی و نساجی، داروسازی، خدمات فنی و مهندسی و همچنین تمایل دو کشور به همکاری‌های استانی راه را برای گسترش هرچه بیشتر مبادلات دو‌جانبه هموارتر کرده است.
در همین راستا مهران قربانی مشاور رئیس سازمان راهداری و حملونقل جادهای، ۸ پیشنهاد مبتنی بر اهداف مشترک را برای توسعه مناسبات تجاری، حملونقلی و ترانزیتی ایران و روسیه مطرح کرد که اجرای آنها بر پایه اقدامات مشترک می‌تواند نتایج خوبی به همراه داشته باشد.
۱- واکاوی سوابق تفاهمات و شناسایی پتانسیل‌های حملونقل کارآمد، یکپارچه و تسهیل‌شده به ویژه در کریدور شمال-جنوب.
۲- تسهیل و پیشبرد عملیات حملونقل بین‌المللی برای پشتیبانی از رشد اقتصادی پایدار دو کشور و رفع هرگونه موانع از قلمرو یکدیگر.
۳- توسعه همکاری‌های تجاری و حملونقلی در چارچوب اتحادیه اقتصادی اوراسیا.
۴- پشتیبانی از گردش کار برخط اسناد و شیوه‌های حملونقل هوشمند.
۵- ضرورت همکاری مستقیم نمایندگان بخش خصوصی و دولتی طرفین برای واکنش فوری به وقایع مستمر تجاری و حملونقلی.
۶- تسریع تردد به ویژه با توجه به شمول غالب محموله‌های فسادپذیر کشاورزی و خوراکی در ماهیت تجارت دو‌جانبه.
۷- تسهیل تردد با اجتناب از بازرسی، توزین، تخلیه و بارگیری غیرضروری در مرزها.
سختگیری نکردن برای مغایرت‌های جزئی، واکاوی برداشت‌های متنافر اسناد حملونقل و رویه‌های بیمه‌ای و اکتفای مدارک به زبان‌های بین‌المللی وفق عرف مناسبات تجارت و رویه جهان‌شمول حملونقل.
۸- توسعه و تقویت خطوط رو-رو با شناورهای برنامه‌ای از بنادر طرفین با نرخ‌های رقابتی و با شمار پذیرش بالای ناوگان جادهای.
لینک کوتاه :